توسعه جامعه بدون توجه به مقوله فرهنگی امکان‌پذیر نیست

به گزارش خبرنگار گروه استان‌های خبرگزاری آنا از همدان، حسن بنیانیان، مشاور و دستیار امور فرهنگی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی کشور در نشستی که با مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی همدان توسعه در همه جنبه‌های جامعه را در گرو توسعه فرهنگ دانست و اظهار کرد: فرهنگ توسعه را بفهمیم و اصلاح کنیم. توسعه بدون اجرای پیوست فرهنگی و بدون توجه به مقوله فرهنگی امکان‌پذیر نیست. باید رابطه فرهنگ و سیاست را توضیح داد؛ چراکه حکمرانی مشکلاتی داشته که بخشی به فرهنگ ارتباط دارد؟

وی یکی از موانع پیشرفت را قطع رابطه مدیران پس از اتمام دوران مدیریت با محل کار قبلی دانست و تأکید کرد: باید سازوکار ارتباط مدیران برای تبادل تجربیات فراهم شود. یکی از راهکار‌های موفقیت مدیران برای برداشتن گام‌های بلندتر در زمینه تحول ثبت تجربیات تلخ است. همیشه تجربیات موفقیت برای نسل بعد بیان می‌شود و مدیران باید شکست‌های مدیریتی و تجربیات تلخ خود برای عدم تکرار در سال‌های آینده را نیز ثبت و ضبط کنند.

مشاور و دستیار امور فرهنگی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی کشور با طرح این سؤال که «چند درصد علم دانشگاه‌های کشور در نظام تصمیم سازی مدیران جاری است؟» عنوان کرد: انتخاب مدیران غیرمتخصص در بخش‌های مختلف کشور و سپس آموزش آنان برای اداره امور از موانع توسعه و پیشرفت به شمار می‌رود که باید اصلاح شود.رهبری از دانشگاه آزاد می‌خواهند که بازوی انقلاب شوند و در زمینه ارتقای علمی و حاکمیت گفتمان انقلاب اسلامی و حفظ کیان این دانشگاه تلاش کنند.

بنیاینان با اشاره به دستور جهاد تبیین از سوی رهبر معظم انقلاب به‌عنوان به واجب عینی و فوری بیان کرد: نباید ساده از کنار این موضوع عبور کرد؛ بلکه همگان باید برای تحقق جهاد تبیین و ایجاد امیدواری در جامعه تلاش کنیم. یکی از انتظارات جامعه از دانشگاه آزاد کمک به حل مسائل جامعه و کاهش آسیب‌های اجتماعی بوده و باید مهارت‌های رهبری در مدیریت سازمانی از سوی مدیران به‌عنوان اولین گام در طرح تحول به کار گرفته شود. نقش استان‌ها در طرح تحولی پررنگ‌تر از قبل دیده شده است.

وی نگرش علمی به موضوع فرهنگ، آینده‌نگری و کمک به تمدن سازی را از سوی همه استادان دانشگاه آزاد و مسئولان دانشگاه خواستار شد و گفت: مدیران الفبای کار فرهنگی را بلد نیستند در حالی که مدیریت امور با رویکرد فرهنگی و تربیتی یک ضرورت است. روحانیون فاضل باید در مساجد برای رفاقت با جوانان و پاسخگویی به سؤالات چهره به چهره حضور یابند. اکنون دیگر تریبون واحد از صداوسیما پاسخگوی شبهات جوانان نیست و نسل امروز به دنبال الگویی یابی است.

مشاور و دستیار امور فرهنگی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی کشور بیان کرد: بیش‌از ۸۰ درصد از تحولات فرهنگی ازجمله اقتصاد، سیاست، قوه قضائیه، نیروی انتظامی و دوره سربازی و ... ریشه آن در داخل کشور شکل می‌گیرد؛ اما خود را در آن ۲۰ درصد درگیر کرده‌ایم که اول باید بچه‌های دانشگاه آن ۸۰ درصد را بفهمند تا بتوانند مسئله حجاب را در دانشگاه حل کنند اگر هم نمی‌خواهند که همین رویه ادامه پیدا کند.برای نظام مالیاتی نیازمند پیوست فرهنگی هستیم و دید بد در فضای فرهنگی جامعه محصول بی‌توجهی به مقوله فرهنگ است.

بنیاینان با انتقاد از تبلیغات انتخاباتی بدون توجه به مقوله فرهنگ در برگزاری مناظرات انتخاباتی که با بیان عیوب هر یک نامزد‌ها نسبت به طرف مقابل همراه است، مطرح کرد: مردم تصور می‌کنند باید از بین چند نامزد انتخاباتی آنکه بدی کمتری دارد را انتخاب کنند برای همین برخی از مردم در انتخابات رأی نمی‌دهند و این نوع تبلیغ در انتخابات به‌مثابه خلق یک فقر فرهنگی بجای فهم فرهنگی در نظام جمهوری اسلامی است. در حقیقت به‌جای حل مسائل سیاسی کلیت نظام را در باور مردم خراب می‌کنند.

وی تبیین کرد: همه افراد جامعه تحت تأثیر فرهنگ هستند و متناسب با جایگاه و با خصوصیات ویژه خود در تغییرات فرهنگی جامعه نقش ایفا می‌کنند. رفتار استادان در کلاس درس در تبیین مسئله حجاب و تشویق دانشجویان به حجاب مهم است. وقتی یک استاد بدحجاب در کلاس درس حضور می‌یابد ناخودآگاه بدحجابی تشویق می‌شود و همه سازمان‌ها و نهاد‌های جامعه متناسب با گستردگی و نوع وظایفی که به عهده دارند در عین تأثیرپذیری، بر فرهنگ و تعهدات فرهنگی جامعه تأثیرگذارند.

این مقام مسئول در دانشگاه آزاد با تقسیم‌بندی فرهنگ به دولایه فرهنگ‌سازی آگاهانه از پایین به بالا و فرهنگ‌سازی ناخودآگاه از بالا به پایین توضیح داد: چند درصد فرهنگ از پایین به بالاست و با یک تکنولوژی نرم، ساخت نماد رفتار از بیرون در یک جامعه مادی و درون یک جامعه است که شروع به شکل گرفتن می‌کند و آرام‌آرام باور‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. سردرگمی نهاد‌های فرهنگی و ناامیدی آنان در عدم داشتن برنامه برای فرهنگ‌سازی آسیب بوده و نخست باید بچه‌های مساجد را توجیه کرد چطور باید از این فضای یأس بیرون بیایند یعنی فرهنگ‌سازی آگاهانه را باید قطبی کرد.

بنیاینان با اشاره به فرموده امام راحل در سال ۵۹ به اهمیت مقوله فرهنگ، ادامه دا: امام در سال ۵۹ فرمودند آنها که هر جا مدیریت می‌کنند بدانند خدای تبارک و تعالی و ملائک موکل ناظر همین موج‌های حرف و عمل شما در جامعه هستند و باید توجه کرد که مسئولیت بزرگ است که رفتار ما انسان‌ها در فرهنگ و جامعه موج مثبت یا منفی درست می‌کند.عدم توجه به حریم خانواده‌ها در ساخت‌وساز باعث وسعت دید برج‌های روبروی هر برج برای همسایگان و حتی شنیده شدن صدای یکدیگر از واحد‌های مجاور توسط همسایگان است که باعث اختلافات و ازهم‌پاشیدگی برخی خانواده‌ها می‌شود.

وی تشریح کرد: دو ابزار اصلی مدیریت در خانواده، سازمان و در جامعه اول از همه مدیریت عالمانه برای تربیت و فرهنگ‌سازی و نظام‌سازی برای اصلاح و بهینه‌سازی ساختارها، قوانین و دستورالعمل‌ها به شمار می‌رود، یعنی کارکرد فرهنگی قوانین، کارکرد فرهنگی نظام مالیات، کارکرد فرهنگی سربازی و … چگونه است؟  یک فصل باید درباره فرهنگ و قوه قضائیه، فرهنگ و بهداشت و درمان، فرهنگ و شهرداری صحبت کرد و این مدل را به تصویر کشید، سپس باید به سراغ توزیع کالا و خدمات فرهنگ رفت.

این استاد دانشگاه گفت: رهبر انقلاب می‌فرمایند که «اسلامی کردن دانشگاه‌ها یک معنای عمیق و وسیع و جامعی دارد، و به اعتقاد من، از نان شب برای دانشگاه‌ها واجب‌تر است. اگر بخواهید دانشگاه، علمی هم بشود، باید اسلامی بشود؛ از شاخص‌های اسلامی شدن، علمی شدن و عمیق شدن است، خودباور بودن استاد و دانشجو است، اتکابه‌نفس داشتن استاد و دانشجو است» باید این صحبت‌های حکیمانه رهبر انقلاب را مبنای کار خود قرار دهیم.

بنیاینان مطرح کرد: در دوره جدید مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی به‌طور جدی به دنبال اجرای سند دانشگاه اسلامی هستیم. یکی از عوامل عدم پیشرفت در دانشگاه، کاربردی نبودن برخی کار‌های فرهنگی توسط برخی نهاد‌های فرهنگی دانشگاه است، مسئولان واحد‌ها باید کار‌های فرهنگی را در دانشگاه مدیریت و هدایت کرده و نهاد‌های فرهنگی داخل دانشگاه به آنان کمک کنند. استفاده از آموزش به‌عنوان ابزار اصلی اصلاح فرهنگ و تربیت باید جزء نگرش اصلی مدیران قرار بگیرد.

وی عنوان کرد: طراحی الگو‌های مفهومی مدیریتی دانشگاه اسلامی و طراحی ساختار نظام‌مند در عرصه اسلامی سازی دانشگاه، در دستور کار مدیریت جدید دانشگاه آزاد اسلامی قرار گرفته و مشی مدیریتی رؤسای واحد‌ها در ارتباط با استادان و دانشجویان و نهاد‌های فرهنگی باید دچار تحول بشود. کالا و خدمات فرهنگی در خدمت حل هیچ مشکلی نیست و بعضاً خود مشکل تولید می‌کند؛ زیرا کسی سراغ مدیرکل ارشاد نمی‌رود که شما باید معضلات فرهنگی استان همدان را بدانید یا چگونه هنرمندان را متقاعد کنیم که اثر هنری آنها که از بیت‌المال هزینه می‌شود به جامعه و فرهنگ کمک کند.