آشنایی با شبکه‌های خبری و خبرگزاری‌های مهم جهان / اهداف خبرگزاری‌های غربی با عملکردشان بسیار متفاوت است

به گزارش گروه جهان خبرگزاری آنا، به اعتقاد کارشناسان علوم ارتباطات در دوره معاصر که بخش عمده‌ای از وظیفه انتقال اخبار و اطلاعات بر عهده شبکه‌های خبری و خبرگزاری بین‌المللی است نمی‌توان از تأثیرات شگرفی که بر افکار عمومی می‌گذارند غافل شد و درست به همین دلیل است که بررسی شناسنامه هریک از این بنگاه‌های خبری مهم جلوه می‌کند.

بدون شک در زمینه راه‌اندازی و مدیریت حرفه‌ای خبرگزاری‌ها و شبکه‌های خبری غربی‌ها از سابقه بیشتری نسبت به دیگر نقاط جهان برخوردارند.

شبکه آمریکایی سی‌ان‌ان (Cable News Network) اولین نمونه‌ای است که به بررسی آن می‌پردازیم. این شبکه تلویزیونی متعلق به شرکت رادیو و تلویزیون "ترنر" از زیرمجموعه‌های گروه "تایم وارنر"- به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های رسانه‌ای دنیا در نیویورک- است که در اول ژوئن ۱۹۸۰ آغاز به کار کرد.

پرس تی‌وی با هدف شکستن سلطه رسانه‌های گروهی غربی و به وجود آوردن پلی میان فرهنگ‌های مختلف، با بودجه‌ای نزدیک به ۲۵ میلیون دلار در تهران آغاز بکار کرد

سی‌ان‌ان در سال ۱۹۸۵ تبدیل به نخستین شبکه پخش ۲۴ ساعته برنامه‌های خبری در اروپا شد. همچنین در سال ۱۹۸۲، سی‌ان‌ان برای اولین بار اقدام به راه‌اندازی یک شبکه خبری تحت عنوان سرخط خبری یا (Headline News) کرد که در این شبکه مهم‌ترین اخبار داخلی آمریکا و بین‌المللی به‌صورت برنامه نیم‌ساعته پخش می‌شد. این شبکه ادعا دارد که رهبر جهانی اخبار است.

برنامه "فرید زکریا" از معروف‌ترین تولیدات این شبکه است که هر یکشنبه به‌صورت مرتب روی آنتن می‌رود.

دومین بنگاه خبری که بررسی می‌شود و بسیاری از ایرانیان از دوره‌ای که رادیو وارد کشور ما شد با آن آشنایی دارند شبکه بی‌بی‌سی (British Broadcasting Corporation) به معنی بنگاه سخن‌پراکنی بریتانیا است. بی‌بی‌سی از قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین شرکت‌های پخش خبر در سرتاسر جهان است.

فاکس نیوز سخنگوی طیف محافظه‌کار نظام سیاسی آمریکا

فعالیت اصلی این شبکه خبری، تولید برنامه و سرویس‌های خبری است. بی‌بی‌سی در ۱۸ اکتبر سال ۱۹۲۲ با نام «شرکت سخن‌پراکنی بریتانیا با مسئولیت محدود» بنیان گذاشته شد. در ۱۹۲۷ تحت عنوان «بنگاه سخن‌پراکنی بریتانیا» با دریافت پروانه سلطنتی تبدیل به یک شرکت دولتی شد. بودجه سالیانه بی‌بی‌سی بالغ‌بر چهار میلیارد و ۳۰۰ میلیون پوند است. بودجه تمامی بخش‌ها (غیر از بخش جهانی بی‌بی‌سی) از هزینه ماهیانه‌ای که هر یک از خانواده‌های صاحب تلویزیون در بریتانیا باید بپردازند، تأمین می‌شود. این هزینه در حال حاضر برای هر تلویزیون یازده پوند در ماه است. بودجه بخش جهانی نیز توسط وزارت امور خارجه بریتانیا پرداخت می‌شود.

شعار این شبکه که با عملکردش خیلی فاصله دارد: «هر ملت باید با صلح و آرامش با ملل دیگر صحبت کند» است.

غول سوم خبری که به بررسی آن می‌پردازیم فرانس ۲۴ است. فرانس ۲۴ نام شبکه‌ای خبری متعلق به دولت فرانسه است که به سه زبان فرانسه، انگلیسی و عربی، اخبار پخش می‌کند. هدف از راه‌اندازی این شبکه که از بودجه عمومی دولت فرانسه تغذیه می‌شود، ورود به عرصه‌ای است که در آن مدت‌هاست آمریکا (سی‌ان ان) و بریتانیا (بی‌بی‌سی) و به‌تازگی الجزیره در دنیای عرب بر آن حاکم‌اند. ایده اولیه تأسیس این شبکه در دوران حمله آمریکا به عراق شکل گرفت که فرانسه احساس می‌کرد به‌رغم ادعای مخالفتش با جنگ، صدا و دیدگاه‌هایش در دنیا شنیده نمی‌شود. دولت فرانسه در نظر دارد تا نهایتاً با توسعه زبان‌های مختلف در شبکه فرانس ۲۴ با دیگر شبکه‌های جهانی پیشرو در عرصه خبر به رقابت بپردازد. هم‌اکنون این شبکه به‌صورت ۲۴ ساعته به زبان‌های فرانسوی و انگلیسی و به‌صورت ۱۰ ساعته به زبان عربی برنامه پخش می‌کند.

نمونه چهارمی که بررسی می‌شود نیز از ایالات‌متحده آمریکا است. فاکس نیوز یک شبکه خبری آمریکایی است که در ۷ اکتبر ۱۹۹۶ با شعار «ما گزارش می‌کنیم شما انتخاب می‌کنید» به وجود آمد. این شبکه خبری زیرمجموعه شبکه رسانه‌ای فاکس و جز گروه (Fox Entertainment Group) متعلق به «رابرت مرداک»، غول رسانه‌ای جهان است. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان رسانه این شبکه خبری مروج افکار محافظه‌کاران در ایالات‌متحده است.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ کشور تحت هجمه رسانه‌ای کشورهای معاند قرار گرفت و این نیاز به‌شدت حس می‌شد که ایران باید در دنیای رسانه نیز به دفاع از آرمان‌ها و ارزش‌های خود بپردازد. به همین دلیل شبکه تلویزیونی انگلیس زبان پرس تی‌وی پا به عرصه رقابت با غول‌های خبری جهان گذاشت.

پرس تی‌وی شبکه تلویزیونی وابسته به صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران و اولین شبکه خبری تلویزیونی انگلیسی‌زبان ایرانی است. این شبکه خبری در تیرماه ۱۳۸۶ با شعار «خبر از نگاه جدید» و باهدف شکستن سلطه رسانه‌های گروهی غربی و به وجود آوردن پلی میان فرهنگ‌های مختلف، با بودجه‌ای نزدیک به ۲۵ میلیون دلار در تهران آغاز بکار کرد. پیش از آغاز به کار شبکه پرس تی‌وی حدود ۳ میلیون بازدید از وب‌گاه این رسانه از ایالات‌متحده صورت گرفت و روزنامه گاردین، این شبکه ایرانی را چالشی برای بی‌بی‌سی و پادزهری در برابر شبکه خبری فاکس نیوز توصیف کرد.

این شبکه خبرنگاران مقیم بسیاری در نقاط استراتژیک و مهم جهان مستقر کرده ‌است. پرس تی‌وی دارای ۴۰۰ کارمند در داخل ایران و ۲۶ خبرنگار محلی در شهرهای مهم جهان ازجمله اورشلیم، نیویورک و واشنگتن است. از شاخص‌ترین چهره‌های این شبکه می‌توان به ایوان ریدلی گزارشگر سابق ساندی اکسپرس اشاره کرد که در سال ۲۰۰۱ میلادی به اسلام گروید. ریدلی مجری برنامه هفتگی سیاسی زنده به نام دستور کار (Agenda) است.

بیشتر بخوانید:

شکایت 2 زن آمریکایی علیه مجریان معروف شبکه فاکس نیوز + تصاویر

پیش‌بینی رسانه‌های معتبر آمریکا از انتخابات

اوباما: اینترنت و شبکه‌های اجتماعی بزرگ‌ترین تهدید علیه دموکراسی آمریکا هستند

نمونه دیگر یورونیوز است. یورونیوز نام یک شبکه خبری ۲۴ ساعته اروپایی است که زیر نظر کمیسیون ارتباطات اتحادیه اروپا وابسته به اتحادیه اروپا فعالیت می‌کند. این شبکه در اول ژانویه ۱۹۹۳ میلادی راه‌اندازی شد و در آخرین برآورد شرکت (SOCEMIE) مرکب از شبکه‌های دولتی نوزده کشور اروپایی که اداره‌کننده یورونیوز محسوب می‌شوند، با پوشش خبری در ۲۰۰ میلیون خانه در ۱۲۱ کشور جهان، پربیننده‌ترین شبکه خبری اروپایی در جهان است. یورونیوز همچنین با قابل‌دسترس بودن برای بیش از ۱۶۷ میلیون خانواده اروپایی پربیننده‌ترین شبکه خبری در اروپاست. ویژگی منحصربه‌فرد برنامه‌های یورونیوز این است که تماماً به‌صورت اخبار تصویری می‌باشند و بینندگان چهره هیچ‌یک از مجریان را نمی‌بینند. این شبکه هم‌اکنون به ۱۰ زبان انگلیسی، آلمانی، فرانسوی، ایتالیایی، اسپانیولی، پرتغالی، روسی، ترکی استانبولی، عربی و فارسی برنامه پخش می‌کند.

رسانه نام‌آشنای دیگر دویچه وله است. دویچه وله (صدای آلمان) یک شبکه بین‌المللی آلمانی است که به پخش برنامه‌های رادیویی، تلویزیونی و اینترنتی می‌پردازد. این شبکه به‌غیراز زبان آلمانی به ۳۰ زبان دیگر برنامه‌هایی اجرا می‌کند. پخش سراسری دویچه وله رسماً از سال ۱۹۵۳ آغاز شده‌است. تا سال ۲۰۰۳ پایگاه آن در کلن قرار داشت که به ساختمان جدید آن در بن منتقل شد. بخش فارسی دویچه وله که هم شامل برنامه رادیویی می‌شود و هم شامل وبگاه از سال ۲۰۰۳ تاکنون با مسئولیت جمشید فاروقی و به‌کارگیری نزدیک به ۳۰ نفر پرسنل و خبرنگار ثابت و آزاد اداره می‌شود.

شبکه خبری پرزرق‌وبرق دیگر در منطقه غرب آسیا، الجزیره است. الجزیره نام شبکه تلویزیونی خبری ماهواره‌ای است که مرکز آن در شهر دوحه در کشور قطر قرار دارد. این شبکه با پخش فیلم‌های سخنرانی اسامه بن‌لادن، پس از واقعه تروریستی یازده سپتامبر برای اولین بار در غرب به شهرت رسید. شبکه الجزیره از سال ۲۰۰۶ میلادی پخش برنامه‌های خود به زبان انگلیسی را آغاز کرد. الجزیره کانال‌های متعدد خاص تلویزیونی را علاوه بر کانال اخبار بکار گرفته است. این کانال‌ها شامل، یک کانال زبان انگلیسی، کانال مستند الجزیره، کانال ورزشی الجزیره، یک کانال عمومی ورزشی به زبان عربی، پخش زنده الجزیره، که همایش‌ها را در زمان واقعی خود بدون هیچ‌گونه ویرایش یا اعمال‌نظر پخش می‌کند، و نیز یک کانال تلویزیونی برای کودکان می‌باشد. الجزیره کار خود را با دریافت سرمایه‌ای به مبلغ ۱۵۰ میلیون دلار آمریکا از طرف امیر وقت قطر (شیخ حمد بن ثامر آل ثانی) آغاز نمود.

در تاریخ ۲۶ ژانویه ۲۰۰۹ باراک اوباما، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده آمریکا اولین مصاحبه رسمی‌اش را به‌عنوان رئیس‌جمهور با العربیه کرد و پیامی به جهان اسلام داد که "آمریکایی‌ها دشمن شما نیستند" و همچنین اشاره کرد که "اسرائیل متحد قوی ایالات‌متحده است" و هیچ‌گاه این اتحاد متوقف نخواهد شد

یکی از رسانه‌های بین‌المللی دیگر در منطقه المنار است. شبکه ماهواره‌ای المنار شبکه اطلاع‌رسانی و رسانه‌ای جنبش مقاومت حزب‌الله لبنان است. این شبکه تلویزیونی به زبان‌های مختلف به‌صورت ۲۴ ساعته اخبار، گزارشات و پیام‌های مختلف حزب‌الله لبنان را در زمینه مسائل سیاسی، فرهنگی و اقتصادی منطقه و جهان عرب، بخصوص در عراق و فلسطین منتشر می‌سازد. علاوه بر این شبکه المنار تصاویری از فعالیت‌های حزب‌الله لبنان در منطقه و هم‌چنین نشست‌های این حزب را با پوشش جهانی، مخابره می‌کند. انتظار می‌رود بیش از ۳۰ میلیون نفر مخاطب شبکه مذکور باشند و با وجود قطع متعدد برنامه‌های این شبکه در اروپا، هم چنان مخاطبان این شبکه از طریق سایت اینترنتی المنار به مشاهده برنامه‌های آن می‌پردازند.

نمونه دیگر شبکه عرب‌زبان العربیه است که در تاریخ سوم مارس ۲۰۰۳ فعالیت خود را در دبی آغاز کرد. سرمایه‌گذاران اصلی العربیه مرکز پخش خاورمیانه، گروه حریری لبنان، عربستان سعودی، کویت و دیگر کشورهای اطراف خلیج‌فارس هستند که جهت پایه‌گذاری العربیه ۳۰۰ میلیون دلار هزینه کردند. در تاریخ ۲۶ ژانویه ۲۰۰۹ باراک اوباما، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده آمریکا اولین مصاحبه رسمی‌اش را به‌عنوان رئیس‌جمهور با العربیه کرد و پیامی به جهان اسلام داد که "آمریکایی‌ها دشمن شما نیستند" و همچنین اشاره کرد که "اسرائیل متحد قوی ایالات‌متحده است" و هیچ‌گاه این اتحاد متوقف نخواهد شد.

آسوشیتدپرس از تجمیع ۶ روزنامه آمریکایی متولد شد

دیگر خبرگزاری مهم جهام فرانس‌پرس است. آژانس خبری فرانس‌پرس (Agency France Press) یکی از پنج غول خبری جهان است که به کشور فرانسه تعلق دارد. این خبرگزاری، قدیمی‌ترین خبرگزاری دنیا، بزرگ‌ترین خبرگزاری فرانسه و سومین خبرگزاری بزرگ در سراسر جهان است. مرکز آن در پاریس است و مراکز منطقه‌ای آن نیز در واشنگتن، هنگ‌کنگ، نیکو زیا و مونته‌ویدئو قرار دارد. در ۱۶۵ کشور جهان خبرنگارانش حضوری فعال و در ۱۳۹ کشور نیز دفتر دارد. این خبرگزاری به زبان‌های فرانسه، انگلیسی، عربی، اسپانیایی، آلمانی، پرتقالی و روسی اخبار خود را به سراسر جهان مخابره می‌کند. چارلز لویس هاواس در سال ۱۸۳۵ این امپراتوری رسانه‌ای را بنا گذاشت در آن زمان نام آن آژانس هاواس بود؛ از او به‌عنوان پدر روزنامه‌نگاری جهانی نام برده می‌شود. امروز بعد از گذشت ۱۷۵ سال هنوز از تک و تا نیفتاده و روزبه‌روز بسط و گسترش پیدا می‌کند.

خبرگزاری انگلیسی رویترز (Reuters) در اکتبر ۱۸۵۱ توسط پل جولیوس رویترز، یک مهاجر آلمانی‌تبار در شهر لندن تأسیس شد. رویترز قیمت‌های بازار سهام را بین لندن و پاریس از طریق کابل مخابراتی جدید انتقال می‌داد. رویترز خیلی زود به‌عنوان یک آژانس معروف شد. مالکیت خبرگزاری بااینکه در ابتدا خصوصی بود و در تملک خانواده رویترز قرار داشت و پس از فوت جولیوس رویترز تغییر مالکیت داده شد به‌طوری‌که بعد از مدتی خدمات خود را به دیگر کشورهای اروپایی گسترش داد.

نمونه بعدی خبرگزاری آسوشیتدپرس (Associated Press -AP) است که در سال ۱۸۴۸ به‌وسیله نمایندگان شش روزنامه رقیب شهر نیویورک بنیان نهاده شد. هم‌اکنون این خبرگزاری، بزرگ‌ترین آژانس خبری جهان است. این روزنامه‌ها درصدد هماهنگ عمل کردن در جمع‌آوری اخبار اروپا بودند. تا پیش‌ازاین، هر یک از این روزنامه‌ها خبرنگاران خود را به بنادر می‌فرستادند تا اخبار تازه قاره‌های دیگر خصوصاً اروپا را از مسافرانی که از کشتی‌ها پیاده می‌شدند، دریافت کنند. در سال ۱۸۴۹ در هالیفاکس اولین اداره ماوراء بحر خبرگزاری آسوشیتدپرس افتتاح شد.

منشأ تأسیس خبرگزاری ایتار- تاس (ITAR-TASS) به نامه‌ای برمی‌گردد که وی.ان.کوکوفتسوف، وزیر مالیه روسیه تزاری در ۲۶ مارس ۱۹۰۴ به وزیر امور خارجه این امپراتوری فرستاد. به‌تبع آن در ژوئیه ۱۹۰۴ نشستی درباره ایجاد یک آژانس مخابراتی رسمی تشکیل شد. در این جلسه تصمیم به ایجاد آژانس تلگراف سن‌پترزبورگ (SPTA) گرفته شد.

خبرگزاری TASS برخلاف چهار غول خبری جهان غرب، دارای پوشش خبری گسترده‌ای نیست و برای کسب اخبار خارجی به خبرگزاری‌های آمریکایی و اروپایی متکی است. اخبار و اطلاعات خبرگزاری TASS مورداستفاده حدود چهار هزار روزنامه، شبکه تلویزیونی و ایستگاه رادیویی در سراسر اتحاد جماهیر شوروی و بیش از یک هزار شبکه رسانه‌ای خارجی بود. این خبرگزاری دارای یکی از بزرگ‌ترین شبکه‌های خبرنگاری در دنیا بود به‌طوری‌که ۶۸۲ شعبه در داخل و ۹۴ شعبه در خارج از کشور داشت و در مجموع حدود دو هزار نیروی مطبوعاتی در این شعبه‌ها مشغول بکار بودند.

انتهای پیام/۴۱۵۵/