آمایش سرزمینی از لحاظ علمی مشکل دارد/ آب‌های گمشده در ایران مرکزی

به گزارش گروه جامعه خبرگزاری آنا، علی سلاجقه در یک برنامه تلویزیونی درباره ارزیابی‌های زیست‌محیطی گفت: در بحث ارزیابی محیط‌زیست خلأ قانونی داریم که یکی از موضوعات اساسی است و دستگاه‌ها از ما طلب می‌کنند.

وی با بیان اینکه در دولتمردان هنوز باید فرهنگ‌سازی انجام شود، اظهار کرد: مشارکت مردم نقش فوق‌العاده‌ای در بحث محیط‌زیست دارد که یکی از دستور کارهای اساسی ما این است البته مردم چون با چالش‌های محیط‌زیست درگیر هستند، این مسائل را خیلی خوب می‌دانند. آنان راهکار و حل مشکل را می‌خواهند.

معاون رئیس‌جمهور اضافه کرد: این اتفاق وقتی می‌افتد که مجموع دولت یکدست محیط‌زیست را به‌عنوان اولویت تلقی کند. محیط‌زیست، امنیت حیاتی است. همه ابعاد امنیتی کشور زیرمجموعه چرخ حیاتی کشور است.

وی با بیان اینکه بحثی تحت عنوان ردپای آب داریم، گفت: کشوری مثل ایران که در شرایط اقلیمی خاص قرار گرفته و این کشور در آستانه‌هاست؛ در یک سو در حد خشک‌سالی و در سوی دیگر سیلاب است. این کشور را نمی‌توان با صفر و یک مدیریت کرد بلکه باید از منطق فازی تبعیت کند و بین صفر و یک بی‌نهایت عدد است. لازم است ایران را به‌گونه‌ای مدیریت کنیم تا به این آستانه‌ها برنخورد.

سلاجقه ضمن اشاره به اینکه در این کشور باید مبنای محاسبات تمام کالاهای تولیدشده قیمت تمام‌شده بر مبنای میزان آب مصرفی باشد، به ذکر مثالی پرداخت و اظهار کرد: قیمت تمام‌شده یک تخم‌مرغ باید بر مبنای میزان آب مصرفی محاسبه شود.

وی تأکید کرد: در ایران باید آب مبنای توسعه باشد چون کشورمان در بحث آب مشکل دارد. پیشینیان خیلی خوب این موضوع را مدیریت کردند و با کم‌آبی سازگاری ایجاد کرده بودند.

رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست با بیان اینکه دانش بومی ما علاوه بر آموزه‌های دینی، بسیار قوی در بحث مصرف آب است، گفت: در ایران مرکزی، آب را در قالب قنات مدیریت کردند. در کشورهای خشک و نیمه‌خشک مثل ما قنات پیشرفته‌ترین تکنولوژی در عصر حاضر برای استحصال آب است.

سلاجقه اذعان کرد: گزارش آمایش سرزمینی از لحاظ علمی مشکل دارد ولی همین نقشه آمایش سرزمینی با هر درصد مقبولیت علمی خوشبختانه مبنای بودجه‌ریزی کشور قرار گرفته است و این یک گام روبه‌جلوست.

وی با اشاره به موضوع حقابه گفت: ابتدا حقابه شرب سپس حقابه محیط‌زیست و بعد از آن حقابه کشاورزی و صنعت و سایر خدمات باید تخصیص یابد اما این کار در کشور اتفاق نیفتاده است. در نتیجه در حال حاضر دیگر توان بارگذاری صنایع و کشاورزی را در بسیاری از نقاط کشور نداریم و باید این صنایع در جاهای دیگر جانمایی شوند.

سلاجقه با بیان اینکه در هر نقطه از کشور هر کشتی انجام نمی‌شود، تصریح کرد: در هر استانی ارزیابی کردیم و نقشه آمایش سرزمینی استان و کشور موجود است. این‌ها قیمت‌گذاری و مشخص می‌شود که کشاورزی در یک استان باید چه نوعی و با چه مقدار آبی باشد.

وی اضافه کرد: در بحث کشاورزی آبیاری طراحی شده و الگوهای مناسبی وجود دارد که به دانش بومی کشور برمی‌گردد و الگوهای بسیار عالی در دانش بومی کشور داریم که در شهرهایی مثل یزد و کرمان و اصفهان وجود داشت و کالاهایی در این استان‌ها با حداقل آب و حداکثر دستاورد تولید می‌شد. چرا آن روش‌ها را از بین بردیم؟ یک بار برای همیشه وزارت کشاورزی تعیین کند که چه مقدار از آب کشور را مصرف می‌کند.

رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست درباره اقدامات انجام شده برای کاهش آلودگی هوا اظهار کرد: ستاد ملی هوای پاک کشور به نحو عالی تشکیل شده است. رئیس‌جمهوری به معاون اول و وزیر کشور تکلیف کردند. سازمان محیط‌زیست کشور جایگاه نظارتی دارد.

وی اضافه کرد: در این جلسات تکالیف دستگاه‌ها بر مبنای قانون احصا و میزان عملکردها کمّی‌سازی شد تا مشخص شود هر دستگاهی چند درصد از تکالیف خود را انجام داده است.

سلاجقه افزود: خیلی درصدهای انجام تکالیف امیدوارکننده نبود ولی با همت وزیر کشور و معاون اول رئیس‌جمهوری الآن ۶۲ مصوبه داریم. هم دستگاه متولی، هم کاری که باید انجام دهد و هم زمان‌بندی و هم میزان اعتبارات مشخص است.

وی ادامه داد: در نشست برگزار شده با ده‌ها صنعت برتر کشور فضایی ایجاد شد که مسئولیت‌های اجتماعی خود را باید عمل کنند یعنی هم پیوست فرهنگی، هم پیوست اجتماعی و هم پیوست محیط‌زیستی دارند که پوشش همه این‌هاست. علاوه بر آلاینده‌های هوا، آلاینده‌های صوت و آلاینده‌های مواج احصاء شده است.

سلاجقه اضافه کرد: صنایع و معادن مکلف هستند که مسئولیت اجتماعی خودشان را انجام دهند. برخی مواقع یک شاخص آلایندگی به نحوی است که کیلومترها را تحت تأثیر دارد.

وی اضافه کرد: عین همان نسخه‌ای که برای کاهش آلایندگی پیش‌رو داریم برای پسماند کشور نیز انجام می‌شود تا خیلی شفاف از مرحله تولید طبق قانون کار خود را انجام دهد تا بحث‌های دفن و مسائل دیگر باشد.

سلاجقه در پاسخ به پرسشی درباره کیفیت مناسب بنزین کشور گفت: بر اساس پایش انجام‌شده خوشبختانه کیفیت بنزین در وضعیت مطلوبی است.

وی درباره فرسایش خاک کشور اظهار کرد: یک سرمایه اصلی که باید به نحو مطلوب از آن استفاده کنیم و زیرساخت توسعه قرار گیرد و در چرخه تولید باشد، از دست می‌دهیم ولی به خاک توجه نکردیم.

معاون رئیس‌جمهوری اضافه کرد: بر اساس برآورد ما در هیئت ویژه سیلاب دانشگاه تهران بر اثر سیلاب‌های سال ۹۸ حدود یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تن خاک را از دست دادیم؛ خاک حاصلخیز کشور که می‌توانست آب را نفوذ دهد و پیک سیلاب و حداکثر سیلاب ما را کاهش دهد و آرامش بدهد از دست رفت.

وی درباره تبعات قرارگیری آب گل‌آلود پشت سدها گفت: وقتی آب گل‌آلود در پشت سد قرار می‌گیرد، نیروی عظیم و بزرگی به بدنه سد وارد می‌شود. برآوردهای ما در شرایط نرمال نشان می‌دهد که سالانه یک سد را مثل سد امیرکبیر از حیّز انتفاع خارج می‌کنیم.

سلاجقه اضافه کرد: سد امیرکبیر کرج در حدود ۲۰۵ میلیون مترمکعب گنجایش داشت. هر سال در شرایط نرمال کشور یک سد همانند سد امیرکبیر را بازنشسته می‌کنیم که فقط در حوزه آبخیز سدهاست. همه این‌ها باید محاسبه و ارزش‌گذاری اقتصادی شود.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان اینکه با تغییر کیفیت آب حتماً کیفیت خاک تغییر می‌کند، گفت: منحنی افت چاه‌ها شعاع فوق‌العاده داشته و تمام سفره‌های آب زیرزمینی را تحت تأثیر قرار داده است، این منحنی افت وقتی افزایش و کمیت کاهش می‌یابد، کیفیت نیز دچار مشکل می‌شود. در زیرزمین جبهه آب‌شور چون چگالی بیشتری دارد، سریع جایگزین آب شیرین می‌شود.

رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست درباره ایده «ایران‌رود» اظهار کرد: در خیلی از مناطق ایران مرکزی آب‌های گمشده و رودخانه‌های گمشده داریم. دفتر منابع آب در وزارت نیرو تکلیف دارد این‌ها را استحصال کند و بتوانیم برای مصارف مختلف کشور از آن‌ها استفاده کنیم.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود درباره ادغام سازمان منابع طبیعی و سارمان محیط‌زیست گفت: معتقدم مجموعه منابع طبیعی و محیط‌زیست کشور صد درصد با هم یکی هستند. یک مجموعه حاکمیتی و انفال کشور از زیرمجموعه بخش خصوصی به نام کشاورزی باید خارج شود. مجموعه منابع طبیعی بخش انفال کشور است و ۸۵ درصد کشور را مدیریت می‌کند.

سلاجقه اضافه کرد: هم از نظر مدیریتی و هم کارشناسی این بخش حاکمیتی و نظارتی و کشاورزی یکی از کاربرهای منابع طبیعی است. مگر می‌توان گفت یک مستأجر صاحب‌خانه است؟ صنعت، معدن و خدمات هم کاربر هستند.

وی با بیان اینکه مجموعه محیط‌زیست کشور باید از سیاست‌زدگی فاصله بگیرد، گفت: این سازمان باید تمام دستگاه‌های کشور را نظارت و پایش کند و خدمات این کار را انجام می‌دهد و دوم اینکه قدرتمندترین سازمان کشور، محیط‌زیست است.

انتهای پیام/۴۱۶۱/پ