چابک‌سازی دولت از منظر اصلاح نظام اداری ایران

به گزارش گروه سیاست خبرگزاری آنا، به گزارش روابط عمومی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، معاونت رصد و مطالعات این مرکز طی گزارشی به بررسی چابک‌سازی دولت از منظر اصلاح نظام اداری ایران و تمایز چابک‌سازی و کوچک‌سازی پرداخت.

در این گزارش بیان شده: یکی از دغدغه‌های مطرح دولت و مجلس شورای اسلامی در اصلاح ساختار بودجه، موضوع کوچک‌سازی و کاهش هزینه دولت است. ضرورت کاهش هزینه‌های دولت، سیاست‌های اصلاح نظام اداری ایران را بر راهکارهای کاهش هزینه متمرکز کرده است. در این میان، به علت اهمیت بالای کاهش هزینه، نه‌ تنها سیاست‌گذار در سیاست‌ها و اقدامات به‌ صورت شایسته به تمام ابعاد کوچک‌سازی و اندازه دولت نپرداخته است، بلکه حتی تفکیکی میان مفاهیم چابک‌سازی و کوچک‌سازی نیز قائل نشده است. در اثر این خلط مفهومی، چابک‌سازی دولت صرفاً به‌ منزله کوچک‌سازی آن و کوچک‌سازی نیز صرفاً با هدف کاهش هزینه‌های دولت مدنظر قرار گرفته و از سایر فواید آن غفلت شده است.

در ادامه این گزارش آمده است: علاوه بر این، شیوع بیماری کرونا، ضرورت چابک‌سازی دولت را بیش از پیش نشان می‌دهد؛ زیرا از یک‌سو، مقابله با بیماری به دلیل سرعت بالای شیوع آن، نیاز به چابکی تصمیم‌های دولتی و همچنین هماهنگی میان دستگاه‌های مربوطه دارد و از سوی دیگر، کم شدن میزان حضور کارمندان دولت به دلیل دورکاری، منجر به کندتر شدن فرآیندهای اداری می‌شود.

در این گزارش ذکر شده: شایان ذکر است که مباحث کوچک‌سازی و چابک سازی در سیاست‌ها و برنامه‌های نظام اداری سابقه بیست‌ ساله دارد. اگر چه روند اغلب آن‌ها نشان می‌دهد که این سیاست‌ها کمتر به مرحله اجرا رسیده‌اند، اما مسائل ناشی از بزرگ بودن و پر هزینه بودن دولت برای سیاست‌گذاران و مجریان حوزه اصلاح نظام اداری به‌ خوبی شناخته شده است. درک تفاوت میان دو مفهوم چابک‌سازی و کوچک‌سازی، این امکان را فراهم می‌کند که در تدوین سیاست‌های چابک‌سازی، جنبه‌های متنوع‌تری از مسئله مدنظر قرار گیرد و صرفاً محدود به کوچک‌سازی دولت و به‌ خصوص کاهش هزینه از طریق کاهش تعداد نیروی انسانی دولت نشود.

در بخش دیگری از گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس تصریح شده: در این گزارش، تفاوت معنا بین کوچک‌سازی و چابک‌سازی دولت و اقدامات لازم برای دستیابی به آن‌ها از لحاظ هزینه‌های دولت، مداخلات در قوانین و مقررات، وظایف تصدی‌گری و حاکمیتی و نیروی انسانی بحث می‌شود. در گزارش حاضر نشان داده می‌شود که پیاده‌سازی سیاست‌های کوچک‌سازی لزوماً منجر به چابک سازی نمی‌شود. طبق تحلیل‌های صورت گرفته است.

در ادامه این گزارش به تفاوت تمرکز بر کوچک‌سازی و چابک‌سازی دولت اشاره شده و آمده: کاهش هزینه در کوچک‌سازی؛ در مقابل متناسب‌سازی هزینه در چابک‌سازی؛ حذف و اصلاح قوانین و مقررات اختلال‌زا در کوچک‌سازی؛ در مقابل ایجاد پایداری در نظام تصمیم‌گیری و تدوین مقررات برای شرایط آتی و ایجاد نظام بازخور جهت اصلاح قوانین و مقررات در چابک‌سازی؛ کاهش تصدی‌گری دولت در کوچک‌سازی؛ در مقابل تمرکززدایی از دولت و کاهش فعالیت‌های حاکمیتی دولت با ارتقای توانمندی بخش خصوصی برای مشارکت در اداره عمومی در چابک‌سازی، کاهش تعداد نیروی انسانی در کوچک‌سازی؛ در مقابل افزایش کیفیت نیروی انسانی، تربیت نیروی انسانی انعطاف‌پذیر برای تغییر و تقویت فرهنگ یادگیری در سازمان در چابک‌سازی از جمله این تفاوت‌ها هستند.

در این گزارش ذکر شده: علاوه بر ابعاد اندازه دولت و تفاوت مفهومی و اقدامات لازم برای دستیابی به کوچک‌سازی و چابک‌سازی، ضرورت «یکپارچگی و چرخش اطلاعات» به‌ عنوان مسئله کلیدی چابک‌سازی که در کوچک‌سازی به آن توجه نمی‌شود- بحث می‌شود. پس از آن، چالش‌های چابک‌سازی دولت در ایران از منظر صاحب‌نظران بحث می‌شود. در پایان، توصیه‌های سیاستی در راستای تسهیل شرایط چابک‌سازی دولت ارائه می‌شوند.

متن کامل این گزارش را اینجا بخوانید

خبرنگار: میثم ‌حمزه‌لو

انتهای پیام/ ۴۱۶۳