«خلّاقیت در پژوهش» به کمک مرکز تحقیقات آمد؛
اجراهای نقالی با حضور 31 نقال در میدان امام حسین
نشست خبری دومین جشنواره سراسری نقالی و پرده‌خوانی با حضور داوود فتحعلی بیگی دبیر علمی و حسین عالم‌بخش دبیر اجرایی جشنواره برگزار شد.
به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی آنا، داوود فتحعلی بیگی در نشست خبری دومین جشنواره سراسری نقالی و پرده‌خوانی گفت: «مقدمات توجه نسبت به سیره امام علی (ع) از طریق جشنواره نقالان در حال فراهم شدن است. این جشنواره در ادامه راه است اگر چه پیش از این جشنواره، به مناسبت جشنواره آیین سنتی نسبت به هنر نقالی توجه ویژه‌ای داشته‌ایم و توجه و ممارست منجر به این شد که خیلی از افراد نسبت به این هنر ابراز علاقه کنند و در خود این جشنواره هم شاهد حضور نوجوانان و جوانان تا کهنسالان باشیم.»
وی افزود: «امیدوارم رفته رفته از منظرهای مختلف به سیره امام علی (ع) در قلمرو هنر توجه شود چرا که با شناخت امام علی (ع)، رسول‌الله را بیشتر خواهیم شناخت.»
عالم‌بخش در بخش دیگری از این نشست خبری اعلام کرد: «این جشنواره با کمک حوزه هنری و حمایت کوروش زارعی از سال گذشته به نتیجه رسید. در این دوره با جشنواره پرطمطراق‌تری و با شرکت‌کنندگان بیشتری روبرو بوده‌ایم، ضمن اینکه حمایت‌های حوزه هنری باعث شد تا جشنواره شکل بهتری به خود بگیرد. در همین راستا سازمان فرهنگی هنری شهرداری نیز حمایت خود را اعلام کرده تا بتوانیم از 17 تا 20 شهریور ماه در میدان امام حسین (ع) که میدان آیینی و سنتی تهران شده است به اجرای نقالی و پرده‌خوانی بپردازیم.»
117 اثر نقالی و منقبت‌‌خوانی
وی در ادامه ضمن ابراز امیدواری از اینکه سال آینده به جای یک مکان اجراها در 5 مکان انجام شود، عنوان کرد: «در این دوره 117 اثر نقالی و منقبت‌‌خوانی خواهیم داشت که در بخش نقالی حضور بانوان بسیار چشم‌گیر بوده است. 31 اثر توسط 31 نقال که 12 تن از آنها پیشکسوت هستند اجرا می‌شود. در این دوره از جشنواره یک نفر منقبت‌خوان زن، یک نقال 14 ساله و همچنین یک نقال 9 ساله خواهیم داشت.»
وی تاکید کرد: «در بخش بزرگداشت جشنواره مرشد سید مصطفی سعیدی که به حنجره ارغوانی در شهرستان بروجرد مشهور است تقدیر خواهد شد. همچنین مهدی شفیعی نویسنده کتاب حماسه‌های امام علی نیز مورد تقدیر قرار می‌گیرد.»
عالم‌بخش درباره اینکه چرا اجراها به میدان امام حسین محدود می‌شود، تشریح کرد: «این مکان مخاطب عام و خاص دارد و مخاطبانش بیش از 5 تا 10 هزار نفر هستند ضمن اینکه میدان امام حسین از میدان‌های آیینی محسوب می‌شود. در ایستگاه‌های مترو برای اجرای نقالی و پرده‌خوانی با استقبال خوبی روبرو شدیم ولی به دلیل تاخیرهای پیش آمده این برنامه تحقق نیافت از سویی دیگر اجرا در شهرستان‌ها تدابیر خاص خود را می‌طلبد. ما 11 شرکت کننده از شهرستان داریم که امیدوارم آثار خود را در شهرستان‌های خود نیز اجرا کنند.»
جشنواره وسعت بیشتری به لحاظ کمی و کیفی دارد
دبیر اجرایی جشنواره نقالی و پرده‌خوانی تاکید کرد: «امسال جشنواره وسعت بیشتری به لحاظ کمی و کیفی دارد اما از نظر محل اجرا نیاز به همکاری داریم که امیدوارم در دوره آینده با همکاری سازمان فرهنگی هنری شهرداری محقق شود.»
وی درباره تداخل برنامه‌های جشنواره نقالی و پرده‌خوانی با جشنواره آیینی سنتی عنوان کرد: «اجراهای جشنواره نقالی از ساعت 17 تا 20 خواهد بود اما آثار جشنواره آیینی سنتی ساعت 20:30 به بعد اجرا می‌شود. جشنواره نقالی و پرده‌خوانی رقابتی نیست اما آثار هنرمندان مورد بررسی قرار خواهد گرفت و تندیس مرشد ترابی نیز به کسانی که آثار خاص و قابلت توجهی ارائه کنند، اهدا خواهد شد.»
وی در سخنانش این جشنواره را راهی برای آشنا کردن جوانان با اصول و مبانی امامت و ولایت معرفی کرد و افزود: «در این دوره از کشورهای عراق، آذربایجان، پاکستان و بخش کوچکی از ازبکستان پیشنهاد اجرا داشتیم، همچنین بسیاری از نقالان دوره گذشته در طول یک سال در مساجد و محافل اجرا داشته‌اند بنابراین این جشنواره توانسته جریان‌سازی بهتری میان دانشجویان داشته باشد تا به هنرهای سنتی توجه کنند.»
جامعه از وزارت علوم جلو افتاده
فتحعلی بیگی نیز در سخنانش اعلام کرد: «جامعه از وزارت علوم جلو افتاده چرا که سال‌هاست که می‌گوییم چرا یک رشته نمایش آیینی و سنتی دایر نمی‌شود که به صورت آکادمیک، این هنر آموزش داده شود اما گویا وزارت علوم نمی‌خواهد به این موضوع گوش دهد. حتی از طریق دانشگاه سوره و سازمان تبلیغات رشته‌ای پیشنهاد شد که تا امروز برایش جوابی نیامده، این در حالی است که وقتی به گذشته نگاه می‌کنیم می‌بینیم که به تناسب شرایط آن روزها نقالان در گذرها و یا چهارسوق‌ها معرکه برپا می‌کردند که همین امر بعدها تبدیل به سنت شد. امروز متاسفانه آنها جایگاه‌های سنتی که در آن نقالی برگزار شود را از دست داده‌اند، قهوه‌خانه‌ها کوچک شده و بسیاری از آنها قلیان‌سرا شده‌اند و بسیاری دیگر از قهوه‌خانه‌ها به محل غذاخوری تبدیل شده است، این نشان می‌دهد که ما مثل خیلی از کشورهای دنیا برای عرضه به روز هنرهای سنتی در قلمرو نمایش نیاز به مکان‌های ویژه‌ای داریم.»
کسانی که هنر نقالی را می‌آموزند از نظر تربیتی به اعتماد به نفسی می‌رسند که ممکن است در هنرهای دیگر به دست نیاورند
وی ادامه داد: «متولیان و مدیران سطح بالای فرهنگ باید به این فکر بیفتند که در جامعه چنین بستری فراهم شود چرا که چنین ظرفیت‌هایی در خانواده‌ها وجود دارد که بتوانند نوجوانان و حتی کودکان خود را به آموزش نقالی ترغیب کنند. کسانی که هنر نقالی را می‌آموزند از نظر تربیتی به اعتماد به نفسی می‌رسند که ممکن است در هنرهای دیگر به دست نیاورند.»
قصه‌خوانی پدیده‌ای نیست که بشر بتواند آن را فراموش کند
فتحعلی بیگی اظهار کرد: «قصه و قصه‌خوانی پدیده‌ای نیست که بشر بتواند آن را فراموش کند. بنابراین جشنواره نقالان علوی حرکتی آغازین است و مطمئن باشید تا چند سال آینده ممکن است با هزار تقاضا روبرو شود. هنر نقالی و پرده‌خوانی هنر ظریف و دقیقی است اما فرد می‌تواند در خلوت خود نیز آن را تمرین کند، ضمن اینکه نیازمند سالن تمرین و حمایت بودجه نیست. امیدوارم وزارت علوم هم به تبع وزارت آموزش و پرورش به صرافت افتد، تا برای رشد این هنر همکاری کند.»
وی همچنین به نیاز راه‌اندازی سالن‌های چند منظوره که بتوان گونه‌های مختلف نمایش آیینی سنتی را در آن اجرا کرد اشاره کرد و در ادامه سنت نقاشی پرده‌خوانی را هنر رو به انقراض معرفی کرد و افزود: «اگر بخواهیم پرده نقاشی مثل درویشان قدیم داشته باشیم اگر سابقه داشته باشد بسیار گران‌قیمت است. حتی تا چند سال پیش یکی از نقاشان پرده، قریب به 10 میلیون تومان برای یک پرده دستمزد می‌گرفت اگر چه 10 میلیون در قبال زحمتی که نقاش می‌کشد پولی نیست، اما اگر کسی بخواهد خود هزینه پرده‌ها را پرداخت کند قطعا دچار مشکل خواهد شد. در این میان برخی افراد با فناوری نوین از نقاشی‌های ترسیم شده به صورت پرده استفاده می‌کنند و با چاپ آن در پرده‌خوانی‌ها بهره می‌برند. البته تمام جریان در پرده‌های قدیمی نیست و مستلزم طراحی‌های جدید و انتخاب نقاشی هستیم که سبک و سیاق نقاشی‌های جدید را بشناسد.»
وی پرده را عامل متوقف کردن و به تماشا نشستن نقالی از سوی مخاطبان اعلام کرد.
عالم‌بخش درباره مشکلات پرده‌خوانی بیان کرد: «تهیه پرده که به داستان نقالی بخورد مشکل است، بنابراین بیشترین بحث در این خصوص به پیشکسوتان معطوف می‌شود. البته ما تصمیم داریم طوماری در خصوص زندگی امام علی (ع) تهیه کنیم. در فراخوان جشنواره نیز کتاب‌هایی معرفی کردیم که از آن نقل‌ها انتخاب شود ما در این دوره ماجرای قدیر را با پرده‌خوانی محسن میرزاعلی خواهیم داشت. ضمن اینکه تصمیم به تهیه سه پرده داریم و می‌خواهیم مجموعه طومارهای امیرالمومنین را در یک کتاب جمع‌آوری کنیم. قرار است 10 نقل که مرشد سعیدی تهیه کرده در قالب این طومار قرار گیرد.»
دومین جشنواره‌ی سراسری نقالی و پرده‌خوانی «غدیر» (نقالان علوی) به همت مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری از 13 تا 17 شهریورماه در تهران برگزار می‌شود.
انتهای پیام/
دایرةالمعارف دانشبنیانها ۹۶؛
