ارائه فرمی تازه در بستر رئالیسم جادویی در «جیرجیرک»/ تنوع بالای شخصیت‌ها در نمایشی سراسر تک‌گویی‌

به گزارش خبرنگار حوزه تئاتر گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، نمایش «جیرجیرک؛ نسخه پاراجانف» کاری از گروه تئاتر دیگر به نویسندگی و کارگردانی آرش سنجابی و تهیه‌کنندگی مهدی غلامی سرخه از دهم مرداد ماه روی صحنه رفته است.

بازیگران این نمایش که هر شب ساعت21 در سالن شماره یک تماشاخانه سپند روی صحنه می‌روند شکیبا آدینه، پویا امینی، پرهام امینی، ایمان اصفهانی، ویدا جوان، رها حاجی زینل، پرستو حمیدی، ستایش رجایی‌نیا، پردیس زارع، نازنین صلح‌جو، دانیال عبادی، رازیما میرزایی، پریسا محسنی، حمیدرضا نعیمی و جواد یحیوی هستند.

در همین ارتباط آرش سنجابی کارگردان این اثر در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری آنا با اشاره به این که فعالیت هنری خود را در یک دهه اخیر در مسیری مشخص تعریف کرده است افزود: در سال 1389 مانیفستی را منتشر کردم که بیست بند داشت و سعی کردم فعالیت هنری خودم و گروه تئاتر «دیگر» را در همین چارچوب ادامه دهم.

 ضرورت ژانرهای تازه در تئاتر

وی اظهار کرد: یکی از دغدغه‌های من این بود که جریان تئاتر من به چه سمتی خواهد رفت؟ دغدغه بعدی ما ژانر بود. ژانرهایی که فکر می‌کردیم نو هستند و می‌توانند پیشنهادات تازه‌ای برای‌ تئاتر داشته باشند.

سنجابی در ادامه با تأکید بر این‌که «جیرجیرک؛ نسخه پاراجانف» در راستای همین موضوع و بر پایه فرم‌گرایی و روایت سیال مبتنی بر رئالیسم جادویی، طراحی شده است عنوان کرد: رئالیسم جادویی ژانری است که زیرشاخه‌های زیاد دارد. من در سال 1386 و بعد از ترجمه رمان «آخرین انار دنیا» احساس کردم مخلوق تازه ای وارد ادبیات جهان می‌شود. این سبک جدید، نوعی رئالیسم جادویی بومی است و در آن شاهد یک اسطوره متفاوت هستیم. من در این سال‌ها این مانیفست را چه در تئاتر و چه در سینما ادامه دادم.

 وی افزود: جیرجیرک هم از این مسیر جدا نبود؛ البته در این بین که هم مثل «اتوپیا» داشتم که برایم  به به نوعی حکم تنفس داشت و از طرف دیگر خواستم به مخاطبان بگوبم که می‌توانم شکل دیگری از تئاتر را هم بسازم، اما بلافاصله به مسیر خود برگشتم.

 آرش سنجابی دو مقوله «اعتراف» و «قطعی نبودن امور» را محورهای اصلی این نمایش دانست و تصریح کرد: در این اثر که در قالب داستان مدرن  است آن چه اصالت دارد تأثیرات رخدادها است و نه روایت آنها.

 تجربه متفاوت تک‌گویی در صحنه تئاتر

ویدا جوان از بازیگران «نمایش جیرجیرک» نیز تجربه حضور در این نمایش را ارزشمند دانست و افزود: همیشه این اعتقاد را داشته‌ام که حضور در هر کاری چیزهای جدید به فرد یاد می‌دهد. بازی در کار آقای سنجابی تجربه نویی بود. تاکنون و در کارهای قبلی خودم تجربه تک‌گویی روی صحنه را نداشتم.  

این بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون افزود: در واقع اولین‌بار بود که تک و تنها روی صحنه اجرا کردم. شاید یک مقدار این موضوع برایم سنگین بود، اما وقتی در متن کار قرار گرفتم، فهمیدم چقدر لذت‌بخش و دوست داشتنی است.

وی اظهار کرد: یکی از ویژگی‌های نمایش «جیرجیرک» حضور گروه بازیگری حرفه‌ای آن است؛ همکاری با این دوستان چه بازیگران جدید و چه دوستان با سابقه‌تر برای من بسیار لذتبخش بود. به هرحال تمرینات ما در شرایط بسیار سخت کرونایی انجام شد آن هم در روزهایی که همگی در قرنطینه بودند. با این که همه شیوه‌نامه‌ها به صورت کامل رعایت می‌شد، اما همیشه این دغدغه را داشتیم که نکند بیمار شویم یا ناقل ویروس باشیم.

 ریسک بازی در تئاتر در روزهای کرونایی

جوان عنوان کرد: ما این ریسک را به چند دلیل پذیرفتیم، اول این است که ما عاشق این کار هستیم و به خاطر دل خودمان کار می‌کنیم. تئاتر ما در شرایط عادی هم مهجور و نحیف بود و الان هم می‌بینیم که به خاطر محدودیت‌های کرونایی به سمت فقیرشدن سوق پیدا کرده است.

بازیگر تئاتر «جیرجیرک» اظهار کرد: از طرف دیگر، نباید فراموش کنیم که به هرحال معیشت تعداد زیادی از هنرمندان و عوامل تئاتر از همین مسیر تأمین می‌شود. خیلی صریح باید بگویم اگر ما کار نمی کنیم چه کسی می‌خواهد هزینه‌های زندگی ما را تأمین کند.

وی خاطرنشان کرد: اجرای «جیرجیرک» فرصت خوبی بود تا هم درکنار سایر نمایش‌های روی صحنه چراغ تئاتر روشن بماند و هم در مسیر کاری من یک تجربه متفاوت و موثر باشد.

 تمرین و بازی در دوران کرونا؛ وقتی روح بیشتر از جسم در رنج است

پریسا محسنی دیگر بازیگر تئاتر «جیرجیرک» درباره حضور خود در این نمایش گفت: من در تئاتر «مدرسه پینوکیو» افتخار همکاری با آقای سنجابی به عنوان دستیار کارگردان را داشتم. ایشان خیلی به من لطف داشتند و به من پیشنهاد بازی در نمایش «جیرجیرک؛ نسخه پاراجانف» را دادند تا اولین تجربه حرفه‌ای خودم در تئاتر را با این اثر داشته باشم. ضمن این‌که همچون همکاری قبلی، دستیار کارگردانی را نیز به عهده دارم.

وی درباره سختی‌های کار در ایام کرونایی نیز گفت: شاید یکی از بزرگترین سختی‌ها، کاهش تعداد تماشگران نسبت به روزهای عادی باشد. به هر حال تمام انگیزه یک بازیگر تئاتر، حضور تماشاگران است. ما هم با این که در سالن و هنگام ورود تماشاگران شیوه نامه‌های بهداشتی را رعایت می‌کنیم؛ اما بالاخره ته دل مخاطب این نگرانی وجود دارد.

محسنی افزود: البته خدا را شکر، تماشاگران ما هیچ شبی کاهش قابل ملاحظه نداشتند و خالی نشدند، اما به به هرحال با توجه به کیفیت کار و زحمتی که برای آن کشیده شد، توقع استقبال بیشتری می‌رود. تمرین‌ها هم سختی‌های خاص خودش را داشت.

بازیگر تئاتر «جیرجیرک» در ادامه افزود: علاوه بر رعایت‌کردن فاصله و محدودیت‌ها که کار را کند می‌کرد، در این شرایط، یک وسواس ذهنی شکل می‌گیرد. یعنی بیشتر از این‌که از لحاظ جسمی اذیت باشیم، از لحاظ روحی در رنج هستیم.

وی درباره نقش خود در این نمایش نیز گفت: من دو شخصیت کاملاً متفاوت را در این اثر دارم. یک دختر تین‌ایجر و پرشور که تفکر و شیوه زندگی متفاوتی با خانواده‌اش دارد و دومی هم نقش یک دختر با شکل و شمایل سرخپوستی است که این دومی برایم خیلی جذاب و چالش‌برانگیز بود.

محسنی اظهار کرد: برای رسیدن به این نقش، آقای سنجابی خیلی کمک کرد و شیوه ایشان این‌گونه است که برای رسیدن به نقش با بازیگر صحبت می‌کنند و یک داستان و پیشینه از نقش می‌گویند که باعث می‌شود بازیگر با آن شخصیت زندگی کند و به نوعی در آن حل شود.

 تغییر مسیر از «فردریک» به «جیرجیرک»

 حمیدرضا نعیمی از بازیگران و کارگردان‌های پیشکسوت تئاتر کشور هم درباره حضور خود در این نمایش به خبرنگار آنا گفت: راستش نمایش «جیرجیرک» از کارهایی بود که به صورت غیرمترقبه برایم پیش آمد و من برای آن برنامه‌ریزی نکرده بودم. قرار بود نمایش «فردریک» را کارگردانی کنم. قرار بود این نمایش با 56 هنرمند در سالن اصلی تئاتر شهر روی صحنه برود و به دلیل عدم حمایت مرکز هنرهای نمایش از اجرای آن منصرف شدم.

وی اظهار کرد: در همان روزها آقای سنجابی به من زنگ زد و گفت شنیده‌ام که از اجرای «فردریک» انصراف داده‌اید؛ من نمایشی دارم که هنوز برای یکی دو کاراکتر آن با کسی صحبت نکرده‌ام. بعد از گفتگویی که داشتیم پذیرفتم و این لطف ایشان در این شرایط نامطلوب واقعاً حال مرا خوب کرد.

این بازیگر تئاتر افزود: من در «جیرجیرک» سه نقش متفاوت را ایفا می‌کنم که حداقل دوتا از آنها هیچ قرابتی با من ندارد. اولین نقش یکی از افسران «پول پوت» دیکتاتور کامبوج است که دچار یک سری تردیدها و آشفتگی‌های روحی است. دومین یک طراح مدلینگ است که این هم مانند همان افسر کاملاً از فضای فکری و روحی من دور است، اما نقش سوم یک استاد موسیقی است که اعتقاد دارد هنر موسیقی مرهمی برای آلام بشری است.

 تنوع شخصیت؛ امتیازی برای نمایش جیرجیرک

وی عنوان کرد: حضور در نمایش «جیرجیرک» و ایفای این سه نقش باعث شد تا تجربیات زیادی به دست بیاورم. در صحبت‌هایی که برخی تماشاگران بعد از اجرا با من داشتند دیدم که هر کدام از آنها با یکی از این سه شخصیت ارتباط برقرار می‌کنند. این موضوع نشان دهنده تنوعی است که کارگردان نمایش دارد و برای اثر یک امتیاز به حساب می‌آید. باعث خرسندی است که یک اثر جدی در این زمینه روی صحنه داریم.

نعیمی افزود: در نهایت باید تشکر اصلی را از تماشاگران داشته باشم که بدون کمترین تبلیغی، این شب‌های به سالن آمدن و با وجود سختی‌های ناشی از کرونا از وقت و هزینه خود مایه گذاشتند تا تئاتر زنده بماند.

 تجربه همکاری‌های متعدد با  آرش سنجابی

پویا امینی نیز با اشاره به این‌که چند سالی است که در عرصه تئاتر با آرش سنجابی همکاری می‌کند، افزود: فکر می‌کنم این ششمین همکاری من با آقای سنجابی باشد. روندی که با نمایش بولدوزر آغاز شد. در این مدت با شیوه کار همدیگر آشنا شدیم. در گروه‌های تئاتری معمولاً این گونه است که تعامل و ارتباط متقابل بازیگر و کارگردان میل به همکاری دوباره را بین هر دوطرف بیشتر می‌کند.

وی اظهار کرد: ان‌شاالله در آینده‌ای نزدیک هم قرار است کارگردانی یک از نمایشنامه‌های ایشان با عنوان «دراکولا» را به عهده داشته باشم.

 انتهای پیام/4104/