کنکوری‌ها در انتخاب رشته باید به چه عواملی توجه کنند؟

گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، با برگزاری کنکور در روزهای ۸ تا ۱۱ تیرماه هم‌اکنون باید منتظر اعلام نتایج اولیه کنکور به‌صورت کارنامه بود، در این اعلام اولیه نتایج، داوطلبان مجاز به انتخاب رشته شناسایی می‌شوند بنابراین هم‌اکنون که نتایج اعلام نشده فرصت خوبی است تا داوطلبان اطلاعات خود را نسبت به انتخاب رشته افزایش دهند.

تاثیر عوامل فردی، اجتماعی و اقتصادی بر انتخاب رشته

بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند که انتخاب رشته از یکسو تحت تأثیر عوامل فردی و اجتماعی متنوع است و از سویی دیگر از عوامل اقتصادی روزمره متأثر است. در واقع فرآیند انتخاب رشته، حاصل و نتیجه‌ای است از تعامل آرزوهای فردی، اجتماعی و محدودیت‌های جهان واقع که بر انتخاب فرد اثر می‌گذارد که می‌توان با توجه به آن، رفتارهای انتخاب رشته داوطلبان را تفسیر کرد. بر این اساس، داوطلبان در فرآیند انتخاب رشته خود باید از سه مرحله ترجیح یا آمادگی، انحصار و ارزشیابی گذر کنند.

مرحله اول یعنی ترجیح، شامل عواملی است که داوطلب را در موقعیتی قرار می‌دهد که بیشتر در مورد ادامه تحصیل و رشته خاصی فکر کند. این عوامل شامل آمال و آرزوهای فرد، زمینه اجتماعی (افراد مرجع و مهم زندگی فرد)، تجربه و توانایی تحصیلی و سوابق و پیشینه خانوادگی فرد است. این مرحله می‌تواند حاصلی از تعامل خصوصیات فرد و متغیرهای محیطی باشد که او را در یک وضعیت مناسب یا نامناسب در مورد تصمیم‌گیری به ادامه تحصیل و انتخاب رشته (در مرحله دوم) سوق بدهد. در مرحله دوم یعنی انحصار دانشجو ممکن است رشته‌ها و دانشگاه‌های مختلف را در نظر آورد و با افراد خاص هم تماس برقرار و مشورت و جستجو کند.

عوامل مهمی که در این مرحله می‌تواند پیش روی دانشجو قرار گیرد، خصوصیات دانشجو، هزینه تحصیل، شهریه دانشگاه، موقعیت جغرافیایی محل تحصیل، منافع شغلی حاصل از هر رشته که در آینده عاید دانشجو خواهد شد و به اطلاعاتی که دانشجو در اختیار او قرار می‌دهد و ارائه برنامه‌های درسی موردعلاقه داوطلب است در این مرحله بعضی از داوطلبان به دلایل اقتصادی، اجتماعی یا حتی جغرافیایی نام دانشگاه‌هایی را از تصمیم‌گیری انتخاب خود حذف می‌کنند. در مرحله سوم، یعنی ارزیابی او به سنجش و امتیازبندی گزینه‌ها برای تصمیم‌گیری نهایی می‌پردازد.

بیشتر بخوانید:

سرانجام کنکور ۱۴۰۲ چگونه برگزار می‌شود؟

آماده‌سازی دانشجویان برای ورود به صنعت و بازار کار/ دانشکده‌ای که دانش بومی کارآفرینی تولید می‌کند

ضعف علوم پایه پایه‌های علم و آینده کشور را به لرزه در می‌آورد/ اشتغال ِدانش‌بنیان سدی برابر مهاجرت نخبگان

علاقه و توانایی مهمترین عامل انتخاب رشته مورد نظر

تحقیقات مرتبط با عوامل مؤثر بر انتخاب رشته و دانشگاه عمری پنجاه ساله دارد و محققان در طول این دوره عوامل تعیین کننده‌ای مانند ویژگی‌های فردی، خانوادگی، شغلی را به‌اضافه ویژگی‌های دانشگاه شناسایی کرده‌اند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که علاقه‌مندی به رشته، امکان ادامه تحصیل، تناسب رشته با توانایی‌های علمی و عملی و اشتغال از مواردی است که داوطلبان برای انتخاب رشته به آن توجه می‌کنند.

رفتار داوطلبان نشان می‌دهد که مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر نحوه انتخاب رشته دانشگاه، عوامل فردی از قبیل علاقه و داشتن استعداد و توان علمی برای تحصیل در این رشته بوده است.

تحصیل در رشته موردعلاقه و مطابق با استعداد و توان علمی فرد، می‌تواند احتمال بروز مشکلاتی نظیر تغییر رشته، افت تحصیلی، ترک تحصیل و غیره را به اتلاف وقت و هزینه و نهایتاً عدم بهره‌وری نیروی انسانی می‌شود را کاهش دهد.

اشتغال؛ دومین شاخص مورد توجه کنکوری‌ها

عامل شغلی مهم‌ترین عامل دیگر در انتخاب رشته داوطلبان است. در این میان فرصت‌های شغلی، کاربردی بودن رشته در جامعه، کسب درآمد برای داوطلبان ورود به دانشگاه‌ها دارای اهمیت بوده است.

به نظر می‌رسد که مشکلات اشتغال و وضعیت بیکاری بسیاری از فارغ‌التحصیلان رشته‌ها، مسئله اشتغال کماکان دارای اولویت و اهمیت زیادی است.

تاثیر خانواده بر انتخاب رشته

البته عوامل خانوادگی نیز در انتخاب رشته داوطلبان اثرگذار است، خصوصیات و پیشینه خانوادگی مستحکم متقاضیان ادامه تحصیلی در دانشگاه می‌تواند باعث اتکابه‌نفس آن‌ها در امر انتخاب رشته شود و تشویق مدام والدین ارتباط مثبتی با راه‌یابی متقاضیان به آموزش عالی و دستیابی به رشته دلخواهشان دارد.

با این حال تصمیم‌گیری والدین درباره انتخاب رشته در حال منسوخ شدن است و فرزندان امروزی در حال نشان دادن استقلال خود در این زمینه هستند. به هر حال والدین باید با توجه به در نظر گرفتن ویژگی‌های فردی فرزندانشان به راهنمایی آن‌ها بپردازند.

انتهای پیام/۴۰۴۰/