جست‌وجوی نشانه‌هایی از حیات بیگانه با قوی‌ترین تلسکوپ رادیویی دنیا

به گزارش خبرنگار گروه دانش و فناوری خبرگزاری آنا، امواج رادیویی رسیده از فضا بسیار ضعیف هستند. از زمان راه اندازی اولین تلسکوپ رادیویی تا امروز، مجموع انرژی جذب شده توسط تمام رادیو تلسکوپ‌های زمین کمتر از انرژی مصرفی انسان‌ها حتی برای کم اهمیت‌ترین کار روزانه است. برای جمع آوری مقدار زیادی از این امواج ضعیف، اخترشناسان رادیویی تلسکوپ‌های بسیار بزرگی ساخته‌اند، اما بررسی‌های بیشتر نیازمند اطلاعات زیادی است و به همین علت آن‌ها در نظر دارند تا قوی‌‌ترین تلسکوپ طول تاریخ را بسازند.

آرایه کیلومتر مربعی با نام اختصاری SKA پروژه‌ای شامل چندین رادیو تلسکوپ است که در استرالیا و آفریقای جنوبی ساخته می‌شود. مجموع مساحت این پروژه در زمان تکمیل آن حدود یک کیلومتر مربع خواهد بود. این آرایه در فرکانس‌های گسترده‌ای کار می‌کند و حساسیت آن ۵۰ برابر هر رادیو تلسکوپ دیگر در دنیا است. این مجموعه به ماشین‌های پردازش و محاسبه‌گر بسیار قوی نیاز دارد. این آرایه قادر به پایش آسمان با سرعت ۱۰ برابر بیشتر نسبت به پیش از خود خواهد بود.  

با استفاده از این تلسکوپ می‌توان ضعیف‌ترین نور‌های گسیل شده از زمان تشکیل ستاره‌ها و کهکشان‌های اولیه را کشف کرد. همچنین این تلسکوپ می‌تواند امواج گرانشی ناشی از در هم فرو رفتن سیاه چاله‌های حجیم را آشکار کرده و حتی ویژگی‌هایی از انرژی تاریک را مشخص کند. این تلسکوپ از چهار هزار آنتن رادیویی جدا از هم تشکیل شده و مساحت مجموع آن‌ یک کیلومتر مربع است. این بشقاب‌ها در ناحیه‌ای به طول ۳ هزار کیلومتر توزیع شده و همه‌ آن‌ها توسط فیبر نوری به مرکز اطلاعات متصل می‌شوند تا یک ابرکامپیوتر قوی با ترکیب اطلاعات به دست آمده از بشقاب‌ها، تصویر نهایی را تولید کند. این تلسکوپ قرار است جایی در صحرای آفریقای جنوبی یا استرالیا مستقر شود. بهترین محل برای ایجاد این تلسکوپ جایی است که خالی از هرگونه تداخل با امواج رادیویی باشد.

**اولین رصد‌های تلسکوپ رادیویی از چه زمانی آغاز می‌شود؟

طبیعتاً هدف این است که بزرگترین رصدخانه رادیویی جهان ساخته شود. چشم‌انداز اولیه این بود که این پروژه در منطقه‌ای با مساحت حدوداً یک کیلومتر مربع بنا شود. در حال حاضر این پروژه ۲ میلیارد یورویی در دو نقطه تقسیم شده است: ۱۳۰،۰۰۰ آنتن سیمی در صحرای استرالیای غربی برای جمع آوری سیگنال‌های با فرکانس پایین و ۱۳۰ دیش در آفریقای جنوبی برای فرکانس‌های بالاتر که به آرایه ۶۴ دیشی MeerKAT آن کشور اضافه خواهد شد. در هر دو حالت، گیرنده‌ها در هسته‌های متراکم و اجزایی با امتداد صد‌ها کیلومتر مرتب شده‌اند. سیگنال‌هایی که توسط گیرنده‌های در فواصل بالا به صورت دیجیتالی ترکیب می‌شوند، به وضوح به دقت و حساسیت بالایی دست پیدا می‌کنند. این تلسکوپ با چنین پتانسیل جمع‌آوری فوتونی، می‌تواند اولین ستاره‌ها و کهکشان‌های جهان هستی را رصد کند، اثرات مغناطیس کیهانی و گرانش را مطالعه کند و حتی به نشانه‌های تمدن‌های فرازمینی گوش دهد.

SKA در ابتدا شامل دو آرایه خواهد بود. یکی در غرب استرالیا ساخته می‌شود که SKA-Low نام می‌گیرد و از ۱۳۱,۰۷۲ آنتن شبیه درخت ساخته می‌شود. نام این آرایه به‌خاطر حساسیتش نسبت به سیگنال‌های رادیویی فرکانس پایین انتخاب شده و قرار است هشت برابر حساس‌تر از تلسکوپ‌های مشابه باشد و ۱۳۵ برابر سریع‌تر از آسمان نقشه‌برداری کند. آرایه دوم با ۱۹۷ بشقاب معمولی با نام SKA-Mid در آفریقای جنوبی ساخته می‌شود. ساخت این تلسکوپ در‌نهایت شش سال طول خواهد کشید. البته دانشمندان و منجمان می‌توانند پیش از تکمیل احداث SKA به اطلاعات آن دسترسی پیدا کنند؛ بنابراین احتمالاً اولین رصد‌های این تلسکوپ رادیویی از چهار سال دیگر آغاز خواهد شد.

بیشتر بخوانید:

ردیابی انفجارهای سریع رادیویی مرموز با دستاورد جدید ممکن شد

چین بزرگ‌ترین آنتن رادیویی جهان را می‌سازد/ برقراری ارتباط تا عمق ۸۰۰ متری دریا

رادیوتلسکوپ‌ها صدای فضایی‌ها را تشخیص می‌دهند/ معرفی تعدادی از بهترین رادیوتلسکوپ‌های جهان

**در جست‌وجوی نشانه‌هایی از حیات بیگانه با تلسکوپ SKA

پروفسور «الن دافی»، دانشمند ارشد مؤسسه سلطنتی استرالیا درباره بخشی از اهداف SKA می‌گوید: «اهداف علمی این پروژه درست مثل ابعاد آن بسیار عظیم هستند و از تحقیق به‌دنبال شکل‌گیری سیارات و نشانه‌های حیات بیگانه گرفته تا نقشه‌برداری از تار کیهانی ماده تاریک و رشد کهکشان‌ها در رشته‌های گسترده در جهان را شامل می‌شود.»

«سارا پیرس» از مدیران پروژه SKA نیز می‌گوید: «تلسکوپ‌های SKA آن‌قدر حساس هستند که می‌توانند رادار یک فرودگاه روی سیاره‌ای در حال گردش به دور یک ستاره در فاصله ده‌ها سال نوری از ما را تشخیص دهند، پس شاید بتوان جواب بزرگ‌ترین سؤال تمام دوران‌ها را پیدا کرد: آیا ما در جهان تنها هستیم؟»

«فیلیپ دایموند»، دبیرکل سازمان SKA می‌گوید ساخت این تلسکوپ رادیویی یکی از بزرگ‌ترین تلاش‌های علمی تاریخ بشر خواهد بود.

انتهای پیام/۱۱۰/