لزوم تعریف ساختار دقیق و حمایت‌ همه‌جانبه‌ از هیئت‌های اندیشه‌ورز

گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ تیر ۱۳۹۸ حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی، آیین‌نامه اجرایی هیئت‌های اندیشه‌ورز استانی تعالی علوم انسانی و هنر را به رؤسای استان‌ها، واحدها، مراکز آموزشی و معاونت آموزش‌های عمومی و مهارتی این دانشگاه ابلاغ کرد.

طبق این آیین‌نامه که به جزئیاتی از جمله ارکان، ضوابط و فرآیند اجرایی وظایف هیئت‌های اندیشه‌ورز استانی اشاره شده است، راه‌اندازی هیئت‌های اندیشه‌ورز استانی تعالی علوم انسانی و هنر در صدر وظایف معاونت علوم انسانی و هنر دانشگاه قرار دارد تا با ایجاد شبکه گسترده علمی و بهره‌گیری از اعضای هیئت علمی و افراد برجسته، زمینه ایجاد تعامل و همکاری بیشتر در درون خانواده دانشگاه آزاد اسلامی فراهم شود.

بیشتر بخوانید:

نقش هیئت‌های اندیشه‌ورز و کرسی‌های ترویجی در تقویت پژوهش و فناوری

طراحی دانشکده موضوعی کارآفرینی توسط هیئت اندیشه‌ورز چهارمحال و بختیاری

از راهکارهای خلاق برای برون‌رفت کسب‌وکارها از رکود کرونایی تا افزایش امید به آینده

پافشاری رویداد کووید-۱۹ بر رهیافت «خلاقیت‌بنیان»

براساس بندهای این آیین‌نامه؛ مأموریت اصلی هیئت‌های اندیشه‌ورز مساعدت و مشاورت در قلمرو سیاست‌گذاری، گفتمان‌سازی، پایش علمی و تشخیص نیازهای استانی و کشوری، شناسایی ظرفیت‌های علمی استان و ارائه پیشنهادهای عملیاتی در راستای تعالی علوم انسانی و هنر به‌منظور تبدیل دانشگاه آزاد اسلامی به مرجعیت علمی و پیوند علوم انسانی و هنر با نظام و جامعه اسلامی است.

در این آیین‌نامه به وظایف هیئت‌های اندیشه‌ورز استانی اشاره شده که شامل مواردی ازجمله بازنگری نظام آموزشی و پژوهشی فعلی و تبدیل آن به نظام فعال، پویا و کارآمد از طریق بررسی نقاط قوت و ضعف، شناسایی نیازهای علمی استان و تبیین نظام موضوعات و مسائل بومی، طراحی و ساماندهی محتوایی پایان‌نامه‌ها، رساله‌ها، مقالات و نشریات علمی با هدف مأموریت‌گرایی براساس نظام موضوعات و مسائل واقعی استان، کشف نخبگان باورمند به تعالی علوم انسانی و هنر و حمایت پژوهشی از آنها، ارائه مشاوره به انجمن‌های علمی و... است.

برای تحقق این موضوع استفاده وسیع از ایده‌های نو، مستندسازی، جمع‌بندی تجارب، نظرات خبرگان و افراد خلّاق ضروری به‌نظر می‌رسد، هرچند سرعت تغییرات محیطی و ایجاد نیازهای مقطعی در عصر جدید موجب شده تا اغلب سازمان‌ها از اندوخته‌های فکری پیشینیان بهره بگیرند.

اکنون بیش از دو سال از تشکیل هیئت‌های اندیشه‌ورز در استان‌های دانشگاه آزاد اسلامی می‌گذرد. خبرنگار خبرگزاری آنا در راستای رسالت خبری خود و در سلسله گفت‌گوهایی با رؤسای هیئت اندیشه‌ورز در استان‌ها، فعالیت و دستاوردهای این هیئت‌ها را پیگیری و بررسی می‌کند تا به سهم خود به اطلاع‌رسانی و ایفای نقش در تعالی علوم انسانی و هنر بپردازد.

در این شماره با حجت‌الاسلام والمسلمین مسعود راعی رئیس هیئت اندیشه‌ورز دانشگاه آزاد اسلامی واحد جامع مستقل نجف‌آباد گفت‌وگو کرده‌ایم که در ادامه می‌آید.

ارائه طرح دانشکده مدیریت و کارآفرینی با رویکرد حکمت اسلامی

آنا: هیئت اندیشه‌ورز واحد جامع مستقل نجف‌آباد در مدت فعالیت خود تا چه حد توانسته است معاونت علوم انسانی و هنر دانشگاه را در طراحی فعالیت‌های علمی یاری دهد؟

راعی: در دو سال گذشته این هیئت جلسات متعددی داشته است، به‌طور مشخص هیئت اندیشه‌ورز دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد، کمیسیون تعالی فکر و حقوق از همایش ملی علوم انسانی و حکمت اسلامی را عهده‌دار شد و حدود ۲۰۰ چکیده مقاله را دریافت کرد و در این زمینه توانست سهم مناسب و قابل توجهی را داشته باشد.

طرح‌های مختلفی هم در قالب برنامه‌های اول و دوم تقدیم هیئت رئیسه دانشگاه آزاد نجف‌آباد شد. محور اصلی این برنامه‌ها ابتدا بخش‌نامه‌های آموزشی بود، بعد تغییر رویکرد انجام و به تولید محتوا پرداخته شد. در راستای تولید محتوا در حوزه روانشناسی سه جلد کتاب به زیور چاپ آراسته و در بخش روش تحقیق یک کتاب آماده شد.

در ادامه بر اساس دستورالعمل ارسالی، نگاه هیئت اندیشه‌ورز به راه‌اندازی دانشکده‌های موضوعی معطوف شد که آخرین اقدامی که دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد انجام داده، ارائه طرح دانشکده مدیریت و کارآفرینی با رویکرد حکمت اسلامی بوده است.

راه‌اندازی ۲ نشریه در هیئت اندیشه‌ورز دانشگاه آزاد اسلامی نجف‌آباد

آنا: هیئت اندیشه‌ورز واحد جامع مستقل نجف‌آباد چقدر در انجام مأموریت‌های اصلی و شناسایی ظرفیت‌های علمی و ارائه پیشنهادهای عملیاتی در راستای تعالی علوم انسانی و هنر موفق بوده است؟ تشریح کنید.

راعی: آنچه که هیئت اندیشه‌ورز دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد مد نظر قرار داد، این بود که اگر قرار باشد مأموریت این هیئت محقق و ظرفیت‌ها شناسایی شوند و راهکار عملیاتی داشته باشیم، راه‌اندازی یک نشریه در رتبه علمی-پژوهشی با عنوان علوم انسانی و هنر است که تمام کارهای این نشریه انجام و به تهران ارسال شد. با مشکل ایجادشده در این راستا و با اعلام سازمان مرکزی، عنوان نشریه تغییر پیدا کرد و مجدداً با عنوان نشریه «سیاست‌های علوم انسانی و حکمت اسلامی» ارسال شد.

اگر قرار است هیئت‌ها به‌صورت فعال در عرصه علوم انسانی بدرخشند، حتماً باید جایگاه، ساختار، حمایت‌ها، سیاست‌های تشویقی و مطالبه‌گری تعریف شود تا شاهد تحولی در راستای فعالیت‌های هیئت‌های اندیشه‌ورز باشیم.نشریه دومی نیز از سوی هیئت اندیشه‌ورز دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد با عنوان «فقه و حقوق بشر» راه‌اندازی شد که همه کارهای نشریه انجام شده است، اکنون تنها مشکلی که باقیمانده اینکه نتوانستیم یک استادتمام را در این زمینه برای سردبیری داشته باشیم که امیدوارم این مشکل هم حل شود.

آنا: با توجه به وظایف محول شده به هیئت‌های اندیشه‌ورز در ۸ بند آیین‌نامه ابلاغی، چه فعالیت‌هایی (به تفکیک بندها) صورت گرفته و چه موفقیت‌هایی حاصل شده است؟

راعی: بر اساس ابلاغیه هشت‌بندی، سه محور اصلی را دنبال کردیم، ابتدا سراغ آیین‌نامه‌های آموزشی برای تسهیل‌گری در روند تولید محتوا و بسترسازی لازم برای آموزش و آماده‌سازی زیرساخت‌های لازم از جهت آیین‌نامه‌ها رفتیم.

گام دوم راجع به تولید محتوا در ارتباط با تولید کتاب مد نظر قرار گرفت. نگاه این بود که این کتاب‌ها، کتاب‌های مرجع و رفرنس باشند و گام سوم که دانشکده موضوعی بود. هیئت اندیشه‌ورز دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد در این سه حوزه تمرکز داشته و در بخش دانشکده موضوعی همه کارها توسط هیئت انجام شده و پرونده کامل آماده و به تهران ارسال شده است.

در بخش کتاب هم، بین چهار تا پنج جلد کتاب تولید شده و درصد موفقیت خوب است؛ اما در قسمت آیین‌نامه‌های آموزشی موفقیتی حاصل نشده است.

آنا: هیئت اندیشه‌ورز تا چه اندازه در بررسی مسائل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و ... موفق بوده و چه نتایجی حاصل شده است؟

راعی: با توجه به اینکه دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد واحدی مستقل و جامع است، تلاش‌ها با توجه به ارتباط گسترده‌ای که با امام جمعه، مسئولان شهر و حوزه علمیه نجف‌آباد برقرار شده (حوزه علمیه نجف‌آباد جزء موفق‌ترین حوزه‌های علمیه کشور است)، در این زمینه اقدامات خوبی انجام گرفته است.

به‌طور مشخص نشست‌های وحدت حوزه و دانشگاه را دنبال کردیم؛ شناسایی نقاط آسیب فرهنگی و اجتماعی دنبال شد و البته انتظار این هست و بوده که در راستای این شناسایی طرح‌های عملیاتی هم اجرا شود؛ اما فکر می‌کنم بستر تعریف شده‌ای برای ما وجود نداشت و دیگر کارهای شخصی در این زمینه انجام گرفته است؛ اگر بخواهیم بگوییم هیئت از بسترهای موجود توانسته استفاده کند؟ نه! اگر بگویم بسترهای موجود از هیئت هم استفاده کرده‌اند؟ باید بگویم خیر!

مشکل اصلی و اشکال جدی که اکنون در فعالیت‌ها دیده می‌شود اینکه هنوز ساختار معینی برای هیئت‌ها وجود ندارد و ساختاری هم تعریف نشده و اگر هم تعریف شده، مسئولان در واحد دانشگاهی توجیه نیستند و البته این اشکال مخصوص واحد خاصی نیست، بقیه رؤسای هیئت همین مشکل و گلایه را دارند.

بحران هویت بر هیئت اندیشه‌ورز غلبه کرده است

آنا: نحوه تعامل و هم‌اندیشی هیئت با مسئولان اجرایی استان و شهرستان‌ها و معاونت‌ها و گروه‌های علمی دانشکده‌ها در حل مسائل و چالش‌ها چگونه بوده است؟

راعی: تمرکز هیئت اندیشه‌ورز دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد در خود شهرستان نجف‌آباد است و تعامل هم بیشتر با حوزه علمیه نجف‌آباد بوده است؛ اما با سایر نهادها ارتباط تعریف شده‌ای نداریم. در دانشگاه هم حتی با شورای فرهنگی، معاونت فرهنگی و سایر معاونت‌ها ارتباط تعریف‌شده‌ای نداریم، نکته اصلی را باید در فقدان یک جایگاه تعریف شده سازمانی برای هیئت تعریف کرد و نبود آن جایگاه لازم، طبیعتاً نمی‌تواند فعالیت‌های هیئت را آن‌گونه که باید به منصه ظهور برساند به‌گونه‌ای که بعد از دو سال و اندی فعالیت، اعضای هیئت با سؤال جدی مواجه هستند و آن سؤال این بوده که قرار است فعالیت‌ها به کجا برسد و خروجی کار چه باشد و چه اتفاقی از طریق هیئت رخ دهد و به‌طور روشن می‌توان گفت بحران هویت بر هیئت غلبه کرده است.

آنا: دستاورد یا دستاوردهای هیئت اندیشه‌ورز در بیش از ۲ سال و نیم فعالیت مستمر را تشریح کنید.

راعی: با همه مشکلاتی که وجود داشته و همه چالش‌هایی که پیش روی هیئت قرار داشته و کارها از صفر تا ۱۰۰ به عهده خود اعضا بوده است، یکی از مهم‌ترین دستاوردها، برگزاری نشست‌ها و طرح مشکلات و گفت‌وگو درباره آنها و هم‌فکری‌های تأثیرگذار است.

بیشتر بخوانید:

اجرای سند تحول دانشگاه آزاد اسلامی با حضور فعالان هیئت اندیشه‌ورز

۶ پیشنهاد حجت‌الاسلام خسروپناه برای تحول و تعالی علوم انسانی

هیئت‌های اندیشه‌ورز، متولی گفتمان‌سازی در حوزه تألیف کتاب‌های مرجع و درسی

دستاورد بعدی، پیگیری و به جریان انداختن دو نشریه به نظر لازم و ضروری یکی در حوزه فقه و حقوق بشر و یکی هم در زمینه سیاست‌گذاری علوم انسانی و حکمت اسلامی و چاپ کتاب (پنج نسخه) استو در بخش برگزاری وبینار، کنفرانس و نشست‌های علمی، بیش از ۱۰ مورد اتفاق رخ داده است.

آنا: و کلام آخر....

راعی: امیدوارم با تعریف ساختاری روشن و دقیق، حمایت‌های همه‌جانبه‌ای در بخش هیئت‌های اندیشه‌ورز شاهد باشیم. یکی از مشکلات این است که هیچ حمایت مادی نداریم و پرداختی به اعضا نداشته‌ایم، اما فقط تا اندازه‌ای می‌شود از عضو هیئت علمی فعالیت جهادی انتظار داشت.

اگر قرار است هیئت‌ها به‌صورت فعال در عرصه علوم انسانی بدرخشند، حتماً باید جایگاه، ساختار، حمایت‌ها، سیاست‌های تشویقی و مطالبه‌گری تعریف شود تا شاهد تحولی در راستای فعالیت‌های هیئت‌های اندیشه‌ورز باشیم؛ گرچه وجود این هیئت‌ها، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است و تجربه نشان داده که جای خالی آنها در دانشگاه ملموس و محسوس است؛ اما به هر حال تجربه نه‌چندان موفقی را پشت سر گذاشته‌ایم و امیدواریم که با تبیین مسائل بتوانیم تجربه‌مان را کامل‌تر کنیم.

انتهای پیام/۴۱۱۷/۴۰۶۲/