در گفت‌وگو با آنا بررسی شد؛
گزارش آنا از پایبندی برخی مردم به باورهای غلط؛
قتلهای ناموسی از کجا نشئت می‌گیرند؟/ قوه قضائیه برای قتلهای خانوادگی احکام عبرت‌آموز صادر کند
با اینکه رئیس دادگستری خوزستان بعد از بروز قتل فجیع زن اهوازی به دست همسرش بر برخورد جدی با قاتل تأکید کرد اما تجربه نشان داده که صرف برخورد قضائی نمی‌توان جلوی قتلهای این‌چنینی را گرفت و کاهش این قتل‌ها مستلزم فرهنگ‌سازی و آموزش است.
گروه جامعه خبرگزاری آنا- احسان یعقوبی؛ ۱۶ بهمن‌ماه سال جاری بود که قتل فجیع زن جوانی در اهواز به دست شوهرش رخ داد و این قتل به لحاظ اینکه بسیار ددمنشانه بود، موجب تشویش اذهان عمومی و جریحه‌دار شدن جامعه شد. موضوع از این قرار بود که دختر ۱۷ ساله‌ای که با همسرش مشکل داشت چندی پیش بدون اطلاع به همسرش به ترکیه می‌رود و همین موضوع به لحاظ اینکه با سنت و فرهنگ حاکم بر محل زندگی‌شان تناسبی نداشت موجب خشمگین شدن شوهر شد، لذا شوهر این دختر به هر نحوی که بوده همسرش را از ترکیه به ایران می‌آورد و سر او را از تنش جدا کرده و سرش را در خیابان می‌چرخاند.
این قبیل قتل‌هایی که بیشتر در مناطق جنوبی کشور رخ می‌دهد امروز با قتلهای ناموسی یاد می‌شود. پسر جوانی که سر همسرش را بریده و در شهر چرخانده احساس غرور می‌کند، چراکه این اقدام وی پاسخی به مطالبه عشیره‌اش بوده است. متأسفانه اکثر قتلهای ناموسی نشئت‌گرفته از یک باور و سنت غلط و به دلیل پایبندی به فرهنگ‌های اشتباه و منسوخ‌شده رخ می‌دهد، بنابراین با اینکه رئیس دادگستری استان خوزستان بعد از انتشار این قتل فجیع در فضای مجازی دستور پیگیری سریع و برخورد قاطع با قاتلان را صادر کرد اما باید به بهانه بروز این قتل عجیب‌وغریب در اهواز به دنبال آسیب‌شناسی و پیدا کردن دلایل بروز قتلهای ناموسی در کشور بود که اتفاقاً در مناطق جنوبی کشور به‌وفور رخ می‌دهد.
سالانه چه تعداد قتل ناموسی در کشور رخ می‌دهد؟
متأسفانه سالانه به‌صورت میانگین در کشور حدود ۵۰۰ قتل ناموسی رخ می‌دهد و این بدان معناست که قتل دختر ۱۷ ساله اهوازی آخرین قتل ناموسی در کشور نخواهد بود و بهترین کار برای کاهش این‌گونه قتل‌ها در کشور باید به سمت فرهنگ‌سازی و آموزش برویم تا به امید خدا از وقوع چنین جنایت‌هایی در کشور پیشگیری شود. از طرفی صرف برخورد قاطع با عاملان این جنایت نمی‌تواند جلوی اقدامات احتمالی مشابه در آینده را بگیرد چراکه اگر مجازات در نظر گرفته شده برای قاتلان، حتی قصاص افراد، بازدارنده بود که نباید دیگر قتلی صورت می‌گرفت، لذا فرهنگ‌سازی و تغییر باورهای غلط می‌تواند در زمینه کاهش قتلهای ناموسی مؤثر واقع شود و افرادی هم که احیاناً به فکر چنین‌های قبیح در جامعه هستند، با آموزش‌های مناسب از این اقدام شنیع منصرف شوند.
قتلهای خانوادگی محصول باورها و فرهنگ‌های غلط
علی‌اکبر محمدی جرم‌شناس درباره علل بروز قتلهای ناموسی در کشور به خبرنگار آنا می‌گوید: «بروز قتلهای ناموسی و خانوادگی از باورهای غلطی که از دوران کودکی نسبت به برخی از مسائل از سوی افراد فرا گرفته می‌شود، نشئت می‌گیرد و عمده این قتل‌ها محصول سنت و فرهنگ غلطی است که متأسفانه در برخی از استانها حاکم است و نکته جالب اینجاست که اعتقاد به فرهنگ و رسم و رسوم غلط در برخی از شهرستان‌ها جزو خطوط قرمز افراد محسوب می‌شود و اگر اقدامی خلاف این فرهنگ صورت گیرد، مابقی افراد از فرد انتظار جبران دارند که این جبران در برخی مواقع به معنی از بین بردن فرد خاطی است. قتلهای ناموسی در مناطق جنوبی کشور بیشتر از سایر مناطق رخ می‌دهد و در این مناطق افراد به فرهنگ حاکم بر شهرستان پایبند هستند و معمولاً این قتل‌ها به دلیل موضوع نابرابری جنسیتی نیز رخ می‌دهد. برخی از آقایان هنوز بر این باورند که حرف باید در خانواده حرف مرد باشد و به‌نوعی مردسالار هستند و بارها شده که برخی از افراد به دلیل عدم تمکین همسر به دستوراتشان، وی را به قتل رسانده‌اند. برای مثال در برخی از مناطق جنوبی کشور اگر همسر فرد بدون اجازه وی به سفر برود و یا از دستورات وی تمکین نکند، فرد می‌تواند به فکر قتل همسرش بیفتد. این در حالی است که زن و مرد در قانون اساسی و دین اسلام از حقوق برابری برخوردار هستند و هر فردی کرامتی دارد که باید حفظ شود. نگاه ابزارگونه مردان به زنان در برخی از مناطق کشور متأسفانه منجر به بروز اتفاقات تلخی مانند اتفاق اخیر در اهواز می‌شود و این نگاه‌ها قطعاً با برخوردهای انتظامی و قضائی تغییر نخواهد کرد و لازمه تغییر باورها و فرهنگ‌ها، آموزش به افراد است.»
وی ادامه می‌دهد: «البته که در قتلی که در اهواز رخ داد، فرد قاتل علاوه بر جرم قتل، جرم دیگری را به لحاظ چرخاندن سر مقتول در شهر مرتکب شده است و به لحاظ اینکه با این اقدام موجب تشویش اذهان عمومی شده و امنیت عمومی را خدشه‌دار کرده است باید مجازات شود. مسئولان قضائی استان نیز تأکید کردند که برخورد با قاتل این پرونده جدی خواهد بود اما برخوردها زمانی می‌تواند بازدارنده باشد که در اسرع وقت صورت گیرد. سرعت در انجام هر کاری می‌تواند جنبه آموزشی داشته باشد و اگر رسیدگی به این پرونده و مجازات فرد به‌سرعت انجام شود، می‌تواند موجب متنبه شدن سایر افرادی شود که احیاناً به فکر چنین اقداماتی هستند. ناگفته نماند که در برخی از مواقع مشاهده شده که خانواده مقتول نیز به دلیل اینکه در همان فرهنگ و باورهای غلط و رسم و رسومات اشتباه زندگی می‌کنند بعضاً از قصاص قاتل منصرف می‌شوند!»
بیشتر بخوانید:
آیا پدر اجازه قتل فرزند را دارد؟/ مجازات پدر قاتل چیست؟
«قتل ناموسی» در ایران چه مجازاتی دارد؟
این جرم‌شناس می‌گوید: «فردی که در اهواز دست به قتل دختر ۱۷ ساله زده است، علاوه بر قصاص به لحاظ جنبه عمومی جرم نیز از سه تا ۱۰ سال حبس در انتظارش است اما به دلیل اینکه تعدد جرم داریم، همان بالاترین مجازات یعنی قصاص اجرا خواهد شد، مگر اینکه اولیای دم رضایت دهند که بعید به نظر می‌رسد؛ اما علاوه بر بررسی قتلهای ناموسی از بُعد قضائی، بررسی این حوادث از بُعد جامعه‌شناسی و روانشناسی بسیار حائز اهمیت است. همان‌طور که گفته شد اکثر قتلهای ناموسی از فرهنگ مسمومی که در شهرها وجود دارد نشئت می‌گیرد، لذا باید دلایل بروز چنین جنایاتی پیدا و نسبت به رفع آن اقدام شود. متأسفانه فرهنگ گفت‌وگو در کشور ما آن‌چنان‌که بایدوشاید جا نیفتاده است و افراد به‌محض بروز مشکلی به سمت خشونت می‌روند درحالی‌که بسیاری از مشکلات با صحبت کردن قابل حل است. این مشکل بین زوجین نیز وجود دارد. به‌هرحال در امر فرهنگ‌سازی و آموزش به افراد باید از رسانه‌ها، رسانه ملی و آموزش‌وپرورش به‌ویژه در مناطقی که چنین حوادثی رایج است کمک گرفت تا جلوی قتلهای ناموسی گرفته شود.»
بنابراین قتل دختر اهوازی به دست همسرش که ناشی از پایبندی به فرهنگ اشتباه و توجه به موضوع مردسالاری بوده است، آخرین قتل ناموسی و خانوادگی در کشور نخواهد بود و مسئولان و نهادهای مربوطه باید در اسرع وقت نسبت به فرهنگ‌سازی و آموزش به افراد به‌ویژه در مناطق جنوبی کشور اقدام کند تا به امید خدا با تغییر باورهای غلط، موجب کاهش قتلهای خانوادگی در کشور شوند. البته که دستگاه قضا نیز باید با صدور احکام عبرت‌آموز در کاهش این آمار مؤثر واقع شود و از طرفی نسبت به موضوع منع خشونت‌های خانوادگی در معاونت پیشگیری از وقوع جرم اقدامات مؤثر و شایسته‌ای را به نفع مردم انجام دهد.
انتهای پیام/۴۱۷۴/پ
انتهای پیام/
در دانشگاه آزاد شهرکرد انجام شد؛
