چالش‌های روابط ایران و ترکیه/ آنکارا در راستای منافع خود با پرونده هسته‌ای ایران برخورد می‌کند

به گزارش گروه جهان خبرگزاری آنا، عبدالله الاشعل در گزارشی نوشت: ایران و ترکیه روابط خود را محتاطانه دنبال می‌کنند؛ در این میان تحولات منطقه‌ای ماهیتی تاریخی به خود گرفته است و تقابل‌ها ریشه در گذشته‌های دور دارد؛ چه اینکه عراق قربانی درگیری‌های ریشه در دوران صفوی و امپراتوری عثمانی شده و رقابت‌های سیاسی برای نفوذ و کسب قدرت، فرقه‌ای می‌نماید.

طبق این گزارش، دولت ترکیه بر مبنای خوی عثمانی‌گری گرایش به سمت جنوب و منطقه عربی و از غرب به سمت اروپا دارد و آثار روشن این خوی ترک‌ها را می‌توان در تحولات تاریخ اسلام تا دوران معاصر دید و تباین فرهنگی آنها با اروپایی‌ها دریافت. علاوه بر این، خوی توسعه‌طلبی عثمانی که در رگ ترک‌ها جاری است، به عاملی تعیین‌کننده در تعیین نوع روابط ایران با ترکیه تبدیل شده است.

در این گزارش آمده است: ترکیه عثمانی همان کشوری است که در سر سودای اشغال مصر داشت، اما دوره‌ها فرق می‌کند. زمانی ایرانی‌ها در دوران فراعنه نزدیک به ۱۵۰ سال باقی ماندند و دو بار به مصر حمله کردند، ولی با توجه به فرهنگ حاکم، آثاری منطبق با فرهنگ عرب برجای گذاشتند. در مقابل، ترک‌ها با اشغال مصر در تکاپوی ترویج زبان‌های سامی، از خانواده زبان عربی برآمدند.

ترکیه به‌عنوان عضو ناتو به دنبال ایجاد توازن در روابطش با روسیه است

تحلیلگر مصری می‌نویسد: پس از ورود اعراب مسلمان به ایران، اسلام دین اصلی این کشور شد، اما امپراتوری عثمانی با تفاوت در فرهنگ و اندیشه، ترجیح داد راه خود را دنبال کند. اکنون عوامل زیادی باعث احتیاط در روابط ایران و ترکیه می‌شود، درحالی‌که عوامل نزدیکی دو کشور و شاخصه‌های مشترک بسیار کمتر هستند. عوامل مشترکی که باید آن را نقطه اعتمادبخش در روابط تهران و آنکارا دانست، حاکمیت دین اسلام است و اینکه و هر دو کشور مشتاق‌اند تلاش کردها را برای جدایی‌طلبی خنثی کنند. دو دولت در سیاست خود در قبال کردها به‌طور عمومی رویکرد مشترکی را دنبال می‌کنند و خواهان وحدت سرزمینی و اتحاد اقدام در چارچوب ملی هستند.

ترکیه؛ از برقراری روابط با اسرائیل تا ادعای حمایت از حقوق فلسطینی‌ها

الاشعل در این گزارش آورده است: در صحنه سوریه، ترکیه از گروهی از مردم که آمریکا می‌کوشد از آنها علیه دولت سوریه و نیروهای ایرانی استفاده کند، حمایت می‌کند، ولی در مجموع هیچ اصطکاکی میان نیروهای ترکیه و مستشاران ایرانی در این کشور وجود ندارد. در بحث رژیم صهیونیستی و روند عادی‌سازی روابط، تاکنون ایران نسبت به رویکرد ترکیه در آشکارسازی روابطش با تل‌آویو موضع کاملاً منفی اتخاذ نکرده است. با وجود این، تهران همچنان دشمن شماره یک و مخالف سرسخت اسرائیل در منطقه است. ایران از موضوع فلسطین و مقاومت لبنان حمایت می‌کند و مخالف نفوذ و اقدامات یک‌جانبه آمریکا در منطقه است.

بیشتر بخوانید:

برگزاری دومین نشست تجاری و فناوری ایران و ترکیه / محصولات دانش‌بنیان و خلاق به ترکیه صادر می‌شود

هلال‌احمر ایران و ترکیه توافق‌نامه همکاری امضا کردند

وی افزود: ترکیه نیز هرچند دم از برقراری برخی روابط با مقام‌های اسرائیلی می‌زند، ولی بر حمایت از حقوق فلسطینی‌ها تأکید و با آنها ابراز همدردی می‌کند؛ البته آنکارا با احتیاط به دنبال حل‌وفصل اختلافات میان اسرائیل و فلسطین است. آنها در سال ۲۰۱۰ تلاش کردند محاصره غزه به‌وسیله رژیم صهیونیستی را بشکنند.

تضاد مواضع یران و ترکیه در قبال سیاست‌های مداخله‌جویانه آمریکا بر روابطشان تأثیری ندارد

این تحلیلگر مصری می‌نویسد: رابطه ترکیه با اسرائیل ماهیت خصمانه ملایمی دارد، اما واشنگتن خواهان حفظ تعادل و همکاری میان ترکیه و اسرائیل است و این رویکرد با سیاست‌های ایران همخوانی ندارد؛ به‌ویژه اینکه همکاری ترکیه و اسرائیل شامل حوزه تسلیحاتی نیز می‌شود. ترکیه و اسرائیل رویکرد حمایت‌گرانه از گروه‌های تندروی مسلح مخالف سوری دارند و اسرائیل با اقدامات ترکیه برای ایجاد منطقه امن در نوار شمالی مرزهای سوریه مخالفت نمی‌کند و به‌طور مرموزی حامی ارتش ترکیه در سرکوب مردم و حمله به نیروهای پیشمرگه کُرد است.

عبدالله الاشعل نوشت: موردی که در روابط میان ترکیه و ایران مشهود است، اینکه تضاد مواضع دو کشور در قبال سیاست‌های (مداخله‌جویانه) آمریکا بر روابطشان تأثیری ندارد. می‌دانیم که جمهوری اسلامی ایران، واشنگتن را شیطان بزرگ می‌داند و با نفوذ آن در حوزه خلیج‌فارس مقابله می‌کند و تقابل غیرمستقیم واشنگتن و تهران در عرصه‌های زیادی مانند سوریه، یمن، عراق و لبنان مشهود است. به این موارد (تقابل ایران و آمریکا) باید مناقشه ایران و اسرائیل را افزود.

این تحلیلگر مصری عنوان کرد: ترکیه به‌عنوان عضو ناتو به دنبال ایجاد توازن در روابطش به‌ویژه با روسیه و علاقه‌مند است از عضویتش برای مقابله با روسیه در مواقع لزوم بهره ببرد. حتی در مناقشه قره‌باغ مداخله نظامی ترکیه برای حمایت از مسلمانان ترکی الاصل علیه ارمنستان به درگیری میان ترکیه، ایران و روسیه منجر نشد؛ شاید به این دلیل که قوانین بین‌المللی از آذربایجان حمایت می‌کرد و ناقوره قره‌باغ را به‌عنوان خاک آذربایجان به رسمیت می‌شناخت، بنابراین ایران ترجیح داد رویکرد بی‌طرفی خود را حفظ و بر تعامل و گفت‌وگو تأکید کند.

الاشعل درباره موضع ترکیه در قبال پرونده هسته‌ای ایران نیز گفت: به نظر می‌آید این موضوع برای ترکیه آزاردهنده نباشد و از سیاست کلی خلع سلاح خاورمیانه از سلاح‌های کشتارجمعی حمایت می‌کند. نکته قابل‌توجه این است که ترکیه و ایران منافع و پروژه‌های منطقه‌ای دارند و موضع کشورهای عربی به‌ویژه نسبت به پروژه ایران خصمانه‌تر است. ترکیه تلاش می‌کند از این فضا به سود منافع خود در میان کشورهای عربی سود جوید.

انتهای پیام/۴۰۳۳/