آنا بررسی می‌کند؛
جشنواره جام جم؛ مشارکت مردمی با چاشنی دوپینگ
شاید از نظر شکلی روند مشارکت در بخش مردمی جشنواره تلویزیونی جام جام مورد تأیید باشد، امّا شیوه اجرای آن نوعی دوپینگ رسانه‌ای را به ذهن متبادر می‌سازد.
به گزارش خبرنگار حوزه رادیو و تلویزیون گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، بینندگان تلویزیون این روز و شب‌ها در حاشیه تماشای برنامه‌های مورد علاقه خود، شاهد تبلیغ برگزاری پنجمین جشنواره جام جم هستند. جشنواره‌ای که قرار بود اختتامیه آن هفتم اسفندماه برگزار شود، امّا آن‌گونه که دبیرخانه این جشنواره اعلام کرده است، به دلیل حجم بالای آثار ارسالی، آیین پایانی این جشنواره با یک هفته تأخیر و در نیمه دوم اسفندماه برگزار خواهد شد.
یکی از بخش‌های پنجمین جشنواره جام جم که امسال برای نخستین بار اجرا خواهد شد، بخش مردمی این جشنواره است. در این بخش مخاطبان تلویزیون می‌توانند در صورت تمایل از طریق یک کد دستوری از طریق تلفن همراه در بخش آرای مردمی جشنواره شرکت کرده و برنامه منتخب خود را انتخاب کنند. از سوی دیگر برنامه‌هایی که در معرض رأی مردم قرار می‌گیرند، در ویژه‌برنامه «خیابان جام جم» که در چهار نوبت و در ساعات مختلف شبانه‌‌روز از شبکه‌های مختلف تلویزیونی پخش خواهد شد، معرفی می‌شوند. این معرفی در قالب حضور عوامل سازنده و گفتگو با آنان انجام می‌شود. تبلیغات گسترده به صورت زیرنویس و میان‌برنامه را هم می‌توان به این ویژه‌برنامه افزود. از سوی دیگر هر کدام از شبکه‌های تلویزیونی نیز مجریان و برنامه‌های مدنظر خود را که در عرصه رقابت حضور دارند به اشکال گوناگون برای بینندگان یادآوری می‌کنند.
بخش مردمی جشنواره، آشکارا یک رقابت است و نمی‌توان آن را یک نظرسنجی تفننی نامید، امّا قواعد یک رقابت جدی در آن به‌خوبی رعایت نمی‌شود
برگزارکنندگان جشنواره تلویزیونی جام جم، بخش مردمی را آوردگاهی برای قضاوت میلیونی با آرای چند میلیونی مردم می‌دانند. آن گونه که در سایت رسمی جشنواره تلویزیونی جام جم در معرفی این بخش آمده است «از نگاه متولیان جشنواره، مهم‌ترین آیتم دوره پنجم جشنواره جام جم که هیجان و گرمای ویژه‌ای به بزرگ‌ترین رویداد رسانه‌ای کشور خواهد بخشید همین بخش است؛ چراکه چند میلیون نفر از مردم، بدون هیچ محدودیتی امکان مشارکت در یک جشنواره به عنوان داور را یافته‌اند. در این نظرخواهی، رأی همه شرکت‌کنندگان از ارزش مساوی برخوردار است؛ از هر قوم و گروه سنی و با هر سطح از تحصیلات و طبقه اجتماعی، برای نخستین بار این حق را یافته‌اند تا بهترین برنامه‌های تلویزیونی را انتخاب کنند».
انتخاب محبوب‌ترین سریال، بهترین بازیگر زن و مرد، بهترین تیتراژ و ... از طریق نظرسنجی از همان روزهای نخست با امّا و اگرهایی همراه بوده است. در حالی که بخش مردمی، آشکارا یک رقابت است و صرفاً نمی‌توان به‌عنوان یک نظرسنجی تفننی در نظر گرفته شود، امّا قواعد و متر و معیار یک رقابت در آن به‌خوبی رعایت نمی‌شود. در برنامه «خیابان جام جم» عوامل برخی سریال‌ها حضور پررنگی داشته و امکان معرفی خود و سریال را دارند، در حالی که برخی برنامه‌ها چنین فرصتی را نداشته و یا زمان محدودتری را در اختیار دارند.
امّا شاید مهم‌ترین ایراد به تفاوت زمان پخش برنامه‌ها و به‌ویژه سریال‌های تلویزیونی بازمی‌گردد. از زمان پخش برخی از آثار ماه‌ها گذشته است و پخش برخی سریال‌های دیگر تنها چند هفته است که به پایان رسیده است. طبیعی است که اغلب بینندگان با جو آثار جدیدتر آشنایی بیشتری داشته و با آن بیشتر ارتباط برقرار می‌کنند، در حالی که سریال‌هایی که به‌مراتب پربیننده‌تر بوده‌اند در ذهن مخاطبان عمومی کم‌رنگ شده‌اند. بازیابی ذهنی این سریال‌ها علاوه بر حضور عوامل، نیازمند پخش خلاصه‌ای از قسمت‌ها یا سکانس‌های منتخب و قسمت‌های خلاصه‌شده است و زمان بیشتری را طلب می‌کند.
از زمان پخش برخی از آثار ماه‌ها گذشته است و پخش برخی سریال‌های دیگر تنها چند هفته است که به پایان رسیده است
برنامه «خیابان جام جم» اگرچه تلاش می‌کند بر بی‌طرفی خود تأکید کند، امّا نبود نگاه تخصصی و اجرایی از گونۀ «تاک شو» در این برنامه، بیشتر نوعی فضاسازی کاذب را به ذهن متبادر کرده و مانع از معرفی دقیق آثار می‌شود. به این ترتیب شاید از نظر شکلی روند مشارکت در بخش مردمی جشنواره تلویزیونی جام جام مورد تأیید باشد، امّا محتوا و شیوه اجرای آن نوعی دوپینگ رسانه‌ای خواسته یا ناخواسته برای برخی آثار را به اذهان متبادر می‌کند. ورود جزئی‌تر به این موضوع را به روزهای آینده و البته دریافت نظرات دست‌اندرکاران جشنواره و صاحبان آثار موکول می‌کنیم و تنها امیدواریم که این رقابت گامی برای بهبود اوضاع کیفی برنامه‌سازی در تلویزیون باشد.
انتهای پیام/4072/4104/پ
انتهای پیام/
معاون صندوق نوآوری و شکوفایی مطرح کرد؛
