در گفت‌و‌‌گو با آنا بررسی شد؛
گزارش آنا از وضعیت انبارهای امدادی هلال احمر؛
هلال احمر درصورت وقوع هر حادثه‌ای آماده است/ ستاد مدیریت بحران بر سوله‌های هلال احمر نظارت می‌کند
در روزهای گذشته زمزمه خالی بودن سوله‌های امدادی هلال احمر که قرار است در مواقع بحران روی آن‌ها حساب کنیم به گوش می‌رسید، سوله‌هایی که باید در زمان هر حادثه‌ای مملو از اقلام مورد نیاز و مایحتاج عمومی و پزشکی باشند.
گروه اجتماعی خبرگزاری آنا- زهرا اردشیری؛ «زلزله، سیل و بحران»؛ چیزی که همه ما از آن می‌ترسیم. حتی بعضی‌ها فراتر از یک ترس معمولی فوبیای حوادث طبیعی را دارند.
همه می‌دانیم که امکان مقابله با حوادث طبیعی وجود ندارد اما آمادگی برای مقابله با آن وظیفه‌ای است که روی دوش سازمان‌هایی مثل هلال احمر و مدیریت بحران و شهرداری قرار دارد. در چند سال گذشته و بعد از زلزله اخیر کرمانشاه توجه بسیاری از مردم به سوله‌های امدادی جلب شد. عده‌ای مدعی بودند سوله‌ها کفاف جمعیت آسیب‌دیده را نمی‌دهد و بعضی‌ها هم معتقد بودند تنها راه نجات از بحران تجهیز انبارهای امدادی است.
در روزهای گذشته زمزمه خالی بودن سوله‌های امدادی هلال احمر که قرار است در مواقع بحران روی آن‌ها حساب کنیم به گوش می‌رسید، سوله‌هایی که باید در زمان هر حادثه‌ای مملو از اقلام مورد نیاز و مایحتاج عمومی و پزشکی باشند.
آسوده باشید، انبارها تجهیز هستند
تعداد این سوله‌ها کم نیست و به‌نظر می‌رسد پس از زلزله بم افزایش سوله‌های امداد و نجات در دستور کار مدیریت بحران قرار گرفته است. در تهران هم 56 سوله امدادی وجود دارد که در سطح شهر پراکنده‌اند. برای تهیه گزارشمان و اطمینان از پر بودن سوله‌های امدادی، به‌صورت تصادفی یکی از انبارهای امدادی را انتخاب کردیم که در خود سازمان امداد و نجات هلال احمر قرار گرفته است.
سوله‌ها هر کدام با توجه به اقلامی که در آن است از یکدیگر تفکیک شده‌اند. سوله مواد غذایی، چادرهای امدادی و اقلام بهداشتی جامعه آماری است که مورد مشاهده قرار دادیم.
وارد سوله چادرهای امدادی می‌شویم. انتهای انبار مشخص نیست، آن‌طور که می‌فهمیم انبار چادرها نسبت به دیگر انبارها بزرگ‌تر است. روی بسته‌بندی چادرهای امدادی نوشته است: تیپ2، تیپ3، کنجکاوی که می‌کنیم متوجه می‌شویم چادرهای تیپ 3 جدیدترین چادرهایی است که وارد سوله‌های امدادی شده و یک خانواده 8 نفره را پوشش می‌دهد ضمن آنکه نسبت به گرما و سرما هم مقاوم هستند.
در حادثه اخیر کرمانشاه و سیل شمال کشور تعداد زیادی از این چادرها استفاده شد. جالب است که فهمیدیم چادرها برای هر اقلیم آب و هوایی به‌صورت مجزا طراحی شده‌اند و چادری که در صورت بحران به شمال کشور می‌فرستند با چادری که در یک منطقه کویری استفاده میشود کاملاً متفاوت است.
بخشی از انبار چادرها، چادرهای اهدایی کشورهای همسایه است. هر چند کیفیت چادرهایشان از نمونه‌های مشابه تولید داخل پایین‌تر است اما در شرایط بحران می‌توانیم روی آن‌ها هم حساب کنیم. تعداد چادرهای مسافرتی هم کم نیست. این چادرها برای حوادثی است که خسارت زیادی به بار نیاورده و می‌توان چند روز در چادرهایی با کیفیت پایین‌تر سر کرد.
انبار بعدی انبار مواد غذایی است، یک انبار پر از مواد غذایی خشک؛ بسته بندی‌های مواد غذایی به سه گروه 24 ساعته، 72 ساعته و یک ماهه تقسیم میشود. بسته‌های 24 ساعته برای سوانحی مثل بارش برف شدید و بارندگی، در جاده ماندن یا امثال آن و بسته‌های 72 ساعته کمی پروپیمان‌تر است. بسته‌های یک ماهه هم جعبه بزرگی از تمام مواد غذایی خشک مورد نیاز برای 30 روز زندگی کردن است و از حبوبات و شکر تا برنج و چای و اقلام دیگر را در بر می‌گیرد. تاریخ روی اکثر موادغذایی را نگاه می‌کنیم. کمترین آن‌ها یک سال تا انقضای آن مانده است. خیالمان آسوده میشود.
متصدی انبار که متوجه کنجکاوی ما میشود می‌گوید که قبل از این‌که 6 ماه به تاریخ انقضا مواد غذایی مانده باشد آن‌ها را به فروشگاه‌ها مرجوع و جایگزین می‌کنیم. جالب‌ترین اطلاعات امروز ما از بازدید از سوله مواد غذایی این است که متوجه می‌شویم تمام اقلام بر اساس کالری مورد نیاز هر فرد در شبانه‌روز در جعبه‌ها قرار گرفته‌اند. در انبار مواد غذایی جعبه امدادی ظرف و ظروف هم قرار دارد. این بسته فقط همراه جعبه‌های امدادی یک‌ماهه ارسال میشود.
سومین انبار امدادی هم سوله مواد بهداشتی است که دست کمی از انبارهای امدادی دیگر ندارد. انباری که نسبتاً تمیزتر از دیگر سوله‌هاست. در حوزه مواد بهداشتی هر چه بخواهید در آن پیدا میشود؛ از اقلام بهداشتی مورد نیاز بانوان تا مسواک و خمیر دندان و پوشک بچه‌ها هر چیزی که ارتباطی با بهداشت فردی داشته باشد وجود دارد. ورود و خروج به این انبار با احتیاط زیادی انجام میشود. تاریخ انقضای مواد بهداشتی در این انبار هم بسیار مهم است. روی هر طبقه تاریخ ورود، تولید و انقضای محصول را نوشته‌اند. این‌ها تنها سه انبار امدادی در سطح شهر بود که توانستیم از آن‌ها بازدید کنیم و آسوده شویم از این‌که اگر حادثه‌ای رخ داد سوله‌های امدادی تجهیز هستند.
خالی بودن سوله‌ها، شیطنت است
ایران به‌دلیل شرایط اقلیمی و جغرافیایی در معرض وقوع 33 نوع بحران است و باید مدیریت بحران به‌صورت تمام و کمال آماده مقابله با آن باشد. در این بین آمادگی سوله‌های امداد و نجات هلال احمر از همه نظر می‌تواند یکی از این راهکارها باشد.
«مرتضی سلیمی» رئیس سازمان امداد و نجات هلال احمر در گفت‌و‌‌گو با خبرنگار خبرگزاری آنا می‌گوید: «در حال حاضر 340 هزار متر مربع انبار امدادی در کشور داریم که 44 هزار و 600 متر مربع آن به پایتخت اختصاص یافته است و در صورت وقوع بحران تنها یک‌درصد جمعیت آسیب‌دیده را پوشش می‌دهد.»
او ادامه می‌دهد: «سوله‌های امدادی مجهز هستند و این‌که بعضاً شایعاتی مبنی بر خالی بودن انبارهای امدادی می‌شنویم شیطنتی بیشتر نیست. اما در بعضی از اقلام هم کمبودهایی داریم. البته در نگهداری برخی محصولات هم برای هلال احمر سخت است به‌عنوان مثال نگهداری اقلام بهداشتی برای سخت‌تر از دیگر اقلام است و چون جزو اقلامی نیست که در طی 72 ساعت اول بحران توزیع شود کمتر نگهداری می‌کنیم.»
از امکان دستبرد به سوله‌های امدادی که می‌پرسیم، سلیمی می‌گوید: «تا به حال حتی یک مورد هم نداشتیم زیرا امنیت سوله‌ها را حراست و دوربین‌های حفاظتی برقرار کرده‌اند، بنابراین امکان دستبرد به هیچ‌کدام از انبارهای امدادی وجود ندارد.»
رئیس سازمان امداد و نجات هلال احمر در مورد شایعاتی مبنی بر تغییر کاربری بعضی از سوله‌های هلال احمر هم این‌گونه پاسخ می‌دهد: «چنین چیزی صحت ندارد. در بعضی مواقع به دلایل مختلف سوله‌ها را جابه‌جا می‌کنیم. اتفاقی که در بعضی از شهرستان‌های ما رخ داده است. مردم با خالی شدن سوله و تغییر کاربری شایعاتی درست می‌کنند در صورتی‌که سوله‌ها به مکان دیگری انتقال داده شده است.»
سلیمی در رابطه با آموزش امدادگران نیز می‌گوید:« در حال حاضر 60 هزار نفر آموزش تخصصی دیده‌اند و باشگاه امدادگران آمادگی لازم برای مقابله با بحران را دارد.»
چهار محور مرکزی تهران را بشناسید
اولویت‌های اساسی برای ساخت سوله‌های امدادی در تهران شامل خطرپذیری منطقه‌ای، تراکم جمعیت، دسترسی به محورهای مواصلاتی و شبکه‌های بزرگراهی است. در پایتخت 4 محله مرکز پشتیبانی تهران اعلام شده‌اند. این 4 نقطه اصلی عبارتند از چنار دماوند، علی‌آباد پاکدشت، حسن‌آباد شهرری و نصیرآباد رباط‌کریم.
سلیمی می‌گوید: «در بخش تجهیزات امدادی در سوله‌های هلال‌احمر نسبت به وضعیت استان و شعب جمعیت طی چند سال اخیر آمادگی خوبی ایجاد شده است. به‌نحوی‌که تجهیزاتی نظیر ست‌های هیدرولیک و پنوماتیک (قیچی و...)، پمپ لجن‌کش و کف‌کش، تجهیزات جدید جست‌وجو و نجات شامل انواع زنده‌یاب‌ها، انواع اره‌ها(اره چوب‌بر و بتون‌بر و اره‌های چندکاره) و ست‌های عملیات نجات در کوهستان وارد مجموعه سوله‌های امدادی جمعیت شده و آمادگی نسبی جهت رویارویی با بحران‌های طبیعی و انسان‌ساخت ایجاد گردیده است.»
در زلزله تهران ،امکان امداد رسانی وجود دارد
حتی با تصور وقوع زلزله در تهران، تن پایتخت‌نشینان هم می‌لرزد، چون خوب می‌دانند اگر پایتخت بلرزد اوضاع خراب‌تر از آن چیزی میشود که بشود فکرش را کرد؛ بافت فرسوده نابود میشود، راه‌ها مسدود شده و هزاران نفر جان خود را از دست می‌دهند. بازماندگان لرزش پایتخت هم به امید امدادرسانی لحظه‌ها را سپری می‌کنند. شاید خواندن همین چند سطر در دلتان آشوب به پا کرد. اما «سعید متانی» معاون لجستیک و آمادگی سازمان امداد و نجات هلال احمر نظری متفاوت دارد.
او می‌گوید: «اگر زلزله‌ای در تهران رخ دهد قطعاً کل تهران تخریب نمی‌شود. درست است که خسارت زیادی خواهیم دید اما با ویرانی کل شهر مواجه نمی‌شویم و امکان امدادرسانی وجود خواهد داشت.»
متانی ادامه می‌دهد:« تمام سوله‌های امدادی ما در پایتخت قرار ندارند بلکه در تمام شهرها انبار امدادی مجهزی داریم که در صورت وقوع حادثه در تهران تمام شهرهای دیگر می‌توانند به پایتخت‌نشین‌ها امدادرسانی کنند. به علاوه این‌که ما 24 فروند بالگرد داریم که در استان‌های متفاوت جانمایی شده‌اند تا اگر اتفاقی در تهران رخ دهد بتوانیم از شهرهای دیگر کمک بگیریم.»
معاون لجستیک و آمادگی سازمان امداد و نجات هلال احمر با تأکید بر این‌که زلزله تهران قطعاً یک بحران است، می‌گوید: «پایتخت نشین‌ها نباید دلهره داشته باشند زیرا در صورت وقوع هر حادثه‌ای سازمان امداد و نجات هلال احمر آماده است.»
اگر مردم همکاری کنند وضعیت خوب است
به غیر از جمعیت هلال احمر، سازمان مدیریت بحران هم در صورت وقوع هر حادثه‌ای آمادگی دارد. این سازمان قرار است تا چند ماه دیگر بر فعالیت‌های هلال احمر در سوله‌های امدادی هم نظارت داشته باشد.
«محمدفرید لطیفی» معاون امور آمادگی و مقابله سازمان مدیریت بحران در این‌باره می‌گوید: «آیین‌نامه‌ای تصویب شده است تا سازمان مدیریت بحران بتواند بر فعالیت‌های هلال احمر و میزان آمادگی دستگاه‌ها در بخش‌های مختلف نظارت داشته باشد.»
او مدعی است، وضعیت سوله‌های هلال احمر خوب است اما انتقاداتی هم به روند نگهداری اقلام خوراکی وجود دارد.
معاون امور آمادگی و مقابله سازمان مدیریت بحران می‌گوید: «ضرورتی ندارد تا تمام اقلام خوراکی در انبارهای امدادی نگهداری شود. این اقلام تاریخ مصرف دارند و چند ماه یک بار تعویض می‌شوند؛ ضمن آنکه هزینه نقل و انتقال، هزینه مضاعفی است که به دوش هلال احمر قرار می‌گیرد. بهتر است با خود کارخانه‌ها قراردادی بسته شود تا در زمان بحران خودِ کارخانه‌ها پایگاهی برای هلال احمر شوند.»
لطیفی از دغدغه‌اش در زمان وقوع بحران این‌طور می‌گوید: «دغدغه ما توزیع اقلام ضروری بین مردم آسیب‌دیده است. تمام سوله‌های امدادی در حد استاندارد هستند اما در زمان وقوع یک بحران فضاسازی‌هایی به‌وجود می‌آید که هرکس شخصاً خودش اقدام به امدادرسانی می‌کند. نمونه‌اش در زلزله اخیر کرمانشاه که سلبریتی‌ها، مردم و نهادهای مردمی هر کدام شخصاً برای کمک‌رسانی اقدام کردند. این ناهماهنگی‌ها باعث به‌هم‌خوردن برنامه‌ریزی ما میشود.»
او در ادامه می‌افزاید: «به جرأت می‌گویم خدماتی که ما در زمان بحران به مردم می‌دهیم در دنیا بی‌نظیر است اگر مردم هم با ما همکاری کنند.»
معاون امور آمادگی و مقابله سازمان مدیریت بحران از انتشار شایعاتی مبنی بر تغییر کاربری سوله‌های امدادی اظهار تأسف می‌کند و می‌گوید: «این شایعات از زمان پخش برنامه خندوانه شدت گرفت. عده‌ای گفتند که این سوله‌ها برای هلال احمر بوده، در صورتی‌که برنامه خندوانه در سوله‌ای متعلق به شهرداری اجرا شد. بعد از زمین‌لرزه تهران در سال 96، شهرداری و شورای‌شهر به فکر افتادند تا سوله‌های بحران را که در سال‌های گذشته اجاره داده شده بود را پس بگیرند و تجهیز کنند.»
لطیفی با بیان این‌که سوله‌های هلال احمر از سوله‌های مدیریت بحران مجزا هستند ادامه می‌دهد: «در حال حاضر 234 انبار متعلق به سازمان مدیریت بحران در کشور وجود دارد که 120 انبار آن در تهران بوده و این عدد در حال افزایش است.»
او می‌گوید: «سوله‌های مدیریت بحران متعلق به شهرداری به‌صورت چندمنظوره طراحی شده است. یعنی برای دپوی اقلام امدادی و اسکان مردم در زمان وقوع حادثه استفاده قرار گرفته و چند پایگاه اورژانس و آتش‌نشانی هم در آن تعبیه شده است؛ ضمن آنکه در شرایط عادی هم برای ورزش بانوان مورد استفاده قرار می‌گیرد.»
یک نماینده مجلس: برایم سؤال شد!
برای بررسی وضعیت انبارهای امدادی و نظارت بر آن‌ها با «محمد وحدتی» عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی گفتگویی انجام دادیم.
وحدتی در پاسخ به این سؤال که آیا دغدغه‌ای در رابطه با زلزله تهران و انبارهای امدادی دارید. پاسخ می‌دهد: «تا به حال اسمی از سوله‌ها یا انبارهای امدادی به گوشم نخورده و حتی نمی‌دانم در شهر خودمان هم داریم یا نه! چه خوب شد که گفتید! برایم سؤال شد. می‌روم و تحقیق می‌کنم و پاسختان را دو هفته آینده می‌دهم.»
بافت فرسوده نگرانی اصلی است
از پاسخ عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی چیزی متعجب شدیم که چگونه یک نماینده مجلس اطلاعی از وضعیت عادی‌ترین موضوع ممکن در صورت وقوع یک حادثه در کشور را ندارد. برای همین به سراغ «سید احسن علوی» نائب رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی و هم‌چنین سخنگوی کمیسیون مشترک ستاد بحران کشور می‌رویم.
علوی در این‌باره می‌گوید:«به‌صورت کلی و جزئی بارها در صحن مجلس در رابطه با این موضوع صحبت کرده‌ایم که باید بودجه‌ای برای تجهیز بالگردها و بازسازی سوله‌ها در نظر گرفته شود. امسال به دلیل بارندگی‌های زیاد باید تمام سوله‌ها تجهیز باشند زیرا به جز زلزله 32 خطر طبیعی دیگر هم کشور ما را تهدید می‌کند.»
نائب رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی از شرایط پیچیده تهران در زمان وقوع حادثه و آسیب جدی به بافت فرسوده می‌گوید:«ما در بعضی از مناطق تهران بافت فرسوده داریم که بیشترین نگرانی ما در زمان وقوع بحران است. بعضی از کوچه‌ها دو یا سه متری هستند و امکان ورود به آن‌ها نیست. ماشین از این کوچه‌ها نمی‌تواند عبور کند و پیش‌بینی میشود انشعابات فاضلاب‌ها دردسرساز شود.»
او با تأکید بر این‌که تنها راه عبور از این بحران و تخریب در زمان وقوع حادثه بازسازی بافت فرسوده است، می‌گوید: «قانون برای بافت فرسوده تهران تدابیری دارد. این محله‌ها باید بازسازی شده و طبق قواعد و چارچوب‌ها ساخته شوند. مالکین ساختمان‌ها هم خودشان باید همکاری کنند.»
انتهای پیام/4076/
انتهای پیام/
در دانشگاه آزاد شهرکرد انجام شد؛
