رباهای بی‌بانک!

گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، اقتصاد یکی از مهمترین مباحث این روزهای کشور است و شاید اولین نکته‌ حائز اهمیت در حوزه اقتصاد، بانکداری است. اما صحبت‌های بسیاری در رابطه با ایجاد بانکداری اسلامی و مقایسه آن با بانکداری ربوی مطرح شده و شاید در قیاس بانکداری اسلامی با بانکداری ربوی به‌راحتی به این نتیجه رسید که منشأ کنونی بسیاری از مشکلات به همین مسئله ربا مرتبط می‌شود.

مدت‌هاست که علمای اسلام از بانکداری ربوی فریاد برآورده‌اند و این اندیشه اقتصادی غربی که در سیستم بانکداری ریشه دوانده است نه تنها باعث رشد اقتصادی نشده بلکه روز به روز باعث وخیم‌تر شدن اوضاع اقتصادی مردم می‌شود.

با بررسی‌های جزئی این نتیجه حاصل می‌شود که علت پیاده شدن چنین اندیشه‌ای، عدم وجود تئوری خالص اقتصادی است که توسط اندیشمندان مسلمان ایرانی برای کشور ایران با در نظر گرفتن مؤلفه‌های ویژه این کشور شکل گرفته باشد.

به صراحت می‌توان گفت بانکداری ربوی یکی از مسائلی است که تیشه به ریشه زندگی اسلامی مردم زده است. هر چند شاید عده‌ای ساده‌انگارانه از این مسئله عبور کنند ولی تأثیر کوچکترین ربا بر زندگی انسان غیر قابل اغماض است. بعضاً بشر مسائلی را سطحی و جزئی نگاه می‌کند که برای شرع اینطور نیست و کاملاً جدی گرفته می‌شود.

بارها در قرآن و احادیث بر مسئله رباخواری و ربادهی انذار و به تأثیرات آن اشاره شده است. خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید: «يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا لاتَأْكلُوا الرِّبَوا أَضعَفاً مُّضعَفَةً وَاتَّقُوااللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ»«ای كسانی كه ايمان آورده‌ايد ربا (و سود پول) را چند برابر نخوريد از خدا بپرهيزيد تا رستگار شويد».

با یک نگاه ساده به روش بانکداری به‌راحتی می‌توان به  این مسئله پی‌برد که بانک‌ها با سودهای ربوی در جهت افزایش سرمایه خود هستند و علت آن هم وجود یک اندیشه اقتصادی غربی و لائیکی است که به بطن بانکداری و اقتصاد ورود کرده است غافل از اینکه ورود حتی جزئی‌ترین پول ربوی به زندگی یک فرد یا اقتصاد یک جامعه می‌تواند آن را به نابودی بکشاند. امام باقر (ع) می‌فرماید: «در كتاب علی (ع) يافتم كه نوشته شده بود هرگاه بعد از من ربا رايج شود مرگ ناگهانی هم رايج می‌شود» (الامالی، شیخ طوسی، ص210).

با همه این اوصاف که در مجال یک دست نوشته کوتاه نمی‌گنجد، بهترین روش این است که یک اندیشه اقتصادی بر اساس مؤلفه‌های اسلامی و ایرانی بازتولید شود تا بتواند؛ اولاً ربا را که اولین و عمده‌ترین مشکل بانکداری کشور است رفع نماید و ثانیاً بتواند چرخ اقتصاد داخلی را به گردش در بیاورد. البته ناگفته نماند اندیشه اقتصاد مقاومتی بنیه ایجاد اقتصاد اسلامی است که می‌تواند نجات‌دهنده مسئله اقتصادی کشور باشد هر چند تفکر لیبرالی و غربی برخی مسئولان مانع اعتقاد به اقتصاد مقاومتی و بانکداری اسلامی است، اما باید به این افراد فهماند که شرع اسلام در رابطه با چنین مسائلی به جد برخورد می‌کند.

شاید گره‌های عجیبی که در اوضاع اقتصادی و زندگی مردم خورده است از همین ربا خواری و رباگیری باشد.

*دبیرکل اسبق اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان کشور

انتهای پیام/4107