تأثیر کرونا بر نظام پایش آزاد و پایان‌نامه‌های دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی/ تدوین 19 هزار زمینه پژوهشی در نظام پایش آزاد

گروه دانشگاه خبرگزاری آنا- محدثه حسینی؛ طرح پژوهش اثرگذار یکپارچه شبکه‌ای (پایش) در دانشگاه آزاد اسلامی در راستای اجرای سند دانشگاه اسلامی است و بر اساس راهبردهای «ساماندهی نظام موضوعات پژوهش‌ها، پایان‌نامه‌ها، رساله‌ها و فرآیند راهنمایی کارآمد جهت رفع نیازهای مادی و معنوی جامعه اسلامی با تأکید بر پیوستگی آموزش و پژوهش» و با رویکرد احصای چالش‌ها و اولویت‌های پژوهشی تراز اول کشور اجرایی شده و که این طرح به‌صورت مدام در حال به‌روزرسانی است.

طرح «پایش آزاد» در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی مخفف «پژوهش اثرگذار یکپارچه شبکه‌ای دانشگاه آزاد اسلامی» است که هدف آن تبدیل چالش‌های کلان کشور به زمینه‌های پژوهشی است که استاد و دانشجو بتوانند بر اساس آن موضوع پایان‌نامه و یا رساله تعریف کنند.

بر اساس نظام پایش آزاد، واحدهای ویژه نیز مانند دانشگاه‌های آزاد اسلامی هر واحد استانی در یک موضوع خاص پیشران شده تا به حل چالش‌های کشور کمک کنند. در نظام پایش دانشجویان در کنار اینکه بر اساس علاقه خود موضوعی را موردمطالعه قرار دهند، در رفع مسائل کشور نیز سهیم می‌شوند، در این شرایط است که دانشجو احساس مفید واقع‌شدن پژوهش و مطالعه خود را دارد.

این می‌تواند مبنایی باشد تا در مقطع دکتری موضوع رساله خود را با دقت بیشتری انتخاب کند و پژوهشی اثرگذار انجام دهد. هم‌چنین نظام پایش به‌صورت شبکه‌ای در حال اجرا است که موقعیت جغرافیایی استاد و دانشجو حائز اهمیت نیست. دانشجویان و اساتید در سامانه‌ای با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند و در صورت رسیدن به توافق می‌توانند به ادامه فعالیت خود بپردازند.

بیشتر بخوانید:

پاسخگویی به نیازهای صنعت از سوی دانشگاه نیازمند فرهنگسازی است

هدف‌گذاری و هدایت زمینه‌های پژوهشی در نظام پایش آزاد/ لزوم توجه به گرایش‌‌های میان رشته‌ای در صنعت

در این میان دانشگاه‌ها در پی یافتن نقش و جایگاه خود هستند، در دانشگاه آزاد اسلامی بیش از یک سال از راه‌اندازی طرح پایش «پژوهش اثربخش یکپارچه شبکه‌ای» می‌گذرد. طرحی که قرار است با خط‌دهی به پایان‌نامه و رساله دکتری دانشجویان به نیازهای صنعت پاسخ دهد و هدف اصلی آن تبدیل چالش‌های کلان کشور به زمینه‌های پژوهشی است. از همین رو به گفتگو با «محمد علی‌اکبری»، رئیس دبیرخانه پایش آزاد دانشگاه آزاد اسلامی پرداختیم تا با آینده پیش‌روی این طرح بیشتر آشنا شویم.

در ادامه مشروح این گفتگو را می‌خوانید. 

آنا: آیا ویروس کرونا بر نظام موضوعات پایش آزاد تأثیر گذاشته است؟

 ‌علی‌اکبری: شیوع ویروس کرونا در نظام پایش آزاد تأثیرگذار نبوده است؛ اما تعداد زیادی از پایان‌نامه‌های دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی در خصوص این ویروس و تبعات آن در حال تدوین است.

 با توجه به ‌ این موضوع می‌توانیم در حوزه کرونا وارد شویم. اما این ورود کمی متفاوت خواهد بود؛ بدین شکل که در خصوص دیگر برنامه‌های علمی ابتدا چالش‌های آن تدوین می‌شود اما در خصوص ویروس کرونا می‌توانیم ابتدا با نهادها و سازمان‌های مرتبط مانند وزارت بهداشت، درمان و آموزش صحبت کنیم و زمینه‌های پژوهشی مورد نیازهای آن‌ها را جویا شویم.

به‌نوعی در حوزه ویروس کرونا با همکاری نهادهای مرتبط آن‌ به پژوهش‌های دانشجویان خط دهی صورت گیرد. بدین شکل فرآیند تدوین چالش‌ها و نظام موضوعات پایش آزاد را در موضوع ویروس کرونا انجام ندهیم؛ زیرا این فرآیند زمان‌بر است و از طریق دیگر این مسیر را به‌صورت کوتاه طی کنیم؛ هرچند در این حوزه هنوز اقدام عملی صورت نگرفته است و اکنون در حال برنامه‌ریزی برای آن هستیم.

 ‌آنا: با توجه به شیوع ویروس کرونا جلسات کمیته ارزیابی و نظارت دبیرخانه پایش آزاد به چه شکل دنبال می‌شود؟

علی‌اکبری: جلسات کمیته ارزیابی و نظارت دبیرخانه پایش آزاد به‌صورت مستمر، مجازی و آنلاین در حال پیگیری است و می‌توان گفت این جلسات از زمانی که به‌صورت حقیقی نیز برگزار می‌شد، خروجی بهتری  نیز دارد.

درگذشته با توجه به مسافت، رفت و آمد و هزینه‌ها، تعداد حاضرین جلسات کمیته اعضا و نظارت دبیرخانه پایش آزاد با محدودیت‌هایی مواجهه بود که این محدودیت در بستر فضای مجازی دیگر وجود ندارد و منجر به‌ صرفه‌جویی بیشتر در هزینه‌ها شده است.

حتماً این رویه بعد از اتمام کرونا هم ادامه خواهد داشت. اکنون در هفته ۴ نشست مجازی کمیته ارزیابی و نظارت دبیرخانه پایش (دو جلسه ویژه استان تهران و دو جلسه برای برنامه‌های علمی سراسر کشور) برگزار می‌شود. 

آنا: اکنون برنامه‌های علمی نظام پایش آزاد چه تعداد است؟

علی‌اکبری: کلان برنامه علمی اسرا در حوزه علوم انسانی است که به علت گستردگی به ۸ برنامه علمی تقسیم شد و هر یک از این برنامه علمی‌ها برعهده یک مجری قرار گرفته است.

با احتساب این ۸ برنامه علمی که در سامانه پژوهش‌یار بارگذاری شده است اکنون ۳۱ برنامه علمی تدوین و در این سامانه بارگذاری شده است که این برنامه‌های علمی دارای بیش از ۱۹ هزار زمینه پژوهشی هستند.

در نظام پایش آزاد ۴۰ برنامه علمی تعریف خواهد شد و هم‌اکنون با احتساب کلان برنامه علمی اسرا (که موقتا به ۸ برنامه علمی تقسیم شده است) جمعاََ ۲۵ برنامه علمی در سامانه پژوهش‌یار بارگذاری شده است و ما می‌توانیم ۱۵ برنامه علمی دیگر در این سامانه بارگذاری کنیم.

آنا: تعدادی از زمینه‌های پژوهشی در آینده نیز افزایش خواهد داشت؟

 علی‌اکبری: در جلسات کمیته ارزیابی و نظارت پایش آزاد به‌صورت پیوسته نظام موضوعات برنامه‌های علمی به‌روزرسانی و خروجی این جلسات در سامانه پژوهش‌یار به‌صورت آنلاین بارگذاری می‌شود.

از همین رو تعداد زمینه‌های پژوهشی روزانه در حال افزایش است که ما انتظار داریم تا پایان سال جاری تعداد زمینه‌های پژوهشی نظام موضوعات برنامه‌های علمی پایش آزاد به تعداد ۳۰ هزار زمینه پژوهشی افزایش یابد.

آنا: چند پایان‌نامه در دوران کرونایی دفاع شده است؟

علی‌اکبری: هنوز پایان‌نامه‌های پایش آزاد به مرحله دفاع نرسیده است؛ هدف این بود که از ترم گذشته پایان‌نامه‌های پایش آزاد به این مرحله برسد؛ اما شیوع ویروس کرونا مانع این موضوع شد.

اکنون ۸ درصد از پایان‌نامه‌های دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی در نظام موضوعات پایش آزاد است که این پایان‌نامه‌ها ترم آتی به سرانجام خواهد رسید.

انتهای پیام/4084/پ