کیفیت رشته کامپیوتر در دانشگاه‌های کشور قابل قبول نیست

سارا نجف‌زاده عضو هیأت علمی گروه کامپیوتر دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی(ره) شهرری است. او کارشناسی ارشد خود را در رشته مهندسی کامپیوتر گرایش معماری سیستم کامپیوتری از دانشگاه علم و صنعت اخذ کرده و فارغ‌التحصیل دکتری تخصصی در رشته کامپیوتر گرایش شبکه از دانشگاه UTM مالزی است.

نجف‌زاده در زمینه شبکه‌های بی‌سیم خودرویی، شبکه‌های حسگر بی‌سیم، رایانش ابری و اینترنت اشیا و به‌طور خاص شهر هوشمند به‌صورت حرفه‌ای به پژوهش و کار اجرایی پرداخته است.

گفتگوی خبرنگار خبرگزاری آنا در ری با این عضو هیأت دانشگاه آزاد اسلامی درباره  وضعیت فعلی رشته مهندسی کامپیوتر، دانشجویان این رشته، توصیه به دانشجویان، راهکارهای درآمد غیر شهریه و ... در ادامه می‌آید.

یکی از مهم‌ترین علوم و دانستنی‌های عصر حاضر، رایانه است، دلیل این انتخاب برای شما به عنوان رشته تحصیلی‌تان چه بود؟

در وهله نخست بنده علاقه زیادی به مباحث فناوری اطلاعات و استعداد خوبی هم در درک و تحلیل مباحث و مطالب فنی داشتم. از طرفی زمانی که بنده مشغول تحصیل بودم، رشته‌های مرتبط با کامپیوتر و فناوری اطلاعات جایگاه ویژه‌ای بین رشته‌های فنی و مهندسی داشت.

رشته کامپیوتر و فناوری اطلاعات از نظر بازار کار و آینده شغلی همواره در رتبه‌های برتر قرار داشته‌اند. متخصصان این رشته در سراسر دنیا از درآمدهای قابل توجهی برخوردار هستند. علاوه بر این، سایر رشته‌ها از فنی و مهندسی گرفته تا علوم پزشکی بسیار به علوم کامپیوتر وابسته هستند.

با توجه به اهمیت دانشگاه آزاد اسلامی در رشد و توسعه آموزش عالی کشور، جایگاه این دانشگاه را در گسترش تحصیلات تکمیلی چگونه ارزیابی می‌کنید؟

فعالیت‌های دانشگاه آزاد اسلامی از بدو تأسیس بسیار چشمگیر بوده و تأثیر به‌سزایی در رشد علم و دانش عمومی و تخصصی جامعه داشته است. با توجه به گستردگی جغرافیاییِ این دانشگاه، به نظر من چنانچه دقت بیشتری در راستای بهبود کیفیت آموزشی صورت بگیرد، اثر مستقیم آن را در فارغ‌التحصیلان این دانشگاه خواهیم دید.

بهبود کیفیت آموزشی در این دانشگاه مستلزم؛ ملزم‌کردن استادان به مطالعه و به‌روزرسانیِ علم و دانش خود، دقت ویژه در خصوص کیفیت پروژه‌های پایانی و درسی دانشجویان و ارائه مطالب آموزشی و واحدهای درسی منطبق بر نیازهای روز جامعه است.

یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های دانشگاه آزاد اسلامی با توجه به کاهش جمعیت در حال تحصیل جامعه، مواجه‌شدن با کمبود منابع مالی است. به نظر شما برای حل این مشکل چه راهکارهایی می‌توان در پیش گرفت؟

افزایش ارتباطات با صنعت و فعالیت‌های صنعتی می‌تواند بخشی از مشکلات مالی را حل کند. مضاف بر اینکه تقویت ارتباط دانشگاه با صنعت نهایتاً منجر به بهبود پیشرفت دانشگاه در مسیر اهدافش می‌شود. راهکار دیگری که در این راستا می‌توان در نظر گرفت، افزایش طیف مخاطبان دانشگاه است و اینکه فقط به طیف جوانان و گروه سنی خاصی نپردازیم. ازجمله این موارد می‌توان آموزش الکترونیک، آموزش غیر رسمی، آموزش‌های نیمه حضوری و آموزش‌های حرفه‌ای را نام برد.

با استفاده از علم روز اعضای هیأت علمی و دانشجویان کوشای دانشگاه از فرصت‌های موجود برای اخذ گرنت‌های علمی و فناوری در سطح بین‌المللی نیز باید بهره‌مند شویم. بسیاری از دانشگاه‌های مطرح و موفق دنیا علاوه بر بودجه‌های دولتی و شهریه نگاه ویژه‌ای به ارائه و فروش خدمات علمی دارند. وقف نیز بخشی از حوزه‌های درآمدی دانشگاه‌ها را دربر می‌گیرد.

با توجه به انتخاب واحد دانشگاهی یادگار امام شهرری به‌عنوان «قطب علمی شبکه‌های ارتباطی و حمل و نقل» برای هدایت پروژه‌ها و تحقیقات دانشجویان رشته کامپیوتر چه  پیشنهادهایی دارید؟

فعالیت‌های این واحد دانشگاهی باید حول محور عنوان «قطب علمی شبکه‌های ارتباطی و حمل و نقل» بچرخد؛ بنابراین لازم است تا همه رشته‌هایی که به نوعی با این مباحث مرتبط هستند، فعالیت‌هایی در این زمینه داشته باشند.

از‌جمله این فعالیت‌ها می‌توان، برگزاری سمینارها و سخنرانی‌های مرتبط، ارائه دروس مرتبط با این مباحث در قالب دروس مباحث ویژه، برگزاری کلاس‌های فوق برنامه مرتبط با این موضوع و استفاده از ظرفیت‌‌های خود دانشگاه (اعضای هیأت علمی، استادان مدعو، دانشجویان و ...) و تأکید بر تعریف پروژه‌ها و تحقیق‌های دانشجویی حول محور همین موضوع (در رشته‌هایی که امکان آن وجود داشته باشد) را نام برد.

تقویت ارتباط دانشگاه با صنایع مرتبط به‌نحوی که شاهد حضور بیشتر این‌گونه صنایع در دانشگاه باشیم،  برگزاری نمایشگاه‌های آزاد مرتبط با این اهداف، بازدید دانشجویان از صنایع مرتبط در قالب گردش‌های علمی هم می‌تواند از دیگر فعالیت‌های دانشگاه حول محور قطب علمی شبکه‌های ارتباطی و حمل و نقل باشد.

وضعیت فعلی رشته مهندسی کامپیوتر و پیشرفت‌های صورت گرفته در این رشته در سال‌های اخیر را چطور ارزیابی می‌کنید؟

رشته کامپیوتر جزء آن دسته از رشته‌هایی است که به نسبت خیلی به‌روز و در اغلب زمینه‌ها، نیازهای جامعه و مطالب روز دنیا در آن دخیل است.

با نگاهی به جامعه مهندسان کامپیوتر که در این صنعت فعالیت دارند به‌خوبی در می‌یابیم که پیشرفت این قشر در جامعه در مقایسه با دنیای فناوری دارای پیشرفت قابل توجهی بوده است به‌طوری که نسبت به کشورهای پیشرفته جهان فاصله خیلی زیادی دیده نمی‌شود و در مقایسه با خیلی از کشورهای بزرگ جهان نیز با فاصله در جایگاه بهتری قرار داریم.

طبیعتاً این سطح قابل توجه مهندسان کامپیوتر در جامعه حاکی از آن است که کیفیت این رشته در دانشگاه‌های ما نیز قابل توجه است؛ اما از نظر بنده این کیفیت هنوز قابل قبول نیست. با توجه به تجربیاتی که بنده هم در زمینه فعالیت‌های آکادمیک و فعالیت‌های صنعتی در خارج از کشور دارم، انتظارات بیشتری از دانشجویان کنونی می‌رود. برای نیل به این هدف، در وهله نخست باید برخی از مشکلات درون‌سازمانی همچون سطح علمی استادان و مدرسان، تغییر و تصحیح سرفصل‌های آموزشی انجام شود.

 چه توصیه‌ای به دانشجویان به‌ویژه دانشجویان رشته کامپیوتر دارید.

پیشنهاد می‌کنم دانشجویان علاوه بر بالابردن فعالیت‌های دانشجویی در خودشان تعصب قابل توجهی نسبت به درسشان ایجاد کنند و تمرکز فعالیت‌های خود را معطوف به امور درس و دانشگاه کنند.

بسیار توصیه می‌کنم تا در طول دوران تحصیل دانشگاهی افزون بر استفاده از علم و تجربه استادان، حتماً فراتر از دانشگاه به فعالیت و مطالعه بپردازند؛ چراکه سرعت پیشرف نیازهای جامعه و به‌دنبال آن سرعت پیشرفت علم و تکنولوژی، بسیار بیشتر از سرعت حرکت دانشگاه‌هاست. به‌همین دلیل دانشجویان باید دقت کنند که خیلی زود دیر می‌شود؛ خیلی زود دوران تحصیل تمام می‌شود و عزیزانی که تلاشی فراتر از دانشگاه نداشته باشند پس از فارغ‌التحصیلی جایگاهی در جامعه صنعتی و حتی جامعه آکادمیک نخواهند داشت. علاوه بر این، باید برای به دست‌آوردن علم روز باید زبان انگلیسی خود را به سطح قابل قبولی برسانند. در دنیای پیشرفته تسلط به حداقل یک زبان بین‌المللی کمترین کار ممکن است.

 به نظر شما دانشجوی ایده‌آل چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟

دانشجوی خوب دانشجویی است که به معنای واقعی کلمه دانشجو باشد و جویای دانش، از تمام ظرفیت علمی استادان خود بهره جوید، صرفاً به منابع دانشگاهی اکتفا نکند، تحقیق و پژوهش را در رأس همه کارهای خود قرار بدهد، مشکلی با زبان انگلیسی نداشته باشد، از منابع معتبر مطالعاتی استفاده کند، در فعالیت‌های دانشگاهی شرکت کند، شأن و منزلت خودش و دانشگاه را حفظ کند و به‌گونه‌ای رفتار کند که پس از پایان دوران تحصیل از عملکرد خودش در دوران تحصیل راضی و حرفی برای گفتن داشته باشد.

با توجه به مطرح‌شدن این واحد دانشگاهی به‌عنوان دانشگاه حل مسئله چه توصیه‌ای به دانشجویان رشته کامپیوتر برای کاریابی و ورود به بازار کار دارید.

سؤال خیلی خوبی است و به‌نوعی می‌توان گفت که مهم‌ترین سؤالی است که در ذهن همه دانشجویان و بعضاً خانواده آنان است. من خیلی زیاد این دغدغه را ریشه‌یابی کردم. شاید مهم‌ترین مشکل این است که اغلب دانشجویان در طول دوران تحصیل هیچ فعالیتی ندارند و فقط به فعالیت‌های دانشگاهی می‌پردازند؛ بنابراین وقتی فارغ‌التحصیل می‌شوند و به سمت بازار کار می‌روند، می‌بینند که از پس کار خاصی بر نمی‌آیند.

دانشجویان باید این نکته را بدانند که دانشگاه و واحدهای دانشگاهی هیچ کدام قرار نیست از یک فرد، متخصص و کارشناس بسازند؛ بلکه وظیفه دانشگاه نشان‌دادن خط مشی به دانشجو و ایجاد زمینه‌های یادگیری در آنان است. در نتیجه یک دانشجو باید حداقل از ترم دوم یا سوم دانشگاه شدیداً به فکر انتخاب مسیر برای خودش باشد و تمام مطالعات و فعالیت‌های خود را بر اساس آن انجام دهد.

با این روش قطعاً یک دانشجو پس از اینکه فارغ‌التحصیل شد می‌تواند حرفی برای گفتن داشته باشد و در یک بازار کوچک مشغول به کار شده و به مرور پیشرفت کند. برای دانشجویان رشته‌های فنی و مهندسی، اکتفاکردن به آموخته‌های دانشگاهی و محدودکردن خود به دروس دانشگاهی بزرگترین اشتباه محسوب می‌شود.

از آنجایی که اکنون با توجه به امکانات فراوان آموزشی از جمله سایت‌ها و فضای مجازی، شبکه‌های اجتماعی، کتب و سی‌دی‌های آموزشی، آموزشگاه‌های آزاد و...، یادگیری به نوعی راحت‌ترین کار محسوب می‌شود، دانشجویان عزیز باید این فرصت‌ها را مغتنم شمرده و حداکثر استفاده را بکنند.

انتهای پیام/4062/