سهمیه‌بندی بنزین جایگاه‌های CNG را رونق می‌دهد

گروه اقتصادی خبرگزاری آنا- ملیحه محمودخواه؛ سهمیه‌بندی بنزین در بهار 94 حذف شد و این یکی از بزرگ‌ترین اشتباهاتی بود که دولت در آن برهه زمانی انجام داد. 4.5 سال برای احیای آن زمان گذشت. این در حالی است که مجلس هم مصوبه آن را مطرح کرده بود اما نه دولت آن را اجرا می‌کرد و نه مجلس پیگیر مصوبه خود بود تا اینکه در سال 97 بحث افزایش قیمت بنزین مطرح شد اما باز هم تعلل‌ها برای اجرای آن سبب شد که  اجرای این قانون  اثراتی منفی  راه به همراه داشته باشد. اما با اتخاذ برخی سیاست‌ها می‌توان اثرات منفی سهمیه‌بندی بنزین را کاهش داد. تسهیل افزایش دسترسی به سوخت‌های جایگزین مانند CNG یکی از سیاست‌هایی است می‌تواند از تبعات تورمی افزایش قیمت بنزین بکاهد.

جواد نوفرستی در گفتگو با خبرنگار انرژی گروه اقتصادی خبرگزاری آنا، گفت: یکی از موفق‌ترین اقدامات دولت در دهه 80 توسعه مراکز CNG بود، به طوری که در اواخر دهه 90 مصرف CNG به 22 میلیون متر مکعب در روز رسید که تقریباً معادل مصرف بنزین بود.

وی افزود: از اواسط دولت دهم توسعه CNG از دستور کار دولت خارج شد و این صنعت که با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی گسترش پیدا کرده بود، رو به افول رفت.

این مدرس دانشگاه  در ادامه با توضیح اینکه دولت در آن سال برای گسترش استفاده از گاز CNG، یارانه می‌داد، ادامه داد: یک میلیون 400 هزار خودروی عمومی و خدماتی در آن سال یارانه  دریافت می‌کردند، به همین دلیل هزینه حمل و نقل کاهش پیدا می‌کرد و استقبال از گازسوز کردن خودروها افزایش پیدا کرد زیر برای راننده سوخت ارزان شد.

تفاوت کم قیمت گاز CNG  با بنزین تمایل به دوگانه‌سوز کردن خودرو را از بین برد

نوفرستی با اشاره به اینکه در دولت دهم تفاوت قیمتی بین گاز CNG و بنزین از بین رفت، اضافه کرد: فاصله قیمتی بنزین و گاز طبیعی فشرده، با افزایش قیمت CNG از بین رفت و حتی خرداد امسال تعرفه این گاز 10 درصد افزایش پیدا کرد. به همین دلیل کم‌کم افراد از مصرف گاز CNG رویگردان شدند، به‌گونه‌ای که استفاده از گاز CNG تا قبل از 24 آبان امسال به 190 میلیون متر مکعب در روز رسید زیرا فاصله قیمتی جذاب نبود و حتی بسیاری از کسانی که از این گاز استفاده می‌کردند، مخازن خود را برداشتند.

وی با تأکید بر اینکه از سال 94 و با تک‌نرخی شدن بنزین تمایل برای مصرف CNG کاهش پیدا کرد، ادامه داد: مهم‌تر از آن سرمایه‌گذاران و تولیدکنندگان این صنعت بودند که با افزایش قیمت گاز CNG، به زوال کشیده شدند. حتی در مقطعی بخش‌نامه‌هایی از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام شد که بر اساس آن قرار شد جایگاه‌های تعمیر مخازن CNG جمع‌آوری شود.

این مدرس دانشگاه با تأکید بر اینکه در حال حاضر فرصت خوبی برای بسترسازی مصرف گاز CNG در کشور وجود دارد، تأکید کرد: دولت در افزایش نرخ بنزین بسیار اشتباه عمل کرد و علاوه بر اینکه هیچ آمادگی از قبل ایجاد نکرد، حداقل می‌توانست دست‌اندرکاران صنعت CNG را جمع کند و آن‌ها را برای افزایش ظرفیت آماده کند و این نهایت بی‌تدبیری دولت بود که این آمادگی را ایجاد نکرد.

افرایش قیمت بنزین تمایل به استفاده از CNGرا بیشتر می‌کند

این کارشناس حوزه انرژی اضافه کرد: با افزایش نرخ قیمت بنزین، فاصله قیمتی آن با CNG زیاد می‌شود و این تضاد سبب می‌شود مردم به سمت مصرف گاز CNG بروند اما در حال حاضر نوبت‌های طولانی برای نصب مخازن CNG داده می‌شود که نشان می‌دهد پیش از این آمادگی ایجاد نشده است.

نوفرستی خاطرنشان کرد: پیمایش هر متر مکعب CNG معادل یک لیتر بنزین است. این در حالی است که قیمت هر متر مکعب گاز طبیعی 650تومان و  بنزین لیتری یک هزار و 500 تومان است که این فاصله خوبی است که افراد برای استفاده از این گاز ترغیب شوند. پیش‌بینی می‌شود که با شرایط ایجاد شده، در طول مدت کمتر از یک سال فروش روزانه CNG، بیش از 10 میلیون متر مکعب افزایش پیدا کند زیرا بستر آن وجود دارد و ظرفیت جایگاه‌های سوخت در حال حاضر زیاد است و در طی روز کمتر از 50 درصد از این ظرفیت استفاده می‌شود، یعنی تا سقف 46 میلیون متر مکعب در روز، گاز در جایگاه‌ها ذخیره می‌شود. این در حالی است که قبل از 24 آبان‌ماه میزان مصرف به 19 میلیون متر مکعب رسیده بود.

این کارشناس انرژی با توجه به اینکه 4.5 میلیون خودروی دوگانه‌سوز داریم که می‌توانند مخزن نصب کنند، اضافه کرد: این اتفاق می‌تواند مصرف بنزین را کاهش و مصرف گاز CNG را روز به روز افزایش دهد و به برنامه‌های پیش‌بینی شده برای کاهش مصرف بنزین تا مرز 80 میلیون لیتر کمک کند. این اتفاق در شرایطی اتفاق خواهد افتاد که بخش خصوصی دوباره به میانه میدان بیاید به شرط آنکه متضرر نشود.

تولید کنندگان تضمین می خواهند

نوفرستی با اشاره به اینکه بخش خصوصی برای ورود به تولید دوباره نیاز به تضمین دارد، خاطرنشان کرد: هیچ تضمینی وجود ندارد که پس از مدتی، دوباره نرخ CNG به بنزین نزدیک نشود و این زخمی است که پیش از این بر پیکره صنعت CNG وارد شده بود و دولت نهم، دهم، یازدهم و دوازدهم طعم تلخ آن را به تولیدکنندگان چشانیده بودند و به همین دلیل تولیدکننده دوباره به این راحتی به این سمت نمی‌آید.

وی خاطرنشان کرد: اگر برنامه‌ریزی‌ها درست باشد و 10 میلیون متر مکعب CNG افزایش پیدا کند می‌تواند به کاهش 10 میلیون لیتر کاهش بنزین کمک کند. کاهش مصرف هر لیتر بنزین 3 هزار تومان به نفع دولت می‌شود و می‌تواند بر روی صادرات بنزین سرمایه‌گذاری کرده و بودجه مناسبی از محل فروش بنزین به دست آورد.

این مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه هر یک لیتر بنزین حداقل 50 سنت برای دولت درآمد دارد، اضافه کرد: کاهش 10 میلیون لیتر که هر یک لیتر آن 50 سنت برای دولت درآمد دارد، اگر در 365 روز سال ضرب شود، می‌تواند در حدود 21 هزار میلیارد تومان ارزآوری داشته باشد که این درآمد می‌تواند به حمل و نقل عمومی و افزایش جایگاه‌های عمومی کمک کند.

جایگاه‌های CNGنیاز به توسعه دارد

نوفرستی با اشاره به اینکه جایگاه‌های CNG برای این چشم‌انداز نیاز به توسعه دارد، بیان کرد: برای آنکه بتوان خودروهای عمومی را به استفاده از گاز CNG ترغیب کرد، می‌توان بر سر ایستگاه‌های تاکسی جایگاه‌های CNG کوچک احداث کرد تا به این طریق تاکسی‌ها خودروی خود را دوگانه‌سوز کنند. نکته جالب توجه اینکه در سیستان و بلوچستان نیز جایگاه‌های سوخت CNG احداث شده که این موضوع می‌تواند در این منطقه از قاچاق سوخت به‌شدت کم کند.

این کارشناس حوزه انرژی با تأکید بر اینکه این اتفاق به نفع دولت است، اضافه کرد: در صورتی مصرف‌کننده به سمت مصرف گاز CNG می‌رود که قیمت آن نسبت به قیمت بنزین کمتر باشد. در این حالت می‌توان انتظار حفظ قیمت‌ها را هم داشت زیرا وقتی راننده تاکسی مصرف سوختش 400 لیتر باشد و هزینه‌هایش در حدود 600 هزار تومان افزایش داشته باشد، نمی‌توان از او انتظار داشت که قیمت کرایه‌ها را افزایش ندهد اما دوگانه‌سوز شدن تاکسی‌ها می‌تواند در حفظ قیمت‌ها تأثیرگذار باشد.

وی تصریح کرد: از سوی دیگر گاز CNG نسبت به بنزین سوخت پاک‌تری است و نسبت به بنزین آلودگی کمتری دارد. در نتیجه می‌تواند در کاهش آلودگی شهر نیز تأثیرگذار باشد و این نیاز به برنامه‌ریزی بلندمدت دارد.

بزرگ بودن مخازن نقطه ضعف گازسوز کردن خودروها

نوفرستی بزرگ بودن مخزن و اشغال فضای زیادی در صندوق عقب خودرو را یکی دیگر از عواملی عنوان کرد که رانندگان ترغیب کمتری برای گازسوز کردن خودرو دارند و اضافه کرد: قرار بود تولیدکنندگان داخلی طرحی برای این مخازن ببینند اما با متوقف شدن گسترش طرح CNG، این موضوع نیز به فراموشی سپرده شد ولی در حال حاضر شرایط برای این ایده وجود دارد و به نظر می‌رسد که خودروسازان ایرانی می‌توانند بر روی این طرح تأمل بیشتری داشته باشند.

انتهای پیام/4087/