آغاز بازی مقصرنمایی ایران با رفع کاریکاتوری یک تحریم/ معافیتی که هیچ اثری بر اقتصاد ندارد

گروه جهان خبرگزاری آنا- محمد جعفری؛ شب گذشته سرخط برخی از رسانه‌های غربی را اخبار مربوط به لغو برخی از تحریم‌های آمریکا علیه ایران پر کرد تا بار دیگر واشنگتن توپ را در زمین ایران انداخته باشد و هرگونه کُندی در روند گفت‌وگوهای وین بین ایران و گروه ۱+ ۴ (انگلیس، فرانسه، روسیه، چین و آلمان) را به گردن تهران بیندازد.

لازم است توضیح داده شود که دور هفتم مذاکرات وین در هشتم آذرماه آغاز شد و تهران طرحی جدید را به غرب برای بازگرداندن آمریکا به تعهدات برجامی‌اش روی میز گذاشت. سه موضوع اصلی این طرح، رفع تحریم‌ها، راستی‌آزمایی، برداشتن تحریم‌ها و گرفتن تضمین از آمریکا برای پایبند ماندن به هرگونه توافق با تهران بودند.

اگر به مندرجات کتاب "راز سربه‌مهر" نوشته چند مذاکره‌کننده ارشد دولت حسن روحانی گریزی داشته باشیم می‌بینیم که در ۱۰ قدم اولی که برای دو طرف در روند توافق موقت در نظر گرفته شده بود ۹ قدم را باید ایران برمی‌داشت تا غرب قدم دهم را بردارد

در پایان دور هفتم با مدیریت صحیح ایران طرف مقابل مجبور شد که سه خواسته اصلی ایران را در دل پیش‌نویس دور ششم مذاکرات در وین که در دولت حسن روحانی بدون سرانجام رها شده بود قرار دهد و پیش‌نویس جدیدی به دست آمد که مبنای ادامه مذاکرات شد. کارگروه‌های هسته‌ای و رفع تحریم‌ها به‌علاوه کمیسیون مشترک برجام جلسات متعدد منظمی داشتند. روند کارگروه هسته‌ای به دلیل اشراف و عزم سیاسی ایران از سرعت بهتری نسبت به کارگروه رفع تحریم‌ها برخوردار بود زیرا در کارگروه رفع تحریم‌ها عزم سیاسی وجود نداشت. در خلال دور هشتم مذاکرات، رؤسای هیئت‌های نمایندگی ایران و گروه ۱+۴ برای رایزنی به کشورهای خود بازگشتند و تا به امروز به وین بازگشته‌اند.

معافیت تحریم‌های هسته‌ای نتیجه اقتصادی برای ایران در بر ندارد

اما روز گذشته واشنگتن اعلام کرد که برخی معافیت‌های هسته‌ای را برای ایران مقرر کرده است که غالباً مربوط به مسائل فنی نیروگاه برق اتمی بوشهر، رآکتور اراک آب‌سنگین اراک و رآکتور تحقیقاتی تهران هستند و خیلی سریع در بوق و کرنا کرد که برخی از تحریم‌ها علیه تهران را برداشته است.

به‌واقع معافیت از تحریم خیلی با لغو تحریم و پس‌ازآن خیلی بیشتر با رفع تحریم فاصله دارد. مشخص بود که واشنگتن می‌خواهد در افکار عمومی این‌گونه القا کند که سیگنال بازگشت به برجام را فرستاده است و این ایران است که باید یک‌قدم پیش بگذارد.

موضوعی که تیم جدید مذاکره‌کننده ایرانی به ریاست علی باقری کنی، معاون سیاسی وزیر خارجه بر آن تأکید داشت این بود که هرگونه رفع تحریم باید برای ایران مابه‌ازای اقتصادی در برداشته باشد. اولاً که رفع تحریمی صورت نگرفته و فقط یک سری معافیت اعلام شده و ثانیاً اصل موضوع هسته‌ای است و اقتصادی نیست. برخی کشورهای غربی بودند که بر اساس برجام این اجازه را یافته بودند که با ایران در دو پروژه اراک و فردو همکاری فنی داشته باشند. این روند بعد از خروج آمریکا از برجام در سال ۱۳۹۷ نیز کلاً لغو شد یعنی دیگر هیچ کشور یا شرکتی مجاز به همکاری با صنعت هسته‌ای ایران نبود و اگر به همکاری با ایران ادامه می‌داد حتماً با تحریم آمریکا روبه‌رو می‌شد.

لازم به ذکر است که آمریکا فقط یک مورد تحریم را معاف کرده و حتی لغو هم نکرده است. یعنی از یک‌هزار و ۵۸۱ تحریم علیه ایران فقط یک مورد معافیت گرفته است.

بیشتر بخوانید:

سناتور آمریکایی خواستار تشدید فشار علیه ایران شد

رایزنی "رابرت مالی" با هم‌پیمانان عرب در خصوص مذاکرات وین

سئول از تلاش‌ها برای نتیجه بخش شدن مذاکرات وین حمایت کرد

آمریکا پس از برجام یک‌هزار و ۵۸۱ تحریم جدید علیه ایران تصویب کرده که دیشب یکی از آن‌ها را رفع کرده و یک هزار و ۵۸۰ تحریم دیگر باقی مانده است. از این رقم ۷۰۰ مورد تحریم‌های برجامی هستند و بقیه هم به‌نوعی تأثیر منفی بر اقتصاد ایران دارند. بی‌دلیل نیست که همه تحلیلگران و کارشناسان تحریم‌ها معتقدند که تابه‌حال این‌همه تحریم علیه هیچ کشوری اعمال نشده است.

این در حالی است که آمریکایی‌ها طی چند روز اخیر به تغییراتی در چینش نیروهایی که متخصص امور ایران بودند دست زد و به‌عنوان‌مثال ریچارد نفیو را عوض کرد. نفیو در دولت باراک اوباما، رئیس‌جمهور اسبق آمریکا در وزارت خارجه آمریکا حضور داشت و بخشی از تیمی بود که به تصویب چهار قطعنامه (۱۷۹۷، ۱۷۴۷، ۱۸۰۳، ۱۹۲۹) در شورای امنیت علیه ایران کمک کرد. گفته شود که نفیو با رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران اختلاف داشته و به همین دلیل برکنار شده است.

هیچ‌یک از مقامات دستگاه دیپلماسی ایران حاضر به پذیرش توافق موقت نیستند

قبل از این قضایا هم دائماً به گوش می‌رسید که زمان برای دستیابی به توافق در حال اتمام است و ایران به‌سرعت دارد به نقطه گریز هسته‌ای نزدیک می‌شود و چنانچه این اتفاق بیفتد، دیگر برجام هم برای کنترل برنامه هسته‌ای ایران فایده نخواهد داشت. این قضایا دائماً مطرح و در کنار آن این موضوع هم مطرح می‌شد که در ساختار سیاسی آمریکا امکان ندارد بتوان توافقی را که توسط یک رئیس‌جمهور امضاء شد به رئیس‌جمهور بعدی هم تحمیل کرد. یعنی اینکه حتی اگر بایدن به برجام بازگردد، تحریم‌ها رفع شوند، راستی‌آزمایی صورت گیرد و آمریکا تضمین عدم خروج از برجام را بدهد باز رئیس‌جمهور بعدی می‌تواند آن تضمین را لغو کند.

قرارداد موقت تماماً به سود غرب و به ضرر ایران است

همه این قضایا به‌صورت موازی و گاهی هم به‌صورت سریالی دنبال می‌شد تا به مخاطب القا شود که برای اینکه ایران سریع‌تر به مزایای اقتصادی برجام دست یابد و غرب هم از نگرانی‌هایش در خصوص برنامه هسته‌ای ایران کاسته شود، بهتر است توافقی موقت صورت گیرد تا سر فرصت دو طرف بتوانند به چکش‌کاری خواسته‌های طرف مقابل بپردازند و درنهایت به توافقی جامع دست یابند.

این حرکت یعنی توافق موقت را ایران قبلاً در جریان مذاکراتی که به برجام منتهی شد، انجام داده است. اگر به مندرجات کتاب "راز سربه‌مهر" نوشته چند مذاکره‌کننده ارشد دولت حسن روحانی گریزی داشته باشیم، می‌بینیم که در ۱۰ قدم اولی که برای دو طرف در روند توافق موقت در نظر گرفته شده بود، ۹ قدم را باید ایران برمی‌داشت تا غرب قدم دهم را بردارد. یعنی ۹ محدودیت هسته‌ای را انجام دهد تا غرب یک مورد تحریم را لغو کند. این توافق موقتی است که غربی‌ها از آن سخن می‌گویند. سرتاپایش ضرر است.

افزون بر این، در آمریکا حدود ۹۰۰ موسسه مشاوره‌ای در زمینه عقد قرارداد وجود دارد و همین‌ها هستند که توافق با این کشور را خیلی سخت می‌کنند.

در توافق موقت برای مدت‌ها همان ساختار تحریمی علیه ایران به قوت خود باقی خواهد ماند و احتمالاً فقط بگویند که به‌شدت و میزان تحریم‌ها اضافه نخواهد شد. در قالب توافق موقت شاید مقادیری از مطالبات ایران آزاد شود یا اندکی به میزان صادرات نفت کشور اضافه شود اما به‌طرف غربی به‌ویژه آمریکا این فرصت را خواهد داد تا با فرسایشی کردن روند مذاکرات و وابسته کردن اقتصاد ایران به گفت‌وگو با غرب گوی و میدان بازار ایران را در اختیار داشته باشد.

درست به همین دلیل است که هیچ‌یک از مقامات دستگاه دیپلماسی حاضر به پذیرش توافق موقت نیستند.

انتهای پیام/۴۱۵۵/پ