افزایش شانس زنده ماندن سلول‌های ویرایش شده با کپسول ‌پوشش‌دار

به گزارش گروه علم و فناوری آنا از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، محققان دانشگاه پلی‌تکنیک تومسک با همکاری پژوهشگرانی از آلمان و انگلستان موفق به تولید میکروکپسولی شدند که روی آن با استفاده از سیلیکا پوشش داده شده‌ است. این میکروکپسول زمانی که با «CRISPR-Cas9» به کار گرفته شود، می‌تواند کارایی ویرایش ژن را افزایش دهد.

این دستاورد می‌تواند در آینده منجر به تسهیل و افزایش کارایی در ویرایش ژن و در درمان برخی بیماری‌ها نظیر آلزایمر شود. CRISPR-Cas9 فناوری بسیار رایج و انقلابی در بخش ویرایش ژن است که کاربردهای بالینی و تحقیقاتی متعددی دارد. براساس گفته‌های برویس فهس از دانشگاه هامبورگ، باکتری‌ها در صورتی که یک ویروس بخواهد آن‌ها را عفونی کند، می‌توانند از این فناوری برای دفاع از خود استفاده کنند. در این حالت، باکتری توالی از ژنوم ویروس را روی DNA خود ایجاد می‌کند و از آن به‌عنوان الگو برای سنتز RNA مکمل استفاده می‌کند، RNAای که ژنوم فاژ را تشخیص می‌دهد.

البته استفاده از این فناوری ویرایش ژن در انسان مسئله ایمنی را نیز با خود به همراه دارد. این روش می‌تواند بسیار سمی باشد و با ویرایش برخی ژن‌ها موجب مرگ سلول شود. برای حل این مشکل، محققان یک کپسول دارای پوششی از جنس سیلیکا و پلیمر ساختند که بین دو تا 2/5 میکرون طول دارد.

آن‌ها ماده وراثتی را درون این کپسول وارد کردند و درون سلول هدف رها کردند. این کپسول وارد سلول می‌شود و محتویات خود را درون سلول رهاسازی می‌کند. با این کار اثرات سمی محتویات کپسول به حداقل می‌رسد، به‌طوری که محققان نشان دادند که بیش از 90 درصد از سلول‌هایی که این ترکیبات به آن‌ها تزریق شده است، زنده ماندند. این در حالی است که در روش‌های رایج 40 تا 50 درصد از سلول‌ها زنده می‌مانند.

کارایی این فرآیند از زمانی که لیپوزوم برای انتقال مواد وراثتی به کار می‌رود، نیز بیشتر است.