سطح آمادگی خانوارهای ایرانی برای بلایا تنها 8 درصد است/ سالانه 3 هزار ایرانی در اثر بلایای طبیعی فوت می‌کنند

به گزارش گروه اجتماعی آنا، دکتر علی اردلان اظهار کرد: پس از زلزله بم، دو دپارتمان با موضوع سلامت در حوادث و بلایا با رویکردهای پژوهشی و آموزشی، در موسسه ملی تحقیقات سلامت و دانشکده بهداشت تأسیس شدند.

مدیر گروه سلامت در حوادث و بلایای دانشگاه علوم پزشکی تهران، افزود: این دو دپارتمان، نخستین دپارتمان‌های منطقه مدیترانه شرقی در زمینه‌ مباحث آکادمیک و تحقیقاتی بلایا هستند و تاکنون بیش از 80 مقاله علمی به زبان‌های فارسی و انگلیسی منتشر کرده‌اند و نخستین فارغ‌التحصیل Ph.D این دپارتمان در تیرماه سال جاری با 9 مقاله منتشر شده در مجلات معتبر بین‌المللی از نظریه خود دفاع کرده است.

دکتر اردلان، از همکاری نزدیک این دو دپارتمان با سازمان جهانی بهداشت و دانشگاه‌های طراز اول جهان مانند هاروارد و یل خبر داد و گفت: این مجموعه عضو تیم مدیریت بحران دفتر سازمان ملل در جمهوری اسلامی ایران و نماینده منطقه آسیای مرکزی در شبکه جهانی کاهش خطر بلایا است.

وی گفت: به دلیل اهمیت نقش مردم در مدیریت خطر بلایا در کشور، به سفارش معاونت بهداشت وزارت بهداشت، دبیرخانه ملی تاب‌آوری مردم محور بلایا نیز در موسسه ملی تحقیقات سلامت تاسیس‌ شده است.

مقابله با بلاهای طبیعی باید جزو اولویت‌های زندگی باشد

وی وظیفه این دبیرخانه را توانمندسازی جامعه مدنی و مردم در زمینه مدیریت خطر و بلایا، عنوان کرد و گفت: هرچند وجود تیم‌های آماده‌ای مثل کادر وزارت بهداشت و هلال‌ احمر، در کشور ضروریست اما مهم این است که افراد خانواده در هنگام وقوع بلا، بدانند کیف اضطراری چیست و کجاست یا کمک‌های اولیه یعنی چه و چگونه باید آن را انجام داد. باید مقابله با بلاهای طبیعی را جزو اولویت‌های زندگی خود قرار دهیم.

اردلان با بیان اینکه زلزله همواره تهدید جدی برای کشور محسوب می‌شود، تصریح کرد: درحالی که روند وقوع و آسیب مخاطرات آب و هوایی در ایران رو به افزایش است، سطح آمادگی جامعه برای این دسته از مخاطرات باید ارتقا یابد.

ضرورت آمادگی کشور برای حوادث و بلایای طبیعی

مدیر گروه سلامت در حوادث و بلایای دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: مشخص نیست زلزله بزرگ بعدی چه زمانی روی می‌دهد، ولی آمادگی لازم است. شواهد نشان می‌دهند به ازای هر یک تومان صرف بودجه برای آمادگی، 8 تومان در عملیات پاسخ صرفه‌جویی می‌شود.

وی افزود: شاید کاهش آسیب‌پذیری بافت‌های فرسوده و زیرساخت‌های موجود مشکل باشد، ولی می‌توان در ساخت‌ و سازهای جدید و برنامه‌های توسعه‌ای کاری کرد که نسل آینده در ایرانی ایمن زندگی کنند.

دکتر اردلان حساس سازی جامعه، بهره‌مندی از توان مردم و آموزش همگانی را از مهم‌ترین راهکارهای کاهش خطر بلایا خواند و گفت: برای اطمینان از آمادگی جامعه، سطح آمادگی مردم و سازمان‌ها باید از قبل اندازه‌گیری شود و بر آن اساس، آموزش و تمرین‌های لازم انجام گیرد.

دو سوم کشور ایران در معرض رانش زمین قرار دارد

وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه دو سوم کشور ایران در معرض رانش زمین قرار دارد، تصریح کرد: رانش زمین می‌تواند متعاقب زلزله، سیل، بارندگی شدید و آتش‌فشان و ساخت‌ و سازهایی که اصول کاربری زمین را رعایت نمی‌کنند، روی دهد.

مدیر گروه سلامت در حوادث و بلایای دانشگاه علوم پزشکی تهران، افزود: مناطق گسترده‌ای از ایران نیز مستعد رانش زمین هستند. طی چهار دهه از 1349 تا 1389، 1369 مورد رانش زمین مهم در ایران ثبت‌شده که 224 کشته بر جای گذاشته است.

در ایران بیشتر مصدومان رانش زمین دچار جراحت و خفگی می‌شوند

دکتر اردلان ادامه داد: در ایران به ازای هر مصدوم ناشی از رانش زمین، 9/2 نفر کشته می‌شوند که بیشتر آن‌ها به دلیل جراحت و خفگی رخ می‌دهد.

وی با بیان اینکه تهران نیز به دلیل قرار گرفتن در دامنه جنوبی البرز، ساخت ساز در دامنه‌های پرشیب، عدم رعایت اصول کاربری زمین و ساخت ساز اصولی در معرض خطر رانش زمین قرار دارد، تصریح کرد: رانش زمین بدون هشدار روی می‌دهد. البته از آنجایی که بسیاری از آن‌ها متعاقب بارندگی شدید و سیل روی می‌دهند، استقرار سامانه‌های هشدار هواشناسی، روش مؤثری برای هشدار به جامعه است.

راهکار پیشگیری از رانش زمین

مدیر گروه سلامت در حوادث و بلایای دانشگاه علوم پزشکی تهران عدم ساخت‌ و ساز در مناطق مستعد مانند شیب‌های تند، لبه‌های کوه، راه‌های آب و سیلاب یا نزدیکی دره‌های فرسایشی را بهترین راه پیشگیری، رانش زمین دانست و گفت: در مواردی که ممکن نباشد می‌توان از مطالعات زمین‌شناسی، اقدامات کنترل سیل، طراحی و ساخت خیابان‌ها به‌ موازات شیب که به تخلیه سیل و حرکت توده‌ها کمک می‌کند، به‌عنوان راهکار استفاده کرد.

وی با بیان اینکه دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز در معرض خطر بلایای طبیعی و انسان‌ ساخت قرار دارد، خاطرنشان کرد: برنامه دو سالانه‌ای برای دانشگاه طراحی شده که در صورت حمایت مدیریت ارشد دانشگاه می‌تواند آمادگی دانشگاه و زیر مجموعه‌های آن را در برابر بلایا ارتقا دهد.

دکتر اردلان ادامه داد: به‌ موازات این امر، حساس سازی اعضای هیات‌ علمی، کارکنان و دانشجویان دانشگاه از طریق وب‌ سایت دانشگاه بسیار مهم است. درنتیجه این کار، آن‌ها اهمیت بلایا و راهکارهای آمادگی را به خانواده‌های خود نیز منتقل خواهند کرد که خود جمعیتی چند ده‌ هزار نفری را تشکیل می‌دهد.

وی به اهمیت مشارکت جامعه علمی در کاهش خطر بلایا در کشور از طریق تولید شواهد تحقیقاتی و ایجاد برنامه آموزشی استاندارد تأکید کرد.