وقتی دختر ایل، عروس چاه می‌شود

به  گزارش خبرنگار تئاتر خبرگزاری آنا، نمایش خیابانی «بهیگ هارونک» که درون‌مایه‌ای فولکلور دارد، به نویسندگی و کارگردانی علی قاضی روز هفتم در پهنه رودکی اجرا شد و قرار است نهم و دهم بهمن‌ماه در پهنه رودکی مقابل تالار وحدت اجرا خواهد شد.

علی قاضی درباره قصه و درون‌مایه نمایش «بهیگ هارونک» در گفت‌وگو با آنا گفت: بهیگ در گویش بختیاری به معنای عروسک و هارونک به معنای تمنای باران و باران خواهی است. این اجرا که نمایشی آیینی ـ سنتی از ایل بختیاری است به هنگام خشکسالی برمی‌گردد، مردم ایل بر این باورند که در زمان خشک‌سالی وقتی چاه آب تراوش نمی‌کند، به‌اصطلاح چاه نر شده است و زایش ندارد. آن‌ها بر این باورند که باید یکی از دختر‌های ایل را به شکل داوطلبانه به عقد چاه دربیاورند تا ماحصل و نتیجه این نکاح و ازدواج منجر به زایش و تولد باران شود.

وی تفاوت‌های نمایش خیابانی و صحنه‌ای را برشمرد و افزود: عمده تفاوت‌هایی که بین نمایش خیابانی و صحنه‌ای وجود دارد این است که نمایش خیابانی یک تئاتر بدون تشریفات است و همواره ایستگاهی برای مخاطب خود است، از قبل چیزی تعیین‌ شده نیست و تماشاچی در انتظار دیدن نمایش نیست؛ درحالی‌که در نمایش‌های صحنه‌ای از قبل مخاطب و تماشاچی وارد سالن شده، نشسته و آماده اجراست، اما در نمایش خیابانی کسی منتظر این نیست که شما برای او اجرا داشته باشید.

این کارگردان تئاتر گفت: غالباً در تئاتر خیابانی به‌ واسطه شیوه اجرایی مخاطب را به کنش وادار می‌کند و اول مخاطب می‌گوید و بعد بازیگر و کارگردان مقوله‌ای را تعریف می‌کند، اما در نمایش صحنه‌ای طرح‌ها یک‌طرفه بوده و گروه نمایش موضوع خود را در نمایش صحنه‌ای تنها اجرا می‌کند.

قاضی ادامه داد: از دیگر تفاوت‌های این دو گونه نمایش این است که نمایش خیابانی دغدغه‌ مند و قاعده‌مند به محل، مکان و زمان اجرا نیست، در حقیقت این مکان و زمان و فضای محیطی است که شیوه اجرایی را برای بازیگر و کارگردان تعیین و حتی در متن تغییر ایجاد می‌کند.

این کارگردان در واکنش به این سؤال که چه تفاوت‌هایی میان اجرای نمایش خیابانی در تهران و دیگر شهرستان‌ها وجود دارد گفت: وقتی از اجرای نمایش خیابانی در تهران صحبت می‌شود در حقیقت از گروه‌های متعدد خیابانی و از تئاتر شهری صحبت می‌کنید که در آن به‌طور مداوم نمایش خیابانی اجرا می‌شود، از کوچه و خیابانی حرف زده می‌شود که مرتباً در آن نمایش خیابانی اجرا می‌شود، در این فضا قطعاً این اجرا است که به مخاطب القا می‌کند که مخاطب بیاید و تئاتری را طلب کند، بدون شک در شهرستان‌ها به دلیل برخی مسائل، کم‌کاری‌های مدیریتی و نبود بودجه یا کوتاهی هنرمندان تئاتر شهرستان‌ها کم‌رونقی‌های در این حوزه هنری صورت گرفته و سبب‌ساز این تفاوت بین تهران و دیگر شهرستان‌ها شده است.

نمایش خیابانی «بهیگ هارونک» روز‌های هفتم، نهم و دهم بهمن‌ماه در پهنه رودکی مقابل تالار وحدت اجرا خواهد شد.