اعتماد به بیگانگان به هیچ صورتی پذیرفته نیست

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا از خمینی‌شهر، پس از سقوط سلسله افشاریه تا انقلاب اسلامی در بهمن 1357، تمامیت ارضی ایران در همه دوره‌ها مورد تعدی قرار گرفت، به‌طوری که حدود 5 میلیون کیلومتر مربع در این دوره‌ها از مساحت کنونی تنزل یافت. این تجزیه تدریجی ایران عمدتاً محصول غفلت از اصل امنیت، اعتماد به بیگانگان، فساد و ناکارآمدی حکام و بی‌خبری مردم در چند سده اخیر است.

پس از انقلاب اسلامی، چهار دهه است که با وجود حملات همه‌جانبه دشمنان در قالب تجاوز نظامی، تهاجم فرهنگی، نفوذ و تحریم اقتصادی، امنیت ملی و تمامیت ارضی کشور حفظ و صیانت شده است. به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر تجارب تلخ پیشین و با در نظر داشتن اصول سه‌گانه حکمت، عزت و مصلحت در سیاست خارجی، قادر به استیفای این مهم شده باشد.

 مسعود جعفری‌نژاد دکتری علوم سیاسی و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی‌شهر در آستانه 40 سالگی انقلاب اسلامی و مروری بر موفقیت‌های نظام اسلامی با خبرنگار خبرگزاری آنا در خمینی‌شهر به گفتگو نشسته که در زیر می‌خوانیم.

آنا: ارزیابی جناب‌عالی نسبت به حفظ تمامیت ارضی در سیاستگذاری کلان کشور پس از انقلاب اسلامی چیست؟

جعفری‌نژاد: یکی از مسائلی که به‌خصوص در سال‌های اخیر مورد اختلاف‌نظر برخی از جریان‌های سیاسی داخل کشور بوده، مسئله اعتماد و اتحاد با غرب است. اساساً دیپلماسی و مذاکره در چارچوب مصلحت‌های نظام در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نفی نشده و انعطاف و نرمش ازجمله اصول مورد قبول در سیاستگذاری کلان حاکمیت است؛ اما اعتماد به بیگانگان و تن‌دادن به نقشه‌های آنها به هیچ صورت پذیرفته نیست.

تاریخ معاصر ایران بیانگر صدمات جبران‌ناپذیر ناشی از اعتماد به نیروی خارجی است. قحطی مرگبار اواخر قرن نوزدهم، اشغال ایران در شهریور 20، خیانت آمریکا به اعتماد مصدق در جریان نهضت ملی‌شدن نفت، جدایی دردناک بحرین از ایران و غیره، نمونه‌های بارز منفعت‌جویی مطلق غرب در برابر ایران است.

پس از انقلاب اسلامی، اگرچه کشورمان همواره در معرض کینه‌توزی‌های بیگانگان قرار داشته است با این وجود، تمامیت ارضی کشور با دوری از ملاحظات و وابستگی‌های ناشی از اتحاد با غرب، کمترین آفت را از این رهگذر متحمل شده است.

آنا: به نظر شما با توجه به تحولات منطقه‌ای، اولویت ما جذب سرمایه‌گذاری خارجی بوده یا حفظ امنیت ملی؟

جعفری‌نژاد: عده‌ای توسعه اقتصادی و جلب سرمایه‌گذاری خارجی را نسبت به امنیت ملی ارجح می‌دانند. الگو قراردادن آسیای جنوب شرقی به‌ویژه ژاپن، بخش مهمی از استدلال این دسته را تشکیل می‌دهد؛ اما با توجه به معادلات منطقه بسیار پیچیده و خطرناک جنوب غرب آسیا، مسئله انرژی و حضور آمریکا و رژیم صهیونیستی، به نظر می‌رسد اولویت نخست در این منطقه امنیت ملی است. نمونه‌های بی‌شمار بین‌المللی مانند اوکراین، اتحاد جماهیر شوروی و امپراتوری عثمانی که غفلت در برابر تهدیدات امنیتی باعث تجزیه آنها در سال‌های گذشته شده است، بیانگر اهمیت امر امنیت با توجه به موقعیت ژئوپولیتیک کشورهاست.

در جنوب غرب آسیا که به‌واسطه فروش بی‌رویه تسلیحات پیشرفته نظامی، توازن قوا به زیان ایران دستخوش تزلزل شده است، پافشاری حاکمیت در جمهوری اسلامی ایران بر غیرقابل‌مذاکره بودن توان موشکی و حفظ پایگاه‌های دفاع نیابتی در منطقه، عاملی مهم در بازدارندگی نظامی علیه جمهوری اسلامی ایران به حساب می‌آید.

آنا: تأثیر وجود اعتماد به نفس و خودباوری در سیاست‌های خارجی پس از پیروزی انقلاب اسلامی چگونه بوده است؟

جعفری‌نژاد: بسیاری از کشورهای جهان در برابر هژمونی استکباری آمریکا مقهور و منفعل شده‌اند و در نظام بین‌الملل مبتنی بر یک‌جانبه‌گرایی ایالات متحده، تهوّر لازم برای اعمال سیاست خارجی مستقل را در خود نمی‌بینند. این مسئله نه صرفاً برای اعراب حوزه خلیج فارس که حتی در مورد کشوری با جمعیت، قدمت و اقتصادی بزرگ در حد ژاپن هم صدق می‌کند؛ به‌طوری که این کشور بعد از انهدام اتمی دو شهر آنها توسط آمریکا، از جنگ جهانی دوم تاکنون قریب به 70 سال است که سیاست خارجی خود را به کلی تسلیم مطامع آمریکا در جنوب شرق آسیا کرده و در این عرصه کاملاً خنثی عمل کرده‌‌ است.

جمهوری اسلامی ایران اما نه‌تنها سیاست خارجی مستقلی را بر پایه منافع و مقتضیات کشور در پیش گرفته که نفوذ خود در منطقه را نیز بسط داده است. به‌نحوی که اکنون حوزه تأثیرگذاری ایران ورای خلیج فارس و تا دریای سرخ و مدیترانه گسترش‌یافته است.

اکنون جمهوری اسلامی ایران، در مرزهای فلسطین اشغالی و در برابر رژیم غاصب صهیونیستی و سعودی متحدانی دارد که به عنوان عاملی بازدارنده در مقابله با تهدیدات بالقوه آنها عمل می‌کنند.

در عین حال ایالات متحده و هم‌پیمانان منطقه‌ای آنها هم بیکار ننشسته‌اند و از آنجایی که گزینه‌های نظامی را ناممکن می‌بینند، به اعمال تحریم و فشار اقتصادی روی آورده‌اند. با وجود این، ادامه مقاومت و مدیریت صحیح و مدبرانه سیاست خارجی می‌تواند در آینده به تثبیت جایگاه ایران به‌عنوان یک قدرت منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای انکارناپذیر بینجامد.

آنا: و نکته پایانی...

جعفری‌نژاد: در انتها، به‌عنوان ماحصل کلام، بیانات اخیر مقام معظم رهبری، خود گویای تمام ظرایف و نکات است. ایران اسلامی مقابل حق‌کشی، بی‌عدالتی، فساد اخلاقی و فساد سیاسی ایستاده است. ایران اسلامی با استقلال و ایستادگی خود البته موجب دشمنی جهان‌خواران می‌شود؛ آنها مایل‌اند تسلط پیدا کنند؛ مایل‌اند سیطره پیدا کنند؛ آنها دلشان می‌خواهد ایران، مثل ایران قبل از انقلاب باشد که بر همهٔ امورش مسلط بودند؛ مثل کشورهای ضعیف دیگری که امروز هستند. می‌بینید با یک کشوری دست دوستی می‌دهند، ولی اموال او را می‌مکند و می‌برند، بعد هم می‌گویند این‌ها گاو شیرده ما هستند. آنها دلشان می‌خواهد ایران عزیز، ایران بزرگ، ایران پرافتخار و ملت شجاع ایران مثل آن کشورها، زیردست آنها باشد؛  اما به این هدف نرسیدند و قطعاً به این هدف نخواهند رسید.

گفتگو از حسین رحیمی

انتهای پیام/4120/4062/خ