توافق ایران-عربستان؛ سیلی که چین به دولت «بایدن» زد

گروه جهان خبرگزاری آنا، «رویترز» در گزارشی به تحلیل نقش چین در توافق ایران-عربستان پرداخت و آن را آزمونی زیرکانه تلقی کرد که پیش روی ایالات متحده قرار گرفته است.

رویترز در این باره می‌نویسد: این توافق خوشبینی آمریکا به احیای برجام و حصول آتش بس یمن را افزایش می‌دهد، اما به همان اندازه دولت واشنگتن بابت اینکه چین نقش مصلح را در سطح خاورمیانه ایفا می‌کند، احساس ناراحتی می‌کند.

نقش چین در حصول توافق میان ایران و عربستان، «تبعات جدی» برای واشنگتن دارد

«جان کربی» هماهنگ کننده امور راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید، در واکنش به توافق ایران-عربستان، تلاش کرد تا نقش چین را چندان برجسته نکند و به گفتن اینکه «در جریان روند توافق بودیم»، اکتفا کرد.

او حتی مدعی شد که فشار‌های خارجی و داخلی و بازدارندگی مؤثر عربستان در برابر حملات نیرو‌های وابسته به ایران، تهران را به نشستن پشت میز مذاکره، وادار کرده است.

اما «جفری فلتمن» از مقامات اسبق ایالات متحده و سازمان ملل متحد، نظر دیگری دارد و می‌گوید، مهم‌ترین جنبه این توافق، نقش چین است. 

این سیاستمدار آمریکایی در توصیف این نقش گفت: می‌توان آن را سیلی به دولت «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا و نشانه‌ای مبنی بر قدرت یابی پکن تلقی کرد.

«دنیل راسل» دیپلمات حوزه شرق آسیا در دوره ریاست جمهوری «باراک اوباما» رئیس جمهور اسبق آمریکا، می‌گوید: نقش چین در حصول توافق میان ایران و عربستان، «تبعات جدی» برای واشنگتن دارد به ویژه که میانجیگری برای حل و فصل مسئله‌ای که ربطی به پکن ندارد، امر غیرمعمولی است.

وقتی آمریکا و غرب در حال افزایش فشار بر ایران هستند، تهران با اتکا به نقش چین می‌تواند از انزوای بین المللی رها شود

این دیپلمات آمریکایی می‌افزاید: سوال این است که آیا این قالبی برای حوادث آتی خواهد بود، آیا باید آن را پیش درآمدی بر نقش چین برای میانجیگری میان روسیه و اوکراین تلقی کنیم؟

در این میان، یک تحلیلگر ارشد گروه بین المللی بحران هم می‌گوید «وقتی پای ایران در میان است، معلوم نیست که این توافق به نفع آمریکا باشد یا خیر».

استدلال این تحلیلگر آن است که «وقتی آمریکا و غرب در حال افزایش فشار بر ایران هستند، تهران با اتکا به نقش چین می‌تواند از انزوای بین المللی رها شود».

این گمانه زنی‌ها در پس زمینه ابراز نگرانی برخی از قانونگذاران ارشد آمریکایی، مطرح می‌شود تا آنجا که «میچ مک کانل» رئیس جمهوریخواهان مجلس سنای آمریکا با زیر سوال بردن انگیزه‌های پکن، مدعی شده که «نمی توان به چین به عنوان یک واسطه عادل و بی طرف اعتماد کرد».

در همین راستا،‌«جان کربی» هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید، در ادامه واکنش به توافق ایران و عربستان، مدعی شد که «واشنگتن به دقت رفتار پکن در خاورمیانه و هر جای دیگر را دنبال می‌کند».

«جان آلترمن» تحلیلگر مرکز مطالعات بین الملل و راهبردی واشنگتن در توصیف شرایط فعلی می‌گوید: نقش پکن تقویت کننده گمانه زنی‌ها درباه قدرت و نفوذ روزافزون چین در ادامه کاهش نقش جهانی آمریکا است.

این تحلیلگر آمریکایی در نهایت می‌گوید: توافق ایران-عربستان حاوی این پیام نه چندان مبهم پکن است که «اگرچه آمریکا از برتری نظامی در سطح منطقه برخوردار است، چین را هم باید به چشم یک قدرت دیپلماتیک نوظهور تلقی کرد».