انسان با ولایت الهی تا مقام ایمان و عمل صالح ارتقا می‌یابد/ توضیحات رئیس پژوهشکده قرآن و عترت دانشگاه آزاد اسلامی درباره آیه 72 سوره احزاب

به گزارش خبرنگار حوزه اندیشه و کرسی‌های آزاداندیشی گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، پژوهشکده قرآن و عترت دانشگاه آزاد اسلامی در ایام ماه مبارک رمضان در قالب طرح‌های «پیغام دوست» و «مسیر مهربانی» هر روز یک آیه از قرآن کریم و حدیثی از اهل بیت(ع) را به همراه ترجمه و توضیحی مختصر ارائه می‌کند.

بیشتر بخوانید:

آرامش، میوه مودت و رحمت در بنیان خانواده مؤمنانه است

پیغام دوست

در روز شنبه 27 اردیبهشت ۹۹ مصادف با 22 رمضان ۱۴۴۱ «پیغام دوست» به شرح زیر است:

ولایت الهی، امانتی که تنها انسان آن را تحمل کرد و با آن تا مقام ایمان و عمل صالح ارتقا می‌یابد.

ما امانت (الهی و بار تکلیف) را بر آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها عرضه کردیم. پس از برداشتن آن سر باز زدند و از آن هراسناک شدند و(لی) انسان آن را برداشت؛ راستی او ستمگری نادان بود. (احزاب، 72)

إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَيْنَ أَنْ يَحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا الْإِنْسَانُ  إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولًا

مسیر مهربانی
همچنین در این روز «مسیر مهربانی» به شرح زیر است:

موضوع: غیبت ۲

از غیبت‌كردن بپرهیز كه غیبت خوراک سگ‌های جهنم است. در غیبت باید بین گناهان پنهان و آشکار تمایز قائل شد. زیرا در آیه مبارکه قبل از نهی از غیبت، نهی از تجسس آمده است. ولاتجسسوا و لا یغتب بعضکم بعضاً (حجرات، ۱۲) که نشان می‌دهد غیبت در امور پنهان است. همچنین باید بین گناهان شخصی و اجتماعی فرق گذاشت.

یکی از عواملی که نقش مهمی در اخلاقی شدن جوامع دارد شفافیت است. انسان زیاده‌طلب و کوتاه‌نگر است که منافع کوتاه‌مدت را بر منافع بلندمدت ترجیح می‌دهد. این همه جنگ، ظلم، کم‌فروشی و... نشان می‌دهد که ناظری باید برای انسان وجود داشته باشد. حالت ایده‌آل آن است که آن ناظر درونی باشد و فرد خدا را حاضر و ناظر بر اعمال خود بداند که چنین نیز است.

خداوند به اسرار درونی انسان آگاه است و حتی وسوسه‌های درونی او را نیز می‌داند. اما در اداره جامعه نمی‌توان به آن ناظر درونی اکتفا کرد. از یک طرف منافقان در جامعه حضور دارند که در ظاهر مقید هستند؛ اما در باطن به آن ناظر درونی اعتقادی ندارند. ایمان همه به یک اندازه نیست و شیطان در کمین مردم است تا آنان را فریب دهد. از طرف دیگر افراد در جامعه‌ای که بر بستر انواع عدالت و اعتماد شکل گرفته است می‌توانند استعدادهای خود را بروز دهند.

برای رسیدن به عدالت و اعتماد در جامعه لازم است مردم در فعالیت‌های اجتماعی شفاف باشند و هیچ کار پنهانی نداشته باشند تا نتوانند مردم را فریب دهند و ظلم کنند. همچنین در گناهان اجتماعی که فردی در گذشته انجام داده است و انسان می‌داند فرد نادم است غیبت ممنوع است.

یادمان باشد که نسبت به «پیغام دوست» و «مسیر مهربانی» بی‌تفاوت نباشیم و در آن بیندیشیم و ان‌شاءالله عمل کنیم. همچنین در رساندن این پیغام به دیگران کوشا باشیم.

توضیحات رئیس پژوهشکده قرآن و عترت دانشگاه آزاد اسلامی درباره آیه 72 سوره احزاب

عبدالمجید طالب‌تاش، رئیس پژوهشکده قرآن و عترت دانشگاه آزاد اسلامی درباره آیه 72 سوره احزاب می‌گوید: این آیه از امانتی سخن می‌گوید که بر دوش انسان نهاده شده است. لحن آیه حکایت از این دارد که بار امانت از یک‌سو بسیار سنگین و طاقت‌فرساست، زیرا زمین و کوه‌ها با همه عظمت و سختی، نتوانستند آن را بر دوش کشند و از سوی دیگر مسئولیت‌آور است زیرا از پذیرش آن ترسناک شدند. با این‌حال انسان ظلوم و جهول پذیرفت.

وی می‌افزاید: اکنون با دو پرسش مهم مواجه هستیم. یک، آن امانت چیست؟ در پاسخ به این پرسش نخست باید گفت از آنجا که بر اساس آیه بعد این امانت سبب شده انسان‌ها به سه گروه منافق، مشرک و مؤمن تقسیم شوند، معلوم می‌شود رعایت در آن امانت انسان را به گروه ایمان آورندگان و خیانت به آن او را به گروه منافقان و مشرکان وارد می‌کند. بنابراین آن امانت ارتباط مستقیمی با مسئله ایمان دارد. همچنین با توجه به سه مؤلفه توبه، مغفرت و رحمت خداوند که در آیه بعد آمده، نشان می‌دهد که بر دوش کشیدن این امانت تنها در صورتی میسر است که انسان از جانب پروردگار خویش مورد توجه و عنایت ویژه قرار گیرد و با توجه به آیه قبل، نشان می‌دهد که این امانت در فضایی کاملاً مرتبط با اطاعت از خدا و رسول قرار دارد.

رئیس پژوهشکده قرآن و عترت دانشگاه آزاد اسلامی معتقد است: وقتی این سه مسئله، یعنی مرتبط بودن با ایمان، نیاز به امداد الهی و مرتبط بودن با اطاعت از خدا و رسول(ص) را کنار هم می‌گذاریم و به سراغ روایاتی که از امام باقر(ع)، امام صادق(ع) و امام رضا(ع) در این زمینه رسیده می‌رویم، به این نتیجه می‌رسیم که آن امانت، ولایت الهی و البته در طول آن ولایت رسول و اهل بیت(علهم‌السلام) است که در آیه 55 سوره مائده بیان شده است و اما پرسش دوم، منظور از اینکه انسان ظلوم و جهول آن را پذیرفت، چیست؟ متصف کردن انسان به دو خصوصیت ظلوم و جهول نشان‌دهنده یک استعداد منحصربه‌فرد در انسان است که هیچ‌یک از دیگر مخلوقات چنین خصوصیتی را ندارند و همین خصوصیت سبب شده که انسان بتواند آن مسئولیت سنگین را تحمل کند.

طالب‌تاش ادامه می‌دهد: در حقیقت گویش آیه نشان می‌دهد که انسان پیش از تحمل این امانت، ظلوم و جهول بود اما به دلیل استعداد منحصربه‌فردی که در نهاد او بود، امانت را پذیرفت و آن این است که با پذیرش این مسئولیت و تحمل آن می‌تواند تا مقام عادل و عالم ارتقا پیدا کند و به دو صفت عدالت و علم متصّف شود. به همین لحاظ به هیچ موجود دیگری جز انسان، ظلوم و جهول گفته نمی‌شود زیرا تنها انسان است که استعداد و قابلیت علم و عدل در نهاد او داده شده است و این یکی از امتیازات مهم انسان نسبت به سایر موجودات است که اتفاقاً همین امتیاز سبب شد قدرت تحمل امانت الهی یعنی ولایت را داشته باشد و از طریق پذیرش این ولایت به مقام علم و ایمان نائل آید و به عدالت و عمل صالح مزین شود تا به تعبیر آیه قبل به جایگاه فوز عظیم دست یابد و به تعبیر آیه بعد، مشمول توبه و غفران و رحمت خداوند شود.

انتهای پیام/4118/