همزمانی آزادی یک دانشمند ایرانی و یک نظامی آمریکایی/ مقامات دو کشور چه مواضعی گرفتند؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، آزادی «مسعود سلیمانی»، پژوهشگر ایرانی در بند آمریکا مدت‌ها بود که یکی از پرونده‌های در حال پیگیری وزارت امور خارجه تبدیل‌شده بود تا اینکه روز شنبه ۱۶ آذر سال گذشته، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه با انتشار پیامی در حساب کاربری خود در توئیتر از آزادی وی خبر داد. لحظاتی از انتشار این خبر نگذشته بود که وزارت امور خارجه آمریکا نیز از آزادی «ژیو وانگ» که به جرم جاسوسی برای آمریکا در ایران در زندان به‌سر می‌برد، خبر داد.

وزارت امور خارجه کشورمان در بیانیه‌ای اعلام کرد: با تلاش‌ها و پیگیری‌های وزارت امور خارجه، همکاری نهادهای امنیتی و قضائی جمهوری اسلامی ایران و در یک فرایند دیپلماتیک با همکاری دولت سوئیس، مسعود سلیمانی، استاد دانشگاه‌های ایران که به اتهام واهی دور زدن تحریم‌های غیرقانونی آمریکا بازداشت و بیش از یک سال در آمریکا زندانی بود، آزاد شد.

مسعود سلیمانی، دانشمند آزاد شده ایرانی

گرچه با این اقدام، نخستین تبادل رسمی زندانیان میان تهران و واشنگتن از زمان روی کار آمدن دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا رقم خورد، ولی گمانه‌زنی‌ها درباره مذاکرات پشت‌پرده میان ایران و آمریکا افزایش یافت. منابع غربی این بار به میان آمدند و اثبات کردند که مذاکره‌ای میان ایران و آمریکا در کار نبوده است!

سخنگوی وزارت امور خارجه: آمریکایی‌ها درک درستی از مفاهیم مذاکره، توافق و تبادل ندارند

در هشتم فروردین سال جاری، ظریف در صفحه توئیتری خود نوشت: «ایالات‌متحده، چندین دانشمند ایرانی را بدون هیچ اتهامی و یا با اتهامات ساختگی تحریمی، به گروگان گرفته و آن‌ها را آزاد نمی‌کند؛ حتی در شرایطی که دادگاه‌های خودش این اتهامات پوچ را رد کرده‌اند. ایالات‌متحده حتی از دادن مرخصی درمانی به افراد بی‌گناهی که در دوره شیوع کرونا در زندان‌هایی دهشتناک زندانی‌شده‌اند، خودداری می‌کند. هم‌وطنان ما را آزاد کنید!»

سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه

حدود یک ماه بعد، در پنجم اردیبهشت، سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه پیشنهاد ظریف برای مبادله زندانیان ایرانی و آمریکایی را جدی و مسبوق به سابقه خواند و تأکید کرد: «وزارت امور خارجه در چارچوب وظایف خود آمادگی دارد برای تبادل افرادی که توسط قوه قضائیه با اتهامات مشخص محکوم و در ایران زندانی‌شده‌اند در برابر آزادی تمامی ایرانیان زندانی در آمریکا که به اتهامات غیرقانونی نقض تحریم‌ها و نیز قرار منع تعقیب کسانی که با فشار ایالات‌متحده و یا به اتهام واهی نقض تحریم‌های غیرقانونی آمریکا در کشورهای مختلف بازداشت‌شده‌اند، اقدام کند.»

وی واکنش شتاب‌زده مقامات آمریکایی و درخواست آزادی یک‌طرفه زندانیان آمریکایی را نشان‌دهنده عدم درک درست آنان از مفاهیم مذاکره، توافق و تبادل خواند که ثابت می‌کند آنان در ادعاها و تبلیغات ماه‌های گذشته خود کمترین صداقتی ندارند.

پیگیری آزادی زندانیان ایرانی از طریق واسطه‌ها/ پیشنهاد تبادل زندانیان مطرح‌شده است، نه مذاکره!

موسوی، سه روز بعد تصریح کرد: «پس از قطع دیدارهای مستقیم، این موضوعات (آزادی زندانیان) از سوی واسطه‌ها دنبال می‌شد. ما همواره بر استقلال قوه قضائیه و ضرورت پیمودن مراحل قانونی و اجرای عدالت تأکید کرده‌ایم؛ با وجود این، با هدف کمک به وضعیت هم‌وطنان مظلومی که به‌دلیل تلاش برای انتقال اقلام ضروری به کشور (از قبیل قطعات هواپیماهای مسافری) در چنبره تحریم‌های غیرقانونی آمریکا گرفتار شدند و حتی در کشورهای ثالث با اعمال‌نفوذ آمریکا در وضعیتی شبیه اسارت قرارگرفته‌اند، همان‌طور که ظریف گفت از چند ماه پیش، به‌طرف آمریکایی اعلام شد ایران حاضر است موضوع تبادل این افراد را مدنظر قرار دهد. پیشنهاد کشورمان که از سوی ظریف ارائه شد، پیشنهاد تبادل زندانیان است و مذاکره با آمریکا درباره موضوعات مورد اختلاف مطرح نیست».

آزادی سیروس عسکری/ وزارت خارجه: آزادی دانشمند ایرانی ربطی به موضوع تبادل زندانیان ندارد

سیروس عسکری ۵۹ ساله استاد دانشکده علم و مواد دانشگاه صنعتی شریف با تخصص میکروسکوپ الکترونی، آلیاژهای دمای بالا است که از ۲۰ اسفند ۱۳۹۸ در بازداشتگاه الکساندریا آمریکا به سر می‌برد. دانشمند ایرانی بازداشت‌شده در آمریکا گفت که علت بازداشتش اتهامات مرتبط با سرقت اسرار تجاری بوده که دو سال و نیم مراحل قانونی آن طی شده و نهایتاً قاضی فدرال رأی به تبرئه کامل او داد.

سیروس عسکری، دانشمند ایرانی پس از آزادی

محمدجواد سه‌شنبه هفته گذشته پیش در حساب کاربری خود در اینستاگرام نوشت: «سلام دوستان، یک خبر خوب، هواپیمای حامل سیروس عسکر از آمریکا پرواز کرد.» اندکی بعد، سخنگوی وزارت خارجه با تأکید بر اینکه آزادی دانشمند ایرانی به این دلیل بوده است که وی از اتهاماتش تبرئه شده است، خاطرنشان کرد: «همان‌طور که امروز سخنگوی وزارت امور خارجه ایران تأیید کرد، آقای عسکری هرگز بخشی از یک توافق مبادله زندانی با ایران نبوده و نیست.»

موسوی با اعلام اینکه سیروس عسکری دانشمند ایرانی با رایزنی‌های دیپلماتیک و تلاش دفتر حفاظت منافع ایران در واشنگتن و نمایندگی دائم ایران در نیویورک، از اتهامات واهی تبرئه و آزاد شده است، بحث‌های مطرح‌شده درباره تبادل سیروس عسکری با فردی دیگر را مردود خواند و تأکید کرد که آزادی وی صرفاً بر اساس تبرئه از اتهامات بوده است.

تأیید اظهارات موسوی درباره عسکری از سوی آمریکا

از سوی دیگر، «مورگان اورتگاس» سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز پس از اظهارات موسوی، در مصاحبه اختصاصی با پایگاه خبری نشنال اینترست شایعات مطرح‌شده مبنی بر توافق آمریکا و ایران برای مبادله «سیروس عسکری» دانشمند ایرانی با یک زندانی آمریکایی را تکذیب کرد. این دیپلمات ارشد آمریکایی با تأکید بر اینکه آزادی دانشمند ایرانی به این بوده است که وی از اتهاماتش تبرئه شده است، خاطرنشان کرد: «همان‌طور که امروز سخنگوی وزارت امور خارجه ایران تأیید کرد، آقای عسکری هرگز بخشی از یک توافق مبادله زندانی با ایران نبوده و نیست.»

ظریف آزادی مجید طاهری از زندان آمریکا را تأیید کرد

ظریف روز گذشته، گزارش‌های پیش‌تر منتشرشده درباره آزادی دکتر مجید طاهری از بازداشت آمریکا را تأیید کرد. وی در توئیتر نوشت: «خرسندم که دکتر مجید طاهری و آقای وایت به‌زودی به خانواده‌هایشان ملحق می‌شوند. استاد عسکری روز چهارشنبه به جمع خانواده‌شان برگشتند. این اتفاق می‌تواند برای تمامی زندانی‌ها بیفتد. نیازی به دست‌چین کردن نیست. گروگان‌های ایرانی بازداشت‌شده در آمریکا باید به خانه برگردند.»

ساعتی قبل‌تر شبکه خبری «فاکس‌نیوز» به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی گزارش داد که واشنگتن توافق کرده در ازای موافقت تهران با خروج یکی از شهروندان آمریکا به نام «مایکل وایت» از ایران، یک پزشک ایرانی-آمریکایی به نام «مجید طاهری» را آزاد کند. آقای طاهری به جرم نقض قوانین یک‌جانبه تحریم‌های ضدایرانی آمریکا به تحمل ۱۶ ماه حبس محکوم شده بود. مقام آمریکایی به فاکس‌نیوز گفته ایشان از ۳۳ سال پیش ساکن آمریکا است و در ایالت فلوریدا طبابت می‌کند.

اعلام خبر آزادی نظامی آمریکایی از ایران

دو روز بعد، یعنی پنجشنبه، دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی توئیتر اعلام کرد «مایکل وایت» از ایران خارج‌شده است. رئیس‌جمهور آمریکا نوشت: «خرسندم اعلام کنم که نظامی کهنه‌کار نیروی دریایی مایکل وایت که به مدت ۶۸۳ روز توسط ایران بازداشت‌شده بود هم‌اکنون سوار بر یک هواپیمای سوئیس آسمان ایران را ترک کرد. ما انتظار داریم ایشان خیلی زود به خانواده‌اش در آمریکا ملحق شوند.»

۱۹ دی‌ماه سال ۱۳۹۷ «بهرام قاسمی» سخنگوی وقت وزارت امور خارجه ایران در کنفرانس خبری اعلام کرد که یک شهروند آمریکایی به نام «مایکل وایت»‌ در شهر مشهد بازداشت‌شده است. قاسمی گفت موضوع، در نخستین روزهای دستگیری از طریق دفتر حفاظت منافع آمریکا در تهران به اطلاع دولت آمریکا رسید و دولت متبوع وی از همان ابتدای بازداشت، در جریان این دستگیری قرار داشته است. بر اساس گزارش‌ها، این شهروند آمریکایی شاکی خصوصی داشته و پس از رسیدگی به پرونده، به ۱۰ سال زندان محکوم شده است.

«مایک پامپئو»، وزیر خارجه آمریکا روز ۲۹ اسفند در بیانیه‌ای اعلام کرد جمهوری اسلامی ایران به دلیل شیوع ویروس کرونا مایکل وایت را به مرخصی پزشکی فرستاده است. او روز ۱۷ اردیبهشت‌ماه هم اعلام کرد سوئیس به‌عنوان حافظ منافع این کشور در ایران خواستار تمدید مرخصی مایکل وایت شده است.

تشکر ترامپ از آزادی نظامی آمریکایی

«دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا امروز (جمعه) مجدداً از ایران بابت آزاد کردن «مایکل وایت» نظامی پیشین نیروی دریایی ایالات‌متحده تشکر کرد. وی در صفحه توئیتر خود نوشت: «بسیار عالی است که مایکل به خانه بازگشته است. تازه رسیده است. بسیار هیجان‌انگیز است. ایران متشکریم».

توئیت ترامپ پس از آزادی نظامی آمریکایی از ایران

وی در ادامه به خیال‌پردازی درباره مذاکره با ایران و انجام توافق هسته‌ای جدید پرداخت و افزود: «برای انجام آن توافق بزرگ، تا بعد از انتخابات صبر نکنید. من پیروز [انتخابات] می‌شوم. الان شما توافق بهتری انجام می‌دهید».

انتهای پیام/4106/