وضعیت درس تربیت بدنی در دانشگاه‌های ایران و جهان

گروه دانشگاه خبرگزاری آنا؛ جالب است بدانید، در دانشگاه برکلی کالیفرنیا درس تربیت بدنی برای دانشجویان در پنج نیم‌سال با سطح مبتدی، پایین‌تر از متوسط، متوسط، بالاتر از متوسط و پیشرفته ارائه می‌شود. دانشجویان در هر ترم باید دو الی سه جلسه در هفته در کلاس‌های ورزشی شرکت کنند؛ به این معنا که دانشجویان در هر ترم بین  32 تا 45 ساعت ورزش می‌کنند، همچنین یک درس با عنوان «اهمیت آمادگی جسمانی در طول زندگی» در دو جلسه عملی و تئوری در طول هفته به دانشجویان ارائه می‌شود. به‌طور کلی در دانشگاه‌های برتر جهان نوع ارائه درس تربیت بدنی و میزان ساعت ارائه این درس متفاوت است. در مورد چگونگی  درس تربیت‌ بدنی در دانشگاه‌های ایران و جهان با امین پورنقی مدیر اداره تربیت‌ بدنی دانشگاه امام صادق (ع) به گفتگو پرداختیم که در ادامه می‌توانید مشروح این گفتگو را بخوانید.

هدف اصلی درس تربیت‌ بدنی در دانشگاه‌ها چیست و این درس چه ثمراتی برای دانشجویان دارد؟

تعلیم و تربیت، شکوفا کردن استعدادهای بالقوه انسان است تا بـه کمـال مطلـوب خویش برسد. بدین منظور، باید ابعاد زیسـتی از جمله ابعاد جسـمی، روانـی، اجتمـاعی، سیاسـی، فرهنگی، اقتصادی و معنوی انسان را در دانشگاه‌ها مدنظر داشـته باشیم. تربیت‌ بدنی و ورزش، بخش جدایی‌ناپذیر تعلیم و تربیت است که می‌تواند باعث دستیابی به اهدافی همچون بهبود عملکرد تحصیلی، بهبود و تسهیل یادگیری، اعتماد به‌ نفس، تقویت روابط شخصی و اجتماعی، رفتار مسئولانه و آمادگی جسمانی شود.

درس تربیت‌ بدنی در دانشگاه‌ها چه جایگاهی دارد؟

درس تربیت‌ بدنی یکی از دروس اصلی در بسیاری از دانشگاه‌هاست که اتصال آن به‌نظام آموزشی از طریق برنامه درسی صورت می‌گیرد. در دانشگاه‌ها با توجه به عوامل مختلفی مانند امکانات و منابع، نیروی انسانی و... برای درس تربیت‌ بدنی برنامه‌هایی تدوین‌شده است که به‌طور مستمر مورد ارزیابی و بازنگری قرار می‌گیرند تا نارسایی‌ها و مشکلات مربوط شناسایی و در جهت رفع آن‌ها تلاش شود.

درس تربیت‌ بدنی در دانشگاه‌های برتر جهان چگونه ارائه می‌شود؟

وضعیت درس تربیت‌ بدنی در دانشگاه‌های دنیا در سطوح مختلفی دنبال می‌شود به‌نحوی‌که در سطح قهرمانی و حرفه‌ای مسابقات پویا و فعالی برای رقابت منظم دانشگاه‌ها با یکدیگر در رشته‌های مختلف ورزشی وجود دارد و حتی دانشجویان از باشگاه حق‌الزحمه دریافت می‌کنند.

در ورزش همگانی نیز اغلب دانشگاه‌ها، بسته کاملی از ورزش‌های سنتی مانند شنا، فوتبال، بدمینتون، تنیس، اسکواش، رزمی گرفته تا ورزش‌های غیرمعمول مانند اتومبیل‌رانی، سوارکاری، تیراندازی باکمان و... را ارائه می‌دهند. به‌نحوی‌که این لیست با توجه به خواسته‌های دانشجویان از دانشگاهی به دانشگاه دیگر متفاوت است. در صورتی‌ که افرادی به ورزش خاصی علاقه‌مند نباشند، برنامه‌های ورزش همگانی وجود دارد که می‌توانند در آن‌ها مشارکت کنند. 

نحوه ارائه درس تربیت‌ بدنی در دانشگاه‌های خارج از کشور به‌طور مثال در دانشگاه برکلی کالیفرنیا، این گونه است که طی پنج نیمسال و هر نیمسال 0.5 واحد درس تربیت‌ بدنی برای دانشجویان با سطح مبتدی، پایین‌تر از متوسط، متوسط، بالاتر از متوسط و پیشرفته ارائه می‌شود که در هر ترم دانشجویان باید 15 هفته در کلاس‌ها شرکت کنند و در هر هفته دو ساعت به‌ صورت عملی به ورزش بپردازند. همچنین یک درس با عنوان «اهمیت آمادگی جسمانی در طول زندگی» نیز به دانشجویان ارائه می‌شود و به‌ طور کامل در مورد تمرینات بدنی و اهمیت تمرینات هوازی و قدرتی در طول زندگی به دانشجویان آموزش‌های لازم داده می‌شود که این درس طی 15 هفته و هر هفته به شکل دو ساعت تئوری و دو ساعت عملی به آن‌ها ارائه می‌شود.

جایگاه تربیت‌ بدنی و ورزش در سیستم آموزشی کشورمان به چه شکل است؟

دانش‌آموزان در مدارس دو جلسه در هفته ورزش منظم انجام می‌دهند. همین دانش‌آموز با ورود به دانشگاه، ورزش منظم را از دست می‌دهد که یکی از عوامل اصلی این موضوع کمبود فضای مربوط به تربیت‌ بدنی در دانشگاه است. درس تربیت‌ بدنی در سطح دانشگاه به چهار دسته تربیتی، حرفه‌ای، همگانی و قهرمانی تقسیم می‌شود. تربیت‌ بدنی تربیتی در قالب درس به همه دانشجویان ارائه می‌شود. تربیت‌ بدنی حرفه‌ای برای ورزشکارانی است که به‌ صورت حرفه‌ای ورزش کرده و از این طریق درآمدزایی می‌کنند. ورزش قهرمانی دانشجویی تحت عنوان المپیک برگزار می‌شود که در این دسته، دانشجویان ابتدا در دانشگاه، سپس در استان و کشور با هم به رقابت می‌پردازند. در تربیت‌ بدنی همگانی هم بیشتر جنبه تفریحی ورزش برای دانشجویان اهمیت دارد.

از نظر شما چه نواقصی در ارائه درس تربیت‌ بدنی در دانشگاه‌های کشور وجود دارد؟

زمان نامناسب ارائه درس تربیت بدنی یکی از نواقص این درس است. بیشتر اوقات کلاس‌های تربیت‌ بدنی بین کلاس‌های درسی دانشجویان است و اغلب دانشجویان بلافاصله بعد از آن کلاس‌های دیگری دارند که باعث زحمت برای دانشجو می‌شود.

یکی دیگر از نواقص درس تربیت‌ بدنی، عدم وجود ارتباط هدفمند بین کلاس‌های فوق‌برنامه و کلاس‌های رسمی دانشگاه است. ازجمله مشکلات مهم این درس عدم تنوع رشته‌های ورزشی ارائه‌شده برای دانشجویان، به سرانجام نرسیدن ورزش تخصصی دنبال‌شده توسط دانشجویان در دانشگاه، تراکم واحدهای تربیت‌ بدنی در دو سال اول و رها شدن آن از سال دوم به بعد به‌خصوص در دوره کارشناسی ارشد، حضور کمرنگ مسئولان و استادان دانشگاه در ورزش و بی‌علاقگی و کم‌انگیزگی دانشجویان اشاره کرد که منجر به کاهش مشارکت دانشجویان در ورزش می‌شود.

راهکار بهبود وضعیت درس تربیت‌ بدنی در دانشگاه‌های کشورمان چیست؟

درس تربیت‌ بدنی نیاز جدی به بازنگری مجدد در برنامه درسی دارد. علاوه بر لزوم افزایش تعداد واحد این درس مسئولان باید به ساعت برگزاری کلاس نیز توجه داشته باشند. کلاس‌های تربیت‌ بدنی باید پس از اتمام دیگر کلاس‌های درسی در روز برگزار شود و بهترین ساعت برگزاری کلاس این درس بعدازظهر است.

کیفیت ارائه درس تربیت‌ بدنی در دانشگاه امام صادق (ع) چگونه است؟

در دانشگاه امام صادق (ع) که داعیه‌دار ارائه الگوی زیست یک دانشجوی مسلمان است، امر ورزش جایگاه ویژه‌ای دارد. آمارها نشان می‌دهد که حدود 10 درصد از دانشجویان دانشگاه امام صادق (ع) ورزش منظم که همان سه جلسه ورزش در هفته است را انجام می‌دهند. این درس در قالب تربیت‌ بدنی یک و دو در چهار نیمسال تحصیلی (2 واحد) برای ورودی‌های جدید و دانشجویان سال دومی ارائه می‌شود همچنین بنا داریم تعداد واحد درس تربیت‌ بدنی از یک به 1.75 واحد افزایش دهیم. مطابق مصوبه وزارت علوم، درس تربیت‌ بدنی و درس ورزش یک باید به ترتیب در سال اول و دوم ورود دانشجویان که هرکدام در دو نیمسال تحصیلی و مجموعاً در چهار نیمسال تحصیلی پیاپی ارائه شوند.

دانشگاه امام صادق (ع) از نیروی انسانی باکیفیت در مربیگری، فضاها، امکانات و تجهیزات ورزشی نسبتاً مناسب بهره می‌برد. علاوه بر آن تقسیم درس تربیت‌ بدنی یک و دو به چهار نیم واحد که در طول چهار ترم ارائه می‌شوند، شکل ارائه درس تربیت‌ بدنی که در آن در هفته سه جلسه ورزش در قالب دو جلسه عملی و یک جلسه نظری برای دانشجویان در نظر گرفته‌ شده است و کلاس‌های ورزشی فوق‌برنامه متنوع مانند ورزش‌های رزمی، توپی، برنامه‌های کوه‌پیمایی از نقاط مثبت ارائه درس تربیت بدنی در دانشگاه امام صادق (ع) هستند.

انتهای پیام/4084