در گفت‌وگو با آنا بررسی شد؛
سعید شرفدوست در گفت‌وگوی تفصیلی با آنا:
خودروهای مقطعی گشت ۱۳۷ شهرداری ردیاب ندارند/عدم پذیرش افراد زیر ۱۸ سال در گرمخانهها
معاون امور فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران گفت: ما در زمستان برای اینکه بتوانیم ظرفیت بیشتری از شهر را پوشش دهیم مجبوریم به پیمانکار ابلاغ کنیم که تعدادی خودرو اضافه کند که آنها فاقد ردیاب هستند.
گروه جامعه خبرگزاری آنا؛ زندگی در کلان‌شهر تهران به واسطه فضای کالبدی و روابط اجتماعی در آن، آسیب‌های اجتماعی خاصی را در پی دارد. بنابراین مدیریت کلانشهری چون تهران مستلزم شناخت آسیب‌های اجتماعی ناشی از حاشیه‌نشینی و ارائه راهکارهایی برای بهبود و کاهش آنهاست. یکی از مراکزی که برای نگهداری از افراد بی‌خانمان و آسیب‌دیده در شهر تهران در نظر گرفته شده است گرم‌خانه‌هاست که درخصوص عملکرد آن اخبار ضدونقیض زیادی می‌شنویم در همین راستا با سعید شرفدوست، معاون حمایت‌های اجتماعی سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجماعی شهرداری تهران گفت‌وگو کردیم که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید:
آنا: چرا در مناقصات مربوط به گرمخانهها استقبال مؤسسات کم است و سال‌هاست مناقصات را مراکز ثابتی عهده‌دار می‌شوند؟ به نظر شما این نشانه نقص یا عدم شفافیت نیست، آیا برنامه‌ای برای بهبود این پروسه تکراری دارید؟
شرف دوست: در حوزه مناقصات ما یک تکلیف قانونی داریم که باید شرایط خصوصی برگزاری مناقصات را از طریق روزنامه‌های کثیرالانتشار منتشر کنیم، فراخوان عمومی بدهیم و نهایتاً هر کسی که در مناقصه شرکت کرد بر اساس قیمتی که پیشنهاد می‌دهد اما درنهایت یک برنده اعلام کنیم. در این موضوع یک شرایط خصوصی داریم که تنها شرطی که یک مقدار تخصصی‌اش می‌کند و برای آن هم دلایل قانونی داریم این است که مؤسسه شرکت‌کننده باید الزاماً مجوز از بهزیستی داشته باشد. دلیلش این است که اگر خدای نکرده فردا اتفاقی در مددسرا افتاد، سازمان بهزیستی یقه شهرداری تهران را نگیرد و بگوید چرا این مجموعه‌ای که اینجا آمده، تخصص و صلاحیت عمومی اجرای کار را نداشته است.
چرا ما می‌گوییم مجوز بهزیستی! به خاطر اینکه صلاحت عمومی مؤسسه را بهزیستی بررسی کرده و به آن مجوز داده است و بر اساس تشخیص آن توانایی کار در ارتباط با مددجوها دارد. بنابراین در مناقصه شرط می‌گذاریم کسی که می‌خواهد شرکت کند باید برای مؤسسه خود مجوز قانونی از بهزیستی داشته باشد.
بیشتر بخونید:
چرخه تولید آسیب‌های اجتماعی با حمایت مسئولان متوقف می‌شود/ «ته‌خطی‌ها» می‌توانند دوباره متولد شوند؛ به آنها فرصت دهید!
معضلات اجتماعی در خلازیر/ وضعیت زنان کودکان آسیب دیده اسفناک است
مسئولان آمار دقیقی از وضعیت بی‌خانمان‌ها ندارند/ لزوم گشت‌زنی، گشت‌های ۱۳۷ شهرداری در شب
در سامانه قراردادها باید اطلاعات آن مؤسساتی را که برنده می‌شوند، وارد کنیم. اگر نکنیم، فردا بازرسی کل کشور یقه ما را می‌گیرد. ما یک آگهی در روزنامه کثیرالانتشار می‌دهیم. شخصی که می‌خواهد شرکت کند ۱۰ روز مهلت ثبت‌نام دارد. هر کسی مؤسسه داشته باشد می‌تواند بیاید از ما پاکت بگیرد، پیشنهادش را بدهد و در مناقصه شرکت کند. پس این را که می‌گویند شفافیت وجود ندارد، من قبول ندارم چون داریم فراخوان عمومی می‌دهیم. در بحث ثبت آگهی هم باید بگویم، ما به یک روزنامه کثیرالانتشار پول می‌دهیم که آن را منتشر می‌کند. حالا هر کسی هم بخواهد خودش خبر بزند منتشر کند، خودش می‌داند ولی تکلیف قانونی ما این است که در یک روزنامه کثیرالانتشار که معمولاً شهرداری تهران با همشهری که تیراژ بالایی دارد کار می‌کند. در این روزنامه منتشر می‌شود و در سایت آن هم گذاشته می‌شود، ضمن اینکه ما فراخوان را برای خیلی از مؤسسات دیگر هم می‌فرستیم ولی نکته‌ای که دارد چون اعداد و مبالغ هزینه نگهداری مددجو بالا است، کسی آن سرمایه اولیه را ندارد که در مناقصه شرکت کند.
گرمخانهها دختران زیر ۱۸ سال را پذیرش نمی‌کند
برای اینکه مناقصات از انحصار دربیاید دو تا پیمانکار می‌گیریم. مجموع قیمتی که این دو پیمانکار می‌دهند امسال حدود ۴۰ میلیارد تومان شده، سال گذشته ۲۴ میلیارد تومان بوده. چون عدد بالاست، مؤسسه‌ای که می‌خواهد شرکت کند باید حدود ۱۰ درصدش را ضمانتنامه بانکی بیاورد، هر کسی این پول را ندارد، به همین دلیل استقبال کمتر است. ما هم نمی‌توانیم خلاف قانون عمل کنیم و بگوییم این ۱۰ درصد را ندهید. قانون است، نمی‌شود آن را عوض کرد. دو سال است که مناقصه می‌شود و هر دو سال هم فقط همین دو شرکت در مناقصه شرکت کردند.
آنا: این امکان وجود ندارد هزینه پایین‌تر بیاید تا سایر شرکت‌ها هم شرکت کنند؟
شرف دوست: نه! قانون است. قوانین مالی شهرداری‌ها که وزارت کشور ابلاغ کرده و بر اساس تصویب قانون اساسی مجلس است، اجازه نمی‌دهد که ما بگوییم سپرده انجام کار را نده یا ضمانتنامه بانکی نیاور.
شهرداری تهران در حوزه کودکان کار وظیفه‌ای ندارد
آنا: کیفیت گرم‌خانه‌هایی که به کودکان کار یا معتادان سرویس می‌دهند ضعف دارد توضیح دهید؟
شرفدوست: ما اصلاً در حوزه کودکان کار وظیفه قانونی نداریم. گرمخانهها هم به هیچ‌وجه حق پذیرش افراد زیر ۱۸ سال را ندارد. این قانونی است که سازمان بهزیستی ابلاغ کرده نه ما. زیر ۱۸ سال اگر خدای نکرده شب شناسایی شود، با کلانتری و اورژانس اجتماعی هماهنگ شده و تحویل آنها می‌شود و ما در مددسرا جایی برای اسکان آنها نداریم. در واقع زیرساخت‌های گرم‌خانه‌های ما زیرساخت‌هایی بوده که قبلاً کاربری دیگری داشته است. ما به واسطه اینکه منطقه زیرساخت را برای ما مهیا می‌کند، از آنها تحویل گرفته‌ایم و تغییر کاربری داده‌ایم. اساساً آنجا هیچ‌کدام برای گرم‌خانه ساخته نشده زیرا گرم‌خانه استاندارد دارد. ما استانداردهایش را احصا و آماده کرده‌ایم ولی تا امروز هیچ‌کدام از گرم‌خانه‌های ما استاندارد گرم‌خانه را ندارد به خاطر اینکه اساساً ساختمان یا مسکونی یا کارگاه یا چیز دیگری بوده، ما تغییر کاربری دادیم چون سعی کردیم تا الان با شرایط موجود کارمان را پیش ببریم.
آنا: گشت‌های فوریت خدمات اجتماعی؛ اینها اغلب تک‌مؤسسه‌ای مثل همان گرم‌خانه‌هاست؟
شرفدوست: سال پیش که مناقصه گذاشتیم علی‌رغم اینکه دغدغه خود من این بود که بتوانیم پیمانکار جدیدی پیدا کنیم، متأسفانه آن هم تک‌شرکت‌کننده بود. البته باید بگویم الان کل کشور درگیر این موضوع شده است. متأسفانه به خاطر اینکه شرکت یا مؤسسه‌ای نیست که ۱۵ یا حداقل ۱۰ ون داشته باشد و بتواند این سرمایه را به خاطر گشت بخواباند، این چالش را داشتیم و الان هم داریم. اولویت خود ما این است که یک تنوعی اتفاق بیفتد، این شرکت ثابت حذف شود اما شرکتی پیدا نکردیم. فرایندش باز عین همان گرم‌خانه‌هاست. آگهی مناقصه در روزنامه‌های کثیرالانتشار منتشر می‌کنیم. هر کسی که این سرمایه را داشته باشد، یعنی الزام ما این است که حتماً باید خودرو مال خودش باشد، نکته دوم اینکه نیروی انسانی را که مد نظر ما هست تأمین کند و این سرمایه را داشته باشد که سه ماه حقوق پرسنل خودش را بدون اینکه پولی از ما بگیرد پرداخت کند.
آنا: تا چه زمانی همکاری با این مراکز و تک مؤسسه‌ها ادامه خواهد داشت؟
شرفدوست: ما راهکارش را به توکلی‌زاده ارائه کرده‌ایم ولی هنوز جوابش را به ما نداده‌اند. راهکارش این بوده که اینها را جدا کنیم. ماشین را از یک شرکت و نیروی انسانی را از شرکت دیگری مناقصه بگذاریم. این جوری عدد حجم کار پایین‌تر می‌آید و می‌توانیم تغییر ایجاد کنیم. این اتفاق اصلا سخت نیست ولی نیاز به مجوزهایی دارد که کارهای نامه‌نگاری آن را انجام داده‌ایم.
ماشین‌های مقطعی گشت ۱۳۷ شهرداری GPS ندارند
آنا: اغلب خودروهای گشت فرسوده‌اند، GPS ندارند، رهگیری‌شان به چه صورت است؟
شرفدوست: این‌جوری نیست. تمام ون‌های ما GPS دارند، ما هم رصد آنلاین می‌کنیم. من یک سال است برای بررسی این موارد نماینده گذاشته‌ام. ما در زمستان برای اینکه بتوانیم ظرفیت بیشتری از شهر را پوشش دهیم مجبوریم به پیمانکار ابلاغ کنیم که تعدادی خودرو اضافه کند. آن خودروهایی که اضافه می‌کند این مینی‌بوس‌های کارسان هستند. این مینی‌بوس‌ها چون مقطعی و دو، سه ماهه هستند، GPS ندارند ولی خودروهای ون که آرم و علائم دارند، همه‌شان GPS دارند.
آنا: در رسانه‌ها و فضای مجازی منتشر شده که تخلفاتی در این گشت‌ها صورت می‌گیرد؟
شرفدوست: در یک سال و نیم گذشته ما هیچ تخلفی نداشتیم. شاید مثلاً بگوییم یک مددکاری در خانه خوابیده و فقط در حد تخلفات اداری است اما قاطعانه نمی‌گویم تخلفی نیست. چون اینها قرار است هشت ساعت، ۹ ساعت معمولاً شب تا صبح گشت بزنند و احتمال دارد که مددکار یا پلیسی که داریم بخوابد ولی اینکه تخلف یا تعرض یا خلاف شرع اتفاق بیفتد یا موضوعی باشد که شاکی خصوصی داشته باشد، نداریم.
آنا: در شهر تهران چند گرم‌خانه برای خانم‌ها داریم؟
شرفدوست: ۴ گرم‌خانه در تهران مخصوص زنان داریم که بیش از ۳۰۰ نفر ظرفیت دارند. منطقه ۲۲ چیتگر، منطقه ۸، منطقه ۱۲ و منطقه ۵ در فرحزاد دارای گرم‌خانه هستند. ما دنبال استانداردسازی هستیم. در منطقه ۱۶ زمینی آماده است که برخی مشکلات حقوقی دارد که دارند پیگیری می‌کنند.
قاطعانه نمی‌توان گفت در گشت‌های ۱۳۷ شهرداری تخلفی نیست!
متأسفانه یک بخشی از شهروندان موافق این موضوع هستند، بخش عمده‌ای از شهروندان موافق اسکان آنها هستند اما می‌گویند دمِ خانه ما نباشد! یکی از نکته‌هایی که می‌گویند چرا در ۲۲ منطقه شهر گرم‌خانه نیست، مخالفت‌های شهروندان در این خصوص است. در همین منطقه ۱۳ هر روز نامه داریم که آقا این گرم‌خانه را تعطیل کنید! منطقه ۲۱ هر روز شورایارانش اعتراض دارند که گرم‌خانه را تعطیل کنید! بیرون از شهر ببرید! در صورتی که اگر نگاه ما نگاه انسان‌محور باشد اینها انسانند. مقام معظم رهبری می‌گوید اینها عائله ما هستند. قرار باشد که ما اینها را نبینیم و از آن طرف هم بگوییم دلمان برایشان می‌سوزد! این منطقی ندارد. ما مجبوریم نزدیک به پاتوق‌های اینها فضایی ایجاد کنیم که به هر حال یک سرپناهی داشته باشند. گرم‌خانه بانوان هم ظرفیت مناسبی دارد اما استاندارد نیست.
آنا: اگر خانواده‌ای وجود داشته باشد که کلاً بی‌خانمان باشند، گرم‌خانه‌ای وجود دارد که خانوادگی به آنها اختصاص دهید؟
شرفدوست: خیر! برای ما امکان‌پذیر نیست. پیش آمده ولی ایده جایگزین داشتیم. خانواده‌هایی که بی‌سرپناه شدند را سعی کرده‌ایم برایشان یک سرپناه موقت ایجاد کنیم یا در مهمان‌پذیرها یا در همراه‌سراها یا مجموعه‌هایی که بخش خصوصی بوده، هزینه‌اش را پرداخت کردیم، موقتا برای چند روز به آنها اسکان دادیم تا به واسطه خیرین برایشان سرپناه دائمی پیدا کردیم.
آنا: آیا برای اسکان تابع بی‌خانمان و آسیب‌دیده هم برنامه‌ای دارید؟
شرفدوست: اولاً که حریم شهر تهران مربوط به فرمانداری است و شهرداری تهران متولی شهر تهران است. در شهر تهران هر بی‌خانمانی، ما اصلاً نگاه تابعیت، نگاه مذهبی، نگاه اینکه این فرد مثلاً شیعه یا سنی است را نداریم. ما می‌گوییم هر انسانی که آمد دم در گرم‌خانه گفت من امشب بی‌خانمان هستم، پذیرش شود. وظیفه مددکار این است که او را پذیرش کند. برایش یک سرپناه ایجاد کند، حالا فردایش بررسی کنیم ببینیم راهکار اینکه این بنده‌خدا به خانواده برگردد و این وظیفه آن مددکاری است که آنجا مستقر کرده‌ایم. در رابطه با متجاهر، قانوناً شهرداری تهران در رابطه با معتادان متجاهر در شهر تهران وظیفه‌ای ندارد. جذب کردن اینها وظیفه پلیس مواد مخدر است. وظیفه بهزیستی است که برای اینها برنامه ساماندهی داشته باشد اما شهردار پذیرفته‌اند که برای درمان ۵ هزار نفر کمک کنند، الان هم دارند برنامه‌ریزی می‌کنند که شهرداری تهران برای این افراد زیرساخت مشخص کند و با کمک نهادهای دیگر درمان شوند.
آنا: کودکان زیر ۱۸ سال که زباله‌گرد هستند در شهرداری چه برنامه‌ای برای اینها در نظر گرفته شده است؟
شرفدوست: در بحث کودکان زیر ۱۸ سال اولاً که من در حوزه اینکه اینها را به کارگیری می‌کنند یا نمی‌کنند نمی‌توانم نقشی داشته باشم چون اصلاً در وظایف من نیست. اگر قرار باشد کسی پاسخگو باشد باید معاونت خدمات شهری و پسماند و پاسخگو باشند که آیا اینها در شهرداری دارند کار می‌کنند یا نمی‌کنند؟ حضور آنها را من نه می‌توانم رد کنم یا تأیید کنم. در رابطه با اینکه در شهر می‌گردند چند مسئله وجود دارد. یکی اینکه بدون هیچ تردیدی ۹۹ درصد کودکان زباله‌گرد اتباع هستند. این ۹۹ درصد اتباع توسط یک گعده‌ای دارند مدیریت می‌شوند. هیچ‌کدام‌شان داخل شهر تهران سکونت ندارند. اکثرا حومه شهر تهران و در سکونتگاه‌های غیررسمی که خودشان ایجاد کرده‌اند سکونت دارند. حریم منطقه ۲۰ که زیر نظر فرمانداری، دهیاری و بخشداری است پر شده از پاتوق‌های زباله‌گردی ولی شهرداری تهران نمی‌تواند ورود کند چون حوزه دهیار دارد، بخشیار دارد، خودش فرماندار دارد. کما اینکه ما برای واکسن زدن تمام حریم شهر تهران، حومه‌ها و مناطق حاشیه‌ای را پوشش دادیم اما محکوم شدیم به اینکه دخالت نکنید. حالا شما فکر کنید بخواهیم در حوزه‌های دیگر ورود کنیم.
کودکان زباله‌گرد توسط گعده‌ها مدیریت می‌شوند
اما برمبنای تکلیف‌مان یکسری خدمات‌های حمایتی برای این کودکان تعریف کرده‌ایم. بحث مراجعه به پاتوق‌هایشان برای درمانشان که البته موردی است، بحث تحصیل‌شان آن‌هم نه خودمان مستقیم، به واسطه مؤسسات غیردولتی، NGO ها، از مؤسسات کمک می‌گیریم، سعی می‌کنیم پشتیبانی‌شان کنیم، آنها وارد این حوزه شوند. یکی از مؤسساتی که در حوزه کودکان زباله‌گرد فعال است، مؤسسه ستاک است که همین الان در منطقه ۱۶ به آنها یک ساختمان دادیم، دارند تجهیز می‌کنند و در این حوزه فعال می‌شوند. در منطقه ۱۴ دنبال این هستیم به واسطه یک گروه دیگر مرکز استعدادیابی و مهارت‌آموزی هنری برای کودکان کار راه بیندازیم. ولی در حوزه کودکان کار تکلیف قانونی شهرداری تهران ایجاد زیرساخت است. دو مرکز خیلی خوب‌مان را در اختیار بهزیستی گذاشته‌ایم که الان یکی از آنها تعطیل است و بهزیستی هیچ بهره‌برداری از آنجا نمی‌کند. ما تکلیف‌مان را انجام دادیم. ضمن اینکه ۲۵ مرکز یا ساختمان خود را در سطح شهر تهران در اختیار مؤسسات غیردولتی که عمدتاً مجوز از بهزیستی یا وزارت کشور دارند، قرار دادیم، حدود ۵ هزار کودک کار را تحت پوشش دارند. خدمات‌شان هم خدمات آموزشی و حمایتی است. کودکان زباله‌گرد هم می‌توانند از آن خدمات استفاده کنند.
انتهای پیام/۴۱۶۱/پ
انتهای پیام/
در دانشگاه آزاد شهرکرد انجام شد؛
