در گفت‌وگو با آنا مطرح شد؛
مدیر موسسه نوین کتاب گویا:
انتشار کتاب گویا، بیشتر از کتاب کاغذی هزینه دارد/ مردم هنوز ویژگی‌های کتاب گویا را نمی‌دانند
مدیر مسئول موسسه نوین کتاب گویا روند نشر کتاب‌های صوتی در کشور را روندی روبه‌رشد می‌داند که با تعامل مراکز نشر کاغذی، امکان گسترش بیشتری در جامعه خواهد داشت.
فاطمه محمدی، مدیر مسئول موسسه نوین کتاب گویا در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی آنا، شرایط کار در بازار کتاب‌گویا را روبه رشد و امیدوارکننده خواند و گفت: «وضعیت کمی تغییر کرده و ناشران که اوایل خیلی سخت به گویا شدن کتا‌ب‌هاشان تن می‌دادند، حالا بیشتر به ما اطمینان می‌کنند و حتی خودشان هم رغبت نشان می‌دهند.»
| در نمایشگاه کتاب امسال تعداد علاقه‌مندانی که به غرفه ما مراجعه می‌کردند، بیشتر از دوره‌های قبلی بود |
وی همچنین درباره جایگاه کتاب‌های گویا در جامعه اظهار داشت: «آمارهای فروش نشان می‌دهد مردم رفته‌رفته انس بیشتری با کتاب‌های گویا پیدا می‌کنند و دیگر آن تعصب‌های همیشگی روی کتاب‌های کاغذی تا حدود زیادی برداشته شده؛ آنچنان‌که مردم (و البته ناشران) دیگر این تصور را ندارند که کتاب گویا، به نشر کاغذی خیانت می‌کند.»
محمدی با اشاره به نمایشگاه کتاب تهران و بازخوردهایی که به طور مستقیم از اهالی مطالعه گرفته‌اند، افزود: «در نمایشگاه کتاب امسال تعداد علاقه‌مندانی که به غرفه ما مراجعه می‌کردند، بیشتر از دوره‌های قبلی بود. این نتایج نشان می‌دهد ضرورت کتاب گویا کم‌کم برای علاقه‌مندان به مطالعه بیشتر و بیشتر جا می‌افتد. البته تنوع یافتن عناوین کتاب‌های گویا نیز در جذب دایره گسترده‌تری از مخاطبان نقش بسزایی داشته است. »
وی در پاسخ به این سوال که نشر کتاب گویا در شرایطی که نشر کاغذی کتاب دوران بحرانی را تجربه می‌کند چه وضعیتی دارد، خاطر نشان کرد: «اوضاع کلی بازار نشر و سطح تمایل به مطالعه در جامعه خوب نیست؛ اما برای ما که در حوزه کتاب‌گویا فعالیت داریم، حداقل این است که در سال‌های اخیر شاهد افت و پس‌رفت نبوده‌ایم؛ یعنی آن‌طور که دست‌اندرکاران نشر کاغذی از افت مخاطب و پایین آمدن مشتری و شمارگان سخن می‌گویند، نگرانی نداشته‌ایم. ضمن اینکه رشدی نسبی و کمی هم داشته‌ایم.»
| در نشر کتاب گویا حداقل باید 4 تا 5 هزار نسخه از اثر تولید و به فروش برسد تا انتشار آثار توجیه اقتصادی داشته باشد |
مدیر مسئول موسسه نوین کتاب گویا اضافه کرد: «البته در نشر گویا و تولید کتاب‌های صوتی، یکی از عوامل مهم هزینه بالایی است که صرف تولید آثار می‌شود؛ آنچنان‌که اگر شمارگان هزار نسخه‌ای برای ناشران می‌تواند سودآور باشد، در نشر کتاب گویا حداقل باید 4 تا 5 هزار نسخه از اثر تولید و به فروش برسد تا انتشار آثار توجیه اقتصادی داشته باشد و همین مساله تا حدود زیادی میزان رشد و پیشرفت این عرصه را کند کرده است.»
وی در پاسخ به این سوال که وضعیت نشر کتاب‌های گویا را در کنار نشر کاغذی و نشر الکترونیک که از پیشینه بیشتری برخوردار هستند، چطور ارزیابی می‌کنید، گفت: «گرایش به‌سمت کتاب‌های گویا، اتفاقی است که چه بخواهیم و چه نخواهیم، رخ خواهد داد. بنابراین خوب است حالا که این واقعیت را می‌دانیم، روی موج سوار شویم و بهترین استفاده را از این امکان داشته باشیم.»
محمودی ادامه داد: «ما باید با بهره‌گیری از ظرفیت‌های این حوزه، محتوای خوب و باکیفیتی را به مخاطبان انتقال بدهیم و از ویژکی‌های نشر گویا برای آشتی دادن مردم با کتاب، استفاده بهینه کنیم.»
وی که معتقد است نشر کتاب‌های گویا می‌تواند در صورت ایجاد تعامل مناسب بین ناشران کاغذی و موسسات تولید کتاب گویا به بدنه نشر کشور کمک کند، درباره امکان‌سنجی ورود ناشران کاغذی به عرصه نشر کتاب گویا خاطرنشان کرد: «اینکه ناشران کتاب‌های کاغذی خود تصمیم به ورود به عرصه کتاب گویا بگیرند، اتفاق خوبی است اما در این مسیر موانع مهمی وجود دارد. اول اینکه ناشران فعال در حوزه کتاب‌های کاغذی به دلیل مشغله‌های شغلی فرصت لازم برای این کار را ندارند و دوم اینکه کار کتاب گویا تخصص ویژه‌ای می‌خواهد.»
| تولید کتاب‌های صوتی با استانداردهای بالا، امکانات و تخصص‌هایی نیاز است که در دوایر نشر کاغذی وجود ندارند |
مدیر مسئول موسسه نوین کتاب گویا توضیح داد: «تولید کتاب گویا به چند تخصص مختلف نیاز دارد که ناشران با هیچ یک از آن‌ها سر و کار نداشته و ندارند. این تصور وجود دارد که کتاب گویا صرفاً به این معنی است که یک نفر بیاید، کتابی بخواند و برود. در صورتی که اگر هدف، تولید یک اثر صوتی موفق و با کیفیت است، این پروسه به تخصص‌های ویژه‌ای نیاز دارد و به این سادگی‌های میسر نخواهد شد. به عبارت دیگر ورود به این عرصه بدون تخصص‌های لازم، قطعا به شکست خواهد انجامید.»
وی ضمن بیان این مطلب که نمونه‌های ناکارآمد بسیاری طی سال‌های اخیر در جذب مخاطب ناموفق بوده و شکست خورده‌اند، اظهار داشت: «تاکید می‌کنم که برای تولید کتاب‌های صوتی با استانداردهای بالا، امکانات و تخصص‌هایی نیاز است که در دوایر نشر کاغذی وجود ندارند. بنابراین بهتر است ناشران در تولید صوتی آثارشان، با موسسات حرفه‌ای و با تخصص کافی وارد قرارداد شوند.»
محمدی همچنین درباره مختصات بازاریابی و فروش کتاب‌های صوتی در بازار کتاب توضیح داد: «اولا باید در نظر داشته باشیم که کتاب صوتی در ایران، هنوز حکم یک طفل نوپا را دارد. من این حرف را به عنوان کسی می‌گویم که یک دهه در این عرصه فعالیت داشته است. به همین خاطر نشر کتاب‌های صوتی هنوز در کشور ما جایگاه خودش را پیدا نکرده است و طبیعتا بازار مختص خود نیز ندارد.»
وی افزود: «بنابراین کتاب‌های صوتی در سایه تولیدات دیگر پخش و بازاریابی می‌شوند؛ به عبارت دیگر کتاب‌های گویا فاقد پخش اختصاصص هستند؛ همانطور که نشر این آثار فاقد قانون و دستور‌العمل‌های مختص خود در ارشاد است. باید بگویم هنوز ویترین مخصوص کتاب‌های گویا در کشور تعبیه و نهادینه نشده و به همین دلیل بخشی از آثار توسط مراکز پخش کتاب‌های کاغذی و بخش دیگری توسط مراکز پخش آثار موسیقی در بازار توزیع می‌شود.»
مدیر مسئول موسسه نوین کتاب گویا یادآور شد: «اتفاقا یکی از مشکلات و موانع اصلی در مسیر شد و پیشرفت کتاب گویا همین است زیرا کتاب گویا هم از کتاب کاغذی مجزاست و هم از موسیقی.»
| مردم هنوز امکانات کتاب گویا را نمی‌شناسند اما وقتی در معرض آن قرار بگیرند و ضرورت آن را درک کنند، بازار کتاب‌های گویا رونق می‌گیرد |
وی در پاسخ به این سوال که عادت به گوش دادنِ کتاب چطور در میان مردمی که معمولا چنین تجربه‌ای را نداشته‌اند، ایجاد می‌شود گفت: «مشکل اینجاست که مردم هنوز به گوش دادن به کتاب احساس نیاز نکرده‌اند. همانطور که یک روز همین رویکرد را در مقابل کتاب‌های الکترونیک داشتند اما وقتی دیدند با یک تبلت کوچک یا یک گوشی همراه می‌توانند همه‌جا، حتی در مترو کتاب بخوانند، از آن استقبال کردند؛ چون دیگر به حمل کتاب‌های سنگین نیاز نداشتند. همین اتفاق برای نشر گویای کتاب نیز رخ خواهد داد.»
وی اظهار داشت: «مردم هنوز امکانات کتاب گویا را نمی‌شناسند اما وقتی در معرض آن قرار بگیرند و ضرورت آن را درک کنند، بازار کتاب‌های گویا رونق می‌گیرد و بیشتر از این شاهد رشد کتاب‌های گویا در کشور هستیم.»
انتهای پیام/
دایرةالمعارف دانشبنیانها ۹۴؛
