دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
17 ارديبهشت 1399 - 11:17
نیم نگاهی به عملکرد مافیای دارو/1

مافیای قدرتمند دارو در کشور جولان می‌دهد/ سهامداران شرکت‌های دارویی انتخاب اول وزرا برای سکانداری داروی کشور!

نامه مسئولان سابق وزارت بهداشت به دکتر نمکی در خصوص رسیدگی به تخلفات دارویی توسط برخی سازمان‌ها به مثابه سرباز کردن دمل چرکینی است که سالهاست علی‌رغم پیگیری قضائی و رسانه‌ای نتیجه در پی نداشته است.
کد خبر : 487728
index.jpg

به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، چندی پیش نامه 17 تن از مسئولان سابق وزارت بهداشت و جمعی از اساتید به وزیر بهداشت منتشر شد که خواستار جلوگیری از فعالیت شرکت‌های رانتی دارویی شده و از ساختار فسادگونه وزارت بهداشت گلایه کرده بودند. نامه‌ای که به جرات می توان گفت محتوای آن، باز شدن زخم کهنه‌ای است که علی‌رغم پیگیری‌های متعدد قضائی و رسانه‌ای، تاکنون به نتیجه قابل توجهی نرسیده است.


شاید برای اولین‌بار سازمان مردم‌نهاد دیده‌بان شفافیت بود که در سال 96 و در زمان وزارت قاضی‌زاده هاشمی پرده از فساد گسترده  دارویی در آن وزارتخانه و در سازمان غذا و دارو برداشت. فساد گسترده‌ای که با پیگیر‌ی‌های سازمان دیده‌بان شفافیت، به برکناری ریاست پرنفوذ  سازمان غذا و دارو یعنی رسول دیناروند منجر شد.


اما وزارت بهداشت در سال 97 با تغییرات در سطح وزیر مواجه شد و قاضی‌زاده هاشمی جای خود را به سعید نمکی داد تا وی در ابتدای ورودش به وزارت بهداشت، خواستار برچیده شدن فساد در حوزه دارو باشد و در اولین اقدام تنها 3 روز پس از رای اعتماد از مجلس، دست به تغییر مجدد ریاست سازمان غذا و دارو بزند و اصغری را از ریاست این سازمان پرحاشیه برکنار و مهدی پیرصالحی را جایگزین وی کند.


پیرصالحی که بود؟


مهدی پیرصالحی از سال ۹۵ به عنوان مدیرعامل شرکت کارخانجات داروپخش فعالیت می کرده و سوابقی چون معاون طرح و برنامه سازمان غذا و دارو، مدیرکل نظارت و ارزیابی دارو و مواد مخدر سازمان غذا و دارو، عضو هیئت مدیره شرکت ایران دارو، عضو هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت البرز دارو، عضو هیئت مدیره گسترش بازرگانی داروپخش، قائم مقام مدیرعامل شرکت البرز دارو، مدیر بازاریابی و فروش شرکت البرز دارو، مدیر صادرات شرکت البرز دارو، مدیر دارویی تامین اجتماعی استان تهران، عضو هیئت مدیره شرکت پارس ایزوتوپ، عضو هیئت مدیره انجمن داروسازان تهران، عضو هیئت مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی، عضو هیئت مدیره سندیکای تولیدکنندگان مکمل های رژیمی غذایی ایران، عضو شورای سیاستگذاری دارویی کشور، عضو شورای فن آوری سلامت و عضو هیئت مدیره شرکت تعاونی کارکنان سازمان غذا و دارو را در کارنامه کاری خود دارد.


ظاهرا این انتصاب هم به زعم وزیر بهداشت برای مبارزه با فساد دارویی چندان قابل توجه نبود تا چندی بعد او را هم برکنار و شانه ساز را جایگزین وی کند.


با این‌حال و پس از حضور شانه‌ساز در رأس هرم مدیریتی سازمان غذا و دارو عملکرد او هم در مبارزه با فساد مورد توجه مدیران سابق وزارت بهداشت و نظاره‌گران بیرونی قرار نگرفته و گلایه‌های دلسوزان مردم نسبت به این ماده حیاتی و فساد حاکم بر آن در قالب نامه‌ای رسانه‌ای شود تا سوال همیشگی در اذهان عمومی مجددا شکل بگیرد که علی‌رغم این همه جابجایی‌ها و تغییرات و ورود عملیاتی وزیر بهداشت و دستگاه قضائی و سازمان‌های مردم نهاد، این فساد لابی‌رانتی حوزه  دارو چگونه در حال ادامه حیات است و کدام قدرت مهارنشدنی این شبکه فساد را اداره می‌کند.


چرا وزیر بهداشت بعد از انتصاب زودهنگام پیرصالحی، در مدت کوتاهی او را برکنار کرد؟ سوالی که وزارت بهداشت با درایت و هوشمندی دلیل آن را برای کمک به رفع تحریم ها اعلام کرد اما ماجرا مسئله ای دیگر بود.


ماجرای گعده خانوادگی یکی از مدیران ارشد داروی کشور در مهمترین شرکت دارویی


سازمان دیدهبان شفافیت که در 2 سال گذشته ید طولانی در مبارزه و معرفی مافیای دارویی دارد در یک نشست خبری، درباره سهامداری رسول دیناروند، رئیس وقت سازمان غذا و دارو می گوید:


«همسر و دختر آقای دیناروند در دوره‌ای به عنوان اعضای یکی از شرکت‌های دارویی خاص فعالیت می‌کردند که از زمانی که خود ایشان از عضویت هیئت مدیره این شرکت کنار رفته‌اند، دختر وی به عنوان بازرس شرکت ابقا شده است و تولید ۱۵ داروی خاص به این شرکت واگذار شده است!» ادعایی که همراه با 200 صفحه گزارش فساد در حوزه داروی کشور به برکناری دیناروند و البته تکذیب شدن آن توسط وی منجر شد.


مجلس چرا به داروپخش حساس شد؟


همایون هاشمی رئیس فراکسیون غذا و داروی مجلس پیشتر در خصوص علت حساسیت این فراکسیون به شرکت داروپخش تاکید کرده بود: «با توجه به گزارشات و اطلاعاتی که از وضعیت عملکرد شرکت دارویی سرمایه گذاری تامین (تی پی کو) که یکی از هلدینگ‌های وابسته به شستا است و شرکت‌های دارویی به ویژه دارو پخش در آنجا فعالیت می‌کنند به دست ما رسیده است احتمال تحقیق و تفحص وجود دارد.»


اما توجه به این نکته حائز اهمیت است که غالب سکانداران حوزه داروی وزارت بهداشت از میان سهامداران شرکت‌های  پر حاشیه دارویی انتخاب می‌شوند!


همانطور که در بالا گفته شد مجلس به‌دلیل حاشیه‌های فعالیت 2 شرکت دارویی قصد تحقیق و تفحص داشته است؛ یکی داروپخش که مدیرعامل آن پیرصالحی اولین انتصاب وزیر فعلی بهداشت در سمت ریاست غذا و دارو بود و دومین شرکت پرحاشیه هم شرکت "تی پی کو" بود که شانه‌ساز رئیس فعلی سازمان غذا و دارو مدیرعامل آن بوده است.


رسول دیناروند هم که سکاندار پرحاشیه داروی کشور در چند سال گذشته بوده، به همراه همسر و دخترشان، سهامدار شرکت دارویی دکتر عبیدی بود.


این وجه اشتراک یعنی سهامدار بودن مدیران غذا و  دارو قبل از تصدی سمت یا همزمان با تصدی سمت، از جمله اعتراضات همیشگی منتقدان مافیای دارویی بوده است، چرا که انتصاب در سازمان غذا و دارو همانند چرخه بسته‌ای است که تعدادی افراد محدود و شناخته شده وجود دارند که یا مدیرعامل یک کارخانه بزرگ و حتی پر حاشیه دارویی و یا سهامدار آن هستند و یا از مدیرعاملی یا سمت‌های کارخانه‌ها استعفا داده و در نقاط کلیدی و شاهراه‌های حوزه دارو تقبل مسئولیت می‌کنند! چالشی که هیچگاه و توسط هیچ وزیر و مسئولی قابل حل نبوده است!


سهامداری مدیران غذا و دارو تنها مشکل حوزه دارو نیست


به جرأت می توان گفت که سهامداری مدیران سازمان غذا و دارو یکی از مهمترین زمینه‌سازهای مشکلات حوزه داروست اما تنها مشکل نیست. مشکلاتی که پشت پرده آن حکایت از مافیایی خطرناک دارد که مرور بر آن خالی از لطف نیست.


در همین زمینه محسن جلواتی قائم مقام مدیرعامل دیده‌بان شفافیت در نشستی خبری که سال گذشته داشت ناگفته‌هایی هولناک از مافیای دارو در کشور را فاش کرد:


*مهم‌ترین عامل زمینه ساز برای تخلف در سازمان غذا و دارو، سامانه تی‌تک است. علت فسادآمیز بودن سامانه تی‌تک نیز امکان دستکاری در آن و وارد کردن اطلاعات دلخواه است به طوری که حتی کسانی که به آن ها ارز تعلق نمی گیرد، با واردات داروهای ممنوعه موفق به دریافت ارز شده اند. این در حالی است که در برخی گزارش ها، در خصوص داروهایی که حتی به طور کامل در داخل تولید می‌شوند اعلام شده که تولید داخل نداریم و برای واردات آن ها ارز مصرف شده است و این موضوع موجب تعطیلی تولیدکنندگان داخلی می شود.


*دو محموله دارویی در گمرک فرودگاه در حال ترخیص بود که براساس گزارش حسابرس مستقل فرودگاه، یک شرکت لوازم خانگی با دریافت ارز اقدام به واردات این دارو کرده بود که با رسیدن گزارش آن به ما، اقدامات لازم برای ممانعت از ترخیص آن انجام شد. این در حالی است که مدیر کل فرودگاه این موضوع را انکار می کند.  نماینده حسابرس نیز که این موضوع را تأیید کرده بود در همان روز برکنار شد،  اما هم اکنون مجدد به کار خود بازگشته است با وجودی که نوع داروی وارداتی ممنوعه بوده و اجازه ترخیص نداشته است. نماینده سازمان غذا و دارو که نمی دانیم وجود خارجی دارد یا خیر اعلام کرد که این دارو تولید داخل ندارد و به شرکت وارد کننده ارز داده است. اکنون نیز از میزان یک میلیون داروی وارداتی، تنها به ۱۷۵ هزار مورد آن اعتراف کرده اند.


*گروه دیگری اقدام به واردات داروهای مکملی کرده اند که تاریخ انقضای آن ها در حال اتمام بود.  برای واردات این دارو، یک میلیون و ۱۳۰ هزار دلار نیز مصرف شده است. درخصوص کارپول های دندان پزشکی نیز، شرکت های وارد کننده 4.3 میلیارد تومان عوارض گمرکی را نداده و یک چهارم آن ها هم مالیات خود را پرداخت نکرده اند.


*یکی دیگر از مصادیق فساد در حوزه دارو کشف محموله ای بود که باید ۱۰ هزار آمپول وارد می شد که تنها دو هزار آمپول وارد شده بود و در میانه محموله برای پرکردن حجم، یخ خشک کار شده بود.


*همه شرکت هایی که در بورس آمریکا سهام دارند باید همواره گزارش های خود را به وزارت خزانه داری آمریکا ارائه دهند. طبق این گزارش، یک شرکت اروپایی ۹۰۰ هزار میلیون دلار به یکی از شرکت های ایرانی دارو فروخته بود این در حالی است که طرف داخلی اعلام کرد ۴۰ میلیون دلار دارو خریده است.


*تا مهر 97  برای به خطر انداختن جان مردم و مجبور کردن کشور به وارد کردن دارو، مواد اولیه وارد کشور نمی شد تا با کاهش مواد اولیه دارویی نظام به خطر افتد. کل نیاز دارویی کشور در مواد اولیه ۷۰۰ میلیون دلار است اما در سال 97، 1.4 میلیارد دلار مواد اولیه وارد کشور شده که این رقم دو برابر نیاز کشور است.


*در حوزه قیمت‌گذاری برای برخی داروها تا ۱۰ برابر قیمت را بیشتر محاسبه کردند. در حالی که سرمایه‌گذار داخلی از این موضوع متضرر شده است. این موضوع به این دلیل رخ می‌دهد که برخی از افراد و مسئولان سازمان غذا و دارو ذی نفع بوده و در شرکت‌های دارویی فعالیت می‌کنند.


*دارویی در کشور تولید شد که در مرحله آزمایش بود اما به بازار توزیع شد. این در حالی است که این موضوع برخلاف قانون است اما لابی باند فساد و دارو، این کار را عملی کرد. در نهایت آزمایش ها نشان داد که این دارو موجب مرگ افراد می شود. مراجع مرتبط اعلام کردند که باید این دارو از بازار جمع شود اما شرکت تولید کننده اعلام کرد که به دلیل کمبود داروی سراسری این شرکت در بازار، اقدام به جمع آوری دارو نخواهد کرد. این  موضوع فساد مالی نیست بلکه یک فساد جانی است.


*یکی از شرکت‌های فاسد در این حوزه تمامی مخالفان خود را متهم به واردات دارو از رژیم صهیونیستی می‌کرد در حالی که خود از این رژیم مواد اولیه وارد کشور کرده بود که با نامه فراکسیون دارویی مجلس و وارد شدن پدافند غیرعامل، اعلام کردند که این محموله به صورت اشتباهی وارد کشور شده است.


*قوه قضائیه ورود کند


این تنها بخشی از مشکلات حضور مافیا در حوزه دارویی است که بنظر می رسد پرداخت به آن نیاز به مجالی دیگر دارد و واکاوی آن می تواند به معرفی بیش از پیش عملکرد مافیا بپردازد.


با توجه به نامه وزیربهداشت به رئیس سازمان غذا و دارو مبنی بر پیگیری انتقادات کارشناسان در خصوص تخلف در حوزه دارویی کشور که تأکیدی بود بر اصل وقوع تخلفات، حال به نظر می‌رسد ورود قوه قضائیه به این پرونده سنگین تخلفی می‌تواند بسیار راهگشا باشد و قطعا همین اتفاق هم خواهد افتاد.


با باز شدن این پرونده در محاکم قضائی جراحی در بدنه دارویی کشور صورت خواهد گرفت که اگرچه دستان پشت پرده بسیاری مانع از تحقق ان خواهند شد ولی آثار مبارکی در نظام دارویی و درمانی کشور خواهد داشت.


منتظر گزارش‌های بعدی باشید...


انتهای پیام/4076/


انتهای پیام/

ارسال نظر
هلدینگ شایسته