سلب حضانت از والدین کودکان کار مشروط به موافقت قوه قضاییه است

انوشیروان محسنی بندپی، رئیس سازمان بهزیستی کشور در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری آنا در مورد علل اجرای جدی طرح جمع آوری کودکان کار و توقف آن اظهار کرد: ما از اجرای این طرح نه پشیمان شده‌ایم و نه طرح را متوقف کرده‌ایم بلکه بر اساس قانون برنامه ششم توسعه، مدیریت و ساماندهی کودکان کار به سازمان بهزیستی کشور واگذار شده است، برهمین اساس هم اکنون در حال تدوین آیین نامه‌ای به منظور پذیرش و ساماندهی این کودکان هستیم.

محسنی بندپی در خصوص جمع آوری کودکان کار از سوی نیروی انتظامی انتقاد کرد و گفت: این اقدام نیروی انتظامی به صورت موقت و مقطعی انجام شد که البته مورد نقد ما هم بود اما

وی افزود: در سال گذشته و امسال نیز جلسات متعددی با همکاری استانداری تهران برگزار شد تا در زمینه ساماندهی این کودکان تصمیم‌گیری‌هایی صورت گیرد به طوری که پس از پذیرش کودک مراحل غربالگری، اجتماع پذیری، آموزش و برگشت به چرخه تحصیل آنان نیز پیگیری می‌شود.

محسنی بندپی یادآور شد: آسیب شناسی پدیده کودکان کار نیز در دستور کار قرار دارد تا بتوانیم علت حضور کودکان کار در خیابان را بررسی کنیم و مشخص شود که آیا به دلیل فقر مالی خانواده در خیابان مشغول به کار هستند یا در دام باندهای مافیایی گرفتار شده‌اند.

وی ادامه داد: در بررسی‌های صورت گرفته در سه ماه اول سال 96 حدود 2300 نفر از کودکان کار را جمع آوری کردیم که حدود 62درصد آنان را کودکان کار و اتباع خارجی تشکیل می‌دادند که اکثرا از کشورهای پاکستان، افغانستان و بنگلادش بودند، برهمین اساس پس از رایزنی و مکاتبه با وزارت امور خارجه بخشی از این کودکان بدون مدارک هویتی به کشور خود بازگردانده شدند.

رئیس سازمان بهزیستی کشور، با انتقاد از نحوه جمع‌آوری کودکان کار که از طریق نیروی انتظامی صورت گرفته بود، آن را اقدامی موقتی و بدون نظارت سازمان بهزیستی عنوان کرد و گفت: پس از انتقاد و اعتراض سازمان بهزیستی کشور نسبت به این نوع جمع آوری کودکان این طرح متوقف شد و حتی با کمک شرکای اجتماعی خود این نسبت به این شیوع بازنگری کردیم زیرا در صورتی که ساماندهی، علت یابی و ردیابی معضل کودکان کار مورد بررسی قرار نگیرد علاوه بر اینکه کودکان در آینده مستعد آسیب‌های بزرگتر و بیشتری خواهند بود چهره بصری شهر نیز آسیب می‌بیند.

محسنی بندپی مشارکت سازمان‌های مردم نهاد و خیریه‌ها را بهترین شیوه ساماندهی کودکان کار دانست و گفت: سازمان‌های مردم نهاد و خیریه‌ها می‌توانند اجتماع پذیری و آموزش را انجام دهند، برهمین اساس بسیاری از کودکان کاری که در این طرح از سطح شهر جمع آوری شدند در اختیار این سازمان‌ها قرار گرفته و تحت حمایت واقع شدند زیرا سازمان بهزیستی در این زمینه تصدی ندارد و این اقدام نیروی انتظامی به صورت ضرب العجلی بود که از سوی سازمان نیز مورد اعتراض قرار گرفت.

رئیس سازمان بهزیستی کشور از تدوین آیین‌نامه‌ ساماندهی کودکان کار خبر داد و گفت: هم اکنون با همکاری 6 وزارتخانه دادگستری، اطلاعات، آموزش و پرورش، امور خارجه، وزارت کار و بهداشت در حال گذراندن جلسات این آیین نامه هستیم که مراحل پایانی خود را می‌گذراند.

محسنی بندپی یادآور شد: در این طرح برای هر یک از دستگاه‌ها وظایف و مسئولیت‌های خاصی در نظر گرفته‌اند و حتی دستگاه‌های همکار در این طرح برای مشارکت در بخش‌های تحت مدیریت خود اعلام آمادگی کرده‌اند، به طوری که اگر در بین این کودکان کار، فرد نیازمندی به بیماری مبتلا باشد از سوی وزارت بهداشت تحت مراقبت و درمان قرار می‌گیرد یا در صورتی که کودکی از ادامه تحصیل بازمانده باشد از سوی وزارت آموزش و پرورش تحت آموزش قرار گرفته و به تحصیل باز می‌گردد.

وی افزود: متاسفانه برخی از کودکان کار به دلیل فقر مالی خانواده مجبور به کار در خیابان‌ها هستند به همین دلیل کمیته امداد امام خمینی(ره) خانواده‌های نیازمند را تحت پوشش می‌گیرد و همچنین در صورتی که این کودکان از سوی باندهای مافیایی ساماندهی و هدایت شده باشند از سوی دادگستری، نیروی انتظامی، دادستانی و اطلاعات شناسایی شده و براساس قانون با آنها برخورد می‌شود.

معاون وزیر کار در مورد انتقال و نگهداری کودکان کار بدسرپرست نیز گفت: برخی از کودکان کار دارای سرپرست که3مرتبه در مراکز بهزیستی پذیرش و تحت آموزش قرار گرفته‌اند اما مجددا برای ادامه کار به خیابان بازگشتند در صورتی که قوه قضاییه اجازه بدهد از این خانواده‌ها سلب حضانت شده و کودکان در مراکز بهزیستی نگهداری می‌شوند.

رئیس سازمان بهزیستی کل کشور با بیان اینکه جمع آوری و تامین محل نگهداری کودکان کار و متکدی بر عهده بهزیستی نیست، افزود: متاسفانه بسیاری از کودکان کار از اتباع بیگانه هستند که هنوز وضعیت خانواده‌های آنان مشخص نیست برهمین اساس وزارت امور خارجه در حال پیگیری این مساله است البته کودکانی که والدینشان در ایران اقامت کامل و دائم دارند به خانواده واگذار می‌شوند.

وی همچنین ادامه داد: در مورد اتباع بیگانه قانون وجود دارد ولی راجع به کودکان کار اتباع بیگانه غیرمجاز هیچ قانونی در دست نیست و وزارت کشور در حال پیگیری و تعیین تکلیف این افراد است تا با برنامه‌ریزی مناسب از ادامه فعالیت آنان در کشور جلوگیری شود.

برنامه‌های مشترک بهزیستی و وزارت آموزش و پرورش

محسنی بندپی به دو طرح بهزیستی با مشارکت وزارت آموزش و پرورش اشاره کرد و گفت:‌ طرح نماد و ماد در سطح مدارس در حال اجراست، در طرح نماد به نام نظام مراقبت‌های اجتماعی دانش آموزان و در دو مقطع ابتدایی و راهنمایی در 6 استان کشور از جمله سیتان، فارس، البرز، و خراسان رضوی اجرا می‌شود و در آینده نیز در نظر داریم این طرح را در سراسر کشور گسترش دهیم.

وی افزود:‌ در این طرح 9 دستگاه اجرایی از جمله وزارت بهداشت، وزارت آموزش و پرورش، سازمان برنامه و بودجه، نیروی انتظامی و سازمان بهزیستی کشور همکاری می‌کنند.

محسنی بندپی با اشاره به طرح ماد نیز گفت: طرح ماد به نام مشارکت های اجتماعی دانش آموزان است که در این طرح 23 بسته مددکاری و 32 بسته آموزشی حمایت روانی اجتماعی در مدارس توزیع شده است زیرا باتوجه به آمارهایی که نشان می‌دهد 47 درصد طلا‌ق‌ها در 5 سال اول زندگی رخ می‌دهد باید نقدپذیری و مهارت‌های زندگی و تاب آوری اجتماعی را از کودکی به فرزندانمان بیاموزیم و به صورت ریشه‌ای در این زمینه اقدام کنیم هرچند تا رسیدن به هدف زمان طولانی در پیش خواهیم داشت.

محسنی بندپی در مورد جمع آوری معتادان متجاهر نیز گفت: آخرین تصمیم در کارگروه تقسیم کار ملی مقرر شد جمع آوری معتادان متجاهر به عهده سازمان بهزیستی کشور واگذار شود، متاسفانه تا امروز نگاه‌مان به این مساله تکمیلی، تشویقی و حمایتی نبوده است. کس

وی یادآور شد: معتاد متجاهر سخت در دسترس است و ما در یک دوره یک ماهه وی را تحت درمان های بیولوژیکی قرار می‌دادیم ولی این موضوع به یک حلقه تکمیلی احتیاج دارد که باید توانمندسازی، اشتغال و اجتماع پذیری فرد نیز باید مورد توجه واقع شود به طوری که در این مدت باید علاوه بر رسیدگی به جنبه‌های جسمی و فیزیکی سم زدایی از بدن فرد معتاد به جنبه‌های روانی و اجتماعی وی نیز توجه کنیم.

معاون وزیر کار اظهار کرد: رویکردهای پیشگیرانه خانه به خانه و اجتماعی در محور مدرسه و محیط های عمومی، راه انداختن کارزار رسانه‌ای، استفاده از گروه‌های مرجع مانند روحانیون و معلمان در اقدامات درمان رویکردهای اقدام جنبه های اجتماعی و درمانی مورد توجه قرار گرفته است.

وی افزود: متاسفانه فرد معتاد فقط دچار اعتیاد مواد مخدر به منزله درگیری جسمی نیست بلکه از نظر روانی و اجتماعی نیز آسیب پذیر شده است، فرد معتاد بی انگیزه و بی هویت شده که باید این جنبه‌های روانی آسیب دیده نیز مورد درمان قرار گیرد برهمین اساس قبلا فقط یک دوره سم زدایی و متادون درمانی صورت می‌گرفت اما در برنامه جدید در صورت تایید پزشک ممکن است فرد معتاد را تا 6 ماه در مراکز بهزیستی تحت مراقبت قرار دهیم تا در کارگاه‌های فنی حرفه‌ای مهارتی را آموزش ببیند و علاوه بر آموزش برای آنان شغل مناسب نیز فراهم می‌شود.