پارلمان اروپا در مسیر قانونگذاری برای هوش مصنوعی

پیش‌تر در روز ۳۱ مارس یک نهاد نظارتی در ایتالیا ممنوعیت فوری دسترسی به ربات‌ چتِ محبوبِ «چت‌جی‌پی‌تی» را که مبتنی بر هوش مصنوعی  و ساخته شرکت آمریکایی «اُپن اِی.آی. / OpenAI» است، به دلیل ادعای نقض حریم خصوصی  صادر کرد. ایتالیا نخستین کشور غربی بود که استفاده از یک ابزار هوش مصنوعی را ممنوع اعلام کرد.

اما به نظر می‌رسد استفاده همه‌گیر از چنین ابزارهای هوش مصنوعی باعث شده تا قانون‌گذاران در سرتاسر دنیا و به‌ویژه اروپا به فکر تصویب چارچوب و قوانین برای جلوگیری از سوء استفاده از آن‌ها بیفتند.

چه بر سر چت‌جی‌پی‌تی می‌آید؟

در پیش‌نویس اولیه ۱۰۸ صفحه‌ای این قانون از ربات‌های چت به وضوح نام برده شده است. بر اساس این پیش‌‌نویس برای کاربر این ربات‌ها باید صرفا کاملا مشخص باشد که درحال تعامل با یک ماشین است. اما سپس، برخی از قانون گذاران مذاکراتی را برای تحت پوشش قرار دادن هوش مصنوعی‌هایی با استفاده عمومی مثل چت‌جی‌پی‌تی ذیل عنوان سیستم‌های پرخطر انجام دادند. آن‌ها موفق شدند برخی پیش‌نیازهای الزامی این دسته‌بندی را برای این هوش مصنوعی‌ها نیز الزامی کنند.    

یکی از این پیش‌نیازها این است که اگر اثری که تحت مالکیت معنوی شخصی است در فرآیند آموزش هوش مصنوعی برای خلق اثری نوشتاری، تصویری، ویدیویی و یا موسیقیایی که یادآور آثار خلق شده توسط انسان باشد، استفاده شد، باید به طور دقیق مستند شود. این باعث می‌شود که مولفان در صورت استفاده یک هوش مصنوعی از اثرشان برای تولید اثری جدید، از آن اطلاع یابند. در این صورت آن‌ها می‌توانند راجع به اجازه دادن برای استفاده از اثرشان تصمیم بگیرند و یا درخواست خسارت کنند.  

اصلا چرا قوانین اتحادیه اروپا انقدر اهمیت دارند؟

اگرچه اتحادیه اروپا در توسعه هوش مصنوعی نقشی گسترده ایفا نمی‌کند و این نقش بر عهده آمریکا و چین است، اما، به طور معمول، قوانین تصویب شده در بروکسل، مقر پارلمان اروپا، به استانداردهای بین‌المللی بدل می‌شوند.

لاکس می‌گوید: «اروپایی‌ها عموما ثروتمندند و تعدادشان هم زیاد است. پس شرکت‌ها و سازمان‌ها معمولا تصمیماتی را که برای این بازار ۴۵۰ میلیون نفره می‌گیرند به بقیه مناطق نیز تعمیم می‌دهند. اما مساله در این‌جا فقط جلوگیری از سوی مضر فناوری‌ها نیست. بلکه اتحادیه اروپا در تلاش است با اتخاذ تدابیر و تصویب قوانین، در میان کاربران ایجاد اعتماد کند تا بتواند بازار را توسعه دهد. در واقع تفکر پشت همه این اقدامات این است که در صورت ایجاد اعتماد و ترغیب مردم به استفاده از هوش مصنوعی، آن‌ها بیشتر و بیشتر از آن استفاده می‌کنند. و استفاده بیشتر از هوش مصنوعی، پتانسیل اقتصادی و اجتماعی آن را افزایش می‌دهد.» 

اگر کسی قوانین را بشکند چه؟

شکستن این قوانین می‌توند جریمه‌ای تا ۳۰ میلیون یورو یا برابر با ۶ درصد درآمد سالانه شرکت را در پی دارد. این درصد در شرکت‌هایی مانند گوگل و مایکروسافت، مبالغی میلیاردی است.