چالش‌های متقاضیان نهضت ملی مسکن؛ از بلاتکلیفی میزان سهم تا بی‌توجهی بانک‌ها

گروه اقتصادوکارآفرینی خبرگزاری آنا؛ خانه‌دار کردن مردم یکی ازبرنامه‌های اصلی دولت بوده که در قالب طرح نهضت ملی با چشم‌انداز خانه‌دار شدن بیش از ۴ میلیون ایرانی هدف‌گذاری شده است، اما چالش‌هایی نیز پیش روی این طرح وجود دارد.

طرح اقدام ملی مسکن اواخر دولت روحانی و بعد از تغییر وزیر راه و شهرسازی مطرح شد. براساس این طرح قرار شد سالانه ۴۰۰ هزار مسکن ساخته‌شود.

قرار است در چشم‌انداز طرح ملی مسکن  تا سال ۱۴۰۴ بالغ بر ۴ میلیون مسکن در کشور ساخته و تحویل متقاضیان شود، اما در خلال اجرای این طرح عظیم مشکلاتی مطرح است که از مهمترین آن‌ها می‌توان به عدم شفاف‌سازی دولت برای پرداخت سهم مردمی در ساخت و ساز این واحد‌ها اشاره کرد.

یکی از متقاضیان نهضت ملی مسکن در گفت‌وگو با خبرنگار ما عنوان کرد: هم‌اکنون که روند ثبت‌نام ما تمام و ۲ قسط از تقسیط کل نهضت ملی مسکن پرداخت شده است، هنوز نهاد‌های مسئول سهم آورده واجدان شرایط را از کل مبلغ ساخت و اجرا مشخص نکرده‌اند. الان ما نمی‌دانیم باید برای تأمین آورده چه برنامه‌ای داشته باشیم یا به اخذ چه مبلغ تسهیلات بانکی اقدام کنیم تا بتوانیم سهم خود را از ساخت واحد مسکونی پرداخت کنیم.
 
متقاضیان از شرایط ناراضی هستند
 
حمید راد از فعال حوزه مسکن در گفت‌وگو با خبرنگار آنا عنوان کرد: در شرایط کنونی و با توجه به چالش‌هایی که در بخش نهضت ملی مسکن وجود دارد، بسیاری از متقاضیان منتقد این وضع بوده و احتمالا تا اتمام طرح و بهره‌برداری کامل صبور نبوده و نسبت به واگذاری مالکیت واحد مسکونی خود اعتراض خواهند کرد.

وی افزود: چالش مدیریتی بزرگترین چالش این طرح است. این طرح باید از هر جهتی بررسی جامع شود؛ نباید فقط به زمین و تأمین اعتبار بسنده کرد. مسکن مجموعه مشخصی دارد که باید در مطالعات علمی و مهندسی دیده شود.

این کارشناس در پاسخ به این سوال که نهضت ملی با طرح جهش تولید مسکن چه تفاوتی دارد اینگونه مطرح کرد: در حقیقت ساخت مسکن در قالب طرح اقدام ملی مسکن با طرح جهش تولید مسکن تفاوتی ندارد و قابل اجرا شدن است.
 
وی تصریح کرد: تجربه دنیا نشان می‌دهد دولت در بسیاری از کشور‌ها برای تامین مسکن اقشار کم درآمد دخالت می‌کند، متاسفانه ما در دهه‌های گذشته در این حوزه خوب عمل نکرده‌ایم.
 
راد ادامه داد: در این رویکرد می‌توان با شناسایی واجدان شرایط و گروه‌های هدف به اشکال مختلف به طور مستقیم یارانه به آن‌ها پرداخت و بسیاری از بخش‌های دیگر فعالیت تامین مسکن را به سایر ذی‌نفعان سپرد.
 
حال طبق اعلام بانک مسکن، تاکنون ۶۸۴ هزار و ۵۴۷ نفر متقاضی پذیرفته شده نهضت ملی مسکن نزد بانک افتتاح حساب کرده اند، اما تعداد زیادی از افراد که برایشان پیامک واریز وجه ارسال شده هنوز مبلغ خود را واریز نکرده اند.

میزان واریزی متقاضیان به حساب خود نزد بانک برای اجرای طرح نهضت ملی مسکن در مجموع ۲۴ هزار و ۲۴۳ میلیارد تومان عنوان شده و مبلغ کل واریزی به حساب سازندگان از محل آورده متقاضیان و محل تسهیلات ۳۲ هزار و ۸۶۱ میلیارد تومان است.

در حالی ۸۲ درصد از سهم بانک مسکن در پرداخت تسهیلات طرح نهضت ملی مسکن محقق شده که سایر بانک‌ها که موظف به پرداخت ۲۰ درصد از تسهیلات سالیانه خود به بخش مسکن هستند عملکرد چندانی در این زمینه ارایه نداده‌اند و به نظر می‌رسد تمایلی برای وام دادن به بخش مسکن ندارند.
 
عدم همکاری سیستم بانکی در تامین منابع پروژه نهضت ملی مسکن، انتقاد مسئولان دولتی و نمایندگان مجلس را در پی دارد. مدتی قبل رستم قاسمی ـ وزیر راه و شهرسازی از جریمه برای بانک‌هایی که به تعهدات خود در قبال قانون جهش تولید و تامین مسکن عمل نکنند سخن گفت.
 
از سوی دیگر برخی کارشناسان معتقدند بانک‌ها منابع کافی برای اختصاص به طرح نهضت ملی مسکن ندارند.

پس از تصویب قانون جهش تولید و تامین مسکن، ۲۷ بانک و موسسه اعتباری مکلف به پرداخت تسهیلات این طرح شدند. برای هر بانک نیز سهمیه‌ای جداگانه تعیین شد. بیشترین سهمیه مربوط به بانک مسکن با ۶۳ هزار میلیارد تومان بود، دو بانک دولتی دیگر هر کدام پرداخت ۴۲ هزار میلیارد تومان را بر عهده گرفتند. اعداد و ارقام متفاوتی نیز برای دیگر بانک‌ها تعیین شد که از ۳۰ میلیارد تومان تا ۳۹ هزار میلیارد تومان را شامل می‌شود.
 
در هفته‌های گذشته علیرضا جعفری مدیرعامل شرکت عمران شهر‌های جدید اعلام کرد که سهم بانک مسکن در اجرای طرح نهضت ملی رو به اتمام است و ما برای تسریع در تکمیل پروژه‌ها به کمک سایر بانک‌ها نیاز داریم.

موضوع مهمی که در این روز‌ها مطرح است بحث متقاضیانی است که برای نهضت ملی ثبت نام انجام داده و در مرحله افتتاح حساب و واریز وجه هستند.

در این شرایط برای افرادی که نتوانسته اند مبلغ را تامین و واریز انجام دهند سوال پیش آمده که آیا بعد از مهلت ۱۵ روزه زمان برایشان تمدید خواهد شد.

خبرنگار آنا با یکی از مسئولین شرکت عمران شهر جدید هشتگرد این موضوع را در میان گذاشته و وی اعلام کرده که متقاضیانی که به هر دلیلی نتوانسته اند مبلغ مورد نظر را واریز کنند باید با محل انتخابی ثبت نام تماس گرفته و یا به صورت حضوری مراجعه کنند تا بتوانند از نتیجه امر مطلع شوند.