خطر سکته مغزی زودهنگام در کدام گروه خونی بیشتر است؟

به گزارش خبرنگار گروه دانش و فناوری خبرگزاری آنا، گروه‌های خونی به تنوع فراوانی از مواد شیمیایی که روی سطح گلبول‌های قرمز ما نمایش داده می‌شوند، اتلاق می‌شود.

در میان آشناترین آنتی ژن هایی که رو سطح گلبول‌های قرمز شناخته شده اند آنتی ژن A و B هستند که می‌توانند با هم به صورت AB ، به صورت A یا B جداگانه و یا در گروه خونی O روی سطح گلبول‌های قرمز وجود نداشته باشند.

در این گروه‌های خونی اصلی، تغییرات جزئی ناشی از جهش در ژن‌های مسئول وجود دارد.

اکنون، تحقیقات ژنومی یک رابطه واضح بین ژن زیر گروه A۱ و سکته مغزی زودرس را کشف کرده است.

محققان داده‌های ۴۸ مطالعه ژنتیکی را جمع‌آوری کردند که شامل تقریباً ۱۷۰۰۰ فرد مبتلا به سکته مغزی و نزدیک به ۶۰۰۰۰۰ گروه کنترل غیرسکته مغزی بود. همه شرکت کنندگان بین ۱۸ تا ۵۹ سال سن داشتند.

تجزیه و تحلیل از انواع خاصی از ژن‌های گروه خونی نشان داد افرادی که ژنوم آن‌ها برای تنوع گروه A کدگذاری شده بود، در مقایسه با جمعیتی از گروه‌های خونی دیگر، ۱۶ درصد بیشتر احتمال سکته مغزی را قبل از سن ۶۰ سالگی داشتند.

برای افرادی که دارای ژن گروه O۱ بودند، این خطر ۱۲ درصد کمتر بود.

 با این حال، محققان خاطرنشان کردند که خطر اضافی سکته مغزی در افراد دارای گروه خونی A کم است، بنابراین نیازی به هوشیاری یا غربالگری اضافی در این گروه نیست.

استیون کیتنر، نویسنده ارشد و متخصص مغز و اعصاب عروقی از دانشگاه مریلند، در بیانیه‌ای در سال ۲۰۲۲ اعلام کرد: ما هنوز نمی‌دانیم چرا گروه خونی A خطر بیشتری برای احتمال سکته مغزی ایجاد می‌کند.».

اما احتمالاً با عوامل انعقاد خون مانند پلاکت‌ها و سلول‌هایی که رگ‌های خونی را می‌پوشانند و همچنین سایر پروتئین‌های در حال گردش که همگی در ایجاد لخته‌های خون نقش دارند، ارتباط دارد.

یکی دیگر از یافته‌های کلیدی این مطالعه از مقایسه افرادی که قبل از ۶۰ سالگی سکته کرده بودند با افرادی که بعد از ۶۰ سالگی سکته کرده بودند بدست آمد.

برای این کار، محققان از مجموعه داده‌ای شامل حدود ۹۳۰۰ نفر بالای ۶۰ سال که سکته مغزی کرده بودند و حدود ۲۵۰۰۰ کنترل بالای ۶۰ سال که سکته مغزی نکرده بودند استفاده کردند.

آن‌ها دریافتند که افزایش خطر سکته مغزی در گروه خونی A در گروه سکته مغزی دیررس ناچیز است، و این نشان می‌دهد که سکته‌هایی که در اوایل زندگی اتفاق می‌افتند ممکن است مکانیسم متفاوتی نسبت به سکته‌هایی که بعدا رخ می‌دهند داشته باشند.

 نویسندگان می‌گویند که سکته‌های مغزی در افراد جوان‌تر کمتر به دلیل تجمع رسوبات چربی در شریان‌ها (فرآیندی به نام آترواسکلروز) و بیشتر به دلیل عوامل مرتبط با تشکیل لخته ایجاد می‌شوند.

این مطالعه همچنین نشان داد که افراد دارای گروه خونی B بدون در نظر گرفتن سن، حدود ۱۱ درصد بیشتر در معرض خطر سکته مغزی در مقایسه با افراد غیرسکته مغزی هستند.

مطالعات قبلی نشان می‌دهد که بخشی از ژنومی که گروه خونی را کد می‌کند، به نام «منبع ABO»، با کلسیفیکاسیون عروق کرونر، که جریان خون و حمله قلبی را محدود می‌کند، مرتبط است.

توالی ژنتیکی گروه‌های خونی A و B نیز با خطر بیشتر لخته شدن خون در سیاهرگ‌ها به نام ترومبوز وریدی همراه است.

این مقاله در مجله Neurology منتشر شده است.