عطشِ علم‌آموزی در ۷۳ سالگی/ بانویی که خود را مادر هزاران جوان می‌داند

گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ مقابل ساختمان اداری دانشگاه با او همکلام و همگام می‌شوم. موقر است و ظاهری محجوب دارد. لحظه بودن و حضورش رأس ساعت مقرر بر منضبط بودنش دلالت دارد. آهسته قدم برمی‌دارد. کمی به دلیل سن و سالش است و کمی هم ناشی از درد پایی که از آن گِله می‌کند.

گفتار دلنشینی دارد. در طنین کلامش پشتکار موج می‌زند و به نظرم میل به کمال‌گرایی انسان و اهداف متعالی می‌تواند مهمترین پشتوانه برای خنثی کردن امواج منفیِ سن و سال باشد. صحبتمان در همان بدو ورود به ساختمان گل می‌کند. از اخلاق حسنه و اهتمام مسئولان دانشگاه نسبت به دانشجویان می‌گوید و قدردان تلاش آنان است؛ چراکه معتقد است زمانی یک جامعه به توسعه دست می‌یابد که مسئولان محیط‌های علمی‌اش علاوه بر تسلط به دانش به معنای واقعی وظیفه‌شناس و مسئولیت‌پذیر باشند

تا زمان برگزاری کلاسش ۶ ساعت فرصت دارد؛ اما باز هم زمان را محاسبه می‌کند و یک برنامه‌ریزی سرانگشتی دارد تا مبادا حضورش با تأخیر مواجه شود. او را الگویی مناسب از عشق به تحصیل و مصداقی عینی از خواستن و توانستن می‌بینم. می‌گوید: زمان، بیشتر از هر چیزی برایم اهمیت دارد. از این رو برنامه‌ریزی می‌کنم تا نهایت بهره را از حضور در کلاس‌هایم ببرم. قدردانِ استادان خبره دانشگاه است و می‌گوید: مباحث ارزشمندی در زمینه علوم قرآنی و تفسیر و حدیث در همین چند جلسه از استادان فراگرفته‌ام.

به اتاق و محل گفت‌‌وگو نزدیک می‌شویم. سؤالی از قبل برای این گپ و گفت طراحی نکرده‌ام و ترجیحم یک گپ خودمانی بود با سؤال‌های بداهه و آنی...

از این بانوی فرهیخته می‌خواهم بیشتر خودش را برای مخاطبان آنا معرفی کند که او می‌گوید: «زهرا نصرتی متولد ۱۳۲۸ هستم. دکتری روانشناسی دارم و اکنون دانشجوی مقطع دکتری علوم و قرآن و حدیث از دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان. مقطه ارشد را هم با معدل ۱۸.۵۰ پشت سر گذاشتم.»

او اظهار می‌کند که پنج فرزند و ۹ نوه تحصیلکرده دارم. در برهه‌ای شرایط برای ادامه تحصیلم مهیا نبود؛ اما همیشه علاقه‌مند و مشتاق به فراگیری علم بودم. زمانی که چهار فرزند داشتم سراغ ادامه تحصیل رفتم و همسرم مشوقم بود. چند سالی هم در میانه راه، ادامه تحصیلم با وقفه مواجه شد؛ اما در نهایت به دبیرستان رفتم. دانشگاه رفتنم هم به علت فعالیت‌های اجتماعی زیاد، مدتی فاصله ایجاد شد؛ اما هرگز از عطشم به تحصیل و یادگیری کم نشد و همیشه جویای دانش بوده و هستم.

در ادامه گفت‌وگوی صمیمی خبرنگار آنا با زهرا نصرتی دکتری روانشناسی و دانشجوی مقطع دکتری علوم و قرآن و حدیث از دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان را می‌خوانیم.

آنا: فعالیت اجتماعی خاصی دارید؟

نصرتی: دفتر مشاوره ازدواج جوانان دارم. مشاور ازدواج جوانان دانشگاهی هستم و زمانی که شاهد اختلافات خانوادگی هستم، خود را موظف به ایفای نقش می‌دانم. در دانشگاه‌ها در این حوزه کرسی‌های سخنرانی برگزار می‌کنم. ارتباط نزدیکی با دانشجویان دارم. به درد دل‌های جوانان اهمیت می‌دهم و آنان را در مسیر ازدواج ارشاد می‌کنم.

در زمینه مشاوره تربیتی دانش‌آموزان مقطع دبیرستان هم فعال هستم. این دوره از مقاطع حساس است وبا برقراری ارتباط دوستانه با آنان و همراهی در برنامه‌های فرهنگی و اردو‌ها و سینما و... تلاش می‌کنم به آنان نزدیک شوم و پاسخگوی سؤالات آنان در زمینه‌های علوم قرآنی، حجاب و... باشم.

آنا: علت اینکه با وجود داشتن مدرک دکتری روانشناسی، مجدد رشته تحصیلی دیگری را انتخاب کردید چه بود؟

نصرتی: علاقه‌مند بودم تا در مدرسه قرآنی شرکت کنم و فهمم را نسبت به مباحث علوم قرآنی ارتقا دهم؛ البته در گذشته طلبه بودم.

آنا: نزدیک شدن به گرایش فکری دانش آموزان کمی سخت است، آیا شما در برقراری ارتباط با آنان موفق ظاهر شدید؟

نصرتی: رابطه من با دانش آموزان بسیار دوستانه است. در جلساتم با آنان مباحث مهم اجتماعی را مطرح می‌کنم و پاسخگوی سؤالات آنان در این زمینه هستم. برای پاسخ به آنان و رفع ابهام‌ها پژوهش می‌کنم تا کاملاً توجیه شوند. با خانواده دانش‌آموزان رابطه دوستانه دارم و نسبت به آنان احساس مسئولیت می‌کنم. در واقع من مادر پنج فرزند نیستم؛ بلکه خود را مادر چند هزار جوان می‌دانم.

آنا: اکنون ۷۳ سال دارید و برای افردی که در سن و سال شما هستند، شاید درس خواندن و ادامه تحصیل کمی دشوار باشد، مشتاقم که هدف شما را در این زمینه بدانم.

نصرتی: خداوند متعال زمانی که انسان را آفرید، خودش را تحسین کرد «فتبارک الله احسن الخالقین» و این رسالت ما را نسبت به خداشناسی سنگین‌تر می‌کند. نقطه ایده‌آل و هدفم رسیدن به کمال واقعی است که خداوند تعیین کرده است. اگر خدا با خلقت ما به خود احسنت و آفرین گفت و به ما بندگان عنایت ویژه داشت ما هم مکلفیم معرفت مان را نسبت به ذات مقدس او کامل کنیم.

هدفم عمل به سفارش پیامر خداست که فرموند: (اُطلُبوا العِلمَ مِنَ المَهدِ إلَى اللَّحْدِ) از گهواره تا گور، دانش بجویید.

آنا: تا کی به فراگیری علم و تحصیل ادامه می‌دهید؟

نصرتی: تا زمانی که شرایط سنی و توان بدنی‌ام اجازه دهد، تمایل دارم دانشم را ارتقا دهم و مشتاقم در زمینه‌های مختلف فعالیت کنم؛ چراکه باید فردای قیامت پاسخگوی خدایم باشم که برای کمک و آگاهی بخشی بندگانش نسبت به او چه کردم. از این رو دوست دارم آموخته‌‌هایم هدفمند باشد.

باید در مسیر معرفت‌افزایی تلاش کرد و مشقت آن را به جان خرید و توجه به این شاخصه لذتبخش و ارزشمند است.

آنا: واکنش اطرافیان نسبت به اینکه در این سن ادامه تحصیل می‌دهید، چیست؟

نصرتی: تا این لحظه کسی واکنش منفی نداشته است. همسر مرحومم در زمان حیات همیشه مشوق بنده بود. اکنون هم فرزندانم مخالفتی با ادامه تحصیل ندارند. یکی از دخترانم همیشه همراهی‌ام می‌کند و قدردان همراهی‌های او هستم.

آنا: اگر بخواهید به افرادی که در شرایط سن و سال و موقعیت شما هستند توصیه کنید که وارد حیطه علم و معرفت افزایی شوند و شرایط سنی را مانع فراگیری علوم تلقی نکنند، چه توصیه‌ای به آنان خواهید کرد؟

نصرتی: خیلی‌ها می‌گویند: درس بخوانیم که چه شود؟ برخی‌ها هم مدرک‌گرا هستند و عده‌ای از افراد هم برای ترفیع موقعیت کاری ادامه تحصیل می‌دهند؛ اما به همه توصیه می‌کنم دانش خود را زیاد کنند؛ زیرا با افزایش سطح دانش و سواد، علم و معرفت شان نسبت به خداوند زیاد می‌شود و افزایش علم و معرفت طریقی مهم برای برقراری ارتباط با خداوند است و افراد کم سواد بیشتر در معرض لغزش‌ها هستند. از این‌رو می‌گویم سن و سال هرگز مانعی برای کسب دانش و افزایش معرفت نیست.

آنا: اگر خاطره تلخ یا شیرینی از دوران تحصیل یا در زندگی شخصی‌تان دارید آن را برای مخاطبانمان تشریح کنید.

نصرتی: خاطره تلخ من خانوادگی و شخصی است و مربوط به فوت نوه‌ام است که پزشک بود و در حال گذراندن دوره تخصص در رشته خود؛ اما در سن ۲۹ سالگی دچار بیماری سرطان شد و از دست دادن او برای ما غیرمنتظره بود. مرگ او را آزمون الهی قلمداد کردیم.

آنا: فوت نوه شما انگیزه تان را برای ادامه تحصیل کم نکرد؟

نصرتی: خیر. خداوند فرمود: صبر بندگانم را در مصائب می‌سنجم. انسان مدام در معرض آزمون الهی است و فقط با بینش و آگاهی که در مسیر شناخت از او کسب می‌کند، می‌تواند با مصیبت‌ها کنار بیاید و به مسیر ادامه دهد.

آنا: آیا تمایل دارید در یک رشته تحصیلی جدید دیگر خودتان را محک بزنید!

نصرتی: بله به زبان‌آموزی علاقه‌مندم.

آنا: به دلیل اختلاف سنی که با دانشجو‌ین دارید در برقراری ارتباط با آنان دچار مشکل نمی‌شوید؟

نصرتی: خیر. اغلب تصورشان این است که من استاد هستم؛ اما بعد از اینکه متوجه می‌شوند دانشجو هستم از من استقبال می‌کنند. با من عکس یادگاری می‌گیرند و با روی گشاده با من برخورد می‌کنند.

آنا: نظر شما درباره حجاب و پوشش چیست؟ آیا شده کسی را به اجبار وادار به رعایت حجاب کنید؟

نصرتی: خیر. انسان‌ها عاقل و بالغ هستند و همه ما به عنوان مسلمان مسئله حجاب را قبول داریم؛ و نباید در این موضوع در حق کسی اجبار و اجحاف شود. به مسئله حجاب در قرآن اشاره شده و حجاب فقط چادر نیست. توجه به یک پوشش کامل است که از دید نامحرم مصون باشند. هر کسی در این زمینه مخیر است که چطور به حجاب خود اهمیت دهد.

هشدار، تذکر و تبلیغات زیاد در امر حجاب به ساحت این امر مقدس آسیب می‌زند؛ اگر کسی درباره حجاب تذکری می‌دهد باید مطابق با آیات قرآن و با زبان نرم باشد و باید با رفتار خوب تبلیغ این فریضه مهم را بجا بیاوریم.

آنا: آرزوی غایی و نهایی زهرا نصرتی دانشجوی مقطع دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان چیست؟

نصرتی: آرزوی من ظهور امام زمان(عج) است. هرجا می‌روم می‌گویم برای فرج امام زمان دعا کنید. آرزو دارم تا زمانی که در قید حیات هستم منجی عالم بشریت را زیارت کنم. آرزوی دیگرم نجات مردم سرزمینم از مشکلات معیشتی است. مردم در مضیقه مالی هستند و نگران آنان هستم. همیشه دعا می‌کنم خداوند به بندگانش عنایت ویژه داشته باشد.

آنا: ارزیابی شما از دانشگاه آزاد اسلامی چیست و چه انتظاری از مسئولان این دانشگاه در سمنان دارید؟

نصرتی: دانشگاه آزاد دانشگاه منظمی است. جو بسیار خوبی اینجا حاکم است. از همه جای ایران دانشجو دارد. رئیس دانشگاه مسئولیت‌پذیر است و اینجا یک مرکز دانش با تراز علمی بالاست. کارکنان فهیمی دارد؛ اما ساختمان دانشگاه کمی فرسوده است. امیدوارم به این مسئه توجه شود.

آنا: و سخن پایانی...

نصرتی: آرزوی سلامتی و سعادت برای مردم سرزمینم. از خبرگزاری آنا و شما بابت فرصتی که در اختیارم گذاشتید سپاسگزاری می‌کنم.

گفتگو: محدثه عباسی