بهینه‌سازی مصرف آب و ارتقای کیفیت محصولات کشاورزی با استفاده از کشت هیدروپونیک

ایمان نیک‌فرجام در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا در خصوص شیوه‌های نوین کشاورزی اظهار کرد: محصول شرکت دانش‌بنیان گروتک دستگاه کنترل تغذیه کشت هیدروپونیک است. کشت هیدروپونیک یک مدل کشت گلخانه‌ای است که در بستر خاک انجام نمی‌شود و از بسترهای جایگزینی به جای خاک استفاده می‌شود.

وی افزود: این نوع کشت در خارج از ایران به طور گسترده‌ای استفاده می‌شود. در داخل کشور به خاطر مسائل کم‌آبی کمتر به این روش توجه شده ولی به تدریج به دلیل اهمیت بالای تمرکز بر مسائل کیفی و کمی در کشاورزی کشت هیدروپونیک هر روز دارد بیشتر می‌شود به‌طوری که ۷۰ تا ۸۰ درصد گلخانه‌های تازه‌تأسیس از این نوع کشت‌های استفاده می‌کنند. چون در این مدل کشت از خاک استفاده نمی‌شود مزایای آن نسبت به روش کشت سنتی بیشتر و البته خطرها و ریسک‌هایی دارد. مزایایش این است که چون خاک وجود ندارد، طبعاً بیماری‌های مرتبط با خاک هم وجود ندارد و در این مدل کشت‌ها مصرف سموم به صفر می‌رسد و هیچ سمی در این فرایند مصرف نمی‌شود.

رفع مشکلات ناشی از حجم بالای سموم در محصولات کشاورزی

مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان بیان کرد: خیلی از مشکلاتی که در زمینه محصولات کشاورزی به وجود می‌آید که نمونه آخر فلفل دلمه‌ای‌های مسموم بود به میزان بالای سموم در خاک است. از همین رو باید دقت شود هر محصول در چه خاکی پرورش داده شده و همچنین میزان استفاده از سموم در کشوری که قصد واردات از آن را داریم تا چه اندازه است. در این مدل کشت هیچ سمی استفاده نمی‌شود بنابراین محصول، محصولی سالم عرضه و همچنین به دلیل عدم مصرف سموم صرفه‌جویی نقدی هم وجود دارد به‌طوری که در خیارهای پرورش داده شده در این روش حدود ۴۰ تا ۷۰ درصد افزایش کیفیت و کمیّت نسبت به روش سنتی وجود دارد و از سوی دیگر در این مدل کشت مصرف آب هم به‌شدت کم می‌شود.

نیک‌فرجام عنوان کرد: به طور کلی کشت هیدروپونیک به دو مدل تقسیم می‌شود. یک مدل کشت باز هیدروپونیک و مدل دیگر کشت بسته هیدروپونیک است. در مدل باز آبی که به پای گیاه روان شده و از طرف دیگری هدر می‌رود. در مدل بسته آن آب دوباره به سیستم برمی‌گردد و استفاده می‌شود و در نتیجه صرفه‌جویی ۷۰ تا ۹۰ درصدی در مصرف آب به جود می‌آید. در طرف مقابل ریسک‌هایی هم دارد. بزرگ‌ترین ریسکی که در این زمینه پیدا کردیم این است که چون خاک وجود ندارد، مواد غذایی موجود در خاک هم موجود نیست، به همین علت مواد غذایی که گیاه برای رشد خود به آن نیاز دارد باید به صورت محلول شده در آب به پای گیاه برسد.

بومی‌سازی روش نوین کشاورزی

وی تأکید کرد: در مدل کشت بسته آبی که برمی‌گردد از لحاظ مقدار مواد غذایی موجود در آن سنجیده می‌شود و در صورت نیاز مواد مغذی به آن اضافه می‌شود. مراحل ترکیب مواد غذایی و ترکیب کودها با آب،‌ فرایندی است که نیاز به دقت بالایی دارد و اگر یک مقدار در ترکیب مواد غذایی و دیگر پارامترها خطا وجود داشته باشد، کاهش محصول و ریسک‌های زیاد و افت بسیار در کیفیت و کمیّت داریم. شرکت گروتک این فرایند را به یک شیوه نوین برای کشور بومی‌سازی کرد. شیوه‌ای که قبل از روش این شرکت دانش‌بنیان برای این کشاورزی استفاده می‌شد به دو نحو بود.

بیشتر بخوانید:

رفع مشکل مدیریت منابع آبی کشور با سیستم هوشمند آبیاری

مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان ادامه داد: در روش اول ترکیب مواد غذایی با آب را به صورت دستی انجام می‌دادند که دقت آن بسیار کم و وابستگی زیادی به نیروی انسانی ماهری دارد و همچنین هزینه آن بالاست. روش دوم استفاده از دستگاه‌های ونتوری بود که به وسیله یک مکانیزم خیلی قدیمی این کار را انجام می‌دادند و ترکیب مواد غذایی با آب خیلی دقیق انجام نمی‌شد و این دستگاه به خاطر مدلی کاریش اینقدر قیمت تمام شده‌اش بالاست که تنها مناسب گلخانه‌های بالای ۱ یا ۲ هکتار است. طبق تحقیقی که انجام دادیم اکثر گلخانه‌هایی که در ایران وجود دارد برخلاف گلخانه‌های خارج از کشور زیر یک هکتار است. گلخانه‌هایی که بالای ۳ تا ۷ و ۸ هزار متر است امکان استفاده از دستگاه اتوماتیک را ندارند زیرا هزینه خرید و نگهداری از این دستگاه‌ها بالاست. بعد از یک سال به سیستمی رسیدیم که اصطلاحاً به آن «بچ دوزینگ» می‌گویند. سیستم جدیدی است که در حال حاضر در کشورهای آمریکا و نیوزیلند پیاده می‌شود و از سال ۲۰۰۶ این شیوه ترکیب مواد غذایی شروع شد.

انتهای پیام/۴۱۴۴