پایان عصر وعده‌های نامزدهای ریاست جمهوری

گروه استان‌های خبرگزاری آنا، انباشت خطاهای سیستماتیک اقتصادی از سال‌های پس از جنگ تحمیلی تاکنون، به‌خصوص در دهه ۱۳۹۰ موجب شده اقتصاد ایران در دشوارترین مقطع تاریخ ۶۰ ساله خود قرار گیرد و به نظر می‌رسد در این شرایط وعده‌های کلی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری خرداد ۱۴۰۰ برای خروج از این وضعیت با اقبال عمومی مواجه نخواهد شد. چرا؟

در پنجاه سال اخیر محیط اقتصاد ایران تورمی بوده و سال‌های اخیر قربانیان فشار تورم‌های فزاینده عمدتاً از دهک‌های پایین درآمدی بوده‌اند؛ بنابراین کلی‌گویی نامزدها درباره کنترل، کاهش تورم و بهبود قدرت خرید مردم بدون ارائه یک ساز و کار علمی و مبتنی بر واقعیت‌های اقتصاد ایران پذیرفتنی نخواهد بود. 

کشور ما اکنون با پیچبده‌ترین شکل بیکاری (بیکاری چهار لایه سنی، جنسی، تحصیلاتی و منطقه‌ای) مواجه است و نامزدها نمی‌توانند بدون تعیین اولویت برای گروه‌های هدف اشتغال، معرفی شیوه‌های اشتغالزایی پایدار و  عبور از برنامه‌های شکست‌خورده پول‌پاشی سه دهه گذشته کلی‌گویی کنند.

در سال‌های پس از جنگ تحمیلی تمام دولت‌های مستقر حداقل یک شوک ارزی با کاهش شدید ارزش پول ملی و متعاقب آن انبوهی از خسارت‌های دامنه‌دار را به اقتصاد ایران تحمیل کرده‌اند، بنابراین کلی‌گویی نامزدها درباره حفظ ارزش پول ملی پذیرفته نیست و لازم است ساز و کار رقم‌ نخوردن شوک ارزی بعدی را دقیق ارائه کنند.

تمام دولت‌های پس از جنگ تحمیلی شعار حمایت از فعالیت‌های اقتصادی بخش خصوصی و مردمی کردن اقتصاد را مطرح کردند؛ اما همه آنها در عمل مقابل عملیاتی کردن ابلاغیه «بند ج» اصل ۴۴ قانون اساسی به‌عنوان یک سند بالادستی نظام مقاومت کرده‌اند؛ بنابراین کلی‌گویی نامزدها درباره  حمایت از فعالیت‌های اقتصادی بخش خصوصی بدون ارائه ساز و کار دقیق درهم شکستن این مقاومت‌ها پذیرفتنی نیست.

اگرچه مصادیق خطاهای سیستماتیک در اقتصاد ایران طی سه دهه گذشته متعدد و متنوع هستند؛ اما این موارد از سوی مردم ایران بیشتر محسوس و ملموس است؛ بنابراین حتی اگر نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری خرداد ۱۴۰۰ برای توقف همین موارد اشاره شده هم به دور از کلی‌گویی یک برنامه عملیاتی دقیق ارائه کنند نیز سازنده خواهد بود.

عباس علوی‌راد عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی یزد و عضو انجمن اقتصاددانان ایران

انتهای پیام/۴۰۷۸/۴۰۶۲/