زنان مهم‌ترین رکن شکل‌دهی سبک زندگی اسلامی ایرانی هستند

گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ حدود یک سال پیش مراسم تکریم نفیسه فیاض‌بخش مشاور سابق رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در امور زنان و خانواده و معارفه عاصمه قاسمی مشاور جدید رئیس این دانشگاه در امور زنان و خانواده برگزار شد.

عاصمه قاسمی دانش‌آموخته برتر دوره پژوهش علوم اجتماعی در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه ناتینگهام انگلستان؛ دانش‌آموخته دکتری جامعه‌شناسی از دانشگاه ناتینگهام انگلستان؛ عضو هیئت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات، مادر دو دهه هشتادی و اکنون مشاور امور زنان و خانواده رئیس دانشگاه آزاد اسلامی است.

او قریب به ۴ سال مدیریت گروه علوم اجتماعی-جامعه شناسی واحد علوم و تحقیقات با ۱۷ رشته و رشته گرایش و حدود ۶۰۰ دانشجوی تحصیلات تکمیلی را بر عهده داشته و مدرس دوره‌های تربیت پژوهشگر مؤسسه انقلاب اسلامی، مدرس مدعو دانشگاه جامعه المصطفی و دارای مقالات ISI در مجلات معتبر بین‌المللی در رشته جامعه‌شناسی و مطالعات زنان است.

خبرنگار خبرگزاری آنا با توجه به سیاه‌نمایی دشمنان انقلاب و هجمه به زنان جامعه اسلامی به‌ویژه در عرصه حجاب و عفاف و زیر سؤال بردن موفقیت‌ها و فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و... آنان در انجام رسالت خود در پرونده خبری (بانوان تمدن‌ساز) به معرفی زنان نقش‌آفرین، تمدن‌ساز، موفق و تأثیرگذار جامعه در راستای سربلندی ایران اسلامی می‌پردازد.

در این شماره از پرونده «بانوان تمدن‌ساز»، گفت‌وگوی خبرنگار خبرگزاری آنا با عاصمه قاسمی مشاور رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در امور زنان و خانواده و عضو هیئت علمی و مدیر گروه علوم اجتماعی واحد علوم و تحقیقات را پی می‌گیریم.

آنا: از مجموعه موفقیت‌ها و فعالیت‌های خود به‌ویژه در عرصه تحقیق و پژوهش بگویید.

قاسمی: جامعه‌شناسی خانواده، مطالعات زنان، جامعه‌شناسی ارتباطات و جامعه‌شناسی فرهنگی حوزه‌های تخصصی و مورد علاقه‌ام بوده است. «زنان و رسانه» موضوع اصلی تحقیق در دوران کارشناسی ارشد و دکتری‌ام بوده است. حضور زنان مسلمان در رسانه بعد از انقلاب اسلامی محور اصلی تحقیق و پژوهشم از دوران تحصیل تاکنون بوده است. در حوزه امید اجتماعی، جامعه‌شناسی نوجوانان و جوانان نیز پژوهش و تحقیق می‌‌کنم.

آنا: حضور زنان در رفع نیاز‌های علمی جوانان چقدر به پیشرفت کشور کمک کرده است؟

قاسمی: دغدغه‌مندی، مسئولیت‌پذیری، آرمان‌خواهی، ایمان، صبر و پشتکار بانوان در زمان پیروزی انقلاب اسلامی و دوران‌های بعد از آن ثابت کرده است که پیشرفت کشور بدون نقش‌آفرینی زنان امکان ندارد. بانوان نه تنها به دلیل آنکه نیمی از جمعیت جامعه را تشکیل می‌دهند؛ بلکه به دلیل آنکه انسان‌ساز و جامعه‌ساز هستند، رکن اصلی پیشرفت و تعالی یک کشور محسوب می‌شوند.

به بازنگری در برخی قوانین، اصلاح برخی رویکرد‌ها به زن در راستای تکریم زنان و رفع موانع اجرایی حضور آنان در عرصه‌های مختلف جامعه و در مسیر تحقق تمدن نوین اسلامی نیاز داریم.

پیروزی انقلاب و جنگ تحمیلی شاهدی بر توانایی و نقش بی‌همتای بانوان در توسعه و پیشرفت و اعتلای کشور است. عرصه علم و پژوهش امروز کشور به خوبی نشان می‌دهد بانوان پیشرو و پیشتاز در این عرصه‌اند و در تمام حوزه‌های علمی حضور مؤثر و نقش‌آفرین داشته‌اند؛ بنابراین نمی‌توان پیشرفت‌های علمی را بدون زنان تعریف کرد. زنان با بهره‌گیری از نگرش و بینش مادری در محیط علمی قطعاً بر هدایت جوانان مشتاق به علم و پژوهش و پیشرفت مؤثرتر و موفق‌تر نسبت به بقیه ارکان یک نهاد علمی هستند.

آنا: سبک زندگی خانواده اسلامی- ایرانی در راستای تحکیم بنیان خانواده و مناسبات خانوادگی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ پیشنهادی دارید؟

قاسمی: خانواده مرکزی‌ترین نهاد خانواده و محوری‌ترین رکن یک جامعه است. خانواده سالم، محکم و پایدار؛ جامعه سالم، قوی و استوار را می‌سازد؛ بنابراین آنچه مهم است به کارگیری تمام توان و همت برای سیاستگذاری صحیح و اجرای آن در راستای تقویت خانواده‌هاست.

یکی از ابعاد قابل توجه در زندگی افراد عصر حاضر، مفهومی به نام سبک زندگی است. تغییرات اجتماعی و فرهنگی جوامع که جامعه ما از آن استثنا نیست، نشان می‌دهد سبک زندگی، محوری مهم برای زندگی افراد شده است. مجموعه‌ای از نگرش‌ها و بینش‌ها و کنش‌ها در زندگی هر فرد که سبک زندگی او را نشان می‌دهد، علاوه بر اینکه زندگی خود فرد را شکل می‌دهد بر خانواده و جامعه نیز تأثیر دارد.‌

نمی‌توان در عصر رسانه، گسترش تعاملات جهانی، فراملی شدن خانواده‌ها و فرازمانی و فرامکانی شدن ارتباطات به سبک زندگی افراد در سیاستگذاری‌ها و برنامه ریز‌ها بی‌توجه بود. سبک زندگی ایرانی اسلامی برخواسته از فرهنگ، اعتقادات و باور‌ها و ارزش‌ها و هنجار‌های اجتماعی جامعه ایران در خانواده پایه‌گذاری می‌شود، توسط افراد، جامعه‌پذیر می‌شود و در جامعه استمرار می‌یابد.

در راه رسیدن به اهداف پیشرفت و توسعه خودمان باید به مقوله سبک زندگی توجه کنیم. پیشرفت در عرصه سخت‌افزار و تجهیزات و امکانات پیشرفته و رشد و توسعه علمی و پژوهشی، هنگامی می‌تواند جامعه را به یک جامعه مطلوب برساند که سبک زندگی ایرانی اسلامی به عنوان منعکس‌کننده باور‌های فرهنگی، ارزش‌ها و هنجار‌های ایرانی اسلامی در جامعه مورد پذیرش و در شکل دادن زندگی افراد نقش داشته باشد. باید بدانیم فرهنگ به طور عام و سبک زندگی به طور خاص ضروری‌ترین جنبه از تعالی یک جامعه هستند و در این بین زنان مهم‌ترین رکن برای شکل‌دهی آن هستند.

آنا: عرصه حضور زنان در جامعه کنونی با چه چالش‌هایی مواجه است؟ راهکارهایتان برای حضور تأثیرگذار و تمدن‌ساز زنان در جامعه چیست؟

قاسمی: انقلاب اسلامی نقطه عطفی برای حضور زنان در عرصه اجتماع بود. امام خمینی(س) نقش بی‌بدیل زنان مسلمان را که قرآن ترسیم کرده است و خاندان نبوت و امامت آن را تبیین کرده‌اند؛ اما در گذر تاریخ به فراموشی سپرده شده بود با توجه به مقتضیات زمان بازتعریف کرد و شروع حرکتی برای زنان مسلمان در ایران و دنیا شد. اکنون بعد از گذشت چند دهه از پیروزی انقلاب اسلامی و با توجه به تبیین «الگوی سوم» زنان توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی، زنان جایگاه و نقش ویژه خود را باور کرده‌اند و جامعه نیز به این ظرفیت اذعان دارد؛ اما زنان هنوز با مشکلات و چالش‌هایی روبه‌رو هستند.

در سیاست‌گذاری، قانون‌گذاری و اجرای قوانین مرتبط با مسائل زنان، نقصان‌ و محدودیت‌هایی وجود دارد. نبود رویکرد‌های صحیح به موضوع زن و مسائل زندگی آنان در برخی از بخش‌های جامعه، زنان را با چالش‌های قابل توجهی مواجه کرده است.

زنان با تمام مشکلات و چالش‌ها نقش بی‌همتای خود را در جامعه‌سازی و تمدن‌سازی خواهند داشت؛ اگرچه به بازنگری در برخی قوانین، اصلاح برخی رویکرد‌ها به زن در راستای تکریم زنان و رفع موانع اجرایی حضور آنان در عرصه‌های مختلف جامعه و در مسیر تحقق تمدن نوین اسلامی نیاز داریم.

زنان با رشد و پیشرفتی که امروز در کشور داشته‌اند، دیگر نمی‌توان آنان را نادیده گرفت. رویکردی که زنان را فقط زینت‌المجالس جلسات بداند، منقرض شده است، زنان را باید برای خود زنان خواست نه برای نمایش دروغین. باید برخی ساختار‌ها متحول و زمینه‌سازی مناسب برای استفاده از ظرفیت زنان فراهم شود. مسیر تمدن نوین اسلامی بدون حضور زنان آن هم جامعه گسترده که تمام زنان را شامل شود، میسر نیست. همه زنان جامعه ما تأثیرگذار هستند.

انتهای پیام/

احسان عربی مفرد