«خلّاقیت در پژوهش» به کمک مرکز تحقیقات آمد؛
شهیدان رجائی و باهنر دو چهره عاشق و خدومی بودند که در پیروزی و پاسداری از انقلاب اسلامی ایران نقش اثرگذار و غیرقابل‌انکاری داشتند.
امام راحل(ره) پس از شهادت آنان به دست منافقین کوردل فرمود: «در عین حال که شهادت این دو بزرگوار برای من بسیار مشکل است در عین حال می‌دانم که آنها به رفیق اعلی متصل شده‌اند و برای آنان آرامش هست و اینطور گرفتاری‌هایی که الان برای ما هست دیگر برای آنها نیست آنها رسیدند به مطلوب خودشان و از این جهت به آنها و به خانواده‌های آنها و ملت اسلامی تبریک عرض می‌کنم که چنین شهدایی تقدیم کردند. همگان می‌دانیم تمام همت و تلاش شهیدان گرانقدر دولت (رجایی و باهنر) مبتنی براین مطلب بود که مدیریت اسلامی در جامعه دینی و انقلابی ایران، مبنا نظر قرار بگیرد و دولت اسلامی سامان و سازکار مطلوب پیدا کند.»
آرمان بزرگی که بعدها مقام معظم رهبری در این راستا فرمود: «ما امروز در مرحله دولت اسلامی و کشور اسلامی قرار داریم. باید دولت اسلامی ایجاد کنیم. امروز دولت ما سهم خوبی از حقایق اسلامی و ارزش‌های اسلامی را دارد اما کافی نیست. آنچه ما مسئولان احتیاج داریم این است که کارآمدی خود و نظام را افزایش دهیم. کارآمدی هم باید در جهت تحقق خواسته‌ها و اهداف اسلامی باشد. این سخن و کلام رهبری حاکی از این است که تحقق مکتب اسلام با جاذبه‌های نیرومند و الگو بودنش باید در دولت جمهوری اسلامی ایران به عنوان هدف و استراتژی مبنای نظر قرار گیرد. طبیعی است دولت مطلوب و اسلامی دولتی است که درمانده و منفعل نباشد و فعال و سازنده، هم در تولید فکر و تصمیم‌سازی جامع و گره‌گشایانه و هم در عمل پیشتاز باشد. دولتی که امروزش از دیروز، آن متفاوت گشته و در عمل رضایت مردم را که فلسفه مهم حکومت است منظور نظر قرار داده و بدان پایبند باشد. از شاخص‌های ارزشمند مدیران و کارگزاران دولت مقبول و اسلامی صرف‌نظر از زن و مرد بودن آنها، درستی، فروتنی، شور و شوق عرفانی و جهاد و پیکار بی‌امان در راه خدا و عشق به هم‌نوعان است آنها باید بیش از دیگران امکان جذب دلهای مؤمنان حق‌طلب را دارا باشند. عقلانیت و خرد جمعی را رعایت کرده و با نقدپذیری و پرهیز از استبداد و خودکامگی زمینه استفاده و بهره‌مندی از همه افکار و اندیشه‌ها را فراهم کنند و درصدد باشند که تنوع و تکثر سلایق و گرایش‌ها را در جهت اصول و ارزش‌های مشترک اسلامی و انسانی به کار بگیرند. حق تقدم را در قبول پست‌های مدیریتی به انسان‌های شایسته روا بدارند که پیامبر(ص) فرمود: «اِنّ الّریاسةَ لٰا تُصْلِحُ اِلّٰا لِاَهْلِهٰا . تحقیقاً ریاست برای کسی که اهلیت آن را ندارد صلاح نیست.»
مفهوم روشن این کلام پرمغز رسول خاتم(ص) این است که اگر فردی لیاقت و شایستگی مسئولیتی را دارا نباشد و بدان گمارده شود نتیجه عمل او جز فساد و تضییع حقوق دیگران اثری نخواهد داشت.
کارگزار شایسته و مدیر لایق کسی است که خودساختگی پیشه کند و افزون‌طلب نباشد. زیرا که کارگزار برخوردار از روحیه تجاوز و طغیان، انحصارطلبی، غصب و ظلم به انسان‌ها و افراد جامعه در قاموس مدیریت و دولت اسلامی پذیرفته نیست. با این مقدمه‌ای که بیان شد لازم است در سالروز شهادت رجائی عزیز و باهنر اندیشمند و معتدل عرض کنم که در اراده‌ها، خصلت‌ها، انگیزه‌ها و منشهای این بزرگان به حق و اصل کارآمدی موج می‌زد و رفتارشان درس‌آموز و ثمربخش بود.
مکتبی بودن آنها باعث مردمی آنها بود بطوری که در کنار خدادوستی، نوع‌دوست و مردمدار بودند. به میزانی که به مردان جامعه ارج می‌نهادند به همان میزان و بلکه بیشتر برای بانوان و جوانان ارج و احترام روا می‌داشتند. چون در مکتب فکری آنان فرقی بین زن و مرد و پیر و جوان وجود نداشت و به مصداق آیه کریمه قرآن ( اِنَّ اَکرَمَکُم عِندَالله اَتقاکُم ) معیار کرامت در نزد آنها تقوی بود. روی همین جهت برای ایجاد محیط مساعد برای رشد فضائل اخلاقی بر اساس ایمان و تقوی تلاش می‌کردند و رسیدگی به امور مردم را با چاشنی اخلاص و ساده‌زیستی همراه کرده بودند. حق را توصیف و عامل و پایبندی به آن را نصب‌العین خود قرار می دادند.
از اعتماد به نفس، وجدان کاری و مسئولیت‌پذیری بالایی برخوردار بودند و هرگز در مسیر خدمت به مردم خسته و افسرده نمی‌شدند. از بوروکراسی اداری پرهیز داشت و نظارت و پیجویی‌های مجدانه را به عنوان یک وظیفه به زیرمجموعه‌های خود در دولت توصیه می‌کردند فراموش نمی‌کنم مرحوم شهید باهنر در یکی از اجلاس‌های کانون مدیران و کارگزاران دولتی که در عضویت حزب جمهوری اسلامی قرار داشتند اعلام کرد: کار" اجرایی" و" مدیریتی " لازمه‌اش تحرک زیاد فیزیکی نیست بلکه تمرکز و نظارت است. افراد امین دارای تخصص و تعهد را باید شناخت و به آنها مسئولیت داد و از نظارت بر آنها هم نباید غافل بود.
اصل مهم و انکارناپذیری که در دولت‌های اخیر کمتر مورد توجه و عمل قرار گرفت و باعث فساد و اتلاف سرمایه‌های معنوی و مادی کشور و نظام شد. به‌راستی اگر مدیران ارشد کشور و نظام تا آخرین لحظه به قانون‌گرایی تمسک می‌جستند و اعمال نظارت، بازرسی دقیق و صحیح وظیفه‌مندانه را دنبال می‌کردند، آیا وضعیت مطلوب تر از این نبود که الان هست؟!
می رسد بایدها و نبایدها، درست در نظام اداری کشور رعایت نشده و پایبندی به نظم و قوانین که اساس کار است در دو دهه اخیر کمتر مورد توجه بوده است. نکته تأسف‌آمیز دیگر اینکه نظارت اعتقادی و درونی در خیلی از افراد و مدیران به کم‌رنگی گرائیده است.
امیرالمومنین علی (ع) فرمود: «فَبادِروالعَمَلَ وَ خاٰفُوا بَغْتَةَ الْاَجَلَ – مبادرت بورزید به عمل و از وارد شدن ناگهانی اجل و مرگ بترسید. این توصیه و سفارش حضرت برای این است که معلوم نیست تا یک ساعت دیگر زنده باشیم.»
امید آنکه با اقتدا به روح بلند شهیدان رجائی و باهنر و الگوگیری از آنها بتوانیم در کار خود موفق و در روز واپسین و قیامت پاسخگوی عمل خود باشیم.
*معاون امور مجلس دانشگاه آزاد اسلامی
انتهای پیام/
دایرةالمعارف دانشبنیانها ۹۶؛
