دریای خزر باید از نفوذ آمریکا مصون بماند

بشیر اسماعیلی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری آنا در شهرضا، درباره اجلاس برگزارشده درباره تقسیمات دریایی خزر اظهار کرد: «مشکل اصلی در تقسیم دریای خزر وضعیت مبهم آن در شناسایی به عنوان دریا یا دریاچه است، چراکه این دریاچه از نظر علمی و جغرافیایی ویژگی‌های دریا را دارد؛ اما به لحاظ اینکه محصور در خشکی است دریاچه هم قلمداد می‌شود.»

عضو هیأت علمی گروه روابط بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی شهرضا اضافه کرد: «از نظر حقوقی در صورتی که خزر دریاچه تلقی شود، سهم پنج کشور ساحلی به طور مساوی 20 درصد خواهد بود، اما با احتساب خزر به شکل دریا، ایران بنابر قاعده تقسیم از کمترین سهم یعنی 13 درصد برخوردار می‌شود.

وی ادامه داد: «در قرارداد آکتاو حالت دوم وجود دارد؛ ولی در عین حال ادعای ایران از دیرباز تقسیم 50 درصدی خزر با روسیه بوده که بعد از سال 1991 و شکل‌گیری سه کشور مستقل از اتحاد جماهیر شوروی، این مورد منتفی شد.»

اسماعیلی تصریح کرد: «قرارداد فعلی نهایی نیست و به امضای مقدماتی رسیده است، بنابراین اگر در گفتگو‌های پیش رو، سهم ایران به بیش از 20 درصد افزایش پیدا کند، می‌توان گفت که با در نظر داشتن مجموع شرایط، بهترین حالت ممکن اتفاق می‌افتد.»

مسئول بسیج اساتید دانشگاه آزاد اسلامی شهرضا در پاسخ به این سوال که علت اصرار روسیه به امضای این قرارداد را چگونه ارزیابی می‌کنید، عنوان کرد: «احتمالاً ملاحظات امنیتی در نگاه روسیه به خزر در اولویت قرار دارد و در این قرارداد، حضور نیروهای نظامی خارجی در خزر منع شده است که با توجه به احتمال گسترش ناتو به آسیای میانه و قفقاز، دستاورد مهمی برای ایران هم به حساب می‌آید.»

وی ادامه داد: «در حوزه دریاچه خزر 48 میلیارد بشکه نفت و 9 تریلیون متر مکعب گاز طبیعی وجود دارد که احتمال دارد با اکتشافات تکمیلی، ذخایر بیشتری هم شناسایی شوند و با توجه به حضور گسترده آمریکا پیرامون مناطق نفت‌خیز خلیج‌ فارس، عاری نگه‌داشتن خزر از نفوذ ایالات متحده برای روسیه و به دنبال آن جمهوری اسلامی ایران حائز اهمیت بالایی است.»

اسماعیلی درباره اینکه آیا در این زمان خاص که ایران تحت فشار تحریم‌های اقتصادی ایالات متحده قرار دارد، امضای چنین قراردادی تعبیر به ضعف نیست، یادآور شد: «مذاکرات اخیر درباره تقسیم خزر به بیش از دو دهه قبل باز می‌گردد و ایران و روسیه در این رابطه در حال گفتگو و چانه‌زنی بوده‌اند، پس نشست «آکتاو» امر جدیدی نیست، اما به هر حال همانطور که درباره مذاکره ایران با مقامات آمریکایی هم گفته می‌شود، مرحله زمانی فعلی برای امر دیپلماسی و امضای قرارداد چندان مناسب نیست، چون ممکن است از تنگنا‌های اقتصادی به‌وجود آمده برای ایران سوء‌استفاده شود.»

وی درباره انتقاد و بازتاب فضای مجازی در امتیازدادن به روسیه در این شرایط به آنا گفت: «راه‌های دیپلماسی در آینده برای تغییر تقسیمات باز است؛ ولی فضای روانی به‌وجود آمده را مطلوب نمی‌دانم و بسیاری از مردم فکر می‌کنند حق ایران در استفاده از دریای خزر تضییع شده است؛ ولی دولت و دستگاه سیاست خارجی اگر قرارداد امضاشده را قابل دفاع ارزیابی می‌کنند،باید با اطلاع‌رسانی و شفاف‌سازی به رفع سوء‌تفاهمات پیش‌آمده کمک کنند.»

انتهای پیام/4062/