هدف جشنواره «فرهیختگان» حل مسائل جامعه است/ ارسال 717 پرونده به دبیرخانه جشنواره

گروه دانشگاه خبرگزاری آنا- علیرضا محمدی؛ علم و فناوری یکی از مؤلفه‌های اقتدار هر کشور محسوب می‌شود و در این میان، ایرانیان در سال‌های متمادی در عرصه‌های ملی و بین‌المللی موفق به کسب جایگاه‌های بالای علمی شده‌اند. در واقع دانشگاه‌ها برای ترویج علم و اکوسیستم فناوری با یکدیگر به رقابت می‌پردازند تا روز به روز شتاب علمی کشور را افزایش دهند.

یکی از دانشگاه‌هایی که در سال‌های اخیر در مسیر ترویج علم و حمایت از پژوهش و نوآوری اقدامات مؤثری انجام داده، دانشگاه آزاد اسلامی است که بیش از 400 واحد و مرکز دانشگاهی در سراسر کشور دارد و برای تقویت رشد علمی کشور تلاش مضاعفی کرده است. این دانشگاه هر سال جشنواره علمی، پژوهشی و فناوری (فرهیختگان) را در راستای توجه به مسائل پژوهش‌محور و دانشگاه نسل سوم برگزار می‌کند.

هشتمین دوره جشنواره فرهیختگان دانشگاه آزاد اسلامی همزمان با سالگرد تأسیس این دانشگاه در اواخر اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۰ برگزار  می‌شود. به همین منظور فرآیند داوری سوابق پژوهشی و تحقیقاتی واحدها و مراکز دانشگاه آزاد اسلامی برای شرکت در هشتمین دوره جشنواره فرهیختگان از روز سه‌شنبه ۲۱ بهمن ۹۹ آغاز شده است و تا روز پنجشنبه ۳۰ بهمن‌ماه ادامه دارد.

خبرگزاری آنا در همین راستا با محمد نریمانی‌راد، دبیر اجرایی جشنواره فرهیختگان، مدیرکل برنامه‌ریزی و اعتبارات پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی و عضو هیئت علمی واحد تهران مرکزی به گفت‌وگو نشسته است که در ادامه می‌خوانید.

آنا: درباره ماهیت جشنواره فرهیختگان توضیحاتی بفرمایید.

نریمانی‌راد: جشنواره فرهیختگان دانشگاه آزاد اسلامی یکی از ابتکارهای خوبی است که نمود پژوهش را مشخص می‌کند. معمولاً جشنواره‌ها یک هدف خاصی دارند و در یک یا دو بخش برگزار می‌شوند اما جشنواره فرهیختگان دارای تنوع بسیاری است.

28 محور جشنواره

از 28 محور جشنواره می‌توان به پژوهشگر برتر، مقاله، کتاب تألیف، کتاب ترجمه، کتاب ناشر بین‌المللی، ثبت اختراع داخلی، ثبت اختراع بین‌المللی، پایان‌نامه، رساله دکتری، کارشناس پژوهش و فناوری برتر، فناور برتر، کارآفرین برتر، مرکز رشد برتر، شرکت دانش‌بنیان برتر، آزمایشگاه برتر، انجمن علمی، ادبی و هنری، معاون پژوهش و فناوری یا علمی، واحد دانشگاهی در حوزه پژوهش و فناوری، کرسی نظریه‌پردازی، نوآوری و نقد برتر، کرسی ترویجی برتر، مرکز تحقیقات، مدرسه سما، آموزشکده سازمان سما، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، عضو برتر باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، مجلات فارسی، مجله غیرفارسی و سرای نوآوری اشاره کرد.

ارسال 717 پرونده به دبیرخانه جشنواره «فرهیختگان» دانشگاه آزاد اسلامی

در مجموع ۷۱۷ پرونده در بخش‌های مختلف از دانشگاه آزاد اسلامی واحدهای سراسرکشور به دبیرخانه هشتمین دوره جشنواره فرهیختگان ارسال شد. داوری‌ها در سه سطح شامل سطح اول توسط واحدهای دانشگاهی، سطح دوم توسط استان‌ها و سطح سوم و نهایی توسط کمیته داوری ۳۲ نفره سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی انجام شد. داوران نهایی جشنواره از اساتید برجسته دانشگاه هستند و برای اینکه در دسترس باشند، بیشتر سعی شده است که از اساتید استان تهران استفاده شود تا به دلیل محدودیت‌های کرونایی کمترین جابه‌جایی را داشته باشیم.

امسال کارهای بزرگی در زمینه کرونا توسط دانشگاهیان دانشگاه آزاد اسلامی صورت گرفت که حدود 274 خدمت در زمینه‌های مختلف بود. این کار باعث شد که دانشگاه نقش اجتماعی خود را در جامعه نشان بدهد و بگوید وقتی که جامعه دچار التهاب خاصی است، دانشگاه به فکر التیام آن التهاب است.

مقالات اساتید دانشگاه آزاد اسلامی از سطح بالایی برخوردار است

در هشتمین دوره جشنواره فرهیختگان نیز مانند جشنواره‌های سابق مقرر شد کارهای پژوهشی اساتید و دانشجویان به‌نوعی معرفی شود و آن‌ها را به جامعه بشناسانیم. اساتید کارهای بزرگی انجام داده‌اند. مقالات و کتاب‌های ذی‌قیمتی که اساتید تألیف یا ترجمه کرده‌اند، از نظر علمی و پژوهشی در سطح بالایی هستند و قدر این‌ها را باید دانست. البته هدف عمده ما در جشنواره این است که اولاً کارهای خاص را معرفی کنیم، ثانیاً همه اساتید و دانشجویان را تشویق کنیم که به علم و پژوهش سوق پیدا کنند.

هدف جشنواره فرهیختگان سوق دادن دانشگاهیان به سمت پژوهش هدفمند و حل مسائل جامعه است

هدف جشنواره فرهیختگان این است که کل جامعه دانشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی و جامعه‌های دانشگاهی دیگر را تکان دهد و به سوی پژوهش، ابتکار، ابداع و اختراع سوق دهد. هدف جشنواره حرکت به سوی پژوهش هدفمند است که بتواند مشکلات جامعه را حل کند. در حال حاضر در کشور عزیزمان باید مشکلات را احصا کنیم و بگوییم هر یک از اساتید و دانشمندان به سمت این مشکلات بروند و آن‌ها را حل کنند. در واقع وقتی از دانشگاه حل مسئله سخن می‌گوییم، منظورمان این است.

طراحی طرح پایش در دانشگاه آزاد اسلامی برای حل مسائل کشور

دانشگاه آزاد اسلامی در اقدام تحولی خود، طرح پایش (پژوهش اثرگذار یکپارچه شبکه‌ای) را طراحی کرد تا مشکلات احصا شود و کارهای پژوهشی و پایان‌نامه‌ها به سمت حل مسائل کشور برود. مثلاً فلان دستگاه را در مملکت نیاز داریم و برای واردات از خارج از کشور هم با محدودیت مواجه هستیم، بنابراین باید روی آن مسئله تمرکز کرد تا آن دستگاه توسط محققان ایرانی ساخته شود.

دانشگاه از اساتیدی که مسئله‌محور باشند، حمایت می‌کند. وقتی اساتید در حوزه پایان‌نامه‌ها، کارهای پژوهشی، اقدامات ارتباط با صنعت و حتی اعزام به مأموریت‌های مطالعاتی، مشکلی از مسائل جامعه را حل کنند، دانشگاه آزاد اسلامی از آنان پشتیبانی می‌کند. در واقع جشنواره فرهیختگان در این راستا هفت دوره برگزار شده است و هشتمین دوره آن نیز اواخر اردیبهشت‌ماه 1400 برگزار خواهد شد. در واقع جشنواره ماحصل سیاست‌های دانشگاه آزاد اسلامی است و سیاست‌های این دانشگاه در چند سال اخیر حل مسائل جامعه است.

آنا: درباره داوری‌های جشنواره توضیح بفرمایید.

نریمانی‌راد: داوری‌ها در سه سطح شامل سطح اول توسط واحدهای دانشگاهی، سطح دوم توسط استان‌ها و سطح سوم و نهایی توسط کمیته داوری ۳۲ نفره سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی انجام شد. پس از اینکه پرونده‌ها در دو مرحله بازنگری شد، در 28 موضوع فراخوان دادیم که پژوهشگر برتر توسط واحدها معرفی شود و همچنین مقالات، کتاب‌ها، کتاب‌های بین‌المللی، ثبت اختراع، پایان‌نامه و رساله‌های دکتری برتر معرفی شد. حتی اعلام کردیم که کارشناس پژوهشی برتر را نیز معرفی می‌کنیم تا کارشناسان دیگر تشویق شوند و بدانند که یک کارشناس پژوهش خوب باید چه خصوصیاتی داشته باشد. فارغ از جوایز و بحث مادی‌ جشنواره فرهیختگان، وقتی پژوهشگران برتر در جشنواره مطرح می‌شوند، برای آنان این برگزیده شدن در رزومه آنان مؤثر است.

افزودن کرسی‌های نظریه‌پردازی به محورهای جشنواره

دانشگاه آزاد اسلامی در سال جاری به دلیل اینکه در موضوع کرسی‌های نظریه‌پردازی خوب عمل کرد، این بخش را به جشنواره اضافه کردیم. حجت‌الاسلام والمسلمین خسروپناه، معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی در این زمینه سنگ تمام گذاشتند. اساتیدی که کرسی علمی خوبی برگزار کرده باشند، کرسی برتر در جشنواره فرهیختگان معرفی خواهد شد.

باید فرق باشد بین واحدی که در کارهای پژوهشی عادی عمل می‌کند با آن دانشگاهی که در زمینه پژوهشی برجسته است و در جشنواره واحدهای برتر نیز معرفی می‌شوند. آزمایشگاهی که خدمات شبانه‌روزی به دانشجو و حتی به مردم ارائه می‌دهد، باید مورد تشویق قرار بگیرد و ما همه ساله آن را معرفی خواهیم کرد.

ممکن است در یک زمینه علمی رتبه برتر معرفی نشود

اگر در یک محور جشنواره، 15 پرونده از واحدهای دانشگاهی به دبیرخانه جشنواره ارسال شده بود و هیچکدام از این 15 مورد با نظر اساتید شایسته تقدیر نبود، در آن زمینه، رتبه برتر نخواهیم داشت و این موضوع اعتبار و ارزش کار را بالا می‌برد.

تأکید ریاست دانشگاه آزاد نسبت به رعایت عدالت در داوری سوابق پژوهشگران جشنواره فرهیختگان

تأکید ریاست دانشگاه آزاد اسلامی این بود که رعایت عدالت در داوری سوابق پژوهشگران برای شرکت در جشنواره لحاظ شود و با دقت کارهای برجسته معرفی و تشویق شود. همچنین پژوهشی که منجر به ثروت‌آفرینی می‌شود، در جشنواره به آن بهای بیشتری داده می‌شود. در طول دو سالی که در دانشگاه آزاد اسلامی حرکت به سمت پژوهش شتاب بیشتری گرفته، سعی ما بر این است که همگام با اساتیدی که کارهای پژوهشی را توسعه می‌دهند، جلو رفته و حمایت‌های بیشتری از آن‌ها کنیم. در این زمینه نیز آیین‌نامه‌هایی تدوین شده و بعضی هم در حال تدوین است که این اساتید مورد حمایت جدی دانشگاه آزاد اسلامی قرار بگیرند و بتوانند در تمامی عرصه‌های پژوهشی حضور جدی داشته باشند.

آنا: در داوری‌ها چه شاخص‌هایی در نظر گرفته می‌شود؟

نریمانی‌راد: داوری‌ها در هر زمینه‌ای فرق می‌کند. مثلاً در حوزه مقالات، طبیعتاً مقالاتی که دارای رتبه بالاتری هستند مورد توجه قرار می‌گیرند. در زمینه کتاب، ‌ارزش علمی کتاب مورد بررسی قرار می‌گیرد. در زمینه آزمایشگاه برتر، خدمات آزمایشگاه لحاظ می‌شود که چه نوع خدماتی و به چه مقیاسی در اختیار مردم و جامعه هدف دانشگاهی قرار می‌دهد. در زمینه کرسی‌های نظریه‌پردازی، بررسی می‌‌شود که آن کرسی چه تأثیری داشته است. در واقع اساتید برجسته و متخصص گروه‌های مختلف آموزشی، داوری سوابق پژوهشگران را برعهده دارند و قطعاً پرونده‌هایی که برتر انتخاب می‌شوند، از نظر کیفیت دارای شاخص‌های بهتری هستند. ریز شاخص‌ها را خود اساتید دارند. چون جزو اساتید برجسته دانشگاه هستند، به همین خاطر داوری‌های آنان نیز بر اساس کیفیت، متفاوت است.

سوق دادن پایان‌نامه‌ها به سمت حل مسائل دانشگاه و کشور

آنا: موضوع پایان‌نامه‌ و رساله در دانشگاه آزاد اسلامی دو سال است که جدی‌تر گرفته شده و این دانشگاه با راه‌اندازی سامانه پژوهشیار به سمت کاربردی کردن پایان‌نامه‌ها حرکت کرده است. این مسئله را چقدر در جشنواره لحاظ می‌کنید؟

نریمانی‌راد: پایان‌نامه و رساله برتر در جشنواره معرفی خواهد شد. وقتی موضوع کیفیت برایمان مهم است، می‌خواهیم ببینیم کدام پایان‌نامه بر اساس نظام پایش اقدام شده و آن یکی از اولویت‌های ماست. کدام پایان‌نامه می‌خواهد معضلی از مشکلات کشور را حل کند. وقتی ما می‌گوییم که دانشجو بیاید یکی از موضوع‌های نظام پایش را برای پایان‌نامه خود انتخاب کند، به این دلیل است که یکی از معضل‌های دانشگاه و کشور را حل کند. بنابراین اساتید و داوران وقتی یک پایان‌نامه را بررسی می‌کنند، مد نظر قرار می‌دهند که آیا این کار، مشابه‌ آن قبلاً انجام شده است یا خیر. آن پایان‌نامه واکاوی می‌شود که کدام موضوع را حل می‌کند؟ آیا برای صنعت مفید است؟ آیا برای کشاورزی سودمند است؟

جذب اساتید پژوهش‌محور در دانشگاه آزاد اسلامی

آنا: دانشگاه آزاد اسلامی برای رسیدن به دانشگاه حل مسئله، کارآفرین و فناورانه چه اقداماتی می‌تواند انجام دهد؟

نریمانی‌راد: پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی کارهای خوبی در گذشته انجام داده‌اند و با تدابیر دکتر طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی تداوم می‌یابد. ایشان دانشمند پژوهش‌محور و به کارهای پژوهشی اهمیت می‌دهند. به همین خاطر از روزی که ریاست دانشگاه را برعهده گرفتند، در حوزه پژوهش، پایان‌‌نامه، رساله و... تحول خوبی ایجاد شده است. با راه‌اندازی سامانه پژوهشیار به کاربردی شدن پایان‌نامه‌ها کمک کرده است و پایان‌نامه مثل گذشته در کتابخانه‌ها بایگانی نمی‌شود. همچنین افزایش حق جذب سرآمدان علمی دانشگاه آزاد اسلامی و آیین‌نامه حمایت از فعالیت‌های فناورانه اساتید دانشگاه در راستای جذب اساتید پژوهش‌محور است.

یکی از مأموریت‌هایی دانشگاه آزاد اسلامی، مأموریت دادن به اساتید برای رفتن به صنایع است. قبلاً به این موضوع فرصت مطالعاتی می‌گفتند، اما در حال حاضر مأموریت مطالعاتی است. به استاد دانشگاه مأموریت داده می‌شود که فلان مشکل را حل کند. دانشگاه حقوق او را می‌دهد، استاد در بخشی از صنعت 6 ماه، 9 ماه یا یک‌سال به صنایع می‌رود و کار می‌کند و یکی از معضل‌هایی را که در همان بخش صنعت، نفت یا کشاورزی است، حل می‌کند.

بنابراین کارهای بزرگی در زمینه پژوهش صورت گرفته و دانشگاه آزاد اسلامی از نظر اجتماعی و علمی به بخش صنعت، کشاورزی و پزشکی و... کمک کرده است. در ایام کرونا دانشگاه خوب درخشید، در واقع همه جا تعطیل بود به جز پژوهش! آزمایشگاه‌های دانشگاه آزاد اسلامی در ایام کرونا در حال فعالیت بودند و هستند. تولید ماسک، مواد ضدعفونی‌کننده، گان و ساخت دستگاه‌های ضدعفونی‌کننده از جمله خدمات دانشگاه آزاد اسلامی در ایام کرونا بود.

رهبر انقلاب فرمودند که بروید به دنبال کارهای سخت و ناممکن. چرا فرمودند؟ چون می‌دانند اگر یک جامعه‌ای بخواهد در زمینه علمی حرکت کند و آن علم را که ما فکر می‌کنیم دست‌نیافتنی است، می‌تواند به دست بیاورد. ما اگر بخواهیم «می‌توانیم». سخت‌ترین کارها در زمینه هسته‌ای بود، اما با تلاش دانشمندان هسته‌ای، اتفاقات خوبی در این زمینه رقم خورد. چون همت کردند. برای هر کاری همت می‌خواهد، این «همت» جواب می‌دهد و ما در هر کاری هم که همت کردیم جواب آن را گرفتیم. در خود دانشگاه آزاد اسلامی، آن کارهای نشدنی را که ما فکر نمی‌کردیم یک واحد کوچکمان بیاید یک ماده ضدعفونی بر پایه آب درست کند، انجام داد. واحد ایلخچی بر پایه آب، ماده ضدعفونی به وفور تولید کرده است و می‌فروشد.

انتهای پیام/4118/