واحد کرج بررسی کرد؛ چگونگی بازشناسی ابیات واقعی از ابیات افزوده در شاهنامه فردوسی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، جنیدی در مراسم بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی که به همت پژوهش دانشکده ادبیات و زبان‌های خارجی واحد کرج در سالن اجتماعات شهید باهنر این دانشگاه برگزار شد، با توضیحاتی درباره زمینه و نحوه نگارش شاهنامه توسط حکیم فردوسی به بیان دلایل ادبی و تخصصی وجود برخی افزوده‌های نادرست در شاهنامه فردوسی به دستور سلطان وقت محمود غزنوی پرداخت.

وی اظهار کرد:« وزن اشعار موجود در شاهنامه مانند همه اشعار پارسی قدیم و قبل از ورود زبان عربی به ادبیات فارسی، بر اساس «تنا تن» بوده است که در شاهنامه به خوبی نمایان است و با ریزبینی در نحوه نگارش اشعار افزوده شده به آن، می توان دید که این ابیات در برابر سروده های واقعی فردوسی در شاهنامه بسیار سست هستند.»

این استاد ادبیات فارسی دلیل حذف برخی از اسامی مانند ابو منصور محمد بن عبدالرزاق طوسی- که در آن موقع کنارنگ (شهردار) خراسان بود و پسرش امیرمنصور را که با دستور و حمایت مستقیم آنان افسانه‌های پراکنده شاهنامه توسط فردوسی جمع‌آوری، یکپارچه و سروده شده است را همین وزن غالب در شاهنامه دانست و دلایل علمی خود را در این زمینه ارائه کرد.

وی دقیقی را به عنوان شاعر آغازگر سرودن شاهنامه معرفی کرد و گفت: «دقیقی که تازه مسلمان شده بود، سرودن شاهنامه را از پادشاهی شاه گشتاسب شروع کرد و پس از مدتی سرودن آن را رها کرد و همانگونه که مادر کارهای دقیق یا سخت را در خانه به تناسب ماهیت توانایی فرزندانش به آنان می سپارد؛ به گمان من نیز مادر ایران نیز این کار دقیق را به فردوسی سپرد.»

جنیدی همچنین با کمک اشعار شاهنامه تعدادی از ظلم ها، ستم ها و سختی هایی که در تاریخ گذشته سرزمین ایران اتفاق افتاده است را بیان کرد و گفت: «با تمام این داستان‌ها نیاکان خردمند ما، یکی از روشن‌ترین، درخشان‌ترین و پرافتخارترین داستان‌های تاریخ را رقم زده اند و گوهر ارزنده‌ای همچون شاهنامه را به ما هدیه داده اند که متاسفانه جوانان امروز آنطور که شایسته این گوهر ارزشمند و کارنامه درخشان نیاکان ماست با آن آشنا نیستند.»

جنیدی با اشاره به لزوم آگاهی هر ملتی از گذشته و تاریخ خود تصریح کرد که پیشینه تاریخ سرزمین و زبان ما به 6000 سال پیش می‌رسد و نباید بی‌تفاوت از کنار آن گذشت و سطحی به آن نگریست.

وی با ذکر مثال هایی از کلمات مختلف در زبان‌های انگلیسی، فرانسوی، آلمانی و ... که از زبان فارسی گرفته شده اند؛ لزوم مطالعه بیشتر در خصوص زبان و ادبیات فارسی را به عنوان یکی از معتبرترین زبان‌های جهان یادآور شد و به همه فرزندان ایران بویژه جوانان توصیه کرد با مراجعه به این گنجینه ارزنده، با فرهنگ، زبان، سرگذشت و تاریخ کشور خود بیشتر آشنا شوند.

این استاد برجسته ادبیات فارسی با نگاهی موشکافانه به بیان نکاتی در اشعار فردوسی و در این کتاب بی نظیر در ادبیات جهان پرداخت که به زعم وی بسیاری از این نکات از چشم خوانندگان و حتی ادیبان و استادان فن نیز پوشیده مانده است و در صورت دقت و کشف آنها موجب شگفتی انسان است و در این زمینه مثال هایی را از ابیات شاهنامه قرائت و تشریح نمود.

ایشان در بخشی از اشعار فرودسی در شاهنامه، هدف خداوند از خلقت جهان را نگارش گوهر برتری یافته ی هستی دانست که در واقع همان انسان است که برای خلقش مقدماتی از قبیل خلق موجودات دیگر همچون تک سلولی‌ها، باکتری‌ها، حیوانات و .... لازم بوده است و تاکید کرد این همان دلیلی است که انسان را به دست کم نگرفتن خود و استعدادهای ارزشمندی که خداوند در وجود او نهاده است؛ ملزم می‌کند.

جنیدی با توضیحاتی در خصوص نحوه سلطنت بی‌رحمانه سبکتکین و محمود که از سلاطین غیرایرانی و ترک‌نژاد در سرزمین پارس بودند افزود: «متاسفانه تمام فجایعی که در زمان حکومت آنها در ایران صورت گرفته است به نام ایرانیان نوشته شده است در حالی که این افراد از اساس ایرانی نبودند.»

وی با شرح مفصلی بر نحوه آغاز نگارش شاهنامه توسط فردوسی گفت: «شاهنامه فردوسی در سال 400 به پایان رسیده است و با توجه به بیان روشنی که عنوان می کند این روند نگارش سی سال به طول انجامیده است، نتیجه می گیریم که آغاز نگارش آن به سال 370 برمی گردد که در آن زمان محمود ترک یک پسربچه 11 ساله بوده است ؛ بنابراین اشعاری که در مدح محمود در شاهنامه فردوسی کنونی موجود است، هرگز سروده فردوسی نیست.»

این استاد ادبیات فارسی تاکید کرد: «فردوسی در آغاز شاهنامه محمود را تنگ چشم تنک ریش نام برده و لعن کرده و در پایان شاهنامه نیز او را بنده بی هنر نامیده است؛ پس این پرسش پیش می آید که انسان فرهیخته ای همچون او چگونه می توانسته است چنین فردی را ستایش کند.»

جنیدی با تصریح اینکه بیهقی به عنوان یکی از معتبرترین تاریخ نویسان ایران شناخته می شود، گفت: «بیهقی نام همه شاعرانی را که مدح محمود را سروده اند، ذکر کرده است و نام فردوسی در هیچ کجای آن فهرست نیست.»

وی خطاب به دانشجویان گفت:« انسان‌های موفقی همچون پور سینا، خوارزمی و دیگر دانشمندان مطرح ایران که خدمات بسیاری را به جهان علم ارزانی کرده اند از توانایی هایی که خداوند در مغز و فکر انسان نهاده است به خوبی استفاده کردند و شما نیز از کنار این استعدادها به سادگی نگذرید و از آن به خوبی بهره بگیرید.»