ازدواج و فرزندآوری چه فوایدی دارد؟/ وقتی جمعیت در میزان قدرت کشورها نقش‌آفرینی می‌کند

گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ بدون شک یکی از اصلی‌ترین عوامل و تعیین‌کننده‌ترین فاکتورها در میزان قدرت و نقش بین‌المللی کشورها، جمعیت و ترکیب سنی آن در هر یک از جوامع است، فاکتوری که گاه کم‌رنگ بودن آن می‌تواند به‌عنوان یک تهدید و پررنگ بودن آن فرصتی برای نقش‌آفرینی ایجاد کند.

بررسی روند رشد و ترکیب جمعیت در ایران و عوامل مؤثر بر آن و تأثیر جمعیت بر پیشرفت و عقب‌ماندگی هر جامعه موضوع گفتگوی خبرنگار آنا در اصفهان با مینو متقی عضو هیئت علمی رشته پرستاری و مامایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان) است که در ادامه مشروح آن را خواهیم خواند.

آنا: اهمیت افزایش جمعیت چیست؟

متقی: جمعیت فعال، پویا و توانمند یک سرمایه مهم اجتماعی است. جمعیت منبع مهم قدرت و رکن مهم پیشرفت و توسعه جامعه است. به همین علت نیاز است که به افزایش جمعیت و کیفیت ترکیب آن توجه لازم کرده و از طرفی آسیب‌های اجتماعی را شناخته و مبارزه با آنها را حائز اهمیت دانست.

آنا: روند رشد جمعیت در ایران چگونه است؟

متقی: رشد جمعیت در ایران با فراز و نشیب‌هایی همراه بوده است. در فاصله سال‌های‌ 1365-1355 جهشی در رشد جمعیت ایران اتفاق افتاده است. به‌دنبال آن در سال ۱۳۶۷ با اعمال سیاست‌های تنظیم خانواده و فرهنگ‌سازی کنترل جمعیت، رشد جمعیت کاهش یافت و از رقم 91/3 به 96/1 در دهه 1375-1365 رسید.

سلامت سالمندان که بر سلامت جامعه اثرگذار است باید مورد توجه ویژه قرار گیرد و در تأمین منابع لازم، هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی و اقدامات ارتقای سلامت این گروه برنامه‌ریزی‌های لازم صورت پذیرد

بر اساس آمار سازمان ملل، جمعیت ایران تا سال 1445 با حدود ۷۹ میلیون جمعیت معرفی می‌شود که 36.9 درصد جمعیت را افراد سالخورده تشکیل می‌دهند؛ بنابراین با توجه به دقت نظر رهبر معظم انقلاب و تذکر ایشان در این زمینه دولت در سال ۱۳۹۰ لایحه مبنی بر لغو تنظیم خانواده تقدیم کرد.

آنا: ترکیب سنی جمعیت و اهمیت آن چیست؟

متقی: رشد منفی جمعیت، باعث پیرشدن جمعیت و کاهش جمعیت جوان می‌‌شود که آن نیز به نوع خود باعث کاهش نیروی توانمند در جامعه و کاهش تولید و افزایش تعداد مصرف‌کنندگان و مشکلات اقتصادی می‌شود. از طرفی باید سلامت سالمندان که بر سلامت جامعه اثرگذار است مورد توجه ویژه قرار گیرد و در تأمین منابع لازم، هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی و اقدامات ارتقای سلامت این گروه برنامه‌ریزی‌های لازم صورت پذیرد.

افزایش جمعیت و اقتدار کشور احساس امنیت اجتماعی ایجاد می‌کند

افزایش و جوانی جمعیت هم موضوعی قابل توجه است و با مدیریت صحیح و توجه به استعدادها، ظرفیت‌ها و منابع خدادادی این گروه می‌توان در جهت رشد کشور قدم برداشت. همانگونه که مقام معظم رهبری فرمودند: «نسل جوان عامل اصلی پیشرفت کشور است.»

افزایش جمعیت در جوامع اسلامی موضوع مهم و عمده‌ای است که از سوی قدرت‌های استعماری به‌عنوان یک خطر جدی تلقی می‌شود. پس افزایش جمعیت و اقتدار کشور باعث توانمندی اجتماعی، اقتصادی و سیاسی شده و احساس امنیت اجتماعی ایجاد کرده و به سلامت روان اجتماعی کمک وافر می‌کند.

آنا: چه عواملی باعث کاهش جمعیت می شود؟ 

متقی: عوامل زیادی می‌تواند باعث بروز این مشکل شود. یکی از مهم‌ترین آنها ترویج نگرش فرزند کمتر زندگی بهتر است و نیز تمایل به زندگی مجردی، بالارفتن سن ازدواج، تمایل نداشتن به داشتن فرزند، گرایش به سمت تک فرزندی، افزایش میزان طلاق به‌ویژه طلاق‌های زودرس، اشتغال طولانی مدت مادران، نگرانی‌های والدین برای تربیت فرزندان و آینده‌شان، آماده‌کردن تمام امکانات برای فرزندان خویش، بیکاری جوانان و مشکلات اقتصادی و معاشرت‌های با جنس مخالف که تک تک این موارد نیاز به آموزش و اصلاح زیرساخت دارد. 

آنا: ازدواج و فرزندآوری چه فوایدی دارد؟

متقی: یکی از مشکلات خانواده‌های کنونی، تعداد فرزندان کم‌ خانواده‌ها و گسترش فرهنگ تک‌فرزندی و دوفرزندی است در صورتی که کودکان می‌توانند در خانواده خود باعث رشد و تکامل سلامت روان شده و به سوی روابط اجتماعی سوق پیدا کنند.

در خانواده‌های پرجمعیت، انضباط، مسئولیت‌پذیری، آرامش، امید و امنیت روانی بیشتر وجود دارد و در کل رضایت از زندگی در تک تک اعضای خانواده بهتر و بیشتر شده و امید به زندگی افزایش می‌یابد.‌ در این خانواده‌ها ارزش‌هایی مانند هم‌اندیشی، درخواست کمک از یکدیگر، ایثار و گذشت به‌خوبی رشد می‌کند در صورتی که خانواده‌های با یک یا دو فرزند معمولاً انسان‌های تنها، خودخواه یا نا‌مهربان و کسی که جهان و همه چیز را متعلق به خود می‌داند، رشد می‌کنند. در این خانواده‌ها فرزندان هرچه بخواهند برای‌شان مهیا می‌شود و در این صورت توانمندی، صبر، شجاعت و گذشت از خود برای دیگران در فرزندان کمتر به چشم می‌خورد.

آموزش برای ازدواج در سن مناسب و توجه به تأثیر ازدواج بر سلامت و کاهش اضطراب، کاهش مشکلات جمعیتی و مشکلات خواب و کاهش افسردگی از مهم‌ترین وظایف کارکنان بهداشتی در تنظیم خانواده و رشد جمعیت است.

در خانواده پرجمعیت، بازی کودکان با خواهر و برادر به رشد اجتماعی و رشد ارزش‌های مناسب در افراد کمک می‌کند که می‌توان گفت در نهایت این ارزش‌ها در جامعه، جایگاه بهتری خواهند داشت. فرزندان به علت تقسیم کار مسئولیت‌پذیر شده و به ایفای نقش خود در خانواده، مدرسه و جامعه پایبندتر هستند و این مورد می‌تواند به سلامت جسم و روان و روابط اجتماعی و معنوی آنان و والدین‌شان کمک کند.

خانواده‌هایی که دارای یک فرزند و یا دو فرزند هستند، معمولاً فرزندان به علت محروم بودن از حضور خواهر یا برادر از مهم‌ترین نیاز زندگی خویش که بازی و فعالیت‌های بدنی است دور شده و ناخواسته به سمت فعالیت‌های بدون تحرک مانند دیدن تلویزیون و استفاده از فضاهای مجازی گرایش پیدا کرده که علاوه بر آسیب‌های جسمی بسیار و مشکلات رشد، فرهنگ و ارزش‌های نامناسب مانند تنوع‌طلبی و... را در این کودکان رشد می‌دهد که تمام این موارد می‌تواند تهدیدی برای سلامت جسم و روان و سلامت اجتماعی باشد.

آنا: نقش کارکنان بهداشتی در زمینه رشد جمعیت چیست؟

متقی: آموزش، یکی از مهم‌ترین وظایف کارکنان بهداشتی در این زمینه است. آموزش برای ازدواج در سن مناسب و توجه به تأثیر ازدواج بر سلامت و کاهش اضطراب، کاهش مشکلات جمعیتی و مشکلات خواب و کاهش افسردگی از دیگر وظایف آنان است. این آموزش‌ها می‌تواند از دوران کودکی توسط افراد خانواده آگاه در دوران مدرسه و به‌‌صورت اختصاصی‌تر و کلاس‌های منسجم قبل از ازدواج برای زوجین برگزار شود.

آنا: چه پیشنهادی برای رفع یا کاهش این معضل اجتماعی دارید؟

متقی: یکی از کاربردی‌ترین و مؤثرترین ابزار در این زمینه آموزش و فرهنگ‌سازی درباره داشتن تعداد فرزندان مناسب و دوری از تک فرزندی و دوفرزندی به‌خصوص تک‌فرزندی است که در این میان می‌توان با بیان مشکلات و تأثیرات آن بر رشد و تکامل سلامت در ابعاد مختلف، والدین را آگاه کرد و با دانش‌افزایی و آگاهی‌بخشی لازم به والدین در زمینه فواید تعداد فرزندان بیشتر به خانواده کمک شود تا بتوانند تصمیمی صحیح در این موارد اتخاذ کنند.

انتهای پیام/4117/4062/