قدیمی‌ترین چشم جهان کشف شد

به گزارش گروه علم و فناوری آنا به نقل از ScienceAlert، دانشمندان قدیمی‌ترین نمونه از چشم فسیل‌شده یک جاندار را پیدا کرده‌اند که برای نیم میلیارد سال صحیح و سالم باقی مانده است. این فسیل به یک تریلوبیت‌، یا سه‌لَپی‌ها گروهی منقرض‌شده از بندپاتباران بودند که در دوره کامبرین (دیرینه‌زیستی) می‌زیستند و برای 270 میلیون سال در دریاها سلطنت می‌کردند، تعلق دارد.

موجودات سه‌لپی دریایی از اجداد دورخرچنگ‌ها و عنکبوت‌های امروزی هستند و رکوردهای فسیلی نشان می‌دهد که این موجودات بسیار موفق از اولین ساکنان زمینی بودند که قوه بینایی در آنها تکامل یافت.

درواقع تریلوبیت‌‌ها نیز درست مانند حشرات و بندپایان امروزی چشم مرکب، اندام بینایی که پر از سلول‌های بصری است، داشته‌اند.

باوجود این که دانشمندان پیش از این هم شواهد و مدارکی از وجود چشم مرکب در تریلوبیت‌‌های دوره کامبرین پیدا کرده بودند اما ساختار داخلی و عملکرد این چشم‌های ابتدایی برای محققان یک راز باقی مانده بود.

حالا دانشمندان استونی، آلمان و اسکاتلند فسیل یک تریلوبیت‌ 350 میلیون ساله را پیدا کرده‌اند که در شرایط خوبی به سر می‌برد و آنها بالاخره می‌توانند به بررسی چشم مرکب این جانور در سطح سلولی بپردازند.

بنا به گفته تیم تحقیقاتی، این تریلوبیت‌ در همان منطقه‌ای کشف شده است که اولین ارگانیسم‌های کامل در رکوردهای فسیلی پیدا شده‌اند. به احتمال زیاد این چشم فسیلی قدیمی‌ترین سیستم بینایی جهان است.

این فسیل که به طور قابل توجهی سالم باقی مانده است به گونه‌ای از تریلوبیت‌ به نام «Schmidtiellus reetae» تعلق دارد و در شمال استونی پیدا شده است.

به دلیل شرایط زمین‌شناسی طی دوره کامبرین، فسیل‌های کشف شده از تریلوبیت‌ها‌‌ در این منطقه دارای اسکلت خارجی سالمی هستند؛ ویژگی در فسیل‌های یافت شده در نقاط دیگر جهان دیده نمی‌شود.

در فسیل تازه کشف‌شده از تریلوبیت‌‌، بخشی از چشم فسیل از بین رفته و ساختار داخلی آن با جزئیات جالبی نمایان شده است.

واحدهای تشکیل دهنده چشم‌ مرکب حشرات امروزی «ریزچشمک» نام دارد و محققان حدود 100 واحد ریزچشمک را در این فسیل پیدا کرده‌اند. همچنین دانشمندان موفق به کشف ساختار عدسی در چشم این تریلوبیت‌‌ شده‌اند.

مترجم: هانا حیدری