جشنواره مردمی فیلم عمار؛ بلوغ یک رویداد فرهنگی در ۱۲ سالگی

به گزارش خبرنگار حوزه سینمای گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، دوازدهمین دوره جشنواره مردمی فیلم عمار از شامگاه فردا (شنبه هجدهم دی ماه) و با برگزاری آیین افتتاحیه در تالار اندیشه حوزه هنری آغاز خواهد شد.

قرار است در این مراسم که حضور در آن برای عموم آزاد است. فیلم سینمایی «فرزند صبح» به کارگردانی بهروز افخمی پس از یازده سال که از تولید آن گذشته، به صورت ویژه اکران شود. این فیلم در جشنواره فیلم فجر سال ۱۳۸۹ به طور محدود به نمایش درآمد، اما به سبب اختلاف‌نظرهایی میان عوامل فیلم، هیچ‌گاه اکران عمومی نشد.

از روز نوزدهم تا بیست و سوم دی‌ماه آثار جشنواره در سینما فلسطین تهران به‌عنوان سالن اکران مرکزی به نمایش درمی‌آید. هرچند جشنواره عمار بیش از آنکه به اکران‌های مرسوم جشنواره‌ای وابسته باشد، به واسطه اکران‌های مردمی و شبکه توزیع مردم‌محور و مسجدمحور خود در سراسر کشور شناخته می شود.

طبق اعلام دبیرخانه جشنواره دوازدهم، پس از انتشار فراخوان این دوره از جشنواره و تا پایان آبان ماه بیش از ۳هزار اثر در بخش فیلم، فیلمنامه، مستند، پویانمایی و بیش از ۵۸۰ اثر در حوزه متن و طرح و… به دبیرخانه این رویداد هنری رسیده است.

جشنواره‌ای متفاوت با محوریت مردم

جشنواره سینمایی عمار کار خود را از سال ۱۳۸۹ آغاز کرد و حال در دوازدهمین سال برگزاری و پس از عبور از فراز و نشیب‌های بسیار به بلوغ محتوایی و ساختاری رسیده است. این جشنواره چه از لحاظ شکل برگزاری و چه از حیث محتوای آثار، خطوط تمایز روشنی با جشنواره‌های مرسوم دارد. یکی از مهم‌ترین خطوط تمایز این جشنواره شبکه گسترده اکران‌های مردمی و تنوع قالب‌های تولید محتوای چندرسانه‌ای است. از سوی دیگر پیوست‌های علمی و فرهنگ جشنواره در قالب برگزاری نشست‌های تخصصی نیز بر غنای علمی این رویداد فرهنگی افزوده است.

جشنواره مردمی فیلم عمار که از فردا دوره دوازدهم خود را برگزار می‌کند؛ رویدادی است که ابتدا به صرف اکران برخی مستندات جبهه انقلاب حول فتنه ۸۸ شکل گرفت. سایت رسمی این جشنواره در خصوص شکل‌گیری‌اش می‌نویسد که یک سال پس از نهم دی سال ۸۸ طبیعی بود که صدا و سیما تولیداتی با مضمون فتنه پخش کند و چون این اتفاق نیفتاد، بنابراین جمعی از افرادی که حس دلسوزی نسبت به انقلاب داشتند دور هم جمع شده و تصمیم به اکران سراسری این تولیدات در مساجد، حسینیه‌ها و سالن‌های سراسر کشور می‌گیرند.

بیشتر بخوانید:

همیشه بچه‌های انقلابی را دوست داشته‌ام/ رویکرد محتوایی اهالی جشنواره عمار قابل احترام است

جشنواره عمار دچار نگاه‌های شخصی است

جشنواره عمار هنر اقتباسی را جدی بگیرد

این چنین شد که اولین دوره این رویداد در سال ۸۹ در سی نقطه کشور و با اکران ۱۹ اثر کار خود را آغاز کرد. نکته جالب این است که سایت رسمی عمار مدعی است در آن زمان ایده‌ای برای تداوم این رویداد تحت عنوان جشنواره وجود نداشته است.

اکران‌های مردمی؛ تاج افتخار جشنواره عمار

«اکران‌های مردمی عمار» که وجه تمایز آن با سایر جشنواره‌های کشور است، در دوره اول با سی شهر آغاز شد و به‌تدریج بر شمار شهرها و حتی روستاهایی که میزبان فیلم‌های جشنواره عمار بودند افزوده شد.

جشنواره عمار به‌خوبی توانسته است یکی از خلأهای بزرگ کشور در حوزه سینما را شناسایی کرده و با تمرکز روی آن به موفقیت‌های مهمی برسد. عمار در حالی نخستین دوره‌اش را با اکران در ۳۰ نقطه کشور برگزار کرد، که جشنواره بزرگی مثل فیلم فجر پس از چهل دوره برگزاری هنوز که هنوز است در اکران‌های استانی‌اش چندان موفق نیست.

طیف مخاطبانی که در این روزها در سینما فلسطین حضور پیدا کردند نیز از مهم‌ترین گروه‌های مخاطب جشنواره هستند. موضوعی که بیش از هر چیز نشان‌دهنده زایایی و پویایی این جشنواره است. حضور نوجوانان و دانش آموزان به صورت فردی و تماشای آثار در کنار مخاطبان بزرگسال و تبادل نظر با عوامل نیز همراه می‌شد باعث شده است تا ارتباط فیلمسازان با مخاطبان جوان به شکلی عملی اجرا شود.

از سوی دیگر، در ادوار گذشته تعیین بخش‌هایی همچون «حافظه ملی» که به تاریخ معاصر ایران می‌پردازد، «رویای ایرانی» که روایت پیشرفت‌های فناورانه در عرصه‌های مختلف است، همت مومنانه که به شرح فداکار و پشتکار هموطنان در حوزه‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی است و در نهایت «ملت قهرمان» که خلأ فقدان قهرمان کشور را جبران می‌کند ازجمله مواردی است که در سال های گذشته با استقبال مخاطبان مواجه شد.

همان طور که اشاره شد از همان سال‌های ابتدایی برپایی جشنواره عمار، اکران مردمی عمومی آثار برگزیده این جشنواره، با حضور تولیدات هنری متعهد به اسلام و انقلاب در دورترین نقاط از پردیس‌های سینمایی لوکس پایتخت رقم خورد. اکران‌های مردمی در سال‌های گذشته نشان داد که بخش قابل توجهی از مخاطبان بالقوه تولیدات تصویری و سینمایی از نگاه بسیاری از فیلمسازان ما پنهان مانده و یا به تعبیر بهتر، نادیده گرفته شده‌اند.

۴ هدف برای یک جشنواره مردمی

طبق آنچه در سایت رسمی جشنواره عمار آمده است این رویداد فرهنگی مردمی چهار هدف عمده را برای ادامه راه خود پس از ادوار اولیه دنبال می‌کند: اضافه کردن مخاطبان جدید به سینمای کشور، قهرمان‌محوری در سینمای بدون قهرمان، خروج مخاطب از انفعال و درنهایت تکمیل چرخه تولید، توزیع و مصرف. در بین این اهداف شاید بتوان هدف اول یعنی اضافه‌کردن تعداد مخاطبان و افزایش گستره جغرافیایی آنان از طریق شیوه‌های جدید اکران را از جمله اهداف موفق این رویداد دانست.

جشنواره عمار در این سال‌ها فرم‌ها و دسته‌های مختلفی از تولیدات تصویری و محتوایی باکیفیت را به مخاطبان ارائه کرده است و از این نظر نمره قبولی می‌گیرد. با این حال برای ارزیابی دقیق‌تر، در کنار این پیشرفت‌ها و نقاط مثبت باید دید که آیا این جشنواره در مقاطع مختلف و هر چقدر که جلوتر آمده، توانسته به رسالت خودش متناسب با گذر زمان و ظرفیتی که در جبهه انقلاب اسلامی ایجاد شده، عمل کند یا نه؟ ۱۰ سال پیش شاید جشنواره عمار بیشتر مجالی بود برای ارائه و دیده شدن آثار حوزه مستند در جبهه انقلاب اسلامی؛ این رویداد بیشتر یک عامل محرک بود تا این آثار دیده شود، تقویت شود و ایجاد انگیزه کند تا افراد مختلف بیایند و اثر تولید کنند.

البته جشنواره هنوز این کارکرد را دارد، اما افزون بر آن، باید از ظرفیت مستندسازان جبهه انقلاب بهینه‌تر، دقیق‌تر و درست‌تر استفاده شود.

ویژگی مهم جشنواره مردمی فیلم عمار، نگاه دغدغه‌مندی است که بر آن حاکم است. در واقع این جشنواره بر اساس دغدغه و حلقه‌های مفقوده‌ای که در چرخه تولید آثار فرهنگی و هنری وجود داشت شکل گرفته است. شاید یکی از نقاط ضعف جشنواره عمار که باید بیشتر روی آن کار کرد این است که این نگاه دغدغه‌مند با یک سیاست‌گذاری واحد جلو نرفته و بیشتر سلیقه‌ای بوده است که این روند می‌تواند آسیب‌زا باشد. جشنواره عمار روی خط مقاومت متمرکز است و این برندی است برای این رویداد سینمایی؛ هر اثری هم می‌پذیرد و نمایش می‌دهد روی این موضوع است. لااقل مشخص است که به سمت کدام هدف، جریان دارد.

انتهای پیام/۴۱۰۴/پ