چند درصد از تولید ناخالص داخلی جهان به «فرهنگ و خلاقیت» اختصاص دارد؟

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری آنا، طبق گزارشی که اخیراً توسط یونسکو منتشر شده بخش فرهنگی و خلاق حدود ۱/۳ درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را در سال ۲۰۲۲ تشکیل داده است. این بخش که به سرعت در حال رشد است حدود سی میلیون شغل در سراسر جهان تولید کرده و سهمش از کل اشتغال حدود ۲/۶ درصد بوده است.

** سهم جوانان در مشاغل فرهنگی در کشور‌های کم درآمد بیشتر از سهم آن‌ها در کشور‌های توسعه یافته

در بخشی از این گزارش آمده، که سهم جوانان در مشاغل فرهنگی در کشور‌های کم درآمد به مراتب بیشتر از سهم آن‌ها در کشور‌های توسعه یافته است. برای مثال، سهم افراد ۱۵ تا ۲۴ ساله شاغل در مشاغل فرهنگی در کشور پاکستان ۳۳ درصد، در غنا ۱/۲۷ درصد و در اوگانادا ۳/۲۵ درصد است.

علاوه بر این، طبق داده‌های یک تحقیق صورت گرفته روی ۳۵ کشور کم درآمد و با درآمد متوسط تحت نظارت یونسکو، زنان بیشتر از مردان در مشاغل فرهنگی در بیش از نیمی از این کشور‌ها مشغول هستند. در سریلانکا، ۱۲ درصد از نیروی کار مونث در مشاغل فرهنگ فعال هستند، در حالی تنها سه درصد از مردان این کشور مشغول کار‌های فرهنگی هستند.

در ادامه به سه درس مهم درباره تقویت این بخش اشاره می‌شود؛

۱. خلاقیت باعث تقویت احساس تعلق خاطر در جوامع به حاشیه رانده شده می‌شود؛ بخش خلاق و فرهنگی می‌تواند به مثابه ابزار قدرتمندی برای پشتیبانی، توانمندسازی و ایجاد احساس تعلق خاطر اجتماعی به خصوص برای جوامع به حاشیه رانده شده و آسیب پذیر عمل کند. تحقیقات زیادی نشان داده اند که آموزش یک هنر دارای تاثیر مثبتی بر تقویت اعتماد به نفس جوانان در معرض خطر دارد و نعطاف پذیری آن‌ها را افزایش می‌دهد. همچنین به افراد دارای مشکلات روانی و اجتماعی کمک می‌کند تا با دیگران در جوامع خود روابط مثبتی ایجاد کنند.

مثلاً موسسه فاما با همکاری یک عکس مطرح در مکزیک یک برنامه آموزش عکاسی و یک سازمان غیرانتفاعی تاسیس کرد. این برنامه به جوانان آسیب پذیر از جمله مهاجران، افرادی که در خانواده‌های بدسرپرست بزرگ شده بودند و افرادی که از اعتیاد به مواد مخدر و الکل رنج می‌بردند آموزش داد و به آن‌ها کمک کرد تا در انتهای دوره آثارشان را در یک نمایشگاه نمایش دهند. این برنامه به این جوانان کمک کرد تا اعتماد به نفس خود را به دست بیاورند و احساس توانمندی کنند، درآمد بیشتری کسب کنند، مهارت‌های فنی بیاموزند تا امیدشان به اشتغال در آینده بیشتر شود و یک شبکه حرفه‌ای ایجاد کرد.

۲. هنر زنان را توانمند می‌سازد، بر کسی پوشیده نیست که هنوز باعث توانمندشدن زنان می‌شود، به خصوص زنانی که آسیب دیده‌اند. هنر به آن‌ها ابزاری می‌دهد تا ماجرای زندگی شان را با دیگران به اشتراک بگذارند، به دیگران الهام ببخشند و دیگران را تقویت کنند و با مشکلات بجنگند. در نیجریه، آکادمی دریم کچرز با دختران محرومی که مورد بی مهری قرار گرفته اند و از مشکلات اقتصادی رنج می‌برند همکاری می‌کند. دخترانی که دراین آکادمی ثبت نام می‌کنند می‌توانند مهارت‌های پایدار زندگی را بیاموزند. بعد از اتمام آموزش، این دختر‌ها به سفرای تغییر اجتماعی تبدیل می‌شوند، از حقوق زنان دفاع می‌کنند، آگاهی درباره موضوعاتی مانند فقر دوره ای، کودک همسری و آزار‌های جنسی را بسط می‌دهند.

۳. بخش خلاق دسترسی به فناوری و احساس تعلق را تقویت می‌کند؛ پاندمی کرونا تغییرشکل دیجیتالی که داشت در دنیا شکل می‌گرفت را تسریع کرد. در بخش فعال، استفاده از ابزار‌ها و فناوری‌های دیجیتال به بسیاری از جوامع عمدتاً محروم از مزایای عمومی مانند افراد معلول کمک کرده تا مشارکت فعالی در این بخش داشته باشد و از محصولاتش بهره‌مند شوند. برای مثال، برنامه سینما موبالی EOSD به جوانان آموزش می‌دهد تا با گوشی همراهشان و استفاده از فناوری‌هایی فیلمسازی فیلم کوتاه بسازند. به شرکت کننده‌ها همچنین آموزش داده شد تا به افراد معلول آموزش بدهند تا چطور از این فناوری‌های برای خلق محصولات دیجیتالی خود استفاده کنند.

ارزش اقتصاد نارنجی به عدد و رقم اقتصاد نارنجی آینده‌ای بسیار درخشان دارد، به طوری که دولت‌های سراسر جهان روز به روز بیشتر به پتانسیل‌های آن پی می‌برند. مثلاً کلمبیا شاهد رشد ارزش این بخش از ۲/۶ میلیارد دلار در ۲۰۱۰ به ۲/۸ میلیارد دلار در ۲۰۱۷ بوده است-یعنی با متوسط رشد سالانه ۵/۵ درصد- در نتیجه این کشور تصمیم گرفت تا در سال ۲۰۱۸ سرمایه گذاری‌های بخش خصوصی خود را به سمت صنایع خلاق و فرهنگی هدایت کند.

دولت اتیوپی چندین استراتژی برای حمایت از هنر ارائه داد و صنایع فرهنگی و خلاق را به عنوان یک بخش بالقوه برای اشتغال زایی در کمیسیون ایجاد شغل اتیوپی برای سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵ معرفی کرد. با سیاستگذاری هدفمند، مشارکت بخش‌های مختلف و مشارکت سهامداران کلیدی می‌توان به رشد پایدار بخش فرهنگی و خلاق دست پیدا کرد.