گنج فولکلور آذربایجان

گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ سال ۱۴۰۱ یکی از سال‌های به یاد ماندنی تاریخ فرهنگ و ادب آذربایجان است؛ زیرا در این سال مراسم بزرگداشت مقام شامخ شعر و ادب و تاریخ آذربایجان، استاد عبدالعلی مجازی شانجانی در دیار شیخ محمود شبستری برگزار شد.

استاد مجازی از اندیشمندان فرزانه معاصر آذربایجان بوده که درباره فولکلور آذربایجان تحقیقات گسترد‌ه‌ای داشته و قریب به ۲۵ سال به مطالعه آثار عالمان فولکلور شناس پرداخته و به تحقیقات عمیق میدانی مشغول بوده است.

عبدالعلی مجازی برای دستیابی به هدف بزرگ خود که تألیف کتاب و تحقیق در زمینه فولکلور آذربایجان بود، تلاش‌های زیادی انجام داده تا جایی که برای نگارش مستند و علمی کتاب و مقالات خویش به فراگیری الفبا و قواعد نگارشی جمهوری آذربایجان و ترکیه اقدام کرده و با آموختن همزمان حروف لاتین و کریل، کتاب‌ها و مقالات بسیاری در حوزه فولکلور که در این کشور‌ها به چاپ رسیده را مطالعه کرده است.

کتاب «شانجان» به قلم استاد عبدالعلی مجازی به‌عنوان یکی از آثار ماندگار در تاریخ فرهنگ و ادب و هنر دیار گونئی (شهرستان شبستر) در استان آذربایجان شرقی بوده که دارای ارزش علمی، تاریخی، ادبی و هنری بسیار بالایی در حفظ و تثبیت فرهنگ و تمدن شبستر و روستای شانجان است.

این اثر ارزشمند در واقع مونوگرافی روستای شانجان نیز محسوب می‌شود. مونوگرافی یا تک‌نگاری نویسی در ایران را مرحوم غلامحسین ساعدی به کمال رساند و با انتشار تک‌نگاره‌ای «ایلخیچی»، «خیاو یا مشگینشهر» و «اهل هوا» نشان داد که چگونه می‌توان همه ابعاد فرهنگی، تاریخی، جغرافیایی، سیاسی و مردم‌شناسی یک آبادی را در کتابی آورد و با نگاه علمی و دانشورانه آگاهی‌های گسترد‌های در زمینه مورد بحث به خواننده می‌دهد.

اما مهم‌ترین نکاتی که ارزش‌های این فرهیخته شهرستان شبستر را نمایان می‌سازد، قدرشناسی مردم باشعور و با فرهنگ روستای شانجان شهرستان شبستر بود که با برگزاری مراسم بزرگداشت استاد مُجازی، ارزش‌های این پژوهشگر و محقق بزرگ این دیار را نمایان ساخته و قدرشناسی در خور شأنی از مرد ماندگار و فرزانه خود انجام دادند.

مهدی گوزلی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر