از پیاده‌سازی طرح‌های فناورانه توان‌بخشی تا هوشمندسازی شبکه برق

زهره ترابی‌زاده مسئول مراکز تحقیقاتی و پ‍ژوهشکده‌های دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد به دنبال موفقیت مرکز تحقیقات بیولوژی کاربردی در کسب رتبه سطح یک کشوری برای دومین سال پیاپی و اخذ مجوز راه‌اندازی مرکز تحقیقات شهرسازی و معماری در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری آنا به تشریح جزئیاتی از فعالیت‌ها و کارکردهای مراکز تحقیقاتی این دانشگاه پرداخت.

ترابی‌زاده توضیح داد: حوزه مراکز تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد در یک سال گذشته توانسته علاوه بر توسعه و ارتقای رتبه و سطح برخی از مراکز تحقیقاتی موجود با راه‌اندازی یک مرکز تحقیقاتی جدید، زمینه‌های مناسبی را برای اجرای تحقیقات هدفمند و مبتنی بر نیاز جامعه فراهم کند و اکنون پنج مرکز تحقیقاتی / پژوهشکده در عرصه تحقیقات نوآورانه و دانش‌بنیان ذیل معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه فعالیت می‌کنند.

وی افزود: حوزه مراکز تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد با تکیه به فرصت‌ها و زیرساخت‌های مناسب و در چارچوب سیاست‌های ارائه‌شده در سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی، برنامه عملیاتی پیش‌روی خود را از سال گذشته با رویکرد جذب سرمایه بیرون از دانشگاه و انجام پژوهش‌های نوآورانه و کارآفرین برنامه‌ریزی کرده است. مأموریت اختصاصی هریک از مراکز تحقیقاتی در واحد مشهد با درنظرگرفتن ظرفیت‌ها و قابلیت‌های آن، زمینه تحقق مأموریت‌های دانشگاه را در قالب برنامه توسعه کوتاه‌مدت و میان‌مدت فراهم می‌کند.

** تولید دانش علمی و پژوهشی تخصصی در مرکز تحقیقات «شهرسازی و معماری»

مسئول مراکز تحقیقاتی و پ‍ژوهشکده‌های دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد ادامه داد: مهر امسال مجوز نهایی راه‌اندازی مرکز تحقیقات «شهرسازی و معماری» اخذ شد. این مرکز با تمرکز در پژوهش‌های همسو با نقش و جایگاه سرزمینی و تأکید بر پژوهش‌های معماری و شهرسازی اسلامی، پارتی و خراسانی با هدف هم‌افزایی و گسترش شبکه مراکز پژوهشی مرتبط در شرق کشور و کشور‌های همسایه فعالیت خود را آغاز کرده است.

این مسئول اظهار کرد که برنامه راهبردی این مرکز تحقیقاتی به‌طور مشخص با دو هدف تولید دانش علمی و پژوهشی در زمینه‌های تخصصی مرتبط با مرکز و تجاری‌سازی به شکل توأمان بوده و به نظر می‌رسد راه‌اندازی چنین مراکزی در پیوند با مراکز دانشگاهی و سایر سازمان‌های مرتبط، علاوه بر ایجاد یک قطب علمی پژوهشی مورد اعتماد و اتکای جامعه حرفه‌ای در شرق کشور، برونداد‌های مالی و کسب درآمد‌های اقتصادی را نیز به همراه خواهد داشت.

ترابی‌زاده به تشریح دستاورد‌های حوزه مراکز تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد پرداخت و بیان کرد: از دستاورد‌های حوزه مراکز تحقیقاتی واحد مشهد می‌توان ارتقای سطح بعضی از مراکز در سال ۱۴۰۱ را ذکر کرد. با توجه به دستاورد‌های علمی ارزشمند مرکز تحقیقات بیولوژی کاربردی در زمینه تولید علم و کسب دانش فنی در طرح‌های اقتصادی و دانش‌بنیان در ارزیابی‌های مستمر توسط اداره کل مراکز تحقیقاتی سازمان مرکزی، سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ موفق به کسب رتبه سطح یک کشوری شد.

**  دستاورد‌های شاخص مرکز تحقیقات بیولوژی کاربردی

وی افزود: از مهم‌ترین دستاورد‌های شاخص مرکز تحقیقات بیولوژی کاربردی در سال ۱۴۰۱ می‌توان از انتشار چاپ یک فصل از کتاب بین‌المللی و تعداد زیادی مقالات معتبر در ژورنال‌های علمی، مستخرج از پژوهش‌های انجام‌گرفته در گروه‌های پژوهشی این مرکز نام برد که منجر به کسب H-index=۲۵ در پایگاه اطلاعاتی گوگل اسکولار و H-index=۲۰ در اسکوپوس شده و همکاری در دو طرح ملی در قالب کنسرسیوم‌های تخصصی با عناوین «طرح ملی تقسیم کار زیست‌فناوری» و «طرح ملی کشت‌بافت» از دیگر فعالیت‌های شاخص این مرکز است.

مسئول مراکز تحقیقاتی و پ‍ژوهشکده‌های واحد مشهد از تعامل با نهاد‌های مختلف و زمینه‌های همکاری مشترک سخن گفت و اظهار کرد: با توجه امضای توافق‌نامه مشترک دانشگاه و ستاد زیست‌فناوری معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری، همه حمایت‌های این نهاد از طرح‌ها و موضوعات با عناوین جداسازی و تولید فناورانه متابولیت‌های زیستی مورد استفاده در مواد پایه مکمل‌ها، صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی از طریق مرکز تحقیقات بیولوژی کاربردی مشهد انجام خواهد شد.

این مسئول یادآور شد: در همین راستا با توجه به شناسایی نیاز‌های پژوهشی بنیادین، کاربردی و توسعه‌ای و با تعریف هدفمند عناوین پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها با موضوعات ذکرشده، اکنون ۲۹ دانشجوی تحصیلات تکمیلی در رشته‌های مرتبط در آزمایشگاه‌های این مرکز فعال هستند.

**  پیاده‌سازی طرح هوشمندسازی مشهد

ترابی‌زاده اضافه کرد: مطابق با برنامه‌ریزی انجام شده در سال ۱۴۰۱ و با توجه به اینکه امروز یکی از مهم‌ترین رسالت‌های دانشگاه حل مسائل واقعی جامعه و صنعت است، مرکز تحقیقات هوشمندسازی شبکه توزیع برق واحد مشهد با انعقاد تفاهم‌نامه‌های کاربردی و پیشرو در پیاده‌سازی و ساخت تجهیزات شبکه‌های برق، موفق به کسب رتبه سطح یک، پس از گذشت یک سال از آغاز فعالیت خود از معاونت تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد شد. این مرکز امسال به‌عنوان پایلوت برای انجام و پیاده‌سازی طرح هوشمندسازی شهر مقدس مشهد فعال است.

وی در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود با آنا گفت: ازآنجایی که مراکز تحقیقاتی/پژوهشکده دانشگاه آزاد اسلامی مشهد به‌عنوان یکی از بازوان کارآمد در انجام پژوهش‌های علمی، موجب پیشرفت‌های اقتصادی و تولید فناوری روز در راستای نیاز‌های کشور محسوب می‌شوند، یکی از اصلی‌ترین تنگنا‌های توسعه در اکثر مناطق کشور، مشکلات منابع آب بوده و از این رو پژوهش‌های کاربردی در همه زمینه‌های مرتبط با منابع آب از نیاز‌های مبرم است.

مسئول مراکز تحقیقاتی و پ‍ژوهشکده‌های واحد مشهد اظهار کرد: پژوهشکده محیط‌های خشک با رویکرد «مدیریت یکپارچه منابع محیطی (آب، غذا و انرژی)» و با شعار «انطباق اقلیمی، زیربنای توسعه پایدار» در یک سال گذشته توانسته طرح‌های پژوهشی و کاربردی در همین راستا با موفقیت به پایان برساند. این پژوهشکده با تدوین برنامه‌های تجاری و تولید نرم‌افزار‌های نوین مهندسی آب موفق به کسب طرح برتر در همایش ملی آب شد.

ترابی‌زاده یادآورشد: مرکز تحقیقات مهندسی پزشکی واحد مشهد هم که یکی از مراکز تحقیقاتی باسابقه دانشگاه آزاد اسلامی بوده با همکاری دانشگاه علوم پزشکی مشهد اقدامات شایسته‌ای در پیاده‌سازی طرح‌های فناورانه حوزه توان‌بخشی حرکتی-شناختی انجام داده است. یکی از اهداف بلندمدت مرکز در کنار اهداف میان‌مدت و کوتاه‌مدت، ایجاد مرکز تحقیقات تخصصی در زمینه توان‌بخشی حرکتی- شناختی است که می‌تواند فضای بالینی مناسبی را در راستای ارائه خدمات کلینیکی برای بیماران دچار ضایعه نخاعی، پارکینسون و فلج مغزی را فراهم آورد.

به گفته وی برای نخستین‌بار در کشور، یک مرکز تحقیقاتی پژوهشی-بالینی نوین در حوزه توان‌بخشی عصبی، شکل خواهد گرفت به‌طوری‌که نه فقط در عرصه تولید فناوری‌های نوین؛ بلکه در عرصه ارائه خدمات بالینی نیز فعال بوده و زمینه‌های درآمدزایی مناسب را برای دانشگاه نیز فراهم خواهد آورد.

مسئول مراکز تحقیقاتی و پ‍ژوهشکده‌های دانشگاه آزاد مشهد ابراز امیدواری کرد با ارتقا و توسعه مراکز تحقیقاتی در استان خراسان رضوی گامی بزرگ در راستای اهداف بلندمدت نسل سوم دانشگاه که هدایت فعالیت‌های پژوهشی به سمت اولویت‌های پژوهشی و فناوری کشور، انجام طرح‌های پژوهشی کلان و میان‌رشته‌ای و در نهایت تقویت جایگاه مراکز تحقیقاتی و درآمدزایی از طریق پژوهش‌های کاربردی است، برداشته شود.

گفتگو از جواد دوست‌زاده