گستردگی شبکه گازرسانی کشور هم می‌تواند فرصت باشد هم آسیب

زاهد کبریایی، کارشناس حوزه انرژی در گفتگو با خبرنگار آنا با بیان اینکه منهای دلایل کمبود گاز این روزها، دلایل ریشه‌ای تری وجود دارد که باید یک بار برای همیشه آن را برطرف کرد، گفت: از ابتدای دهه ۷۰ و شروع توسعه صنعت گاز کشور، تعریف مناسبی از توسعه و رفاه در سطح جامعه ایجاد نشد. به این معنا که باید دقت می‌شد که مفهوم توسعه گازرسانی به هیچ عنوان نباید مانند شرایط کنونی باشد.

وی با اشاره به اینکه ایران پس از آمریکا، دومین شبکه گسترده گازی دنیا را در اختیار دارد، افزود: این گستردگی را نمی‌توان صرفا به عنوان امتیاز مثبت یا منفی تعبیر کرد. چرا که هر ۲ جنبه مثبت و منفی را داراست. بخشی از این گستردگی شبکه گاز آن مربوط به پوشش دهی گسترده در کشور است، از آنجا که ایران به لحاظ جغرافیایی در طور و عرض‌های جغرافیایی گسترده شده است، مشروط بر اینکه بخواهیم در حکم هاب گازی ایفای نقش کنیم، این گستردگی شبکه گاز جنبه مثبت دارد. اما از آن جهت که این گستردگی موجب شده تا گاز را به دورترین نقاط کشور جهت استفاده خانگی که هیچ ارزش افزوده‌ای ندارد، منتقل کنیم، از این جهت، جنبه منفی این شبکه گسترده است.

این کارشناس حوزه انرژی اظهار داشت: صنعت برق و گاز از جمله زیرساخت‌های اساسی و مهم کل صنعت و تولید کشور به شمار می‌رود. هیچ کشوری در دنیا وجود ندارد که مشابه ایران، زیر ساخت برق و گاز آن به طور هم‌پا در کل مساحت کشور گسترش یافته باشد. به ویژه اینکه زیرساخت صنعت برق کشور به گاز وابسته است. در حقیقت ایران یک مرتبه به طور مستقیم و بار دیگر به صورت غیر مستقیم گاز را در اختیار بخشی قرار می‌دهد که هیچ گونه تولید یا ارزش افزوده‌ای ندارد.

کبریایی با تاکید بر اینکه تامین رفاه عمومی جامعه بر عهده حاکمیت است توضیح داد: باید کلمه رفاه را بازتعریف کرده و مشخص کنیم منظور از رفاه چیست. دولت نمی‌تواند با هدف تامین رفاه عمومی از بودجه عمومی شرایطی را ایجاد کند که در نهایت به ضرر منافع ملی باشد. رفاه به معنای گرمایش بالا و مصرف حدود ۷۰۰ میلیون مترمکعبی گاز در منازلی که هیچ ارزش افزوده‌ای ندارد نیست. از طرفی در همین خانه‌ها بخشی از رفاه از طریق برق تامین می‌شود. برای همین است که بخش انرژی به نوعی ورشکسته است.

به گفته وی زیرساخت‌های رفاهی کشور باید یا بر اساس گاز باشد یا برق. دولت برای تولید هر مترمکعب گاز نزدیک به ۳۰ سنت هزینه می‌کند. این در حالی است که مردم ما اساسا در بخش گاز، برق، آب و بنزین، شیوه صحیحی برای مصرف ندارند. بخشی از این بدمصرفی به نبود مدیریت است بخشی دیگر به فرهنگ مصرف مردمی باز می‌گردد. دولت باید با حداکثر ظرفیت از ابزار‌های مدیریت مصرف حامل‌های انرژی به طور مستمر استفاده کند.