فرش قرمز برای سوخو از روسیه تا ایران

سهیلا گلی‌زاده، خبرنگار گروه اقتصادی: خرید هواپیمای سوخو از روسیه، طی یکی دو سال اخیر همواره به عنوان یکی از گزینه‌های روی میز برای شرکت‌های هواپیمایی داخلی مطرح بوده است اما با جدی شدن مذاکرات و نهایی شدن توافق میان هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما) با بوئینگ و ایرباس پس از توافق برجام تب تاب‌ها برای خرید سوخو هم فروکش کرد و به نظر می‌رسید در میان گزینه‌هایی مانند ATR ایتالیا و بوئینگ و ایرباس ایرلاین‌ها رغبت خود را برای خرید سوخو از دست داده باشند. اما طی چند روز اخیر خرید این هواپیما از روسیه باز هم خبرساز شده است.

پس از سفر اخیر حسن روحانی به روسیه برخی خبرگزاری‌های روسی از توافق ایران برای خرید سوخو خبر دادند؛ اما در میان این اخبار ضد و نقیض هنوز مقامات ایرانی اظهارنظر رسمی مبنی بر حصول توافق برای خرید سوخو سوپرجت 100 نکرده‌اند. هرچند خبرهایی هم مبنی بر مذاکرات ایرلاین‌های داخلی برای خرید این پرنده روسی به گوش می‌رسد.

رغبت روس‌ها برای فروش هواپیما به ایران

با این حال رسانه روسی اسپوتنیک گزارش داده ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهوری روسیه، در جمع‌بندی سفر 2 روزه حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران، به مسکو که 8 فروردین‌ماه پایان یافته اعلام کرده است مسکو می‌تواند افزون بر سوپرجت ١٠٠، بالگردهای اورژانس نیز به ایران بدهد.

از سوی دیگر آلکساندر نوواک، وزیر انرژی این کشور هم اعلام کرد که ایران نسبت به خرید 100 فروند هواپیمای میان برد سوپرجت 100 سوخو ابراز علاقمندی کرده، اما توافق نهایی برای خرید ۱۲ فروند هواپیما مسافربری به دست آمده است. وی همچنین عنوان کرد که روسیه پیشنهاد تولید مشترک ایلیوشین ١١٤ را هم با ایران مطرح کرده است و شرکت‌های روسی با شرکای ایرانی برای تنظیم پیشنهادها و توافق‌های معین همکاری می‌کنند.

سکوت مقامات رسمی ایران در برابر تمایل روسیه

این در حالی است که هنوز هیچ یک از مقامات سازمان هواپیمایی و وزارت راه و شهرسازی از انجام توافق برای خرید سوخو خبر نداده‌اند اما دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی مذاکرات ایرلاین‌های داخلی برای خرید سوخو روس را تایید می کند.

مقصود اسعدی سامانی با بیان اینکه خبرها درباره خرید این هواپیما از کشور روسیه ضد و نقیض است، به خبرنگار آنا می‌گوید: با توجه به اینکه ایران‌ایر به تازگی قرارداد خرید هواپیما از بوئینگ و ایرباس را امضا کرده و گزینه ATR ایتالیا را نیز روی میز دارد ، بعید به نظر می‌رسد که وارد فضای خرید سوخو شود و اما دیگر ایرلاین‌ها در حال مذاکره هستند.

وی با تاکید بر اینکه هر شرکت هواپیمایی با توجه به مدل بازرگانی خود اقدام به خرید هواپیما می‌کند، ادامه می‌دهد: اکنون شرکت‌های هواپیمایی داخلی در حال مذاکره برای خرید سوخو سوپرجت 100 هستند تا در صورت حصول توافق بتوانند از این پرنده روسی در ناوگان خود استفاده کنند.

پیگیری ایرلاین‌های داخلی برای اجاره هواپیما

اسعدی سامانی اظهار کرد: البته آخرین خبرها حاکی از آن است که ایرلاین‌ها پیگیر اجاره هواپیما هم هستند و با توجه به ضد و نقیض بودن خبرهای خرید سوخو باید چند روزی را در انتظار تایید مقامات ایران بمانیم.

وی تاکید کرد: فعلا فضا مبهم است و باید منتظر شفاف شدن وضعیت مذاکرات باشیم.

دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی بیان کرد: در هفته جاری یکی از رسانه‌های روسی به نقل از وزیر انرژی این کشور اعلام کرد که ایران و روسیه برای خرید 12 فروند سوخو به توافق رسیده‌اند اما بلافاصله همین خبرگزاری در خبر دیگری اعلام کرد که توافق حاصل نشده است و فعلا خبرها در این باره متناقض است.

گرچه به نظر می‌رسد ایران‌‌ایر با توجه به توافقات اخیر خود با دو غول هواپیماسازی مطرح دنیا رغبتی به خرید سوخو نداشته باشد؛ چرا که کارشناسان هوایی استفاده از چند مدل هواپیما را به جهت بالا رفتن هزینه پشتیبانی و نگهداری و پرسنل در یک ایرلاین مقرون به صرف نمی‌دانند اما از آنجا که سوخو در رسته هواپیماهای مدرن، قیمت مناسبی دارد، به نظر می‌رسد مورد توجه دیگر ایرلاین‌ها نوپا قرار گیرد.

سوخو سوپرجت 100 یک هواپیمای دو موتوره ساخت کشور روسیه است که نخستین هواپیمای صد نفره دنیا محسوب می‌شود و قادر است تا فاصله 2700 مایل هم پرواز کند. این هواپیما می‌تواند تا سقف 6 پرواز در روز پرواز کند و در صورت خرید می‌تواند برای پروازهای داخلی مورد استفاده قرار گیرد.

ناهماهنگی سوخو با استانداردهای ناوگان هوایی ایران

هرچند ایرلاین‌های داخلی چندان هم برای خرید سوخو روسی بی‌رغبت نیستند اما برخی از فعالان صنعت هوایی معتقدند هواپیماهای روسی و توپولوف‌ها برای خطوط هوایی و پروازی ایران مناسب نیستند.

هوشنگ شهبازی کاپیتان بوئینگ 727 پیش‌تر درباره به کارگیری سوخو و هواپیماهای روسی در ناوگان هوایی ایران به خبرنگار آنا گفته بود: آموزش‌‌های هوانوردی ایران مطابق با رویکرد و روش‌های غربی است. آموزش‌ خلبانان، کادر پروازی و بستر فرودگاه‌های ما همگی بر اساس استانداردها و رویه‌های غربی است و به همین علت هواپیماهایی مانند ایرباس و بوئینگ در خطوط هوایی کشور موفق‌تر خواهند بود.

وی اظهار کرده بود: ایران به لحاظ شرایط جغرافیایی و اقلیمی شرایط خاصی دارد که با هواپیماهای روسی و توپولوف‌ها منطبق نیست و به همین علت بهتر است هواپیمای روسی جدید وارد ناوگان نشود. البته استانداردها در صنعت هوانوردی همه کشورها یکسان است، اما هواپیماها باید با شرایط اقلیم منطقه مورد پرواز نیز تطابق داشته باشند.

این در حالی است که نریمان دارابی معاون نمایندگی شرکت هواپیمایی BMI ( دومین خط بزرگ هوایی بریتانیا) در تهران هم در این باره به خبرنگار آنا گفته بود: سیستم ناوبری هواپیمایی ایران از ابتدا بر اساس استاندارهای غربی شکل گرفته و ثبت شده است. یکی از مشکلات هواپیماهای روسی همین متفاوت بودن استانداردهاست و به همین علت هواپیماهای این کشور نمی‌توانند چندان در ایران موفقت‌آمیز عمل کنند مگر اینکه استانداردهای دو کشور یکسان‌سازی شود. البته روس‌ها اکنون مشکل تفاوت در استانداردها را با کشورهای اروپایی نیز دارند.

وی بیان کرده بود: توپولوف و سوخو دو شرکت هواپیماسازی روسی هستند. اما به طور مثال کل سیستم‌ها و موتور مدل 204 توپولوف ساخت رولز رویس انگلیس و کمپانی‌های غربی بود. به عبارت دیگر شاید 80 درصد قطعات این مدل هوپایما غربی بود بنابراین در ایران مورد استفاده قرار گرفت. اما باید این نکته را در نظر گرفت که استانداردهای ما در فرودگاه‌ها و سیستم‌های ناوبری بیش‌تر استانداردهای اروپایی و آمریکایی است بنابراین یا باید روس‌ها برای ورود هواپیماهایشان به ایران نوع استانداردهایشان را تغییر دهند که این کار بسیار دشواری است چرا که استانداردهایشان را بر اساس نوع نیازشان طراحی کرده و یا باید ایران خود را به مدل روسی نزدیک کند.

حالا باید دید کدام یک از ایرلاین‌های داخلی برای خرید سوخو روس پیش قدم می‌شوند و آیا پای این پرنده به ناوگان هوایی ایران باز خواهد شد یا خیر؟