سیاست‌های غلط مسبب تصور منفی به ایران

گروه جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، چندی پیش خاطرات سفر یک گردشگر و بلاگر آمریکایی به ایران، نظر من را جلب کرد؛ این بلاگر حوزه گردشگری در صفحه خود خاطرات سفر به کشور ما را با هشتگ و تیتر «آیا ایران خطرناک است؟» منتشر کرده و حتی هنگام آماده‌شدن برای سفر به ایران با خانواده‌اش خداحافظی می‌کند و می‌گوید که ممکن است هیچ‌وقت به کشور خود بازنگردد و در ایران ترور یا کشته شود. خانواده و آشنایان با نگرانی از او می‌خواهند که به ایران که شبیه بیابان است سفر نکند، داستان زمانی جذاب می‌شود که او به ایران می‌آید. درست هنگامی که راننده تاکسی با مهربانی چمدان او را می‌گیرد و ضمن خوش‌آمدگویی از او با چای و شکلاتی که در ماشین دارد پذیرایی می‌کند. این گردشگر جوان که در ابتدا کمی از مردم می‌ترسد و فکر می‌کند هر لحظه امکان دارد کشته شود، با اکراه فنجان چای را از راننده تاکسی می‌گیرد. او وقتی که لبخند و مهربانی مردم را می‌بیند در مورد تفکراتش به ایران دچار تردید می‌شود.

پرایزینگ در روز سوم سفر خود به طور رسمی در صفحه اینستاگرام خود اعلام می‌کند که تمام اخبار منفی و تفکرات در مورد ایران غلط است و ضمن ارائه بررسی حملات تروریستی در ایران و مقایسه آن با آمریکا، در تلاش است تا به مخاطب خود اعلام کند که ایران کشور بسیار امنی است. او در صفحه مجازی خود می‌گوید که در دهه اخیر یک حمله تروریستی رخ داده؛ اما در آمریکا ۲۵۰ حمله تروریستی اتفاق افتاده، در بخش دیگری از خاطرات سفر، این گردشگر آمریکایی به مهمان‌نوازی و برخورد مردم ایرانی با گردشگران پرداخته و ضمن معرفی فرهنگ ایرانی با سرو غذا‌هایی ایرانی تجربه خود را از خوردن این نوع غذا‌ها عنوان می‌کند. او در پایان سفر می‌گوید که سیاست‌های غلط باعث شده که بیشتر مردم دنیا تصور کنند که ایران زیبا نبوده و مردم آن همیشه در حال جنگ و دچار فقر هستند که تصور کاملاً غلطی است و دوست دارد بار‌ها به این کشور سفر کند.

این مقدمه نمونه‌ای از صد‌ها خاطره گردشگری است که در صفحات مختلف دیده می‌شود. به‌دلیل وجود برخی از سیاست‌ها و قوانین، مردم دنیا تصور خوبی از کشور ما ندارند و تصور می‌کنند ایران همانگونه است که برخی از آن به بدی یاد می‌کنند، در حالی که همگان می‌دانند تحریم‌های ظالمانه و برخی دشمنی‌ها بر این قضیه دامن زده است.

در همین راستا با موضوع دلیل عدم توسعه گردشگری در ایران با رئیس سابق پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری به گفتگو نشسته که نتیجه را باهم می‌خوانیم:

سید محمد بهشتی با بیان اینکه بر اساس یک تحقیق مشخص شده که هر گردشگری که وارد ایران می‌شود علی‌رغم وجود ترافیک و عدم زیرساخت مناسب در حوزه گردشگری، با خاطره خوش و رضایت به کشور خود بازمی‌گردد، اذعان کرد: در واقع بیشتر مسافران کیفیت منحصر به‌فرد فرهنگ در ایران را در سایر کشور‌ها تجربه نکرده‌اند.

وی با بیان اینکه بیشتر گردشگران بعد از سفر به ایران در صفحات مجازی خود ابراز کرده‌اند که دلشان برای کشور ما تنگ شده و علاقه‌مند هستند مجدد به این کشور بازگشته و از آن بازدید کنند، عنوان کرد: مشکل و چالش ما مربوط به مهمان‌نوازی و یا فرهنگ گردشگرپذیر مردم نیست؛ بلکه دلایل سلبی و ایجابی باعث شده که گردشگر تمایلی نداشته باشد که به ایران سفر کند.

رئیس سابق پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری ضمن اشاره به دلایل سلبی، عنوان کرد: بیشتر مردم دنیا ایران را یک سرزمین ناامن، گردشگرگریز، نا‌زیبا و با مردمی خشن تصور می‌کنند.

بهشتی با بیان اینکه برخی از شهروندان هم با برخی اعمال و رفتار خود آب به آسیاب ریخته و باعث می‌شود که گردشگران خارجی، کشور‌های دیگر را به‌عنوان مقصد گردشگری خود انتخاب کنند، گفت: از طرفی هیچ اقدامی بر جذب گردشگر و معرفی بیشتر کشور ایران در سطح بین‌الملل صورت نگرفته و فقط به‌صورت زبانی اعلام شده که از ورود گردشگران استقبال می‌کنیم.

وی بیان کرد: برای توسعه گردشگری باید به بررسی عملکرد کشور‌هایی که در حوزه گردشگری موفق هستند پرداخته و سپس بر اساس ساختار و فرهنگ کشور برای توسعه این صنعت تلاش کنیم.

این پژوهشگر حوزه توریست با بیان اینکه اصولاً گردشگری در جهان ترسوترین صنعت به‌حساب می‌آید، عنوان کرد: در واقع با کوچک‌ترین اتفاق در حوزه امنیت، فرهنگ، بیماری و ... گردشگری تعطیل می‌شود که مصداق آن را در سال‌های شیوع کرونا مشاهده کردیم.

بهشتی ضمن اشاره به عواملی که سبب دفع گردشگر در ایران شده، خاطرنشان کرد: در این راستا می‌توان به عدم معرفی و تبلیغات مناسب، مغفول ماندن برخی نقاط گردشگری در ایران، نبود زیرساخت‌های لازم، ترافیک سنگین در برخی شهرها، مناسب نبودن فرهنگ گردشگری و ... اشاره کرد.

وی ضمن انتقاد به عقیده برخی از کارشناسان که معتقد هستند مردم ایران حامی گردشگر نیستند و با رفتار و اعمال خود آن‌ها را دفع می‌کنند، اظهار کرد: من این را قبول ندارم؛ چراکه به دلیل مهمان‌نوازی مردم ایران وقتی گردشگر وارد کشور می‌شود حتماً مورد استقبال و خوشرویی مردم قرار می‌گیرد.

رئیس سابق پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با بیان اینکه متأسفانه در برخی از سایت‌ها و صفحات وزارت خارجه کشور‌های مختلف، گردشگران را از سفر به ایران منع کرده‌اند؛ افزود: برای از بین بردن تصور منفی گردشگران تاکنون اقدامی نشده، این در حالی است که می‌توان با معرفی و تبلیغ مناسب به ترمیم این تفکر بپردازیم.

بهشتی با ابراز اینکه از زمان حکومت دونالد ترامپ با تشدید تحریم‌ها، لغو برجام و از طرفی بیماری کرونا صنعت گردشگری متلاشی شده، عنوان کرد: برای ارتقای وضعیت این صنعت در ایران باید به جبران صدمات در سال‌های اخیر بپردازیم و در مرحله بعد زیرساخت‌ها را تقویت کنیم.

بهشتی با بیان اینکه در حوزه گردشگری دانش‌بنیان با کشور‌های مختلف که در این صنعت سرآمد هستند، فاصله بسیاری داریم، اذعان کرد: تاکنون هیچ اقدام و برنامه‌ای در این‌خصوص انجام نشده، در واقع هم‌اکنون کمتر از یک درصد این شرکت‌ها در صنعت گردشگری ایران فعالیت دارند.

حال با توجه به آنچه گفته شد علی‌رغم تصوری که اکثر سیاست‌مردان دنیا برای مردم ایجاد کرده‌اند، گردشگران خارجی در سفر به ایران، این کشور را امن و بسیار زیبا عنوان می‌کنند که با تصورات آن‌ها قبل از سفر از زمین تا آسمان فرق دارد؛ اما به دلایل مختلف این تصور در آن‌ها شکل‌گرفته، یکی از مهم‌ترین دلایل این است که رسانه‌های معاند ایران را یک کشور تروریستی، جنگنده، با مردمانی خشن به همشهریان خود معرفی و مردم را از سفر به این کشور منع کرده‌اند.

از طرفی می‌توان گفت که تقریباً هیچ اقدامی برای رفع این تصورات نشده و متأسفانه برخی بلاگران و بازیگران که به‌تازگی به کشور‌های خارجی مهاجرت کرده‌اند، با انتشار مطالب و تصاویری بر این قضیه دامن زدند که لازم است برای ازبین‌بردن این تصور منفی، با تبلیغات و معرفی مناسب درصدد جذب گردشگران برآییم.